Modernizacja: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox5 upgrade) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 3 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 9: | Linia 9: | ||
==Wprowadzenie== | ==Wprowadzenie== | ||
Teoria modernizacji rozwijała się równolegle ze światowymi zmianami gospodarczymi oraz politycznymi w latach 50. i 60. XX wieku. Zmiany te doprowadziły do podziału przestrzeni globalnej na trzy światy, w których dowodziły odmienne typy gospodarki i inne charaktery społeczeństw. Pierwszy świat tworzą państwa o wysokim poziomie uprzemysłowienia, o [[gospodarka rynkowa|gospodarce rynkowej]]" ustroju demokratycznym i wysokim poziomie życia. Drugi Świat - to blok wschodni o nieco niższym uprzemysłowieniu, państwowej własności, gospodarce nakazowo - rozdzielczej i niskiej stopie życiowej. Ostatni świat to kraje o tradycyjnych społeczeństwach przed - przemysłowych bądź znajdujących się na tym samym poziomie progresu co społeczeństwa Pierwszego i Drugiego świata, lecz są na początku drogi rozwoju społeczno - gospodarczego; dążące jednak w kierunku rozwoju i utrzymujące rosnący standard życia. Udowodniono, że państwa, które znajdują się na niższym poziomie rozwoju cywilizacyjnego prędzej czy później zaczną kroczyć drogą przemian, która kraje lepiej rozwinięte również wcześniej musiały przejść. | Teoria modernizacji rozwijała się równolegle ze światowymi zmianami gospodarczymi oraz politycznymi w latach 50. i 60. XX wieku. Zmiany te doprowadziły do podziału przestrzeni globalnej na trzy światy, w których dowodziły odmienne typy gospodarki i inne charaktery społeczeństw. Pierwszy świat tworzą państwa o wysokim poziomie uprzemysłowienia, o [[gospodarka rynkowa|gospodarce rynkowej]]" ustroju demokratycznym i wysokim poziomie życia. Drugi Świat - to blok wschodni o nieco niższym uprzemysłowieniu, państwowej własności, gospodarce nakazowo - rozdzielczej i niskiej stopie życiowej. Ostatni świat to kraje o tradycyjnych społeczeństwach przed - przemysłowych bądź znajdujących się na tym samym poziomie progresu co społeczeństwa Pierwszego i Drugiego świata, lecz są na początku drogi rozwoju społeczno - gospodarczego; dążące jednak w kierunku rozwoju i utrzymujące rosnący standard życia. Udowodniono, że państwa, które znajdują się na niższym poziomie rozwoju cywilizacyjnego prędzej czy później zaczną kroczyć drogą przemian, która kraje lepiej rozwinięte również wcześniej musiały przejść. | ||
Przyjęcie zaś pewnych zachodnich mechanizmów funkcjonowania gospodarki oraz wprowadzenie demokracji miało być kluczem do przejścia z tradycji do nowości. Jednak po przeanalizowaniu procesów przemian zachodzących w postępujących krajach, z punktu widzenia napotkanych barier, wynikających z odmiennych tradycji historycznych i sposobów gospodarowania w latach 60. i 70. XX spowodowała poddanie teorii modernizacji ostrej krytyce. W latach 80. zainteresowanie modernizacją powróciło, głównie za sprawą zmian dokonujących się we wschodniej Europie. Nierozwiązane zaś w latach 90. kwestie powiększającego się zróżnicowania w skali światowej, a głównie zahamowanie rozwoju widoczne w niektórych częściach świata doprowadziło do tego, że aktualnie w międzynarodowych układach klasyfikacyjnych wyróżnia się już cztery światy. Owy czwarty świat tworzą kraje najmniej rozwinięte, najuboższe, dotknięte [[klęska żywiołowa|klęskami żywiołowymi]], o niskim standardzie życia czy problemem masowego głodu<ref>[Leszczyńska M.2012, s. 1]</ref> | Przyjęcie zaś pewnych zachodnich mechanizmów funkcjonowania gospodarki oraz wprowadzenie demokracji miało być kluczem do przejścia z tradycji do nowości. Jednak po przeanalizowaniu procesów przemian zachodzących w postępujących krajach, z punktu widzenia napotkanych barier, wynikających z odmiennych tradycji historycznych i sposobów