Pracownicze programy emerytalne: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Porządkowanie kategorii)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
 
(Nie pokazano 8 wersji utworzonych przez 2 użytkowników)
Linia 1: Linia 1:
{{infobox4
|list1=
<ul>
<li>[[Pracownicze plany kapitałowe]]</li>
<li>[[Pracowniczy program emerytalny]]</li>
<li>[[Emerytura]]</li>
<li>[[Świadczenie socjalne]]</li>
<li>[[Indywidualne konto emerytalne]]</li>
<li>[[Ubezpieczenia społeczne]]</li>
<li>[[Fundusz emerytalny]]</li>
<li>[[Ubezpieczenie emerytalne]]</li>
<li>[[Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych]]</li>
</ul>
}}
'''Pracownicze Programy Emerytalne''' - dobrowolna forma grupowego i długoterminowego gromadzenia środków. [[Oszczędzanie]] jest organizowane przez pracodawcę, a uczestnikami są pracownicy. Przeznaczone do wypłaty środki nie stanowią części emerytury, definiowane są jako element szeroko rozumianego świadczenia na starość<ref>M. Krajewski 2014, s. 14-15</ref>.
'''Pracownicze Programy Emerytalne''' - dobrowolna forma grupowego i długoterminowego gromadzenia środków. [[Oszczędzanie]] jest organizowane przez pracodawcę, a uczestnikami są pracownicy. Przeznaczone do wypłaty środki nie stanowią części emerytury, definiowane są jako element szeroko rozumianego świadczenia na starość<ref>M. Krajewski 2014, s. 14-15</ref>.


Linia 20: Linia 6:
Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) to dobrowolna forma oszczędzania, organizowana przez pracodawcę dla pracowników. PPE mają miejsce w III filarze systemu emerytalnego i są zarządzane przez prywatne instytucje finansowe. Istnieją cztery formy PPE: pracowniczy fundusz emerytalny, umowa z funduszami inwestycyjnymi, umowa zakładem ubezpieczeń i umowa z zagranicznym zarządzającym. Uczestnikiem programu mogą być różne grupy pracowników. Składki dzielą się na podstawowe i dodatkowe. Wypłata zgromadzonego kapitału może nastąpić jednorazowo lub w ratach, po spełnieniu określonych kryteriów. Istnieje również możliwość wypłaty transferowej. Zachęty do uczestnictwa w programie to niskie koszty, ulgi podatkowe, lepszy wizerunek firmy itp., natomiast ograniczeniem jest brak powszechności programów i obawy pracowników dotyczące ryzyka inwestowania.
Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) to dobrowolna forma oszczędzania, organizowana przez pracodawcę dla pracowników. PPE mają miejsce w III filarze systemu emerytalnego i są zarządzane przez prywatne instytucje finansowe. Istnieją cztery formy PPE: pracowniczy fundusz emerytalny, umowa z funduszami inwestycyjnymi, umowa zakładem ubezpieczeń i umowa z zagranicznym zarządzającym. Uczestnikiem programu mogą być różne grupy pracowników. Składki dzielą się na podstawowe i dodatkowe. Wypłata zgromadzonego kapitału może nastąpić jednorazowo lub w ratach, po spełnieniu określonych kryteriów. Istnieje również możliwość wypłaty transferowej. Zachęty do uczestnictwa w programie to niskie koszty, ulgi podatkowe, lepszy wizerunek firmy itp., natomiast ograniczeniem jest brak powszechności programów i obawy pracowników dotyczące ryzyka inwestowania.


== Obecna struktura ==
==Obecna struktura==
Obecnie, Pracownicze Programy Emerytalne znajdują się w III filarze systemu emerytalnego, którym zarządzają prywatne instytucje. W trakcie organizowania programu, [[pracodawca]] jest zobowiązany do wyboru instytucji finansowej, która będzie gromadzić i zarządzać wprowadzanymi środkami<ref name="ReferenceA">Pracownicze Programy Emerytalne 2019, s. 6</ref>.
Obecnie, Pracownicze Programy Emerytalne znajdują się w III filarze systemu emerytalnego, którym zarządzają prywatne instytucje. W trakcie organizowania programu, [[pracodawca]] jest zobowiązany do wyboru instytucji finansowej, która będzie gromadzić i zarządzać wprowadzanymi środkami<ref name="ReferenceA">Pracownicze Programy Emerytalne 2019, s. 6</ref>.
<google>t</google>


Wyróżniamy '''cztery formy''' prowadzenia pracowniczych programów emerytalnych<ref name="M. Popek M. Szymański 2012, s. 12">M. Popek M. Szymański 2012, s. 12</ref>:
Wyróżniamy '''cztery formy''' prowadzenia pracowniczych programów emerytalnych<ref name="M. Popek M. Szymański 2012, s. 12">M. Popek M. Szymański 2012, s. 12</ref>:
Linia 31: Linia 16:
W Polsce nie funkcjonuje jeszcze ani jeden pracowniczy [[program]] emerytalny w formie zarządzania zagranicznego<ref name="ReferenceA"/>.
W Polsce nie funkcjonuje jeszcze ani jeden pracowniczy [[program]] emerytalny w formie zarządzania zagranicznego<ref name="ReferenceA"/>.


== Zasady i rodzaje pracowniczych programów emerytalnych ==
<google>n</google>
 
==Zasady i rodzaje pracowniczych programów emerytalnych==
Na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnie 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych '''uczestnikiem programu może być'''<ref>[[Ustawa]] o pracowniczych programach emerytalnych 2004, s. 1</ref>:
Na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnie 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych '''uczestnikiem programu może być'''<ref>[[Ustawa]] o pracowniczych programach emerytalnych 2004, s. 1</ref>:
* osoba zatrudniona, w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, spółdzielczej umowy o pracę,
* osoba zatrudniona, w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, spółdzielczej umowy o pracę,
Linia 45: Linia 32:


W ramach PPE, pracodawcy mogą utworzyć dwa rodzaje programów emerytalnych<ref name="ReferenceA"/>:
W ramach PPE, pracodawcy mogą utworzyć dwa rodzaje programów emerytalnych<ref name="ReferenceA"/>:
# '''program zakładowy''' forma indywidualna prowadzona przez jednego pracodawcę,
# '''program zakładowy''' - forma indywidualna prowadzona przez jednego pracodawcę,
# '''program międzyzakładowy''' - wspólnie z innymi pracodawcami, którzy zdecydowali się na realizację programu na jednakowych warunkach.
# '''program międzyzakładowy''' - wspólnie z innymi pracodawcami, którzy zdecydowali się na realizację programu na jednakowych warunkach.


== Wypłata zgromadzonego kapitału ==
==Wypłata zgromadzonego kapitału==
Uzyskanie dostępu do zgromadzonych środków może nastąpić '''jednorazowo''' lub '''w ratach''', po spełnieniu określonych kryteriów<ref name="M. Popek M. Szymański 2012, s. 12"/>:
Uzyskanie dostępu do zgromadzonych środków może nastąpić '''jednorazowo''' lub '''w ratach''', po spełnieniu określonych kryteriów<ref name="M. Popek M. Szymański 2012, s. 12"/>:
* osiągnięcie wieku 55 lat, nabycie praw do emerytury i złożenie wniosku,
* osiągnięcie wieku 55 lat, nabycie praw do emerytury i złożenie wniosku,
Linia 57: Linia 44:
Istnieje również '''wypłata transferowa''', która polega na przeniesieniu zgromadzonych środków do innego programu lub na indywidualne [[konto]] emerytalne. Wypłaty transferowej można dokonać w sytuacji ustania zatrudnienia lub gdy pracodawca dokonuje likwidacji programu<ref>M. Popek M. Szymański 2012, s. 12-13</ref>.
Istnieje również '''wypłata transferowa''', która polega na przeniesieniu zgromadzonych środków do innego programu lub na indywidualne [[konto]] emerytalne. Wypłaty transferowej można dokonać w sytuacji ustania zatrudnienia lub gdy pracodawca dokonuje likwidacji programu<ref>M. Popek M. Szymański 2012, s. 12-13</ref>.


