Salam

Salam
Polecane artykuły
Murabaha Al-istisna Transakcja rzeczywista Transakcja barterowa Transakcja kompensacyjna Kontrakt forward Korespondencja handlowa Inkaso dokumentowe Inkaso

Salam jest islamskim kontraktem finansowym. Salam jest kontraktem sprzedaży, w którym zapłata następuje z góry w momencie zawarcia umowy, natomiast dostawa towaru lub usługi odbywa się w terminie późniejszym, dokładnie uzgodnionym przez strony. Nie wszystko może być jednak przedmiotem takiej transakcji. Przeważnie uważa się, iż salam powinien być stosowany wyłącznie do handlu artykułami policzalnymi. W praktyce używa się go przy sprzedaży płodów rolnych i produktów przemysłu wytwórczego.

Salam a zasady Szariatu

Wyróżnia się cztery podstawowe zasady, określające warunki prawidłowej transakcji typu salam:

1. Płatność powinna być uiszczona w pełnej kwocie w momencie podpisania kontraktu.
2. Dobra, których jakość i ilość nie mogą być precyzyjnie określone nie mogą być sprzedawane przy pomocy salam (np. kamienie szlachetne).
3. Dopuszczalny jest jedynie handel towarami, o ściśle określonych właściwościach. (np. niewłaściwe jest opisywanie przedmiotu przez wskazanie fabryki, w jakiej został wyprodukowany)
4. Konieczne jest dokładne ustalenie daty i miejsca dostawy.

Salam w nowoczesnej bankowości islamskiej

Islamskie banki mogą świadczyć usługi finansowe oparte na salam przez zawarcie dwóch kontraktów tego typu lub jednego kontraktu salam i umowy o sprzedaży ratalnej. Przykładowo, bank kupuje towar dokonując przedpłaty i ustala z producentem termin dostawy, zgodny z oczekiwaniami swojego klienta. Następnie może sprzedac towar trzeciej stronie przez zawarcie kontraktu salam bądź też umowy ratalnej. Jeśli oba kontrakty są typu salam, drugi z nich będzie dotyczył dostawy takiej samej ilości, jednakowo określonego artykułu, co pierwszy. Zgodność z Szariatem wymaga niezależności drugiego kontraktu (np. nie może on być związany z dostawą uzgodnioną w pierwszej umowie salam). Jeśli drugi kontrakt jest umową ratalną, powinien on być podpisany z datą późniejszą niż data otrzymania towaru przez bank.

Wątpliwości

Kontrakt salam może budzić wątpliwości, co do jego zgodności z Szariatem. Wszak przedmiotem umowy jest towar, który jeszcze nie istnieje. Islamscy uczeni, orzekli jednak, iż skoro al-istisna (czyli w wolnym tłumaczeniu zobowiązanie do produkcji), jest operacją legalną, to przez analogię do niej należy przyzwolić na stosowanie salam.

Bibliografia

• M. Iqbal, P. Molyneux Thirty years of islamic banking, Palgrave Macmillan, New York, 2005
• A. Buszko, Wpływ rozwiązań zwyczajowych na funkcjonowanie islamskich banków komercyjnych, Narodowy Bank Polski, Warszawa, 2005

Autor: Dominik Gajowiak