gospodarowania w latach 60. i 70. XX spowodowała poddanie teorii modernizacji ostrej krytyce. W latach 80. zainteresowanie modernizacją powróciło, głównie za sprawą zmian dokonujących się we wschodniej Europie. Nierozwiązane zaś w latach 90. kwestie powiększającego się zróżnicowania w skali światowej, a głównie zahamowanie rozwoju widoczne w niektórych częściach świata doprowadziło do tego, że aktualnie w międzynarodowych układach klasyfikacyjnych wyróżnia się już cztery światy. Owy czwarty świat tworzą kraje najmniej rozwinięte, najuboższe, dotknięte [[klęska żywiołowa|klęskami żywiołowymi]], o niskim standardzie życia czy problemem masowego głodu<ref>[Leszczyńska M.2012, s. 1]</ref> | ||
<google>n</google> | |||
==Istota modernizacji ekonomicznej== | ==Istota modernizacji ekonomicznej== | ||
| Linia 17: | Linia 18: | ||
Zatem modernizację ekonomiczną można interpretować jako [[proces]] zmian o charakterze ilościowym jak i jakościowym, zachodzący w gospodarce krajowej i umożliwiający rychły wzrost i [[rozwój]] ekonomiczny danego kraju. Modernizację więc można sprowadzić do wszelkich zamierzonych zmian, które mają na celu doprowadzenie do wzrostu i rozwoju ekonomicznego gospodarki krajowej. | Zatem modernizację ekonomiczną można interpretować jako [[proces]] zmian o charakterze ilościowym jak i jakościowym, zachodzący w gospodarce krajowej i umożliwiający rychły wzrost i [[rozwój]] ekonomiczny danego kraju. Modernizację więc można sprowadzić do wszelkich zamierzonych zmian, które mają na celu doprowadzenie do wzrostu i rozwoju ekonomicznego gospodarki krajowej. | ||
W odniesieniu do krajów zacofanych i w początkowej fazie rozwoju modernizacja jest dla nich szansą na odrobienie różnicy rozwojowej w porównaniu do gospodarek lepiej rozwiniętych. Z kolei, biorąc pod uwagę państwa wysoko rozwinięte proces modernizacji utożsamiać można z dostosowywaniem się do otoczenia makroekonomicznego, w takim sensie aby utrzymać, bądź powiększyć [[udział]] w podziale globalnego bogactwa i dobrobytu ekonomicznego<ref>[Ł.Jabłonski 2011, s. 98]</ref> | W odniesieniu do krajów zacofanych i w początkowej fazie rozwoju modernizacja jest dla nich szansą na odrobienie różnicy rozwojowej w porównaniu do gospodarek lepiej rozwiniętych. Z kolei, biorąc pod uwagę państwa wysoko rozwinięte proces modernizacji utożsamiać można z dostosowywaniem się do otoczenia makroekonomicznego, w takim sensie aby utrzymać, bądź powiększyć [[udział]] w podziale globalnego bogactwa i dobrobytu ekonomicznego<ref>[Ł.Jabłonski 2011, s. 98]</ref> | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Reurbanizacja]]}} — {{i5link|a=[[Ekonomia rozwoju]]}} — {{i5link|a=[[Reforma rolna]]}} — {{i5link|a=[[Gospodarka zamknięta]]}} — {{i5link|a=[[Agrobiznes]]}} — {{i5link|a=[[Unifikacja]]}} — {{i5link|a=[[Transformacja]]}} — {{i5link|a=[[Cykl Kondratiewa]]}} — {{i5link|a=[[Innowacja]]}} }} | |||
==Przypisy== | ==Przypisy== | ||
<references /> | <references /> | ||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<noautolinks> | <noautolinks> | ||
* Jabłoński Ł. (2011), ''Modernizacja ekonomiczna w ekonomii rozwoju. Istota modernizacji ekonomicznej | * Jabłoński Ł. (2011), ''Modernizacja ekonomiczna w ekonomii rozwoju. Istota modernizacji ekonomicznej'', Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Zeszyty naukowe, nr 859 | ||
* Krzysztofek K., Szczepański M. (2002), ''Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych.'', Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice | * Krzysztofek K., Szczepański M. (2002), ''Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych.'', Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice | ||
* Leszczyńska M.(2012),''Modernizacja i rozwój społeczny w perspektywie teorii socjologicznych | * Leszczyńska M. (2012), ''Modernizacja i rozwój społeczny w perspektywie teorii socjologicznych'', Uniwersytet Rzeszowski | ||