== Zachęty i bariery uczestnictwa w programie ==
==Zachęty i bariery uczestnictwa w programie==
J. Petelczyc wyróżnia '''czynniki sprzyjające''' przystępowaniu do pracowniczych programów emerytalnych zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika, przede wszystkim są to<ref>J. Petelczyc 2015, s. 83-84</ref>:
J. Petelczyc wyróżnia '''czynniki sprzyjające''' przystępowaniu do pracowniczych programów emerytalnych zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika, przede wszystkim są to<ref>J. Petelczyc 2015, s. 83-84</ref>:


Linia 74: Linia 61:


'''Ograniczeniem''' pozostaje jednak brak powszechności programów, a co za tym idzie, brak presji ze strony pracodawców, aby taki program utworzyć. Z kolei dla pracowników barierą może być postrzeganie [[zbyt]] dużego ryzyka w związku z inwestowaniem własnych środków, a także przedkładanie bieżącej konsumpcji nad oszczędzanie<ref>J. Petelczyc 2015, s. 85</ref>.
'''Ograniczeniem''' pozostaje jednak brak powszechności programów, a co za tym idzie, brak presji ze strony pracodawców, aby taki program utworzyć. Z kolei dla pracowników barierą może być postrzeganie [[zbyt]] dużego ryzyka w związku z inwestowaniem własnych środków, a także przedkładanie bieżącej konsumpcji nad oszczędzanie<ref>J. Petelczyc 2015, s. 85</ref>.
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Pracownicze plany kapitałowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Pracowniczy program emerytalny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Emerytura]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Świadczenie socjalne]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Indywidualne konto emerytalne]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Ubezpieczenia społeczne]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Fundusz emerytalny]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Ubezpieczenie emerytalne]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Ustawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Opcja waniliowa]]}} }}


==Przypisy==
==Przypisy==
Linia 80: Linia 69:
==Bibliografia==
==Bibliografia==
<noautolinks>
<noautolinks>
* ''[https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/RAPORT_PPE_w_2018_66737.pdf Pracownicze Programy Emerytalne w 2018 roku]'' (2019), Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Warszawa
* KNF (2018), ''[https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/RAPORT_PPE_w_2018_66737.pdf Pracownicze Programy Emerytalne w 2018 roku]'', Urząd Komisji Nadzoru Finansowego, Warszawa
* Krajewski M. (2014), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/11378/Doktoratnr3.pdf?sequence=1&isAllowed=y Pracownicze Programy Emerytalne. Charakterystyka prawna]'', Uniwersytet Łódzki
* Krajewski M. (2014), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/11378/Doktoratnr3.pdf?sequence=1&isAllowed=y Pracownicze Programy Emerytalne. Charakterystyka prawna]'', Uniwersytet Łódzki
* Petelczyc J. (2015), ''[https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-333bc193-dc6b-4188-9d97-b675ad0a1baf/c/4_Janina_Petelczyc.pdf Tworzenie pracowniczych programów emerytalnych w Polsce - zachęty i bariery]'', Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski
* Petelczyc J. (2015), ''[https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-333bc193-dc6b-4188-9d97-b675ad0a1baf/c/4_Janina_Petelczyc.pdf Tworzenie pracowniczych programów emerytalnych w Polsce - zachęty i bariery]'', Instytut Polityki Społecznej, Uniwersytet Warszawski
* Popek M. Szymański M. (2012), ''[https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/KNF_PPE_29971.pdf Pracowniczy program emerytalny. Czy to się opłaci?]'', Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa
* Popek M., Szymański M. (2012), ''[https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/KNF_PPE_29971.pdf Pracowniczy program emerytalny. Czy to się opłaci?]'', Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa
* ''Ustawa o pracowniczych programach emerytalnych'' (2004), Dz.U. nr 116 poz. 1207
* ''Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20041161207 Dz.U. 2004 nr 116 poz. 1207]
</noautolinks>
</noautolinks>


