Służebność przesyłu
Służebność przesyłu |
---|
Polecane artykuły |
Służebność przesyłu - ograniczone prawo rzeczowe należące do służebności. Została wprowadzona do polskiego prawa 3 sierpnia 2008 roku w drodze nowelizacji kodeksu cywilnego. Jej cechą charakterystyczną jest to, że stroną uprawnioną do korzystania z nieruchomości może być wyłącznie przedsiębiorca, który jest właścicielem lub chce wybudować urządzenia przesyłowe na danej działce. Zakres korzystania z nieruchomości obciążonej ogranicza się tylko do zapewnienia prawidłowego przesyłu. W pozostałym zakresie służebność przesyłu ma zbliżony charakter do służebności gruntowej i w sposób odpowiedni stosuje się te same zasady[1]
Urządzenia przesyłowe to urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa[2]
Wartość służebności
Przy ustalaniu wartości prawa służebności przesyłu należy uwzględnić:
- powierzchnię terenu, dla którego będzie ustanawiana służebność przesyłu,
- wartość nieruchomości obciążonej infrastrukturą przesyłową (domniemanie zmniejszenia wartości nieruchomości)
- udział właściciela infrastruktury we współkorzystaniu z obciążonej przestrzeni[3]
Wprowadzenie do polskiego prawa terminu, , służebność przesyłu’’ pozwoliło właścicielom obciążonych nieruchomości starać się o odszkodowania i wynagrodzenia z tytułu obniżenia wartości nieruchomości. Otrzymanie takiego zadośćuczynienia nie ogranicza prawa właściciela lub użytkownika wieczystego nieruchomości do pełnego władania nią i czerpania z niej korzyści.
Wysokość należnych wynagrodzeń i odszkodowań można określić za pomocą stosownej umowy między właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą. Jeśli strony nie potrafią się porozumieć, sąd wyznacza biegłego rzeczoznawcę majątkowego, który określa wysokość tych roszczeń na podstawie dostępnych danych rynkowych[4]
Ustanowienie służebności
Służebność przesyłu może być zawarta poprzez zawarcie umowy między przedsiębiorcą a właścicielem nieruchomości, na której mają znaleźć się urządzenia przesyłowe. Umowa taka powinna określać treść ustanowionej służebności oraz zawierać informację o ewentualnym wynagrodzeniu przysługującemu właścicielowi obciążonej nieruchomości. Umowę taką należy sporządzić w formie aktu notarialnego.
Informację o ustanowieniu służebności przesyłu odnotowuje się w księdze wieczystej nieruchomości. W przypadku, gdy właściciel nieruchomości nie chce zawrzeć umowy o ustanowienie służebności przesyłu przedsiębiorca może skutecznie żądać jej ustanowienia, jeśli jest to konieczne do korzystania z tych urządzeń. Taka służebność musi być jedna ustanowiona za odpowiednim wynagrodzeniem.
Zdarza się również, że urządzenia zostały postawione bez żadnej podstawy prawnej, a przedsiębiorca nie chce zgodzić się na ustanowienie służebności. W tej sytuacji właścicielowi nieruchomości przysługuje uprawnienie żądania ustanowienia służebności przesyłu za wynagrodzeniem[5]
Przeniesienie i wygaśnięcie
Jak w przypadku służebności gruntowej, służebność przesyłu przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa, do którego należą urządzenia. Ta zasada ma zastosowanie również w przypadku nabycia samych urządzeń. Służebność przesyłu wygasa w przypadku likwidacji przedsiębiorstwa, będącego właścicielem urządzeń przesyłowych. Ponadto w każdym przypadku zakończenia służebności przesyłu obowiązek usunięcia urządzeń przesyłowych leży po stronie przedsiębiorcy. Powinien on również wypłacić odszkodowanie, gdy usunięcie urządzenia powoduje trudności lub koszty po stronie właściciela nieruchomości.
Przypisy
- ↑ Postuła I. (red.) (2017) Prawo cywilne w zarządzaniu i działalności gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s.109
- ↑ Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny. (Dz. U. 2018 r. poz. 1025, 1104, 1629) Art. 49
- ↑ Konieczny D. (2012) Odszkodowania i wynagrodzenia przy ustanawianiu służebności przesyłu, Studia i materiały towarzystwa naukowego nieruchomości, nr 2, s. 134
- ↑ Buszko M., Krupa D., Drews A. (red) (2016) Perspektywa. Wyzwania współczesnej gospodarki. Tom 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń
- ↑ Postuła I. (red.) (2017) Prawo cywilne w zarządzaniu i działalności gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa, s.110
Bibliografia
- Buszko M., Krupa D., Drews A. (red) (2016) Perspektywa. Wyzwania współczesnej gospodarki. Tom 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń
- Jachymska K. (2013) Służebność przesyłu w prawie polskim w okresie powojennym, Przegląd prawno-ekonomiczny, nr 24, s. 27
- Konieczny D. (2012) Odszkodowania i wynagrodzenia przy ustanawianiu służebności przesyłu, Studia i materiały towarzystwa naukowego nieruchomości, nr 2, s. 134
- Postuła I. (red.) (2017) Prawo cywilne w zarządzaniu i działalności gospodarczej, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
- Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
- Wawrzyniak J. Służebność przesyłu i dostęp do urządzeń elektroenergetycznych, Akty prawne, nr 186, s. 73
Autor: Renata Ptaszek
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |