Konto bilansowe: Różnice pomiędzy wersjami
m (Dodanie MetaData Description) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''[[Konto]] bilansowe''' to narzędzie księgowe, które służy do ujmowania zmian i stanu konkretnego składnika [[aktywa|aktywów]] czy też [[pasywa|pasywów]] bilansu. Konto bilansowe musi posiadać nazwę, która odpowiada istocie znajdujących się na nim składników [[Struktura bilansu|bilansu]]. Konto takie powinno też być oznaczone symbolem cyfrowym, odzwierciedlającym miejsce danego konta w [[Zakładowy plan kont|planie kont]]. Na syntetycznych kontach bilansowych [[zapisy]] są realizowane liczbowo, w mierniku jakim są [[Pieniądz|pieniądze]]. (K. Winiarska i in. 2006, s. 53) | '''[[Konto]] bilansowe''' to narzędzie księgowe, które służy do ujmowania zmian i stanu konkretnego składnika [[aktywa|aktywów]] czy też [[pasywa|pasywów]] bilansu. Konto bilansowe musi posiadać nazwę, która odpowiada istocie znajdujących się na nim składników [[Struktura bilansu|bilansu]]. Konto takie powinno też być oznaczone symbolem cyfrowym, odzwierciedlającym miejsce danego konta w [[Zakładowy plan kont|planie kont]]. Na syntetycznych kontach bilansowych [[zapisy]] są realizowane liczbowo, w mierniku jakim są [[Pieniądz|pieniądze]]. (K. Winiarska i in. 2006, s. 53) | ||
Konto bilansowe zbudowane jest z dwóch stron: | Konto bilansowe zbudowane jest z dwóch stron: | ||
* prawej, | * prawej, | ||
* lewej. | * lewej. | ||
Strona lewa, nazywana także stroną ''' | Strona lewa, nazywana także stroną '''“Winien" (“Debet")''', a strona prawa stroną '''“Ma" (“Credit")'''. W rzeczywistości konta oznaczane są najczęściej skrótami “Dt" ([[Debet]]) oraz “Ct" (Credit). (K. Winiarska i in. 2006, s. 53) | ||
Konta bilansowe dzielą się na trzy rodzaje: | Konta bilansowe dzielą się na trzy rodzaje: | ||
* '''konta aktywne,''' | * '''konta aktywne,''' | ||
* '''konta pasywne,''' | * '''konta pasywne,''' | ||
* '''konta aktywno-pasywne.''' (D. Misińska 1997, s. 36) | * '''konta aktywno-pasywne.''' (D. Misińska 1997, s. 36) | ||
Konta aktywów pokazują zmiany, które nastąpiły w zasobach danego [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstwa]] (środkach gospodarczych) i ich konkretne stany w momencie bilansowym. Natomiast konta pasywów pokazują zmiany w źródłach pochodzenia zasobów przedsiębiorstwa (źródłach finansowania) i stany tych źródeł w momencie bilansowym | Konta aktywów pokazują zmiany, które nastąpiły w zasobach danego [[Przedsiębiorstwo|przedsiębiorstwa]] (środkach gospodarczych) i ich konkretne stany w momencie bilansowym. Natomiast konta pasywów pokazują zmiany w źródłach pochodzenia zasobów przedsiębiorstwa (źródłach finansowania) i stany tych źródeł w momencie bilansowym (I. Olchowicz 2009, s. 103) | ||
==TL;DR== | ==TL;DR== | ||
Konto bilansowe jest narzędziem księgowym do ujmowania zmian i stanu składników aktywów i pasywów bilansu. Dzieli się na konta aktywne, pasywne i aktywno-pasywne. Konta aktywów rejestrują zmiany w zasobach przedsiębiorstwa, a konta pasywów rejestrują zmiany w źródłach finansowania przedsiębiorstwa. Konta aktywne i pasywne mają saldo początkowe, obroty debetowe i kredytowe oraz saldo końcowe. Konta aktywno-pasywne występują zarówno w aktywach, jak i w pasywach i dotyczą rozrachunków. Saldo początkowe i końcowe na tych kontach może być debetowe, kredytowe lub obu. | Konto bilansowe jest narzędziem księgowym do ujmowania zmian i stanu składników aktywów i pasywów bilansu. Dzieli się na konta aktywne, pasywne i aktywno-pasywne. Konta aktywów rejestrują zmiany w zasobach przedsiębiorstwa, a konta pasywów rejestrują zmiany w źródłach finansowania przedsiębiorstwa. Konta aktywne i pasywne mają saldo początkowe, obroty debetowe i kredytowe oraz saldo końcowe. Konta aktywno-pasywne występują zarówno w aktywach, jak i w pasywach i dotyczą rozrachunków. Saldo początkowe i końcowe na tych kontach może być debetowe, kredytowe lub obu. | ||
