Rozmieszczenie uprawnień decyzyjnych

Rozmieszczenie uprawnień decyzyjnych
Polecane artykuły
Struktura organizacyjna a projekty Styl autokratyczny Struktura promienista Struktura zespołów projektowych Rodzaje struktur w projekcie Kierownik Rozpiętość kierowania Kierowanie Struktura liniowo-sztabowa

Zasada rozmieszczania zadań, uprawnień i odpowiedzialności jest jednym z elementów budowy struktury organizacyjnej. Jest ona ważnym elementem konstrukcyjnym w tworzeniu struktury, gdyż określa w jaki sposób uprawnienie decyzyjne mają być rozłożone między poszczególne stanowiska w organizacji. Na przykład kiedy właściciel zatrudnia przedstawiciela handlowego, musi nadać mu pewne uprawnienia do decydowania o terminach płatności, wyborze kooperantów itp. Pracownik nie musi za każdym razem prosić o akceptacje szefa, co sprawia, ze właściciel firmy może poświecić ten czas na podejmowanie innych decyzji.

Z zasadami rozmieszczenia uprawnień decyzyjnych wiążą się następujące problemy:

• ustalenie zakresu odpowiedzialności kierowników za prace podwładnych
• delegowanie uprawnień i odpowiedzialności
• wyznaczenie czynników określających stopień koncentracji lub decentralizacji uprawnień decyzyjnych

Zastosowanie

Główne znaczenie ma tu zasada "równowagi zakresów zadań, uprawnień i odpowiedzialności", która mówi, że jeżeli jakiemuś stanowisku w organizacji przydzielimy pewne zadanie to musimy również przyznać mu niezbędne uprawnienia oraz ustalić taki zakres odpowiedzialności, jaki zrównoważy zakres zadań i uprawnień. Zasada odpowiedzialności zakłada, że zwierzchnik ponosi pełną odpowiedzialność za prace podwładnego.

Delegowanie uprawnień - to proces w toku którego kierownik przekazuje do wykonania innym część swoich obowiązków i uprawnień.

Przyczyny delegowania uprawnień:

• zmniejszenie obciążenia kierownika i umożliwienie mu skupienia swej uwagi na innych dziedzinach
• lepsze przygotowanie podwładnego do rozwiązywania konkretnego problemu
• podnoszenie kwalifikacji podwładnych

Problemy z delegowaniem uprawnień:

• niektórzy kierownicy nie są w stanie właściwie delegować uprawnień, boją się że podwładni zagrożą ich karierze zawodowej, nie mają zaufania do podwładnych
• podwładni boją się że nie dadzą sobie rady z zadaniem oraz że ich praca nie zostanie odpowiednio wynagrodzona, mają skłonność do unikania ryzyka i wolą żeby cała odpowiedzialność obciążyła szefa

Podobnie jak jedne osoby mogą przekazywać swoje uprawnienia innym, również całe organizacje rozwijają struktury uprawnień wiążące różne stanowiska i wydziały. W scentralizowanej strukturze organizacji, decyzje podejmowane są na wysokim szczeblu przez naczelne kierownictwo lub nawet przez jedną osobę. Władza zachowana jest na szczycie organizacji. W strukturze zdecentralizowanej usprawnienia są podzielone między większą liczbę osób na średnim i niższym szczeblu kierowania.

Bibliografia

• Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 1998
• Koźmiński A., Piotrowski W., Zarządzanie teoria i praktyka, PWN, Warszawa 1999
• Nalepka A., Struktura organizacyjna, Antykwa, Kraków 2001

Autor: Beata Smoleń