Komercjalizacja

Z Encyklopedia Zarządzania
Wersja z dnia 12:43, 2 lis 2023 autorstwa Sw (dyskusja | edycje) (Czyszczenie tekstu)
Komercjalizacja
Polecane artykuły

Komercjalizacja - proces który polega na przekształceniu państwowych przedsiębiorstw w spółkę. Jeśli ustawowe przepisy nie stanowią inaczej, przeobrażone w spółkę przedsiębiorstwo wchodzi we wszystkie prawne stosunki, bez względu na prawny charakter tychże stosunków,

TL;DR

Komercjalizacja to proces przekształcenia państwowych przedsiębiorstw w spółki. Może mieć na celu prywatyzację, przeobrażenie prawno-organizacyjne lub dokonanie konwersji wierzytelności. Komercjalizację ogłasza minister ds. Skarbu Państwa. Pracownicy komercjalizowanego przedsiębiorstwa stają się pracownikami spółki. Przysługuje im odprawa.

Cel Komercjalizacji

Prywatyzacja polega na:

  1. Nabywaniu udziałów lub akcji Skarbu Państwa w powstałych spółkach w rezultacie powstania komercjalizacji poprzez inne osoby z wyłączeniem Skarbu Państwa
  2. Władaniu wszystkim majątkiem materialnym i niematerialnym wchodzącym w składniki tego przedsiębiorstwa lub powstałej spółki która powstała w rezultacie komercjalizacji na zasadach które są określone ustawą poprzez:
  • Sprzedanie przedsiębiorstwa
  • Wniesienie do spółki przedsiębiorstwa
  • Oddanie do korzystania odpłatnego z przedsiębiorstwa

Przepisy nie są stosowane do należącego mienia spółek, oraz spółek podczas trwania procesu komercjalizacji lub mienia spółek. Zabezpieczeniem dla Skarbu Państwa reprezentowanego przez właściwego ministra ds. publicznych finansów z tytułu gwarancji lub poręczeń które zostały udzielone (Dz.U. 1996 nr 118 poz. 561)

Rodzaje Komercjalizacji

Wyróżniamy 3 rodzaje komercjalizacji:

  1. Komercjalizacja mająca na celu prywatyzację
  2. Komercjalizacja mająca na celu przeobrażenia prawno-organizacyjne
  3. Komercjalizacja mająca na celu dokonanie wierzytelności konwersji

Każde państwowe przedsiębiorstwo poddać można poddać komercjalizacja mającej na celu prywatyzację, lub komercjalizacji mającej na celu przeobrażenie prawno-organizacyjne, za wyjątkiem przedsiębiorstw które zostały postawione do likwidacji lub upadłości.

Komercjalizacja mająca na celu dokonanie wierzytelności konwersji może być przekształcone w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością przez ministra Skarbu Państwa, z udziałem wierzycieli jak i skarbu państwa. Dopuszczalne jest to jeśli: Suma kredytów i pożyczek które zostały zaciągnięte, oraz łączna kwota zobowiązań razem z odsetkami stanowi ponad 60% wartości aktywów księgowych, lub jeśli suma krótkoterminowych zobowiązań zaciągniętych pożyczek oraz kredytów krótkoterminowych jak i pożyczek oraz kredytów które są przeterminowane powiększone o 50% odsetki uzyskanych dochodów.

Ogłoszenie komercjalizacji

Komercjalizacji dokonuje właściwy minister do spraw Skarbu Państwa Zgodnie z Art. 4. działu II komercjalizacja przedsiębiorstw państwowych może odbyć się:

"Art. 4.

