Tajemnica przedsiębiorstwa: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
m (Czyszczenie tekstu) |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''Tajemnica przedsiębiorstwa''' | '''Tajemnica przedsiębiorstwa''' - różnego rodzaju [[informacje]], np. techniczne lub organizacyjne przedsiębiorstwa, posiadające [[wartość]] gospodarczą. Tworzą one całość i nie są powszechne dostępne, a osoba za nie odpowiedzialna podjęła wszelkie środki ostrożności, tak aby zachować ich [[poufność]], w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania podmiotów gospodarczych w warunkach wolnej konkurencji. Przykładowymi tajemnicami przedsiębiorstwa są listy klientów, metody kontroli [[towarów]], [[system]] wynagrodzenia pracowników, [[plan]] marketingowy itp (Różyczka M. 2019, s. 27). | ||
==Warunki tajemnicy przedsiębiorstwa== | ==Warunki tajemnicy przedsiębiorstwa== | ||
Aby informacje zostały uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa, muszą zostać spełnione warunki takie jak (Różyczka M. 2019, s. 29): | Aby informacje zostały uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa, muszą zostać spełnione warunki takie jak (Różyczka M. 2019, s. 29): | ||
* '''poufność''' | * '''poufność''' - [[informacja]] nie może być powszechnie znana ani łatwo dostępna dla osób zajmujących się danym rodzajem informacji. Informacja nie może podlegać domenie publicznej. | ||
* '''wartość gospodarcza''' | * '''wartość gospodarcza''' - informacje muszą posiadać wartość gospodarczą. Ich wartość można przedstawić za pomocą pieniądza, ale także są te o charakterze niematerialnym, których ujawnienie może zaszkodzić renomie przedsiębiorstwa. | ||
* '''poddanie działaniom w celu ich ochrony''' | * '''poddanie działaniom w celu ich ochrony''' - informacje muszą być poddane wszystkim niezbędnym działaniom, w celu zachowania ich poufności. Działania te mają zarówno charakter faktyczny (np. blokady informatyczne), jak i prawnym (np. [[umowa]] o zachowaniu poufności). Większa wartość tajemnicy przedsiębiorstwa powoduje, że działania ochronne odbywają się na większą skalę. | ||
==Środki ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa== | ==Środki ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa== | ||
<google>t</google> | <google>t</google> | ||
Środki ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, czyli działania podejmowane w celu zachowania ich poufności możemy podzielić na dwie kategorie (Łabędź M. 2014, s. 237): | Środki ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, czyli działania podejmowane w celu zachowania ich poufności możemy podzielić na dwie kategorie (Łabędź M. 2014, s. 237): | ||
* '''środki ochrony prawnej''' | * '''środki ochrony prawnej''' - są to odpowiednie postanowienia w regulaminach oraz umowy o zachowaniu poufności, oraz zakazie konkurencji. | ||
* '''środki ochrony fizycznej''' | * '''środki ochrony fizycznej''' - są to oznaczenia na dokumentach (np. "tajemnica przedsiębiorstwa"), przechowywanie ich w oddzielnych pomieszczeniach lub sejfie, a także odpowiednie środki techniczne (np. hasła do komputerów, kody dostępu, identyfikatory, [[monitoring]] itp.) | ||
==Tajemnica a know-how== | ==Tajemnica a know-how== | ||
Pojęcie tajemnicy | Pojęcie tajemnicy know-how, stosowane jest w języku biznesu, często zamiennie z pojęciem tajemnicy przedsiębiorstwa. Definiowana jest jako [[zdolność]] lub [[wiedza]]. Mogą być one zarówno poufne, jak i jawne. [[Know-how]] w znaczący sposób odróżnia daną firmę od konkurencyjnych. Przykładami know-how są: bazy danych klientów, systemy archiwizacji danych itp (Różyczka M. 2019, s. 30). | ||
==Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa== | ==Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa== | ||
[[Przedsiębiorca]] może dochodzić na drodze sądowej ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, pod warunkiem wykazania, że [[dane]] informacje posiadają status tajemnicy. Kolejnym z warunków koniecznych do zrealizowania jest podjęcie wszystkich niezbędnych czynności do zachowania ich poufności oraz udowodnienie tego przed sądem. | [[Przedsiębiorca]] może dochodzić na drodze sądowej ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, pod warunkiem wykazania, że [[dane]] informacje posiadają status tajemnicy. Kolejnym z warunków koniecznych do zrealizowania jest podjęcie wszystkich niezbędnych czynności do zachowania ich poufności oraz udowodnienie tego przed sądem. | ||
