CATI

Z Encyklopedia Zarządzania

CATI (ang. Computer Assisted Telephone Interview, czyli wspomagany komputerowo wywiad telefoniczny) - metoda zbierania informacji w ilościowych badaniach rynku i opinii publicznej.

CATI jest to oprogramowanie, które w sposób w pełni automatyczny asystuje teleankieterowi podczas przeprowadzania wywiadu prowadzonego drogą telefoniczną. Dzięki obecności elektronicznego narzędzia teleankieterzy wykonują scenariusz wyświetlający się podczas przeprowadzania badania oraz mają dostęp do elektronicznego skryptu na komputerze, na którym bezpośrednio podczas rozmowy telefonicznej nanoszą odpowiedzi respondentów. Oprogramowanie wykorzystywane podczas metody CATI ma możliwość kontrolowania przeprowadzanego wywiadu oraz korzystania z informacji o respondencie tak aby jak najlepiej dostosować pytania. Co więcej oprócz dostosowywania kwestionariusza ankietowego oprogramowanie automatycznie odrzuca niepoprawne lub nielogiczne odpowiedzi, w których mógł wystąpić błąd.[1] Jest więc to zaletą w przeciwieństwie do tradycyjnych arkuszy gdzie nie można wyeliminować popełnianych przez respondentów błędy. Taka forma zbierania informacji neutralizuje konieczność rozprowadzenia papierowych kwestionariuszy oraz ich odebrania co podczas badań terenowych znacznie wydłuża czas badania. Podczas przeprowadzania badania CATI eliminacji ulega również proces ręcznego projektowania od podstaw bazy danych oraz umieszczania odpowiedzi respondentów z papierowego kwestionariusza do bazy znajdującej się na dysku komputera.

TL;DR

Metoda CATI to oprogramowanie, które automatyzuje proces przeprowadzania ankiet telefonicznych poprzez kontrolowanie wywiadu i odrzucanie niepoprawnych odpowiedzi. Metoda ta eliminuje konieczność korzystania z papierowych kwestionariuszy i umożliwia szybkie zbieranie danych. Zalety CATI to krótki czas wykonania badań, wysoka jakość wyników i niski koszt. Jest szeroko stosowany w marketingu, badaniach rynkowych i statystyce publicznej.

Opracowanie badania

Opracowanie oraz wykonanie badania daną metodą rożni się od postępowania zalecanego w trakcie korzystania z badań prowadzonych metodami tradycyjnymi. Przede wszystkim występuję zmiana w procesie selekcji próby badanej. W przypadku badań, których rezultaty szacowane są na populacji międzynarodowej niewykonalnym może być dobór respondentów z listy, na której mieszczą się niezbędne dane potrzebne do wykonania badania. Według Z. Sawińskiego bardzo często zdarza się, że w takim przypadku takiej bazy danych nie ma lub dostęp do niej jest zablokowany i bezwzględnie potrzebnym staję się zaczerpnięcie z systemu dotyczącego losowego doboru numerów do próby. W tego typu wywiadach telefonicznych z powodu wzrostu popularności korzystania z telefonów komórkowych oraz spadku liczby telefonów stacjonarnych występuje połączenie ich razem w próbach.[2]

Co więcej wywiady telefoniczne wspomagane komputerowo charakteryzują się tym, że teleankieterzy spotykają się z utrudnieniem podczas komunikacji z respondentami. Koniecznym staję się więc odpowiednie dobranie i skonstruowanie ankiety pod względem czasu wywiadu, tematu czy też charakteru pytań. Wadą stosowania badania jest ograniczenie możliwości zadawania dużej ilości pytań otwartych czy też poruszania tematów skomplikowanych dla respondenta. Podczas badań CATI dochodzi również do zmian w samym przebiegu wywiadu. Jest to m.in. stosowanie odpowiednich zabiegów aranżacyjnych czy też stworzenie właściwego charakteru rozmowy podczas kontaktu z respondentem. Stosowanie takich zabiegów wpływa korzystnie na ograniczenie społecznego wmanewrowania osoby udzielającej wywiadu i eliminacje błędów. Podczas prowadzenia badań zauważalnym wśród osób badanych staję się również osłabienie chęci do stosowania odpowiedzi, które będą akceptowane przez społeczeństwo oraz będą określane stosownymi normami wśród respondentów[3] Utrudnieniem tego typu badań jest fakt, iż w trakcie przeprowadzania wywiadu metodą CATI należy również dopuszczać sytuacje, w której respondent się rozłączy gdyż nie jest to rozmową prowadzona twarzą w twarz i łatwiej ją przerwać w dowolnym momencie. Charakterystyczne dla tej metody badań jest również brak nadzoru oraz możliwości zmiany otoczenia i warunków podczas trwania badania. Co więcej należy pamiętać, iż bardzo ważnym aspektem podczas stosowania tej metody jest przestrzeganie zasad oraz wymogów dotyczących danych osobowych.

