Analiza interesariuszy

Analiza interesariuszy ma na celu określenie i zdefiniowanie interesariuszy oraz ich hierarchii według istotności dla organizacji, ich wpływu na przedsiębiorstwo lub na projekt w celu wyznaczenia najlepszego sposobu działania dla danego podmiotu. Podczas przeprowadzania analizy interesariuszy możemy wyodrębnić takie działania jak:

• identyfikację interesariuszy
• określenie wpływu zainteresowanych na organizację
• określenie potrzeb przedsiębiorstwa od interesariuszy
• wybranie kryteriów oceny przedsiębiorstwa przez interesariuszy
• stworzenie rankingu interesariuszy według hierarchii

Głównym procesem towarzyszącym analizie jest systematyczne zbieranie i przetwarzanie danych ilościowych i jakościowych. Dane te wyznaczają, czyje korzyści powinny być brane pod uwagę w pierwszej kolejności podczas wyznaczania i wdrażania działań przedsiębiorstwa. Dzięki tym informacjom możemy uzyskać dane ukazujące korzyści wynikające z danego przedsięwzięcia, zarówno dla organizacji jak i dla poszczególnych interesariuszy. Oprócz tego dostajemy informację zwrotną o powiązaniu interesariuszy między sobą. W związku z różnymi celami interesariuszy mogą występować między nimi koalicje albo konflikty. Celem analizy jest wybór odpowiedniego działania mającego na celu zaspokojenie oczekiwań jak największej ilości interesantów lub koalicji interesantów, która ma większy wpływ na działanie organizacji.

TL;DR

Analiza interesariuszy polega na identyfikacji i hierarchizacji osób i grup mających wpływ na organizację w celu ustalenia najlepszego sposobu działania. Analiza uwzględnia zarówno interesy organizacji, jak i interesariuszy. Interesariusze mogą być wewnętrzni (pracownicy, właściciele) lub zewnętrzni (klienci, dostawcy). Przedsiębiorstwa powinny brać pod uwagę społeczną odpowiedzialność i dbać zarówno o interesy swoje, jak i społeczeństwa oraz środowiska. Norma ISO 26000 zawiera wytyczne dotyczące działań i odpowiedzialności przedsiębiorstw względem społeczeństwa i środowiska.

Podział analizy interesariuszy ze względu na zakres

Analizę interesariuszy możemy podzielić ze względu na zakres działania organizacji. Możemy wyróżnić dwie analizy interesariuszy w kontekście:

• Zarządzania strategicznego - określa interesariuszy oraz ich wpływ na organizację w kontekście wpływania na wizerunek firmy. Analiza ta ma na celu określenie najlepszej strategii oraz misji firmy, uzależnionej od wpływu i hierarchii zainteresowanych.
• Zarządzania projektami - ogranicza analizę do zidentyfikowania interesariuszy oraz wywieranego wpływu na nich poprzez realizację danego projektu. Dana analiza wykazuje na kogo projekt będzie oddziaływał, jakie korzyści odniosą poszczególni interesariusze oraz jakie korzyści przyniesie dany projekt.

Interesariusz

Interesariusz - terminem tym określamy jednostki i grupy, które mają wpływ na działalność przedsiębiorstwa. Mianem interesariuszy określamy również osoby, na które oddziałuje dana organizacja za pośrednictwem wdrożonej strategii, oferowanych produktów lub usług, procesów produkcyjnych, systemów zarządzania oraz procedur.

Podział interesariuszy ze względu na powiązanie z organizacją

Wedle tego podziału możemy wyszczególnić dwa typy interesariuszy: wewnętrznych oraz zewnętrznych. Podział ten reprezentuje klasyczne przedstawienie otoczenia przedsiębiorstwa.

Do interesariuszy wewnętrznych możemy zaliczyć: właścicieli, akcjonariuszy, całą kadrę pracowniczą oraz związki zawodowe. Są to osoby pracujące na rzecz danej organizacji.