<google>n</google> | |||
==Zadania kont bilansowych aktywów i pasywów== | ==Zadania kont bilansowych aktywów i pasywów== | ||
Do najważniejszych zadań, które pełnią konta aktywów i pasywów należą: | Do najważniejszych zadań, które pełnią konta aktywów i pasywów należą: | ||
* przejęcie z bilansu początkowego wartości konkretnych stanów wyjściowych aktywów i pasywów, | * przejęcie z bilansu początkowego wartości konkretnych stanów wyjściowych aktywów i pasywów, | ||
* przedstawienie zmian stanów na kontach na podstawie [[Operacja gospodarcza|operacji gospodarczych]], które zostały udokumentowane i mogą zostać umieszczone na kontach | * przedstawienie zmian stanów na kontach na podstawie [[Operacja gospodarcza|operacji gospodarczych]], które zostały udokumentowane i mogą zostać umieszczone na kontach | ||
* określenie wartości konkretnych składników aktywów i pasywów potrzebnych na koniec danego okresu sprawozdawczego, aby móc przygotować [[bilans]] końcowy | * określenie wartości konkretnych składników aktywów i pasywów potrzebnych na koniec danego okresu sprawozdawczego, aby móc przygotować [[bilans]] końcowy (I. Olchowicz 2009, s. 104) | ||
==Funkcjonowanie kont aktywnych== | ==Funkcjonowanie kont aktywnych== | ||
Konta aktywów potrzebne są do ewidencji składników majątkowych, które są umieszczone w aktywach w bilansie. Przykładowe konta to: [[Towary]], Środki pieniężne, [[Materiały]], [[Środki trwałe]]. (I. Olchowicz 2009, s. 105) | Konta aktywów potrzebne są do ewidencji składników majątkowych, które są umieszczone w aktywach w bilansie. Przykładowe konta to: [[Towary]], Środki pieniężne, [[Materiały]], [[Środki trwałe]]. (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
Poniższy schemat przedstawia, jak funkcjonuje konto bilansowe aktywne. | Poniższy schemat przedstawia, jak funkcjonuje konto bilansowe aktywne. | ||
{| class="wikitable" border="1" | {| class="wikitable" border="1" | ||
| Linia 54: | Linia 36: | ||
|- | |- | ||
| '''Saldo z bilansu początkowego''' | | '''Saldo z bilansu początkowego''' | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| Operacje gospodarcze zwiększające stan aktywów | | Operacje gospodarcze zwiększające stan aktywów | ||
| Linia 62: | Linia 44: | ||
| Obrót kredytowy | | Obrót kredytowy | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| Saldo końcowe (debetowe) zapisane dla zamknięcia konta | | Saldo końcowe (debetowe) zapisane dla zamknięcia konta | ||
|- | |- | ||
| Linia 70: | Linia 52: | ||
|} | |} | ||
Jak widać konto aktywne jest otwierane przy pomocy '''salda początkowego''' pobieranego z bilansu początkowego i jest ono wpisywane po stronie debetowej, informując o wartości stanu wyjściowego konkretnego składnika aktywów na początku okresu uważanego za sprawozdawczy | Jak widać konto aktywne jest otwierane przy pomocy '''salda początkowego''' pobieranego z bilansu początkowego i jest ono wpisywane po stronie debetowej, informując o wartości stanu wyjściowego konkretnego składnika aktywów na początku okresu uważanego za sprawozdawczy (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
Operacje gospodarcze, które zwiększają stan początkowy są zapisywane jako zmiany debetowe. Z tego wynika, iż '''obrót debetowy''' to podsumowanie stanu początkowego i wszystkich operacji zwiększających dany składnik oraz przekazuje on [[informacje]] o tym, jaką wartością danego składnika [[firma]] dysponowała w konkretnym okresie sprawozdawczym | Operacje gospodarcze, które zwiększają stan początkowy są zapisywane jako zmiany debetowe. Z tego wynika, iż '''obrót debetowy''' to podsumowanie stanu początkowego i wszystkich operacji zwiększających dany składnik oraz przekazuje on [[informacje]] o tym, jaką wartością danego składnika [[firma]] dysponowała w konkretnym okresie sprawozdawczym (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