{{a|Natalia Przychodzeń}}
{{a|Natalia Przychodzeń}}
{{law}}
{{law}}
 
[[Kategoria:Wynagrodzenie]]
[[Kategoria:Zarządzanie zasobami ludzkimi]]


{{#metamaster:description|Pracownicze Programy Emerytalne - dobrowolne oszczędzanie na przyszłość organizowane przez pracodawcę. Dodatkowe świadczenie na starość.}}
{{#metamaster:description|Pracownicze Programy Emerytalne - dobrowolne oszczędzanie na przyszłość organizowane przez pracodawcę. Dodatkowe świadczenie na starość.}}

Aktualna wersja na dzień 23:36, 11 gru 2023

Pracownicze Programy Emerytalne - dobrowolna forma grupowego i długoterminowego gromadzenia środków. Oszczędzanie jest organizowane przez pracodawcę, a uczestnikami są pracownicy. Przeznaczone do wypłaty środki nie stanowią części emerytury, definiowane są jako element szeroko rozumianego świadczenia na starość[1].

Nazywane inaczej, Zakładowe Plany Emerytalne mają swoje miejsce w systemach prawa od połowy XIX wieku. Taka forma oszczędzania wynikała z braku alternatywnych i dostępnych dla pracowników indywidualnych metod zabezpieczenia na przyszłość, później natomiast zaczęła służyć podniesieniu standardu życiowego ponad podstawową emeryturę. W Polsce, pracownicze programy emerytalne pojawiły się w okresie dwudziestolecia międzywojennego, a ich obecny kształt został nadany dopiero w 1999 roku, wraz z wdrożeniem reformy emerytalnej, która miała na celu podział ryzyka starości pomiędzy państwo, pracodawcę i pracownika[2].

TL;DR

Pracownicze Programy Emerytalne (PPE) to dobrowolna forma oszczędzania, organizowana przez pracodawcę dla pracowników. PPE mają miejsce w III filarze systemu emerytalnego i są zarządzane przez prywatne instytucje finansowe. Istnieją cztery formy PPE: pracowniczy fundusz emerytalny, umowa z funduszami inwestycyjnymi, umowa zakładem ubezpieczeń i umowa z zagranicznym zarządzającym. Uczestnikiem programu mogą być różne grupy pracowników. Składki dzielą się na podstawowe i dodatkowe. Wypłata zgromadzonego kapitału może nastąpić jednorazowo lub w ratach, po spełnieniu określonych kryteriów. Istnieje również możliwość wypłaty transferowej. Zachęty do uczestnictwa w programie to niskie koszty, ulgi podatkowe, lepszy wizerunek firmy itp., natomiast ograniczeniem jest brak powszechności programów i obawy pracowników dotyczące ryzyka inwestowania.

Obecna struktura

Obecnie, Pracownicze Programy Emerytalne znajdują się w III filarze systemu emerytalnego, którym zarządzają prywatne instytucje. W trakcie organizowania programu, pracodawca jest zobowiązany do wyboru instytucji finansowej, która będzie gromadzić i zarządzać wprowadzanymi środkami[3].

Wyróżniamy cztery formy prowadzenia pracowniczych programów emerytalnych[4]:

  • pracowniczy fundusz emerytalny - utworzony przez pracodawcę, specjalnie w celu zarządzania środkami,
  • umowa z funduszami inwestycyjnymi - zarządzającym jest fundusz inwestycyjny,
  • umowa zakładem ubezpieczeń - zarządzającym jest zakład ubezpieczeń na życie,
  • umowa z zagranicznym zarządzającym.

W Polsce nie funkcjonuje jeszcze ani jeden pracowniczy program emerytalny w formie zarządzania zagranicznego[3].