Częstym środkiem ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa jest nakaz zapłacenia kary umownej, w przypadku naruszenia, w ramach naprawienia szkody. [[Zapłata]] kary odbywa się bez względu na wartość poniesionych strat. Należy podkreślić, że [[obowiązek]] zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa obowiązuje nawet przez 3 lata po zakończeniu pracy w danej firmie. | Częstym środkiem ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa jest nakaz zapłacenia kary umownej, w przypadku naruszenia, w ramach naprawienia szkody. [[Zapłata]] kary odbywa się bez względu na wartość poniesionych strat. Należy podkreślić, że [[obowiązek]] zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa obowiązuje nawet przez 3 lata po zakończeniu pracy w danej firmie. | ||
[[Wypowiedzenie umowy]] o pracę może wiązać się z naruszeniem umowy o zakazie konkurencji, a zarazem stanowi do tego wystarczający powód. W wypadku, gdy takiej umowy nie podpisano, należy poddać sytuację ocenie | [[Wypowiedzenie umowy]] o pracę może wiązać się z naruszeniem umowy o zakazie konkurencji, a zarazem stanowi do tego wystarczający powód. W wypadku, gdy takiej umowy nie podpisano, należy poddać sytuację ocenie - czy stanowi to naruszenie interesów oraz wyrządza szkodę. Jeśli [[ocena]] wykaże, że wystąpiło naruszenie dobra firmy, dany [[pracownik]] zmuszony jest do zadośćuczynienia (zapłacenie kary umownej). Należy podkreślić także fakt, iż [[szkoda]] rozumiana jest także, jako utracone zyski, które [[pracodawca]] mógłby osiągnąć, gdyby tajemnica nie została ujawniona (Łabędź M. 2014, s. 239). | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<noautolinks> | <noautolinks> | ||
* Łabędź M. (2014) ''[https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-575a01cc-32d5-4d86-9907-6cc50bfdbc9e?q=19df487e-ef3e-40ab-ba0a-a47ce01df2c6$5&qt=IN_PAGE Środki ochrony tajemnicy pracodawcy i tajemnicy przedsiębiorstwa w stosunkach pracowniczych a sposoby zabezpieczenia tajemnicy przez pracodawcę]'', | * Łabędź M. (2014) ''[https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-575a01cc-32d5-4d86-9907-6cc50bfdbc9e?q=19df487e-ef3e-40ab-ba0a-a47ce01df2c6$5&qt=IN_PAGE Środki ochrony tajemnicy pracodawcy i tajemnicy przedsiębiorstwa w stosunkach pracowniczych a sposoby zabezpieczenia tajemnicy przez pracodawcę]'', "Roczniki Administracji i Prawa" nr 14/2, s. 231-244 | ||
* Rajca M., Sroka W, (2017) ''[https://journals.umcs.pl/szn/article/view/4758/4503 Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa na przykładzie formatu telewizyjnego. Wybrane zagadnienia]'' | * Rajca M., Sroka W, (2017) ''[https://journals.umcs.pl/szn/article/view/4758/4503 Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa na przykładzie formatu telewizyjnego. Wybrane zagadnienia]'' "Studenckie Zeszyty Naukowe", nr 34, s. 37-53 | ||
* Różyczka M. (2019) ''[https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/79825/rozyczka_ochrona_tajemnicy_przedsiebiorstwa_w_postepowaniu_cywilnym_2019.pdf?sequence=1&isAllowed=y Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniu cywilnym | * Różyczka M. (2019) ''[https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/79825/rozyczka_ochrona_tajemnicy_przedsiebiorstwa_w_postepowaniu_cywilnym_2019.pdf?sequence=1&isAllowed=y Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniu cywilnym - zagadnienia wybrane]'' "Internetowy Przegląd Prawniczy", nr 2019/1, s. 26-36 | ||
</noautolinks> | </noautolinks> | ||
[[Kategoria:Prawo]] | [[Kategoria:Prawo]] | ||
{{a|Tomasz Mirocha}}. | {{a|Tomasz Mirocha}}. | ||
{{#metamaster:description|Tajemnica przedsiębiorstwa to poufne informacje o wartości gospodarczej, niepowszechodostępne i chronione środkami ostrożności. Dowiedz się więcej.}} | {{#metamaster:description|Tajemnica przedsiębiorstwa to poufne informacje o wartości gospodarczej, niepowszechodostępne i chronione środkami ostrożności. Dowiedz się więcej.}} | ||
Wersja z 13:59, 2 lis 2023
| Tajemnica przedsiębiorstwa |
|---|
| Polecane artykuły |
Tajemnica przedsiębiorstwa - różnego rodzaju informacje, np. techniczne lub organizacyjne przedsiębiorstwa, posiadające wartość gospodarczą. Tworzą one całość i nie są powszechne dostępne, a osoba za nie odpowiedzialna podjęła wszelkie środki ostrożności, tak aby zachować ich poufność, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania podmiotów gospodarczych w warunkach wolnej konkurencji. Przykładowymi tajemnicami przedsiębiorstwa są listy klientów, metody kontroli towarów, system wynagrodzenia pracowników, plan marketingowy itp (Różyczka M. 2019, s. 27).
