Weksel skarbowy

Weksel skarbowy
Polecane artykuły
Bony skarbowe Rynek pieniężny Obligacje rządowe Instrumenty rynku pieniężnego Agregat M2 Stopa referencyjna Instrumenty polityki pieniężnej Obligacje Stopa procentowa

Weksel skarbowy - (ang. treasury security); bon lub bilet skarbowy (ang. treasury bill), dłużny papier wartościowy Skarbu Państwa na okaziciela o wartości nominalnej 10 tys. PLN z terminami emisji od 1 do 52 tygodni (standardowo 13 i 52). Oprocentowanie bonów ma charakter stały, dyskontowy (dochodem jest różnica pomiędzy ceną zakupu, a wartością nominalną bonu).

W Polsce emitentem bonów skarbowych jest Ministerstwo Finansów, a agentem emisji, odpowiedzialnym za organizację emisji oraz dokonywanie rozliczeń, Narodowy Bank Polski. Celem emisji jest finansowanie krótkoterminowo deficytu budżetowego, ujemnego salda handlu zagranicznego lub spłat zobowiązań długoterminowych. Polskie bony skarbowe emitowane są w postaci zdematerializowanej czyli w formie elektronicznego zapisu w Rejestrze Papierów Wartościowych dokonywanego przez agenta, który rejestruje zmiany stanu posiadania wynikające z obrotu.

Są instrumentami zbywalnymi, w których Skarb Państwa zobowiązuje się do bezwarunkowego zapłacenia określonej kwoty w określonym czasie osobie wskazanej na wekslu. Bon skarbowy potwierdza zaciągnięcie przez państwo krótkoterminowej pożyczki. Celem emisji tych bonów jest regulowanie płynności budżetu państwa. Emitując bony można neutralizować negatywne skutki braku synchronizacji terminów osiągania dochodów i dokonywania wydatków budżetowych. Instrumenty te emitowane są na okresy nie przekraczające 1 roku. Emisja bonów na rynku pierwotnym może przybierać postać sprzedaży bezpośredniej lub przetargu.

Na rynku pierwotnym dostęp do bonów skarbowych mają jedynie określone podmioty (tzw. dealerzy lub market-makerzy). Są to instytucje, które dokonują regularnych zakupów tego instrumentu oraz animują obrót wtórny. W roli dealera najczęściej występują banki komercyjne, fundusze inwestycyjne, towarzystwa emerytalne, towarzystwa ubezpieczeniowe. Bony skarbowe mają charakter dyskontowy, tzn. są sprzedawane po cenie niższej, niż wynosi ich wartość nominalna (czyli cena, po której są wykupywane w terminie zapadalności przez emitenta). Stopa dyskonta informuje o ile cena zakupu bonu jest niższa od wartości nominalnej. Stopa ta wyrażona jest w procentach w skali jednego roku.

Podstawową cechą bonów skarbowych jest zerowy stopień ryzyka, co sprawia, że są atrakcyjnym papierem lokacyjnym. Za zerowe ryzyko nabywca płaci koszt w postaci niskiego oprocentowania. Jednocześnie niskie oprocentowanie świadczy o niewielkim koszcie zaciąganego przez skarb państwa kredytu. Bony są również wykorzystywane przez banki centralne do regulacji obiegu pieniądza w gospodarce.

Bibliografia

• "Rynek finansowy i jego mechanizmy. Podstawy teorii i praktyki", Dębski W., Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001;
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2006 r. w sprawie warunków emitowania bonów skarbowych

Autor: Dominika Porcja