Transakcje arbitrażowe

Transakcje arbitrażowe - zwane arbitrażem, to transakcje, których przedmiotem są instrumenty financial futures. Ich podstawowym celem jest zarabianie na różnicy cen w różnych punktach geograficznych lub pomiędzy różnymi rodzajami transakcji futures.

Osoby wykorzystujące arbitraż nie są narażone na ryzyko niekorzystnych zmian cen przedmiotu transakcji, ponieważ kupują go po niższej cenie na jednym rynku i jednocześnie odsprzedają go po wyższej cenie na innym rynku. W dobie szybkiego rozwoju telekomunikacji i internetu występuje raczej przypadkowo i nie trwa długo. Jest na ogół tak nieznaczny, że wykorzystują go praktycznie podmioty dysponujące większymi środkami i o znaczączącej pozycji na rynku.

Mogą nimi być banki i inne instytucje finansowe, dla których niewielki zysk jednostkowy daje dużą masę przy zaangażowaniu znacznego kapitału nawet na bardzo krótki okres czasu. Wykorzystanie arbitrażu w celu osiągnięcia określonego zysku wiąże się z wysokim kosztem transakcyjnym w postaci wnoszenia depozytów zabezpieczających oraz innych opłat i prowizji, które przyszły zysk mogą sprowadzić do zera. Do tego należy doliczyć różnego rodzaju komplikacje związane z dostawą aktywów oraz zróżnicowaniem wartości nominalnej kontraktu.

TL;DR

Arbitraż finansowy to strategia wykorzystująca różnice w cenach instrumentów finansowych na różnych rynkach. Osoby korzystające z arbitrażu kupują instrumenty po niższej cenie na jednym rynku i odsprzedają po wyższej cenie na innym rynku. Banki i instytucje finansowe często korzystają z tej strategii, ponieważ małe zyski jednostkowe mogą przekładać się na duże zyski przy dużym kapitale. Transakcje arbitrażowe mogą być przeprowadzane na jednym rynku (intra-market) lub między różnymi rynkami (inter-market). Arbitraż odsetkowy polega na przemieszczaniu kapitału między centrami finansowymi o różnych stopach procentowych w celu osiągnięcia jak najwyższej stopy zwrotu. Model APT opiera się na założeniu, że identyczne instrumenty finansowe mają taką samą cenę na różnych rynkach, a stopy zwrotu zależą od kilku czynników.

Strategia arbitrażu

Strategia arbitrażu polega na zakupie i sprzedaży identycznych lub zbliżonych instrumentów na rynku kasowym i na rynku financial futures wg różnych cen. Nawet bardzo małe zróżnicowanie cen pozwala prowadzącym arbitraż uzyskać znaczące zyski bez ponoszenia ryzyka, jeżeli zaangażowali odpowiednio duży kapitał. Ze względu na skalę działań wyróżnia się:

• intra-market arbitraż - ogranicza się on do jednej giełdy, na której wykorzystuje się różnicę cen tych samych kontraktów,
• inter-market arbitraż - polega na wykorzystaniu różnicy cen tych samych kontraktów powstałych na różnych giełdach lub różnych segmentach rynku finansowego, np. rynek kasowy, terminowy lub pozagiełdowy.

Transakcje arbitrażowe posiadają cechy operacji spekulacyjnych.

Transakcje arbitrażowe - arbitraż odsetkowy

Przemieszczenie kapitału płynnego z wybranego finansowego centrum świata, przy występującej względnie niskiej stopie w odniesieniu do innego centrum używającego odmiennej waluty przy występującej stopie procentowej w takim samym stopniu wysokiej określamy mianem arbitrażu odsetkowego. Zadaniem tego typu operacji jest, osiągnięcie jak najwyższej stopy zwrotu z lokat finansowych. Jeśli chodzi o arbitraż kryty, trzeba brać pod uwagę transfery ubezpieczone od występujących wahań walutowych w okresie do finalizacji kontraktów. Jest to proces polegający na zakupie wybranej waluty celem zamieszczenia na lokacie o charakterze terminowym w międzynarodowym rynku na zasadzie dowolności. Jedną z form arbitrażu odsetkowego jest kryty arbitraż. Pominięcie tego zabiegu wiąże się z przyjęciem ryzyka i gotowość przyjęcia strat materialnych; stając się działaniem o charakterze czysto spekulacyjnym. Uczestnik rynku rezygnuje z ubezpieczenia przy czym zajmuje pozycję odkrytą będąc przekonanym o braku niekorzystnych dla niego zmian w określeniu do okresu jaki bierze pod uwagę. (K. Lutkowski 2007, s. 88)

Funkcja modelu APT w arbitrażu

Model APT opiera się na dwóch elementarnych założeniach. Po pierwsze zakłada funkcjonowanie prawa tej samej ceny i arbitrażu. Prawo jednej ceny (uwzględniając instrumenty finansowe) mówi, że identyczny finansowy instrument posiada taką samą cenę na dwóch różnych rynkach. W przeciwnym wypadku wystąpiło by zjawisko pojawienia się arbitrażystów. Założenie modelu APT stanowi takie funkcjonowanie arbitrażu, że właściwie natychmiastowo występuje zrównanie się cen instrumentów finansowych. Przedstawiając prawo tej samej ceny można wyróżnić nieco odmienną jej wersję a mianowicie: para instrumentów finansowych, o tym samym ryzyku w efekcie ma przynieść stopę zwrotu taką samą. Drugim podstawowym założeniem, który przyjmuje się w modelu APT jest kształtowanie się stopy zwrotu instrumentów finansowych (np. akcji). Opisane jest to w tzw. modelu wieloczynnikowym (multi-factor model). (K. Jajuga, T. Jajuga 2008, s. 249)

Transakcje arbitrażowe — artykuły polecane

Fundusz hedgingowy — Spekulacja — Transakcja SWAP — Mezzanine capital — Arbitraż — ETF — Swap walutowy — Kontrakt terminowy — Teoria arbitrażu cenowego

Bibliografia

• Begg D., Fisher S., Vernasca G., Dornbusch R. (2014), Ekonomia: Makroekonomia, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Chyla Ł. Glinka J. (2016), Problematyka zdatności arbitrażowej w perspektywie sporów uchwałowych w spółkach kapitałowych, Internetowy Przegląd Prawniczy TBSP UJ
• Dębski W. (2005), Rynek finansowy i jego mechanizmy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Jajuga K., Jajuga T. (2012), Inwestycje: instrumenty finansowe, aktywa niefinansowe, ryzyko finansowe, inżynieria finansowa, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Kowalczyk E. (1999), Mediacja i arbitraż jako przykład inwestycji trzeciej strony w negocjacjach gospodarczych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, nr 2
• Lutkowski K. (2007), Finanse międzynarodowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Miciuła I. (2017), Instrumenty finansowe na rynku walutowym oraz znaczenIe ich Iinnowacyjności dla gospodatki międzynarodowej, Zeszyt Naukowy Uniwersytetu Szczecińskiego nr 37

Autor: Michał Podzorski, Michał Holdenmeier, Krystian Guzowski, Yurii Kryvoruchko