* Strona internetowa: ''[https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/modernizacja;3942539.html Modernizacja]'', Encyklopedia PWN online | * Strona internetowa: ''[https://encyklopedia.pwn.pl/haslo/modernizacja;3942539.html Modernizacja]'', Encyklopedia PWN online | ||
* Zboroń H. (2009), ''Teorie ekonomiczne w perspektywie poznawczej konstruktywizmu społecznego'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań | * Zboroń H. (2009), ''Teorie ekonomiczne w perspektywie poznawczej konstruktywizmu społecznego'', Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań | ||
Aktualna wersja na dzień 00:30, 5 sty 2024
Modernizacja to unowocześnienie, ulepszenie, uwspółcześnienie produktu, przedsiębiorstw, np. istniejącego obiektu budowlanego polegające na wprowadzeniu nowych technologii, nowoczesnch urządzeń czy maszyn prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej. Obejmuje czynności prowadzące do podnoszenia walorów estetycznych i użytkowych danego produktu, np. budynku, przedsiębiorstwa. W ramach modernizacji może zostać ulepszona architektura budynków, które wybudowane zostały wedle obowiązujących niegdyś norm, które w obecnej chwili uznawane są za przestarzałe, czy niemodne. Modernizacja w takim przypadku prowadzi do nadania budynkowi wyrazu odpowiadającemu panującym obecnie wzorcom czy gustom. Modernizacja oznacza również ulepszenie środków trwałych, zmierzające wyraźnie do zwiększenia ich wartości użytkowej(np. wyposażenie budynku w instalacje wodno - kanalizacyjną, centralne ogrzewanie, ciepłą wodę lub jednego elementu w budynku, którego wcześniej brakowało).[1]
TL;DR
Modernizacja to proces unowocześniania i ulepszania produktów i przedsiębiorstw. Może obejmować zarówno wprowadzenie nowych technologii i urządzeń, jak również podniesienie walorów estetycznych. Teoria modernizacji rozwijała się wraz ze zmianami gospodarczymi i politycznymi na świecie. Przyjęcie zachodnich mechanizmów gospodarczych i demokracji miało być kluczem do rozwoju społeczno-gospodarczego. Modernizacja ekonomiczna to proces zmian w gospodarce kraju, który umożliwia szybki wzrost i rozwój ekonomiczny. Dla krajów zacofanych jest szansą na odrobienie różnicy rozwojowej, a dla państw wysoko rozwiniętych to dostosowanie się do otoczenia makroekonomicznego w celu utrzymania lub zwiększenia udziału w podziale globalnego bogactwa.
Wprowadzenie
Teoria modernizacji rozwijała się równolegle ze światowymi zmianami gospodarczymi oraz politycznymi w latach 50. i 60. XX wieku. Zmiany te doprowadziły do podziału przestrzeni globalnej na trzy światy, w których dowodziły odmienne typy gospodarki i inne charaktery społeczeństw. Pierwszy świat tworzą państwa o wysokim poziomie uprzemysłowienia, o gospodarce rynkowej" ustroju demokratycznym i wysokim poziomie życia. Drugi Świat - to blok wschodni o nieco niższym uprzemysłowieniu, państwowej własności, gospodarce nakazowo - rozdzielczej i niskiej stopie życiowej. Ostatni świat to kraje o tradycyjnych społeczeństwach przed - przemysłowych bądź znajdujących się na tym samym poziomie progresu co społeczeństwa Pierwszego i Drugiego świata, lecz są na początku drogi rozwoju społeczno - gospodarczego; dążące jednak w kierunku rozwoju i utrzymujące rosnący standard życia. Udowodniono, że państwa, które znajdują się na niższym poziomie rozwoju cywilizacyjnego prędzej czy później zaczną kroczyć drogą przemian, która kraje lepiej rozwinięte również wcześniej musiały przejść. Przyjęcie zaś pewnych zachodnich mechanizmów funkcjonowania gospodarki oraz wprowadzenie demokracji miało być kluczem do przejścia z tradycji do nowości. Jednak po przeanalizowaniu procesów przemian zachodzących w postępujących krajach, z punktu widzenia napotkanych barier, wynikających z odmiennych