'''Obrót kredytowy''' jest przeciwieństwem obrotu debetowego. Informuje on o operacjach gospodarczych, które zmniejszyły konkretny składnik. Składnik aktywów może być zmniejszony co najwyżej do wysokości kwoty określonej przez obrót debetowy | '''Obrót kredytowy''' jest przeciwieństwem obrotu debetowego. Informuje on o operacjach gospodarczych, które zmniejszyły konkretny składnik. Składnik aktywów może być zmniejszony co najwyżej do wysokości kwoty określonej przez obrót debetowy (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
'''Saldo końcowe (debetowe)''' to nic innego jak różnica pomiędzy obrotem debetowym, a obrotem kredytowym. Saldo debetowe jest typowe dla kont bilansowych aktywnych, ponieważ niemożliwe jest wydanie większej ilości konkretnego składnika, niż się go posiada | '''Saldo końcowe (debetowe)''' to nic innego jak różnica pomiędzy obrotem debetowym, a obrotem kredytowym. Saldo debetowe jest typowe dla kont bilansowych aktywnych, ponieważ niemożliwe jest wydanie większej ilości konkretnego składnika, niż się go posiada (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
Dla zbilansowania obrotów po obu stronach i umożliwienia zamknięcia konta, '''zbilansowane saldo końcowe debetowe''' zapisuje się po stronie kredytowej | Dla zbilansowania obrotów po obu stronach i umożliwienia zamknięcia konta, '''zbilansowane saldo końcowe debetowe''' zapisuje się po stronie kredytowej (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
==Funkcjonowanie kont pasywnych== | ==Funkcjonowanie kont pasywnych== | ||
{| class="wikitable" border="1" | {| class="wikitable" border="1" | ||
! colspan="2" | KONTO PASYWNE | ! colspan="2" | KONTO PASYWNE | ||
| Linia 88: | Linia 69: | ||
! Ct | ! Ct | ||
|- | |- | ||
| | | | ||
| '''Saldo z bilansu początkowego''' | | '''Saldo z bilansu początkowego''' | ||
|- | |- | ||
| Linia 98: | Linia 79: | ||
|- | |- | ||
| Saldo końcowe (kredytowe) zapisane dla zamknięcia konta | | Saldo końcowe (kredytowe) zapisane dla zamknięcia konta | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| '''Obrót debetowy zbilansowany (razem z saldem końcowym)''' | | '''Obrót debetowy zbilansowany (razem z saldem końcowym)''' | ||
| Obrót kredytowy zbilansowany | | Obrót kredytowy zbilansowany | ||
|} | |} | ||
Na koncie bilansowym pasywnym '''saldo początkowe''' wpisuje się po stronie kredytowej (Ct). Saldo to przekazuje informacje o stanie początkowym pasywów, czyli o źródle finansowania firmy | Na koncie bilansowym pasywnym '''saldo początkowe''' wpisuje się po stronie kredytowej (Ct). Saldo to przekazuje informacje o stanie początkowym pasywów, czyli o źródle finansowania firmy (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
Operacje gospodarcze, które zwiększają stan początkowy konkretnego pasywu są zapisywane jako zmiany kredytowe. Z tego powodu '''obrót kredytowy''' który jest podsumowaniem stanu początkowego pasywów oraz wszystkimi zwiększeniami konkretnego pasywu, jest informacją o tym jak duże jest [[dane]] źródło finansowania w firmie, w określonym okresie sprawozdawczym | Operacje gospodarcze, które zwiększają stan początkowy konkretnego pasywu są zapisywane jako zmiany kredytowe. Z tego powodu '''obrót kredytowy''' który jest podsumowaniem stanu początkowego pasywów oraz wszystkimi zwiększeniami konkretnego pasywu, jest informacją o tym jak duże jest [[dane]] źródło finansowania w firmie, w określonym okresie sprawozdawczym (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
'''Obrót debetowy''', który związany jest z operacjami gospodarczymi, które zmniejszały określony składnik pasywów, pokazuje ile zmniejszyło się dane źródło finansowania w firmie | '''Obrót debetowy''', który związany jest z operacjami gospodarczymi, które zmniejszały określony składnik pasywów, pokazuje ile zmniejszyło się dane źródło finansowania w firmie (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
