Kwit sternika
| Kwit sternika |
|---|
| Polecane artykuły |
Kwit sternika (ang. mate's receipt) to dokument stosowany w transporcie morskim. Jest sporządzany po przyjęciu towaru na statek i stanowi dowód jego załadunku. Dane, które zawiera dokument są przenoszone do konosamentu, który jest morskim listem przewozowym. Od momentu wystawienia kwitu, odpowiedzialność za transportowane dobra ponosi przewoźnik. W przypadku gdy przewóz towarów odbywa się na warunkach FOB (regulowanych przez Incoterms), kwit sternika na równi z konosamentem stanowi dokument dostawy. Nazwa dokumentu związana jest z historią żeglugi brytyjskiej, gdy dokumenty przewozowe zawsze podpisywał sternik, będący zastępcą kapitana[1].
Istota kwitu sternika
Kwit sternika ma charakter dokumentu tymczasowego i stanowi podstawę do sporządzenia morskiego listu przewozowego. Zazwyczaj pełni rolę czasowego pokwitowania za transportowane produkty, który wymienia się potem na konosament. Osoba, która posiada kwit sternika jest uprawniona do otrzymania tego listu przewozowego. Kwit zawiera dane dotyczące przewożonych towarów oraz miejsca ich przeznaczenia, które są następnie wykorzystywane w konosamencie[2]. Jest sporządzany przez oficera nadzorującego załadunek towaru i potwierdza załadowanie towaru na pokład statku. Istotne jest, że nie jest dokumentem prawa własności[3].
Kwit sternika w dokumentacji
Kwit sternika zalicza się do sekcji dokumentów potwierdzających oddanie lub przyjęcie ładunku do transportu. Podobnymi dokumentami są kwit dokowy oraz kwit przesyłkowy. W procesie przewozu towaru, najistotniejszym dokumentem jest konosament. Jest on sporządzany na podstawie kwitów: sternika, dokowego lub przesyłkowego. Konosament potwierdza przyjęcie ładunku do przewozu morskiego oraz zobowiązuje przewoźnika do wydania towaru w porcie przeznaczenia[4]. Konosament jest papierem wartościowym w przeciwieństwie do kwitu sternika.
Elementy dokumentu
Poprawnie sporządzony kwit sternika powinien zawierać następujące dane:
- port załadunku,
- data wystawienia (załadunku),
- nazwa statku,
- rodzaj towaru
- ilość i waga przewożonego towaru,
- stan towaru,
Kwit jest wypełniany przez załadowcę, a następnie wręczany przewoźnikowi. Przewoźnik wyznacza oficera ładunkowego (najczęściej pierwszego oficera, czyli zastępce kapitana), który kontroluje dane dotyczące towaru z jego faktycznym stanem. Oryginał dokumentu otrzymuje załadowca. Najistotniejszym elementem kwitu sternika jest stan transportowanych dóbr. Jeśli w dokumencie występują uwagi w tej rubryce to kwit sternika jest nazywany wtedy brudnym. Uwagi te mogą dotyczyć np. ewentualnych braków, bądź zniszczeń towarów lub opakowań[5].
Kwit sternika a kwit dokowy
Kwit sternika bywa najczęściej mylony z kwitem dokowym. Występują przypadki portów morskich, w których przyjmowanie towaru odbywa się w magazynach lub placach składowych, a nie przy burcie statku. W takich sytuacjach wystawiany jest inny rodzaj dokumentu - kwit dokowy[6]. Kwit dokowy potwierdza przyjęcie towaru przez załadowcę, aby następnie załadować go na statek.
Podstawa prawna dokumentu w Polsce
W polskim prawie, informacje dotyczące kwitu sternika znajdują się w Kodeksie Morskim. Ustawa ta reguluje stosunki prawne dotyczące żeglugi morskiej. Kodeks morski określa kwit sternika jako odpowiednie pokwitowanie ładunkowe na przyjęte na statek partie towaru. Reguluje również informacje jakie powinien zawierać dokument, czyli rodzaj, miarę, ilość bądź wagę towaru. Dodatkowo powinien zawierać elementy opisujące znaki, opakowanie oraz ewentualne zastrzeżenia[7].
Przypisy
Bibliografia
- Marciniak-Neider D. i Neider J. (2006), Podręcznik Spedytora, Polska Izba Spedycji i Logistyki, Gdynia
- Mitchelhill A. (1990), Bill of Lading: Law and Practice, Springer, Boston
- Pejovic C. (2020), ), Transport Documents in Carriage Of Goods by Sea: International Law and Practice, Informa Law from Routledge
- Salomon A. (2014), Podstawowa dokumentacja spedycyjno-transportowa w pracy spedytora międzynarodowego, Współczesna Gospodarka, Gdynia
- Ustawa z dnia 18 września 2001 r. Kodeks morski. Dz.U. 2001 nr 138 poz. 1545
Autor: Konrad Kokoszka
