Krzywa podaży pracy

Krzywa podaży pracy
Polecane artykuły
Bezrobocie naturalne Płaca realna Teoria wyboru konsumenta Elastyczność dochodowa popytu Krzywa podaży Hipoteza płacy realnej Efekt dochodowy i substytucyjny Ceny stałe Popyt na pracę

Krzywa podaży pracy przedstawia rozmiary pracy oferowanej na rynku siły roboczej przy różnych poziomach płacy realnej. Jest ona najczęściej krzywą rosnącą, bowiem występuje dodatnia zależność pomiędzy poziomem płac realnych a liczbą osób skłonnych podjąć pracę w danym okresie, przy założeniu, iż pozostałe czynniki na nią wpływające pozostają bez zmian. Zasób siły roboczej (czyli podaż pracy) będzie się zatem zwiększała w miarę wzrostu płacy realnej.

Rys 1. Krzywa podaży pracy

Gdy jednak płace realne stale rosną i bodźce do pracy są silniejsze, to jednocześnie zwiększają się dochody, co osłabia te bodźce. Dlatego też dowody empiryczne jednoznacznie wskazują, iż długookresowa krzywa podaży siły roboczej jest niemal pionowa.

Podjęcie pracy powoduje ograniczenie czasu wolnego, który gospodarstwa domowe cenią tak samo jak konsumpcje (efekt substytucji). Czas jest dobrem rzadkim i posiada swoją cenę. Cena czasu wolnego określana jest realną płacą. Poświęcając zatem dodatkowy czas na pracę, gospodarstwo domowe może uzyskać dodatkową płacę. Wysokość stawki płacy realnej wyznacza warunki na jakich konsumenci mogą zastąpić czas wolny konsumpcją. Wzrost stawki realnej skłania więc gospodarstwa domowe do zwiększenia podaży pracy. Dodatnio nachylona krzywa podaży pracy pokazuję że liczba chętnych osób do pracy zwiększa się wraz ze wzrostem poziomu płacy realnej. Wielkość podaży zależy również od kosztu alternatywnego czasu wolnego. Im wyższa jest płaca realna, tym wyższy jest koszt czasu wolnego.

Czynniki wpływające na krzywą podaży pracy

Położenie rynkowej krzywej podaży pracy zależy od liczby osób chcących pracować przy danym poziomie płacy. Zależy to jednak od trzech zasadniczych czynników:

• liczby wykwalifikowanych pracowników
• pozapłacowych korzyści lub też kosztów związanych z daną pracą, takich jak chociażby zalety środowiska, satysfakcja z wykonywanej pracy, stopień bezpieczeństwa czy też status społeczny,
• płac oraz pozapłacowych korzyści w innych zawodach.

Jeżeli zatem chodzi o zmianę wysokości płacy realnej, to spowoduje ona ruch wzdłuż krzywej podaży (1). Natomiast zmiana któregokolwiek z trzech wymienionych powyżej czynników wpłynie na przesunięcie całej krzywej podaży pracy. (2)

Rys. 2 Przesunięcie krzywej podaży

Nachylenie i przesunięcie Krzywej podaży

Krzywa podaży pracy jest stroma jeżeli podaż pracy jest mało wrażliwa na zmianę stawki płac realnych, natomiast krzywa podaży jest płaska, jeżeli niewielka zmiana stawki płac realnych wywołuję więcej niż proporcjonalny przyrost zatrudnienia. Na zmianę krzywej podaży pracy wpływają:

• współczynnik aktywności zawodowej,
• czynniki demograficzne (przyrost ludności, struktura ludności, migracje itp.),
• wysokość stawki podatków bezpośrednich,
• pozapłacowe źródła dochodów,
• czynniki społeczno-psychologiczne (etos pracy, wzorce konsumpcji, model rodziny, zasób wiedzy itp.),
• regulacje prawne i instytucjonalne.

Wszystkie wyżej wymienione czynniki mogą oddziaływać na przesunięcie krzywej podaży w lewo lub w prawo w zależności od siły i kierunku ich oddziaływania na podaż przy danej płacy realnej.

Bibliografia

• Bartosik K. "Popyt na pracę w Polsce w warunkach spowolnienia gospodarczego", Studia Ekonomiczne 2011 Vol.3, s. 229-250
• Dach Z., B. Szopa, Podstawy makroekonomii, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Kraków 2004, s. 141-143,
• Golinowska S. "Teorie migracji a debata o swobodzie przepływu pracowników w rozszerzonej Unii Europejskiej", Problemy Polityki Społecznej 2001 Vol.3
• Golnau W. "Teoria płacy efektywnej", Zarządzanie i Finanse 2012 Vol.10, nr 2
• Hall R.E., J.B. Taylor, Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000, s. 82-83,
• Krugman P., Wells R., Makroekonomia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2012
• Lis S., Współczesna makroekonomia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2011
• Strzelecki A. Paweł "Czy Polska jest skazana na spadek podaży pracy w przyszłości? – wyniki analizy wrażliwości założeń prognoz długookresowych", Zeszyty Naukowe Instytutu Statystyki i Demografii SGH. 2012 Vol.24, nr 24

Przypisy

Autor: Patrycja Grzesińska, Dawid Jasnos