tradycji historycznych i sposobów gospodarowania w latach 60. i 70. XX spowodowała poddanie teorii modernizacji ostrej krytyce. W latach 80. zainteresowanie modernizacją powróciło, głównie za sprawą zmian dokonujących się we wschodniej Europie. Nierozwiązane zaś w latach 90. kwestie powiększającego się zróżnicowania w skali światowej, a głównie zahamowanie rozwoju widoczne w niektórych częściach świata doprowadziło do tego, że aktualnie w międzynarodowych układach klasyfikacyjnych wyróżnia się już cztery światy. Owy czwarty świat tworzą kraje najmniej rozwinięte, najuboższe, dotknięte klęskami żywiołowymi, o niskim standardzie życia czy problemem masowego głodu[2]
Istota modernizacji ekonomicznej
Przytaczając słowa Łukasza Jabłońskiego z katedry Ekonomii Stosowanej Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, z Zeszytu Naukowego nr 859 z 2011 roku,: "Pojęcie modernizacji wyrasta z modernizmu, czyli jak podaje H.Zboroń[3] z "orientacji myślowej obejmującej wielorakie poglądy filozoficzne, także socjologiczne, które odnoszą się do społecznych przemian zapoczątkowanych w Europie w epoce nowożytnej". Zatem filozofia modernizmu jest systemem przekonań stanowiących ideowe, światopoglądowe podstawy zwrotu modernizacyjnego, rozumianego jako ogół zjawisk społecznych mających charakter zmian technologicznych w praktyce gospodarczej, jak i zmian w zakresie przekonań symbolicznych powiązanych z procesami politycznymi, socjologicznymi, przemian obyczajowości oraz przewartościowań światopoglądowych[4] W związku z tym modernizacja jest procesem unowocześniania gospodarki, instytucji społecznych, zmian porządku politycznego, a także postaw i mentalności. Odnosi się on do wartości technologicznych i polega na usprawnianiu, ujednolicaniu, poprawianiu wydajności działań praktyki społecznej[5] Modernizację można także rozumieć jako całościowe przemiany cywilizacyjne i kulturowe (technologiczne i świadomościowe), jej początek zaś wyznacza przejście gospodarki ze stadium tradycyjnego do nowoczesnego, a także kolejno do bardziej zaawansowanych jej form, a więc ponowoczesnej i postmodernistycznej [6]" Zatem modernizację ekonomiczną można interpretować jako proces zmian o charakterze ilościowym jak i jakościowym, zachodzący w gospodarce krajowej i umożliwiający rychły wzrost i rozwój ekonomiczny danego kraju. Modernizację więc można sprowadzić do wszelkich zamierzonych zmian, które mają na celu doprowadzenie do wzrostu i rozwoju ekonomicznego gospodarki krajowej. W odniesieniu do krajów zacofanych i w początkowej fazie rozwoju modernizacja jest dla nich szansą na odrobienie różnicy rozwojowej w porównaniu do gospodarek lepiej rozwiniętych. Z kolei, biorąc pod uwagę państwa wysoko rozwinięte proces modernizacji utożsamiać można z dostosowywaniem się do otoczenia makroekonomicznego, w takim sensie aby utrzymać, bądź powiększyć udział w podziale globalnego bogactwa i dobrobytu ekonomicznego[7]
| Modernizacja — artykuły polecane |
| Reurbanizacja — Ekonomia rozwoju — Reforma rolna — Gospodarka zamknięta — Agrobiznes — Unifikacja — Transformacja — Cykl Kondratiewa — Innowacja |
Przypisy
Bibliografia
- Jabłoński Ł. (2011), Modernizacja ekonomiczna w ekonomii rozwoju. Istota modernizacji ekonomicznej, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie, Zeszyty naukowe, nr 859
- Krzysztofek K., Szczepański M. (2002), Zrozumieć rozwój. Od społeczeństw tradycyjnych do informacyjnych., Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice
- Leszczyńska M. (2012), Modernizacja i rozwój społeczny w perspektywie teorii socjologicznych, Uniwersytet Rzeszowski
- Strona internetowa: Modernizacja, Encyklopedia PWN online
- Zboroń H. (2009), Teorie ekonomiczne w perspektywie poznawczej konstruktywizmu społecznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań
Autor: Adriana Patro
