Rachunkowość budżetowa

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 23:47, 21 lis 2023 autorstwa Zybex (dyskusja | edycje) (cleanup bibliografii i rotten links)

Rachunkowość budżetowa - jest to dział rachunkowości obejmujący rachunkowość rządów, samorządów lokalnych i instytucji budżetowych. Jej zadaniem jest przekazanie informacji o wykonaniu budżetu, planów finansowych, sytuacji majątkowej jednostek budżetowych i innych form organizacyjno-prawnych jednostek sektora finansów publicznych[1]

TL;DR

Rachunkowość budżetowa to dział rachunkowości, który obejmuje rachunkowość rządów, samorządów i instytucji budżetowych. Jej zadaniem jest przekazywanie informacji o wykonaniu budżetu i sytuacji finansowej jednostek budżetowych. Zadania rachunkowości budżetowej to przekazywanie informacji, kontrola i analiza. Istnieje plan kont oraz klasyfikacja budżetowa, która grupuje dochody, wydatki, przychody i rozchody publiczne.

Zakres

Rachunkowość budżetowa obejmuje:

  • rachunkowość wykonywania budżetu państwa, budżetu środków europejskich i budżetów jednostek samorządu terytorialnego

Rachunkowość wykonywania budżetu państwa, budżetu środków europejskich i budżetów jednostek samorządu terytorialnego obejmuje: procesy gromadzenia i wydawania środków pieniężnych, ewidencję księgową wykonywania budżetów[2]

  • rachunkowość jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych oraz państwowych funduszy celowych

Rachunkowość jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych oraz państwowych funduszy celowych to przede wszystkim: “ewidencja gromadzenia i wydawania środków pieniężnych, ewidencja rozrachunków, ewidencja aktywów trwałych i obrotowych, ewidencja dochodów, przychodów, wydatków i kosztów, ewidencja funduszy i wyniku finansowego". [3]

  • rachunkowość podatków i opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych

Rachunkowość podatków i opłat oraz niepodatkowych należności budżetowych zajmuje się: “ewidencją księgowych należnych i pobranych podatków i opłat, kontrolą terminowych realizacji zobowiązań i likwidacji nadpłat". [4]

Zadania rachunkowości budżetowej

Zadaniem rachunkowości budżetowej jest zadanie informacyjne, zadanie kontrolne oraz zadanie sprawozdawczo-analityczne.

Zadanie informacyjne polega na przekazywaniu informacji o realizacji budżetu określonym organom, które wynikają z ewidencji rachunkowej oraz ze sprawozdania z wykonania budżetu.

Zadanie kontrolne realizowane jest przez dobrze sporządzoną dokumentację, ewidencję oraz inwentaryzację. Polega ona na przeciwstawieniu stanu księgowego stanowi faktycznemu.

Zadanie sprawozdawczo-analityczne polega na sporządzaniu sprawozdań oraz poddawaniu ich analizie[5]

Plan kont w rachunkowości budżetowej

“Plany kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej powinny uwzględniać, że:

  1. dochody i wydatki ujmuje się w terminie ich zapłaty, niezależnie od rocznego budżetu, którego dotyczą;
  2. ujmuje się również wszystkie etapy rozliczeń poprzedzające płatność dochodów i wydatków, a w zakresie wydatków i kosztów - także zaangażowanie środków;
  3. odsetki od nieterminowych płatności nalicza się i ewidencjonuje nie później niż na koniec każdego kwartału;
  4. wyceny składników aktywów i pasywów wyrażonych w walutach obcych dokonuje się nie później niż na koniec kwartału". [6]

Klasyfikacja budżetowa

Klasyfikacja budżetowa polega na grupowaniu dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów publicznych według jednakowych kryteriów dla wszystkich jednostek sektora publicznego, które muszą ją stosować. [7]

Klasyfikacja dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych, czyli między innymi z Unii Europejskiej, Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu, dzieli się na:

  • działy - są oznaczona symbolem trzycyfrowym np. 630 Turystyka, 730 Nauka, 851 Ochrona zdrowia
  • rozdziały - mają one symbol pięciocyfrowy. Są takie same jak przy jednostkach lub rodzajach działalności zawartej w Polskiej Klasyfikacji Działalności np. w dziale turystyka mamy 63001 Ośrodki informacji turystycznej, 63003 Zadania w zakresie upowszechniania turystyki.
  • paragrafy - jest to podstawowa i najniższa jednostka klasyfikacji budżetowej. Mają one symbol czterocyfrowy[8]


Rachunkowość budżetowaartykuły polecane
Obowiązki informacyjne względem GUSRachunkowość finansowaUchwała budżetowaSystem finansów publicznychUstawa o rachunkowościUkład wykonawczy budżetuFinanse publiczneRegionalne izby obrachunkoweDochody budżetowe

Przypisy

  1. Nowak E. (red.) (1996) Leksykon rachunkowości, Polskie Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, s. 175
  2. Winarska K., Kaczurak-Kozak M. (2011), s. 47
  3. Winarska K., Kaczurak-Kozak M. (2011), s. 48
  4. Winarska K., Kaczurak-Kozak M. (2011), s. 48
  5. Winarska K., Kaczurak-Kozak M. (2011), s. 48-49
  6. Dz.U. 2009 nr 157 poz. 1240
  7. Kiziukiewicz T. (red.) (2014), s. 31-38
  8. Dz.U. 2010 nr 38 poz. 207

Bibliografia


Autor: Małgorzata Sołtys