Leasing operacyjny

Leasing operacyjny - (zwany również leasingiem usługowym), jest umową, która polega na czasowym udostępnianiu środka trwałego przez finansującego (leasingodawcę), bez przeniesienia prawa własności dla korzystającego (leasingobiorcy).

TL;DR

Leasing operacyjny to umowa, w której finansujący udostępnia środek trwały bez przeniesienia prawa własności. Przedmiotem leasingu mogą być m.in. sprzęt komputerowy i samochody. Umowa powinna być zawarta na czas określony, zgodny z okresem amortyzacji środka trwałego. Leasingodawca ma obowiązek nadzorować stan przedmiotu leasingu. Umowa może być wcześniej wypowiedziana przez jedną ze stron. Leasingobiorca ma prawo do wcześniejszego zwrotu sprzętu. Opłaty leasingowe nie pokrywają w pełni kosztów, dlatego konieczne jest zawarcie kolejnej umowy lub sprzedaż przedmiotu. Umowa leasingu operacyjnego nie zawiera zobowiązania leasingobiorcy do odkupu przedmiotu po zakończeniu umowy. Opłaty są ujmowane jako koszty dla leasingobiorcy i przychody dla leasingodawcy.

Przedmiot leasingu operacyjnego

Przedmiotem leasingu operacyjnego mogą być przede wszystkim sprzęt komputerowy, samochody osobowe i ciężarowe oraz zespoły urządzeń. Przedmiot może być zużytkowany przez kliku leasingobiorców lub na podstawie odnawiania umów z jednym klientem. Zgodnie z Ustawą o podatku dochodowym Art. 23b umowa leasingu powinna zostać zawarta na czas określony, który zgodnie z prawem musi stanowić minimum 40% czasu, w trakcie którego dany środek trwały, będący przedmiotem leasingu, może zostać zamortyzowany, bądź co najmniej okres 5 lat, jeżeli przedmiotem leasingu jest nieruchomość podlegająca amortyzacji. Kwota pomniejszona o podatek od towarów i usług, ustalona w umowie zawartej między leasingodawcą a leasingobiorcą, stanowi minimalnie wartość równą wartości początkowej środka trwałego. Należy zwrócić uwagę, że okres amortyzacji przewidywany do zawarcia umowy powinien być okresem, w którym dokonywane będą odpisy amortyzacyjne metodą liniową.

Istotne znaczenie ma nadzór ze strony leasingodawcy nad utrzymaniem przedmiotu w stanie należytym. Ważnym elementem umowy jest klauzula unieważniająca co oznacza, ze może być wcześniej wypowiedziana przez jedną ze stron. Leasingobiorca ma prawo do wcześniejszego zwrotu sprzętu i odstąpienia od umowy.Przedmiot leasingu operacyjnego jest zaliczany do składników majątku leasingodawcy, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Leasingobiorca jest obciążony fakturami VAT za wynajem środka trwałego, co stanowi dla niego koszt uzyskania przychodu.

Umowa leasingu operacyjnego

Umowa leasingu powinna zostać sporządzona, pod rygorem nieważności, w formie pisemnej. (Kodeks cywilny 1964, s. 138) Umowa zawierana jest na okres krótszy niż oczekiwany okres pełnej amortyzacji, czyli okres ekonomicznej eksploatacji sprzętu co powoduje, ze opłaty leasingowe nie w pełni pokrywają koszt zakupów dobra, ewentualnego kredytowania oraz zysku firmy leasingowej. Dla uzyskania zwrotu nakładów poniesionych przez firmę leasingowa jest konieczność zawarcia kolejnej umowy z dotychczasowym korzystającym, umowy z innym korzystającym lub sprzedaż dobra. Ważnym elementem umowy jest klauzula unieważniająca co oznacza, ze może być wcześniej wypowiedziana przez jedną ze stron. Leasingobiorca ma prawo do wcześniejszego zwrotu sprzętu i odstąpienia od umowy. Ta cecha leasingu operacyjnego powoduje, że ryzyko związane z przedmiotem leasingu niemal w całości obciąża leasingodawcę. Dodatkowo umowa leasingu operacyjnego nie zawiera zobowiązania leasingobiorcy do odkupu przedmiotu leasingu po zakończeniu umowy.

Suma opłat opłacana przez leasingobiorcę może stanowić kwotę, za jaką korzystający będzie mógł po zakończeniu umowy nabyć przedmiot danej umowy leasingu operacyjnego na własność. Zgodnie z przepisami podatkowymi, ustanowiona przez leasingodawcę wartość początkowa przedmiotu leasingu operacyjnego: wartości niematerialnej i prawnej bądź środka trwałego, która jest własnością finansującego, który przekazał ją do odpłatnego korzystania korzystającemu, czyli leasingobiorcy, jest tą wartością, do której odnosi się sumę opłat wynikających z danej umowy leasingu operacyjnego zawartego między dwiema stronami. Stanowi to cel weryfikacji, czy zawarta umowa spełnia warunku określone w przepisach o podatku dochodowym w kontekście warunków umowy o leasing operacyjny.(Leasing operacyjny w świetle... 2016)

Księgowe ujęcie umowy leasingu operacyjnego

Z punktu widzenia korzystającego (leasingobiorcy)

Opłaty ponoszone przez korzystającego, czyli opłata wstępna, podstawowa oraz opłata za zawarcie umowy leasingu operacyjnego, w razie stosowanie wariantu kalkulacyjnego rachunku zysków i strat do kosztów pozostałej działalności operacyjnej bądź kosztów ogólnego zarządu i sprzedaży, a także możliwe jest umiejscowienie ich w pozycji kosztów wytworzenia. W przypadku wariantu porównawczego rachunku zysków i strat umiejscawiamy wskazane opłaty do kosztów działalności operacyjnej bądź do pozostałych kosztów operacyjnych. Miejsce umiejscowienia tych kosztów zależy przede wszystkim od celu użytkowania przedmiotu, będącym przedmiotem leasingu. Ewidencje (sposób księgowania) opłat z tytułu leasingu operacyjnego można znaleźć w KSR nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" w dziale IV.

Z punktu widzenia finansującego (leasingodawcy)

Opłaty z tytułu leasingu operacyjnego z punktu widzenia finansującego stanowią przychody, ujmowane w przypadku, gdy leasing jest zaliczany do działalności operacyjnej kwalifikowane są jako przychody ze sprzedaży produktów (usług), a jeżeli jest to pozostała działalność opłaty te są ujmowane jako pozostałe przychody operacyjne. Ewidencje (sposób księgowania) opłat z tytułu leasingu operacyjnego u finansującego (leasingodawcy) można znaleźć w KRS nr 5 "Leasing, najem i dzierżawa" s. 21-22. (KRS nr 5 "Leasing..., s. 23-25)

Leasing operacyjny — artykuły polecane

Wycena składników bilansu — Leasing zwrotny — Leasing — Leasing finansowy — Leasing konsumencki — Rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego — Wyposażenie — Podstawa opodatkowania — Wartości niematerialne i prawne

Bibliografia

• Czekaj J., Dresler Z. (2011), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw: podstawy teorii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Golawska-Witkowska G., Rzeczycka A., Zalewski H. (2006), Zarządzanie finansami przedsiębiorstw, Wydawnictwo Branta, Warszawa
• Mierzejewska-Majcherek J. (2006), Ekonomika Przedsiębiorstwa, Difin, Warszawa
• Strona internetowa: Leasing operacyjny w świetle podatku dochodowego, gofin.pl
• Trybała T. (2004), Leasing Poradnik Przedsiębiorcy, Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350

Autor: Joanna Zaporowska, Michał Bubula