Dużo szerszą grupą są interesariusze zewnętrzni. Są to osoby lub grupy osób znajdujące się w otoczeniu przedsiębiorstwa. Wśród najważniejszych interesariuszy zewnętrznych wymienia się: klientów, dostawców, konkurentów, przedstawicieli organizacji działających na rzecz ochrony środowiska, organizacje rządowe i pozarządowe, szkoły i uczelnie.

Odpowiedzialność przedsiębiorstw wobec interesariuszy

W dzisiejszym świecie coraz większą uwagę zwraca się na społeczną odpowiedzialność przedsiębiorstw. Przedsiębiorstwa prowadzące swoją działalność zawsze wywierają większy lub mniejszy wpływ na daną społeczność lokalną oraz środowisko. W związku z czym wszystkie decyzje biznesowe oraz działania danego podmiotu oddziałują nie tylko na jednostki powiązane z organizacją, ale również na otoczenie zewnętrzne. Odpowiedzialność przedsiębiorstwa nie ogranicza się więc tylko do najbliższego otoczenia przedsiębiorstwa, takiego jak: pracownicy, klienci, dostawcy, właściciele czy inwestorzy. Przedsiębiorstwa w głównej mierze kształtują rynek oraz mają znaczący wpływ na wygląd świata, dlatego działania przez nie prowadzone mają wpływ na otoczenie. W związku z czym zarządzający przedsiębiorstwem powinni mieć na uwadze nie tylko działania mające na celu osiągnięcie zysku dla organizacji, ale też takie mówiące o zwiększaniu dobrobytu społeczeństwa oraz dbaniu o jego ochronę. Warto również podkreślić odpowiedzialność organizacji wobec środowiska. Coraz częściej mamy do czynienia z zanieczyszczeniami oraz zagrożeniami zdrowotnymi, spowodowanymi działaniem różnych organizacji. Rolę interesariuszy wypełniają tutaj wszelkie organizacje pozarządowe, zajmujące się ochroną środowiska. Oprócz wszelkich wymogów, narzucanych przez prawo firmy, coraz częściej podejmują działania proekologiczne mające na celu walkę z zanieczyszczeniami środowiska oraz tym samym przyczynić się społeczeństwu. Dokładne wytyczne wobec działań i odpowiedzialności przedsiębiorstwa na społeczeństwo oraz środowisko zostały zawarte w Normie ISO 26000. Zastosowanie tej normy przynosi bardzo wiele korzyści, takich jak:

• zwiększenie reputacji przedsiębiorstwa
• korzystne opinie interesariuszy
• przewagę konkurencyjną
• zwiększone zaangażowanie oraz morale zespołu
• dużo lepszą zdolność do nawiązywania kontaktów biznesowych

Analiza interesariuszy — artykuły polecane

Public relations — Interesariusze projektu — Analiza interesariuszy (Zarządzanie strategiczne) — Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa — Interesariusze — Cele organizacji — Behawioralna teoria przedsiębiorstwa — Orientacja rynkowa — Wizerunek organizacji

Bibliografia

• Czubała A. (2011), Rola konsumentów w realizacji koncepcji społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, Konsumpcja i Rozwój, nr 1
• Frączkiewicz-Wronka A. (2012) Analiza interesariuszy jako metoda wspierająca formułowanie strategicznych zamierzeń w organizacji (wnioski z badań w szpitalach publicznych), "Prace Naukowe WWSZiP", nr 17, Katowice
• Hąbek P. (2009) Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw jako koncepcja firmy zorientowanej na interesariuszy, "Organizacja i Zarządzanie. Kwartalnik naukowy", nr 2(6), Gliwice
• Sznajder M. (2013) Korzyści z wdrożenia koncepcji społecznej odpowiedzialności biznesu (z uwzględnieniem koncepcji interesariuszy), "Ekonomia i Zarządzanie", nr 5, Białystok
• Woloszyn J. (2011), Społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstw (CSR) w sferze agrobiznesu, Zeszyty Naukowe Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, nr 2

Autor: Krzysztof Jamski