  1. Komercjalizacji przedsiębiorstwa państwowego dokonuje minister właściwy do spraw Skarbu Państwa:
  • na wniosek organu założycielskiego,
  • na wniosek dyrektora przedsiębiorstwa państwowego i rady pracowniczej,
  • z własnej inicjatywy.
  1. W przypadku komercjalizacji z własnej inicjatywy minister właściwy do spraw Skarbu Państwa zawiadamia o zamiarze komercjalizacji dyrektora przedsiębiorstwa państwowego, radę pracowniczą oraz organ założycielski przedsiębiorstwa państwowego.
  2. W przypadku komercjalizacji na wniosek organu założycielskiego, zawiadomienia dyrektora przedsiębiorstwa państwowego oraz rady pracowniczej o zamiarze komercjalizacji dokonuje organ założycielski.
  3. Dyrektor przedsiębiorstwa państwowego jest zobowiązany doręczyć ministrowi właściwemu do spraw Skarbu Państwa, w terminie nieprzekraczającym trzech miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, kwestionariusz przedsiębiorstwa państwowego przeznaczonego do komercjalizacji, wraz z dokumentami określonymi w przepisach, o których mowa w ust. 6. O niedoręczeniu dokumentów przez dyrektora przedsiębiorstwa państwowego minister właściwy do spraw Skarbu Państwa zawiadamia organ założycielski, na którym spoczywa obowiązek doręczenia dokumentów w ciągu jednego miesiąca od dnia zawiadomienia.
  4. W przypadku komercjalizacji na wniosek dyrektora i rady pracowniczej przedsiębiorstwa państwowego, do wniosku należy dołączyć kwestionariusz przedsiębiorstwa państwowego przeznaczonego do komercjalizacji, wraz z dokumentami określonymi w przepisach, o których mowa w ust. 6.
  5. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia, określi wzór kwestionariusza przedsiębiorstwa państwowego przeznaczonego do komercjalizacji oraz wykaz dokumentów niezbędnych do sporządzenia aktu komercjalizacji.”(Dz.U. 1996 nr 118 poz. 561)

Pracownicy Komercjalizowanego Przedsiębiorstwa

Pracownicy przedsiębiorstwa komercjalizowanego

  1. Pracownicy państwowego przedsiębiorstwa komercjalizowanego z zastrzeżeniem Działu II ustępu 3 ustawy z dnia 30.08.1996, stają się pracownikami spółki z prawnej mocy.
  2. Na stanowisko pierwszego prezesa zarządu w nowopowstałej spółce powołany zostaje dyrektor które było poddane komercjalizacji, wyjątkiem jest gdy dyrektor ten nie wyrazi zgody na pełnienie wymienionej funkcji.
  3. Stosunek pracy pracowników oraz dyrektora państwowego przedsiębiorstwa którzy zostali powołani traci ważność, w dniu gdy państwowe przedsiębiorstwo zostanie wykreślone z rejestru przedsiębiorców. Stosunek wygasa pracy z mocy prawa.
  4. Pracownikom z ustępu 3 ustawy z dnia 30.08.1996, należy się odprawa, ma ona wynosić wynagrodzenie jakie jest otrzymywane przez 3 miesiące, liczone jako pieniężny ekwiwalent za wypoczynkowy urlop. Odprawa nie przysługuje, gdy zatrudnienie występuje w spółce na takim samym stanowisku lub wyższym.

Bibliografia

  • Banasiński C, Glibowski K., Jaroszyński K., Kaszubski R., Widawski P.(2017) - "Prawo gospodarcze - Zagadnienia administracyjnoprawne", Wolters Kluwer Polska, Warszawa
  • Czajkowska-Matosiuk K.(2017) "Prawo Gospodarcze i Spółek", C.H.Beck
  • Kocowski T. (2015) " Komercjalizacja Przedsiębiorstw Państwowych a Właścicielskie Uprawnienia Nadzorcze Administracji Publicznej]]” Wrocław
  • Kwiatkowski G. (2016). "Przedsiębiorstwa państwowe we współczesnej gospodarce - problemy definicyjne", "Studia Ekonomiczne. ZN Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach" nr 260/2016
  • Sobolewski H., Wojtkowiak G.(2013) - "Ocena Efektywności Działań Prywatyzacyjnych Przez Pryzmat Strategii Wyjścia” Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego
  • Ustawa z dnia 30 sierpnia 1996 r. o Komercjalizacji i Niektórych Uprawnieniach Pracowników (Dz.U. 1996 Nr 118 poz. 561)


Autor: Dominika Handzel