'''Saldo końcowe kredytowe''' to różnica pomiędzy obrotem kredytowym, a obrotem debetowym. Takie saldo jest charakterystyczne dla kont pasywnych, jako że obrót kredytowy jest za każdym razem większy od debetowego | '''Saldo końcowe kredytowe''' to różnica pomiędzy obrotem kredytowym, a obrotem debetowym. Takie saldo jest charakterystyczne dla kont pasywnych, jako że obrót kredytowy jest za każdym razem większy od debetowego (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
Na sam koniec, aby zamknąć konto, '''zbilansowany obrót''' jest wpisywany po stronie debetowej | Na sam koniec, aby zamknąć konto, '''zbilansowany obrót''' jest wpisywany po stronie debetowej (I. Olchowicz 2009, s. 105) | ||
==Funkcjonowanie kont aktywno-pasywnych== | ==Funkcjonowanie kont aktywno-pasywnych== | ||
Konta aktywno-pasywne występują i w aktywach, i w pasywach bilansu, a jest to zależne od charakteru danego salda. Do tej grupy kont zaliczają się główne konta, na których ewidencjonowane są rozrachunki. Rozrachunki to to nic innego jak [[należności]] i przeciwne im [[zobowiązania]]. Należności występują w aktywach bilansu, ponieważ określają one środki w rozrachunkach. Natomiast zobowiązania są grupowane jako [[pasywa]], ponieważ są ne obcym źródłem finansowania (K. Winiarska i in. 2006, s. 57) | |||
Konta aktywno-pasywne występują i w aktywach, i w pasywach bilansu, a jest to zależne od charakteru danego salda. Do tej grupy kont zaliczają się główne konta, na których ewidencjonowane są rozrachunki. Rozrachunki to to nic innego jak [[należności]] i przeciwne im [[zobowiązania]]. Należności występują w aktywach bilansu, ponieważ określają one środki w rozrachunkach. Natomiast zobowiązania są grupowane jako [[pasywa]], ponieważ są ne obcym źródłem finansowania | |||
{| class="wikitable" border="1" | {| class="wikitable" border="1" | ||
| Linia 147: | Linia 127: | ||
Na koncie aktywno-pasywnym '''saldo początkowe''' może występować po stronie debetowej lub kredytowej, lub po obu stronach jednocześnie. Dodatkowo zapisy na tym koncie są zależne w każdym przypadku od istoty operacji oraz od jej charakteru (czy jest on pasywny czy aktywny). (K. Winiarska i in. 2006, s. 57) | Na koncie aktywno-pasywnym '''saldo początkowe''' może występować po stronie debetowej lub kredytowej, lub po obu stronach jednocześnie. Dodatkowo zapisy na tym koncie są zależne w każdym przypadku od istoty operacji oraz od jej charakteru (czy jest on pasywny czy aktywny). (K. Winiarska i in. 2006, s. 57) | ||
Do ustalenia '''salda końcowego''' na tym koncie niezbędna jest analiza każdej operacji, która została zapisana. Dzięki tej analizie określa się czy dana [[transakcja]] gospodarcza wpłynęła na '''saldo końcowe debetowe''' czy '''saldo końcowe kredytowe'''. Po przeprowadzeniu podziału, poszczególne salda końcowe oblicza się w takim sam sposób, jak w przypadku kont aktywnych i pasywnych | Do ustalenia '''salda końcowego''' na tym koncie niezbędna jest analiza każdej operacji, która została zapisana. Dzięki tej analizie określa się czy dana [[transakcja]] gospodarcza wpłynęła na '''saldo końcowe debetowe''' czy '''saldo końcowe kredytowe'''. Po przeprowadzeniu podziału, poszczególne salda końcowe oblicza się w takim sam sposób, jak w przypadku kont aktywnych i pasywnych (K. Winiarska i in. 2006, s. 57) | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Konto księgowe]]}} — {{i5link|a=[[Otwieranie i zamykanie kont bilansowych]]}} — {{i5link|a=[[Struktura bilansu]]}} — {{i5link|a=[[Księgowanie]]}} — {{i5link|a=[[Saldo]]}} — {{i5link|a=[[Konto syntetyczne]]}} — {{i5link|a=[[Struktura konta]]}} — {{i5link|a=[[Analiza rachunku zysków i strat]]}} — {{i5link|a=[[Moment bilansowy]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Dobija M. (2014) | <noautolinks> | ||