Warunki tajemnicy przedsiębiorstwa
Aby informacje zostały uznane za tajemnicę przedsiębiorstwa, muszą zostać spełnione warunki takie jak (Różyczka M. 2019, s. 29):
- poufność - informacja nie może być powszechnie znana ani łatwo dostępna dla osób zajmujących się danym rodzajem informacji. Informacja nie może podlegać domenie publicznej.
- wartość gospodarcza - informacje muszą posiadać wartość gospodarczą. Ich wartość można przedstawić za pomocą pieniądza, ale także są te o charakterze niematerialnym, których ujawnienie może zaszkodzić renomie przedsiębiorstwa.
- poddanie działaniom w celu ich ochrony - informacje muszą być poddane wszystkim niezbędnym działaniom, w celu zachowania ich poufności. Działania te mają zarówno charakter faktyczny (np. blokady informatyczne), jak i prawnym (np. umowa o zachowaniu poufności). Większa wartość tajemnicy przedsiębiorstwa powoduje, że działania ochronne odbywają się na większą skalę.
Środki ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa
Środki ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, czyli działania podejmowane w celu zachowania ich poufności możemy podzielić na dwie kategorie (Łabędź M. 2014, s. 237):
- środki ochrony prawnej - są to odpowiednie postanowienia w regulaminach oraz umowy o zachowaniu poufności, oraz zakazie konkurencji.
- środki ochrony fizycznej - są to oznaczenia na dokumentach (np. "tajemnica przedsiębiorstwa"), przechowywanie ich w oddzielnych pomieszczeniach lub sejfie, a także odpowiednie środki techniczne (np. hasła do komputerów, kody dostępu, identyfikatory, monitoring itp.)
Tajemnica a know-how
Pojęcie tajemnicy know-how, stosowane jest w języku biznesu, często zamiennie z pojęciem tajemnicy przedsiębiorstwa. Definiowana jest jako zdolność lub wiedza. Mogą być one zarówno poufne, jak i jawne. Know-how w znaczący sposób odróżnia daną firmę od konkurencyjnych. Przykładami know-how są: bazy danych klientów, systemy archiwizacji danych itp (Różyczka M. 2019, s. 30).
Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa
Przedsiębiorca może dochodzić na drodze sądowej ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, pod warunkiem wykazania, że dane informacje posiadają status tajemnicy. Kolejnym z warunków koniecznych do zrealizowania jest podjęcie wszystkich niezbędnych czynności do zachowania ich poufności oraz udowodnienie tego przed sądem. Częstym środkiem ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa jest nakaz zapłacenia kary umownej, w przypadku naruszenia, w ramach naprawienia szkody. Zapłata kary odbywa się bez względu na wartość poniesionych strat. Należy podkreślić, że obowiązek zachowania tajemnicy przedsiębiorstwa obowiązuje nawet przez 3 lata po zakończeniu pracy w danej firmie. Wypowiedzenie umowy o pracę może wiązać się z naruszeniem umowy o zakazie konkurencji, a zarazem stanowi do tego wystarczający powód. W wypadku, gdy takiej umowy nie podpisano, należy poddać sytuację ocenie - czy stanowi to naruszenie interesów oraz wyrządza szkodę. Jeśli ocena wykaże, że wystąpiło naruszenie dobra firmy, dany pracownik zmuszony jest do zadośćuczynienia (zapłacenie kary umownej). Należy podkreślić także fakt, iż szkoda rozumiana jest także, jako utracone zyski, które pracodawca mógłby osiągnąć, gdyby tajemnica nie została ujawniona (Łabędź M. 2014, s. 239).
Bibliografia
- Łabędź M. (2014) Środki ochrony tajemnicy pracodawcy i tajemnicy przedsiębiorstwa w stosunkach pracowniczych a sposoby zabezpieczenia tajemnicy przez pracodawcę, "Roczniki Administracji i Prawa" nr 14/2, s. 231-244
- Rajca M., Sroka W, (2017) Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa na przykładzie formatu telewizyjnego. Wybrane zagadnienia "Studenckie Zeszyty Naukowe", nr 34, s. 37-53
- Różyczka M. (2019) Ochrona tajemnicy przedsiębiorstwa w postępowaniu cywilnym - zagadnienia wybrane "Internetowy Przegląd Prawniczy", nr 2019/1, s. 26-36
Autor: Tomasz Mirocha
.
