Opinia biegłego rewidenta

Opinia biegłego rewidenta jest to dokument zawierający wnioski końcowe i konkluzje wynikające z przeprowadzonego badania sprawozdania finansowego. Wydanie opinii o badanym sprawozdaniu finansowym stanowi główny cel badania sprawozdania finansowego.

Opinia wiąże się z oceną prawidłowości stosowania zasad rachunkowości oraz zweryfikowaniu informacji umieszczonych w sprawozdaniu finansowym pod względem prawnym i formalnym.

Opinia biegłego rewidenta jest uzupełniona o raport z badania i dokumentację rewizyjną.

TL;DR

Opinia biegłego rewidenta to dokument, który zawiera wnioski i konkluzje z badania sprawozdania finansowego. Opinia jest wydawana w celu oceny prawidłowości stosowania zasad rachunkowości i weryfikacji informacji w sprawozdaniu finansowym. Może być opinia bez zastrzeżeń, z zastrzeżeniem, negatywna lub odmowa wyrażenia opinii. Opinia powinna być obiektywna, kompletna, rzetelna i przejrzysta. Raport z badania to dokument, który potwierdza i uzupełnia opinię, zawiera informacje o badanym przedsiębiorstwie i podsumowuje sytuację finansową. Dokumentacja rewizyjna jest podstawą do kontroli czynności biegłego rewidenta i zasadności wydanej opinii.

Struktura opinii

Opinia powinna zawierać następujące części składowe:

• tytuł opinii,
• adresata opinii,
• nazwę jednostki,
• wstęp,
• określenie norm i zasad badania,
• stwierdzenie o uzyskaniu wystarczającej pewności do wydania opinii,
• opinię właściwą,
• ewentualne uzupełniające objaśnienia,
• dane identyfikacyjne biegłego rewidenta,
• dane identyfikacyjne podmiotu uprawnionego do badania,
• datę wyrażenia opinii.

Rodzaje opinii

• opinia bez zastrzeżeń jest wyrażana, gdy sprawozdanie finansowe i księgi rachunkowe są zgodne z przepisami ustawy o rachunkowości, a ewentualne naruszanie prawa bądź statutu lub umowy jednostki oraz nie usunięte uchybienia nie są istotne dla przejrzystości i wiarygodności badanego sprawozdania finansowego,
• opinia z zastrzeżeniem jest wyrażana, gdy z winy jednostki lub przyczyn od niej niezależnych nastąpiło ograniczenie zakresu badania lub zaszły okoliczności, które uniemożliwiają uzyskanie wystarczającej pewności co do wiarygodności niektórych pozycji badanego sprawozdania finansowego, ale nie ma to ujemnego wpływu na wiarygodność sprawozdania jako całości. Zastrzeżenia wynikają z ograniczenia zakresu badania lub z odstępstw od obowiązujących zasad rachunkowości,
• opinia negatywna jest wystawiana wówczas, gdy nie są spełnione warunki umożliwiające wydanie opinii bez zastrzeżeń lub z zastrzeżeniami, a nie istnieją przesłanki do odmowy wyrażenia opinii.

Biegły rewident może także odmówić wyrażenia opinii i dzieje się tak, gdy skutki ograniczenia badania lub inne przyczyny uniemożliwiają zastosowania odpowiednich procedur badania, w rezultacie czego biegły rewident nie uzyskał wystarczających i odpowiednich dowodów wyrażenia miarodajnej opinii o sprawozdaniu finansowym rozpatrywanym jako całość.

Ponadto zarówno opinia bez zastrzeżeń, jak i opinia z zastrzeżeniem, mogą być poszerzone o dodatkowe objaśnienia i uzupełnienia. Te dodatkowe komentarze mają naświetlić odbiorcy sprawozdania, że w przyszłości mogą wystąpić zdarzenia rzutujące na sytuację finansową przedsiębiorstwa, jak np. toczący się proces sądowy, którego wyniku nie znamy podczas przeprowadzanego badania. Komentarze nie skutkują zmiany wyrażonej opinii. (D. Krzywda, s. 95)

Cechy opinii

Opinia biegłego rewidenta powinna być:

• obiektywna, czyli bezstronnie i niezależnie przedstawiać fakty,
• kompletna, winna zawierać wszystkie niezbędne elementy wskazane przez ustawę o rachunkowości i KRS,
• rzetelna, co oznacza, że opinia musi być zgodna z rzeczywistością,
• przejrzysta, napisana w sposób zwięzły, konkretny i zrozumiały (W. Gabrusewicz, s. 301)

Raport z badania i dokumentacja rewizyjna

Raport to dokument potwierdzający, uzupełniający i poszerzający opinię biegłego rewidenta z przeprowadzonego badania sprawozdania finansowego. Zawiera informacje dotyczące badanego przedsiębiorstwa, firmy dokonującej analizy sprawozdania finansowego oraz podsumowuje sytuację finansową prześwietlanego podmiotu. Raport, jako że towarzyszy opinii, ma taki sam rodzaj jak opinia. Nie sporządza się raportu jedynie w przypadku odmowy wyrażenia opinii. Najczęściej wyodrębnia się cztery kolejne części raportu: wstępną, analityczną, szczegółową i końcową. W części wstępnej prezentowane są informacje ogólne. Część szczegółowa przedstawia ocenę prawidłowości działalności przedsiębiorstwa i systemu księgowości przez nie prowadzonego. W części analityczna kryją się zestawienia wielkości i obliczonych wskaźników dla danej jednostki. Natomiast w części ostatniej biegły rewident podsumowuje swoją opinię i stwierdza zgodność lub jej brak z przepisami.

Fundamentem stwierdzeń zawartych w raporcie jest dokumentacja rewizyjna. Dokumentacja ta uwierzytelnia wszystkie działania dokonywane przez biegłego rewidenta. Na jej podstawie można skontrolować czynności towarzyszące badaniu sprawozdania finansowego oraz zasadność dla wydanego rodzaju opinii. Dokumentacja rewizyjna sporządzana przez biegłego rewidenta weryfikowana jest przez Komisję Nadzoru Audytorskiego. W skład dokumentacji rewizyjnej wchodzą różne dokumenty, dzielące się na:

• dokumenty potrzebne do przeprowadzenia badania,
• dokumenty będące wynikiem przeprowadzonego badania,
• dokumentację roboczą. (W. Gabrusewicz, s. 315)

Opinia biegłego rewidenta — artykuły polecane

Badanie sprawozdania finansowego — Dokumentacja rewizyjna — Audyt zewnętrzny — Kontrola obiegu dokumentów księgowych — Rachunkowość — Interpretacja podatkowa — Sprawozdanie finansowe — Monitorowanie poziomu odpadów — Audytor

Bibliografia

• Fedak Z. (1995), Rewizja rocznych sprawozdań finansowych, SKwP, Warszawa
• Gabrusewicz W. (2014), Audyt sprawozdań finansowych, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Krzywda D. (red.) (2005), Rewizja finansowa, SKwP, Warszawa
• Krzywda D. (red.) (2005), Rewizja sprawozdań finansowych, Wydawnictwo SKwP, Warszawa
• Lew A. (2015), Badanie przez biegłego rewidenta przychodów i kosztów jako elementów podatnych na oszustwa księgowe, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Nr 399
• Tokarski M. (2009), Sprawozdanie finansowe - niedoskonałe źródło informacji o sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, Przedsiębiorczość - Edukacja, nr 5
• Zawadzki A. (2016), Fałszowanie sprawozdań finansowych w opinii biegłych rewidentów, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 436

Autor: Agnieszka Miszczyszyn, Aleksandra Ogonek