Zasady i rodzaje pracowniczych programów emerytalnych

Na podstawie ustawy z dnia 20 kwietnie 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych uczestnikiem programu może być[5]:

  • osoba zatrudniona, w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, spółdzielczej umowy o pracę,
  • osoba zatrudniona na podstawie umowy zawartej w wyniku powołania lub wyboru do organu reprezentującego osobę prawną,
  • członek rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych,
  • osoba wykonująca pracę nakładczą,
  • osoba fizyczna wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług,
  • członek rady nadzorczej wynagradzany z tytułu pełnienia tej funkcji.

Składki dzielą się na podstawowe i dodatkowe[6]:

  1. podstawowa składka jest finansowana przez pracodawcę, a jej kwota nie może przekroczyć 7% wynagrodzenia pracownika biorącego udział w programie,
  2. uczestnik może zgłosić chęć składki dodatkowej, której wysokość zostanie określona w specjalnej deklaracji złożonej przez pracownika.

W ramach PPE, pracodawcy mogą utworzyć dwa rodzaje programów emerytalnych[3]:

  1. program zakładowy - forma indywidualna prowadzona przez jednego pracodawcę,
  2. program międzyzakładowy - wspólnie z innymi pracodawcami, którzy zdecydowali się na realizację programu na jednakowych warunkach.

Wypłata zgromadzonego kapitału

Uzyskanie dostępu do zgromadzonych środków może nastąpić jednorazowo lub w ratach, po spełnieniu określonych kryteriów[4]:

  • osiągnięcie wieku 55 lat, nabycie praw do emerytury i złożenie wniosku,
  • osiągnięcie wieku 60 lat i złożenie wniosku,
  • osiągnięcie 70 lat, ustanie zatrudnienia u pracodawcy prowadzącego program, bez konieczności składania wniosku,
  • w przypadku śmierci uczestnika programu, na wniosek osoby uprawnionej.

Istnieje również wypłata transferowa, która polega na przeniesieniu zgromadzonych środków do innego programu lub na indywidualne konto emerytalne. Wypłaty transferowej można dokonać w sytuacji ustania zatrudnienia lub gdy pracodawca dokonuje likwidacji programu[7].

Zachęty i bariery uczestnictwa w programie

J. Petelczyc wyróżnia czynniki sprzyjające przystępowaniu do pracowniczych programów emerytalnych zarówno ze strony pracodawcy, jak i pracownika, przede wszystkim są to[8]:

Pracodawca Pracownik
niskie koszty prowadzenia programu wypracowanie dodatku do emerytury
istniejące ulgi podatkowe możliwość dziedziczenia odłożonych środków
lepszy wizerunek firmy pewność uzyskania świadczenia
zwiększenie lojalności pracownika dostęp do informacji o zgromadzonych oszczędnościach

Ograniczeniem pozostaje jednak brak powszechności programów, a co za tym idzie, brak presji ze strony pracodawców, aby taki program utworzyć. Z kolei dla pracowników barierą może być postrzeganie zbyt dużego ryzyka w związku z inwestowaniem własnych środków, a także przedkładanie bieżącej konsumpcji nad oszczędzanie[9].


Pracownicze programy emerytalneartykuły polecane
Pracownicze plany kapitałowePracowniczy program emerytalnyEmeryturaŚwiadczenie socjalneIndywidualne konto emerytalneUbezpieczenia społeczneFundusz emerytalnyUbezpieczenie emerytalneUstawa o zakładowym funduszu świadczeń socjalnychOpcja waniliowa

Przypisy

  1. M. Krajewski 2014, s. 14-15
  2. M. Krajewski 2014, s. 10-12
  3. 3,0 3,1 3,2 Pracownicze Programy Emerytalne 2019, s. 6
  4. 4,0 4,1 M. Popek M. Szymański 2012, s. 12
  5. Ustawa o pracowniczych programach emerytalnych 2004, s. 1
  6. Ustawa o pracowniczych programach emerytalnych 2004, s. 23-24
  7. M. Popek M. Szymański 2012, s. 12-13
  8. J. Petelczyc 2015, s. 83-84
  9. J. Petelczyc 2015, s. 85

Bibliografia


Autor: Natalia Przychodzeń

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.