* Dziuba- Burczyk A. (2003) | * Dobija M. (2014), ''Rachunkowość w systemie pomiaru aktywności ekonomicznej państwa'', Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 75 | ||
* Gos W. (2016) | * Dziuba-Burczyk A. (2003), ''Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów'', Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków | ||
* Misińska D. ( | * Gos W. (2016), ''[http://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/80-2016/FRFU-80-cz1-31.pdf Rola rachunkowości w realizacji projektów unijnych]'', Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 2 | ||
* Olchowicz I. ( | * Misińska D. (2000), ''Podstawy rachunkowości'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław | ||
* Rechul H., Witowska J. | * Olchowicz I. (2016), ''Podstawy rachunkowości. Wykład'', Difin, Warszawa | ||
* Śnieżek E. (red.) (2004) | * Rechul H., Witowska J. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklight-b1776238-f407-413a-a7c4-7b59c95e3b29 Polityka rachunkowości w jednostkach sektora finansów publicznych]'', Studia Ekonomiczne, nr 201 | ||
* Winiarska K. (red.) (2003) | * Śnieżek E. (red.) (2004), ''Wprowadzenie do rachunkowości. Podręcznik z przykładami, zadaniami i testami''. Oficyna Ekonomiczna, Kraków | ||
* Winiarska K. (red.) (2003), ''Podstawy rachunkowości'', Dom Wydawniczy ABC, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Małgorzata Pompka, Anna Dorynek}} | {{a|Małgorzata Pompka, Anna Dorynek}} | ||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Plan kont]] | ||
{{#metamaster:description|Konto bilansowe to narzędzie księgowe do ujmowania zmian i stanu składników aktywa i pasywa bilansu. Dzieli się na konta aktywne, pasywne i aktywno-pasywne.}} | {{#metamaster:description|Konto bilansowe to narzędzie księgowe do ujmowania zmian i stanu składników aktywa i pasywa bilansu. Dzieli się na konta aktywne, pasywne i aktywno-pasywne.}} | ||
Aktualna wersja na dzień 20:30, 5 sty 2024
Konto bilansowe to narzędzie księgowe, które służy do ujmowania zmian i stanu konkretnego składnika aktywów czy też pasywów bilansu. Konto bilansowe musi posiadać nazwę, która odpowiada istocie znajdujących się na nim składników bilansu. Konto takie powinno też być oznaczone symbolem cyfrowym, odzwierciedlającym miejsce danego konta w planie kont. Na syntetycznych kontach bilansowych zapisy są realizowane liczbowo, w mierniku jakim są pieniądze. (K. Winiarska i in. 2006, s. 53)
Konto bilansowe zbudowane jest z dwóch stron:
- prawej,
- lewej.
Strona lewa, nazywana także stroną “Winien" (“Debet"), a strona prawa stroną “Ma" (“Credit"). W rzeczywistości konta oznaczane są najczęściej skrótami “Dt" (Debet) oraz “Ct" (Credit). (K. Winiarska i in. 2006, s. 53)
Konta bilansowe dzielą się na trzy rodzaje:
- konta aktywne,
- konta pasywne,
- konta aktywno-pasywne. (D. Misińska 1997, s. 36)
Konta aktywów pokazują zmiany, które nastąpiły w zasobach danego przedsiębiorstwa (środkach gospodarczych) i ich konkretne stany w momencie bilansowym. Natomiast konta pasywów pokazują zmiany w źródłach pochodzenia zasobów przedsiębiorstwa (źródłach finansowania) i stany tych źródeł w momencie bilansowym (I. Olchowicz 2009, s. 103)
TL;DR
Konto bilansowe jest narzędziem księgowym do ujmowania zmian i stanu składników aktywów i pasywów bilansu. Dzieli się na konta aktywne, pasywne i aktywno-pasywne. Konta aktywów rejestrują zmiany w zasobach przedsiębiorstwa, a konta pasywów rejestrują zmiany w źródłach finansowania przedsiębiorstwa. Konta aktywne i pasywne mają saldo początkowe, obroty debetowe i kredytowe oraz saldo końcowe. Konta aktywno-pasywne występują zarówno w aktywach, jak i w pasywach i dotyczą rozrachunków. Saldo początkowe i końcowe na tych kontach może być debetowe, kredytowe lub obu.
