Frank Bunker Gilbreth

Frank Bunker Gilbreth
Polecane artykuły
Henry Laurence Gantt Frederick Winslow Taylor Thomas Edison Józef Zieliński Henry Louis Le Chatelier Zarządzanie naukowe Tayloryzm Bracia Michelin Charles Babbage

Frank Bunker Gilbreth urodził się 7 lipca 1868 roku w Fairfield, Maine w USA. Jest jednym z przedstawicieli nurtu Industrial Engineering, natomiast swoją karierę rozpoczynał w budownictwie jako czeladnik murarski i stąd też jego pierwsze obserwacje i badania dotyczyły usprawnienia organizacyjnego pracy murarzy. Zmarł 14 czerwca 1924 roku w Montclair, New Jersey w wieku 55 lat.

TL;DR

Frank Bunker Gilbreth był przedstawicielem nurtu Industrial Engineering. Wraz z żoną opracowali metodę badania ruchów roboczych. Opracowali też klasyfikację ruchów elementarnych oraz zajął się zagadnieniami szkolenia pracowników i motywacji do pracy. Przeprowadzili również analizę zmęczenia przemysłowego. Gilbreth był autorem kilku publikacji w dziedzinie zarządzania. Zmarł w wieku 55 lat.

Życie prywatne

Dzieciństwo

F.B. Gilbreth był jednym z trójki dzieci Johna Hirama Gilbretha i Marthy Bunker Gilbreth. Jego matka była nauczycielką, a ojciec posiadał sklep z narzędziami. W wieku 3 lat został osierocony przez tatę, który nagle zmarł na zapalenie płuc. Rodzina przeprowadziła się do Bostonu, gdzie Martha Gilbreth otworzyła szkołę z internatem, gdyż nie była w stanie sama utrzymać rodziny z nauczycielskiej pensji. Gilbreth nie uczył się zbyt dobrze. W pewnym momencie edukacji matka przekonała go nawet do nauki w domu. Zmieniło się to dopiero, gdy poszedł do szkoły średniej. Zainteresował się wtedy naukami ścisłymi i matematyką. Przystąpił nawet do wstępnych egzaminów na Massachusetts Institute of Technology, jednak postanowił pójść do pracy, by wesprzeć finansowo rodzinę. (Lancaster J., 2004, s. 75-77)

Małżeństwo

Gilbreth poślubił Lillian Evelyn Moller 19 października 1904 w Oakland w stanie Kalifornia, która z wykształcenia była psychologiem.

Dzieci

Para doczekała się trzynastki pociech, iestety jedno z nich zmarło jeszcz przez przyjściem na świat. (Lancaster J., 2004, s. 164)

Śmierć

Gilbreth zmarł na atak serca 14 czerwca 1924 roku w wieku 55 lat.. Jego żona żyła jako wdowa jeszcze przez 48 lat. (Lancaster J., 2004, s. 267)

Praca naukowa

Wraz z małżonką Lilian Moller Gilbreth, opracowali metodę badania przebiegu i czasu trwania ruchów roboczych. Początkowo zastosowali metodę cyklograficzną. Polegała ona na tym, iż robotnikowi przyczepiano niewielkie żaróweczki połączone ze źródłem prądu elektrycznego do przegubów i łokci. Robotnik był fotografowany aparatem z migawką, nastawioną na długi czas naświetlania, podczas pracy w zaciemnionym pomieszczeniu. Na kliszy świecące się żaróweczki wyznaczały tor ruchów roboczych. Analiza takich zdjęć pozwalała badać i usprawnić przestrzenny przebieg ruchów roboczych, ale nie ukazywała ruchów w czasie. Wprowadzili więc pewne usprawnienia: do obwodu elektrycznego włączyli przerywacz prądu, pracujący z dużą, znaną częstotliwością. Po tej modyfikacji przebieg ruchów roboczych jawił się na kliszy nie linią ciągłą, lecz przerywaną. Znając częstotliwość przerywacza, mogli z dużą dokładnością ustalić czas trwania ruchów elementarnych. W ten sposób powstała technika chronocyklograficzna.

Następnym unowocześnieniem było użycie do badań kamery filmowej, po to aby:

• zidentyfikować ruchy, operacje niezbędne i niepotrzebne, które powinny zostać wyeliminowane,
• łączyć ruchy w większe struktury, co skraca czas wykonania operacji,
• ustalić właściwą kolejność wykonywanych czynności.

W wyniku badań i operacji Gilbreth'owie opracowali klasyfikację ruchów elementarnych, która obejmowała 17 mikroruchów. Określa się je mianem therbligów (anagram nazwiska Gilbreth).

Gilbrethowie w swoim dziele "Psychologia zarządzania", szczególny akcent położyli na zagadnieniach dotyczące szkolenia pracowników, uważali je za podstawowe narzędzia zwiększenia sprawności i współdziałania w procesach pracy. Według nich głównymi środkami nauczania wzorcowych metod pracy są:

• wyjaśnienia pisemne,
• wyjaśnienia ustne,
• metody poglądowe.

Również w tej samej pracy poruszają problem motywacji do pracy, rozróżnili:

• System zachęty materialnej (udział w zyskach, sposoby wynagradzania).
• System motywacji psychologicznej:
  • uznanie ze strony kierownictwa,
  • współpraca,
  • współzawodnictwo (rywalizacja z kolegami, z własnymi osiągnięciami i z normą).

W "Studium zmęczenia" dokonali analizy i oceny zjawiska zmęczenia przemysłowego, które podzielili na:

• zmęczenie nieuniknione, które jest wynikiem przebiegu pracy w normalnych warunkach,
• zmęczenie zbędne, które spowodowane jest niewłaściwymi warunkami materialnego środowiska pracy (np. hałas, brak odpowiedniej odzieży roboczej, złe oświetlenie).

Zdaniem Gilbretha zmęczenie zbędne powinno być eliminowane całkowicie, a w odniesieniu do zmęczenia nieuniknionego powinno się zapobiegać jego kulminowaniu. Pomóc w tym mógł system przerw wypoczynkowych, zamiast jednej przerwy w ciągu całego dnia roboczego.

Wybrane publikacje

• Gilbreth, Frank Bunker, Bricklaying system, The MC Clark publishing co., 1909.
• Gilbreth, Frank Bunker, Robert Thurston Kent, Motion study, London: Constable, 1911.
• Gilbreth, Frank Bunker, Motion study: A method for increasing the efficiency of the workman, D. Van Nostrand Company, 1911.
• Gilbreth, Frank Bunker, Primer of scientific management, D. Van Nostrand Company, 1912.
• Gilbreth, Frank Bunker, Lillian Moller Gilbreth, Applied motion study, 1919.
• Gilbreth, Frank Bunker, Fatigue study, Nr 11. Macmillan, 1919

Bibliografia

• Ford D. N., (1995). Frank Gilbert, 1868-1924, American engineer, in Emily J. McMurray; Jane Kelly Kosek; Roger M. Valade Notable Twentieth-century Scientists: F-K. Gale Research,
• Koźmiński A.K., Piotrowski W., (1998). Zarządzanie teoria i praktyka, PWN, Warszawa (s. 635-636),
• Lancaster J., (2004). Making Time: Lillian Moller Gilbreth, a Life Beyond "Cheaper by the Dozen", Northeastern University Press,
• Martyniak Z., (1988). Historia myśli organizatorskiej, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Kraków,
• Price B., (1992). Frank and Lillian Gilbreth and the Motion Study Controversy, 1907-1930, in Daniel Nelson A Mental Revolution: Scientific Management Since Taylor, Ohio State University Press,
• Sheldrake J., (2003). The Gilbreths and motion study: Management Theory, (wydanie 2), Thompson Learning.

Autor: Ewa Skorupska, Magdalena Urbanek