Zalety badania CATI

Do zalet wywiadu telefonicznego metodą CATI należą:

  • krótki okres wykonania dużej ilości badań
  • otrzymywanie wysokiej jakości wyników
  • niewielki koszt realizacji badania w odniesieniu do badań terenowych
  • systematyczność etapów zachodzących podczas badania
  • sprawdzony system narzędzia badawczego działający online
  • pozycja na liście punktowanej
  • sprawdzony system narzędzia badawczego działający online,
  • ograniczenie błędów podczas analizy badania,
  • zintegrowany przebieg gromadzenia danych,
  • możliwość stosowania pytań wielopoziomowych,
  • eliminacja korzystania z papierowych kwestionariuszy,
  • nadzór uwzględniający jakość udzielanych odpowiedzi oraz przebieg wywiadów,
  • możliwość zastosowania w wielu branżach,
  • dostęp do otrzymanych wyników oraz do stworzonej bazy danych,
  • elektroniczny dostęp do narzędzia pozwala na wprowadzanie danych bezpośrednio podczas wywiadu,
  • dostęp do nagrywania wywiadów telefonicznych

Zastosowanie

Wywiad telefoniczny najczęściej stosowany w przedsiębiorstwach B2B oraz korporacjach ze względu na szybki czas wykonania oraz otrzymania niezbędnych danych. Jego szeroki zastosowanie jest zauważalne zarówno w marketingu, badaniach dotyczących rynku jak również badaniach akademickich czy też statystyce publicznej[4] Są to między innymi badania o temacie politycznym czy też dotyczące opinii i zadowolenia konsumentów. Jego popularność spowodowana jest zwiększonym na przestrzeni lat użytkowaniem urządzeń elektronicznych. Najczęściej badanie CATI przeprowadzane jest przez jedno lub wiele call center, gdzie zatrudnieni są przeszkoleni ankieterzy kontaktujący się z wyznaczonymi przez urządzenie elektroniczne respondentami.


CATIartykuły polecane
SondażAnkietaMetody wykrywania usterekE-learningAnaliza FMEAMonitoring mediówMetody pozyskiwania informacji z rynkuTelekonferencjaKomunikacja

Przypisy

  1. Jabłoński W. 2016, nr 1
  2. Sawiński Z. 1996, nr 1
  3. Jabłoński W. 2012, nr 1
  4. Jabłoński W. 2012, nr 1

Bibliografia

  • Jabłoński W. (2012), Ankieterzy CATI o swoim zadowoleniu z pracy, Acta Universitatis Lodziensis, Folia Sociologica, nr 42
  • Jabłoński W. (2016), Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym (CATI). Działania ankieterskie w call centers, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
  • Kaczmarczyk S. (2014), Klasyfikacja metod zbierania danych ze źródeł pierwotnych w badaniach marketingowych, Uniwersytet Mikołaja Kopernika
  • Sawiński Z. (1996), Sondaże telefoniczne, Ask. Społeczeństwo − Badania − Metody, nr 1
  • Sztabiński P. (1999), Wywiad telefoniczny ze wspomaganiem komputerowym: nowa technika badawcza, czy wywiad kwestionariuszowy przez telefon?, Przegląd Socjologiczny, nr 48(1)
  • Tarka P. (2017), Statystyka w praktyce, Wiadomości Statystyczne, nr 3


Autor: Kinga Przewoźnik