Zadania kont bilansowych aktywów i pasywów
Do najważniejszych zadań, które pełnią konta aktywów i pasywów należą:
- przejęcie z bilansu początkowego wartości konkretnych stanów wyjściowych aktywów i pasywów,
- przedstawienie zmian stanów na kontach na podstawie operacji gospodarczych, które zostały udokumentowane i mogą zostać umieszczone na kontach
- określenie wartości konkretnych składników aktywów i pasywów potrzebnych na koniec danego okresu sprawozdawczego, aby móc przygotować bilans końcowy (I. Olchowicz 2009, s. 104)
Funkcjonowanie kont aktywnych
Konta aktywów potrzebne są do ewidencji składników majątkowych, które są umieszczone w aktywach w bilansie. Przykładowe konta to: Towary, Środki pieniężne, Materiały, Środki trwałe. (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Poniższy schemat przedstawia, jak funkcjonuje konto bilansowe aktywne.
| KONTO AKTYWNE | |
|---|---|
| Dt | Ct |
| Saldo z bilansu początkowego | |
| Operacje gospodarcze zwiększające stan aktywów | Operacje gospodarcze zmniejszające stan aktywów |
| Obrót debetowy | Obrót kredytowy |
| Saldo końcowe (debetowe) zapisane dla zamknięcia konta | |
| Obrót debetowy zbilansowany | Obrót kredytowy zbilansowany (razem z saldem końcowym) |
Jak widać konto aktywne jest otwierane przy pomocy salda początkowego pobieranego z bilansu początkowego i jest ono wpisywane po stronie debetowej, informując o wartości stanu wyjściowego konkretnego składnika aktywów na początku okresu uważanego za sprawozdawczy (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Operacje gospodarcze, które zwiększają stan początkowy są zapisywane jako zmiany debetowe. Z tego wynika, iż obrót debetowy to podsumowanie stanu początkowego i wszystkich operacji zwiększających dany składnik oraz przekazuje on informacje o tym, jaką wartością danego składnika firma dysponowała w konkretnym okresie sprawozdawczym (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Obrót kredytowy jest przeciwieństwem obrotu debetowego. Informuje on o operacjach gospodarczych, które zmniejszyły konkretny składnik. Składnik aktywów może być zmniejszony co najwyżej do wysokości kwoty określonej przez obrót debetowy (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Saldo końcowe (debetowe) to nic innego jak różnica pomiędzy obrotem debetowym, a obrotem kredytowym. Saldo debetowe jest typowe dla kont bilansowych aktywnych, ponieważ niemożliwe jest wydanie większej ilości konkretnego składnika, niż się go posiada (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Dla zbilansowania obrotów po obu stronach i umożliwienia zamknięcia konta, zbilansowane saldo końcowe debetowe zapisuje się po stronie kredytowej (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Funkcjonowanie kont pasywnych
| KONTO PASYWNE | |
|---|---|
| Dt | Ct |
| Saldo z bilansu początkowego | |
| Operacje gospodarcze zmniejszające stan pasywów | Operacje gospodarcze zwiększające stan pasywów |
| Obrót debetowy | Obrót kredytowy |
| Saldo końcowe (kredytowe) zapisane dla zamknięcia konta | |
| Obrót debetowy zbilansowany (razem z saldem końcowym) | Obrót kredytowy zbilansowany |
Na koncie bilansowym pasywnym saldo początkowe wpisuje się po stronie kredytowej (Ct). Saldo to przekazuje informacje o stanie początkowym pasywów, czyli o źródle finansowania firmy (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Operacje gospodarcze, które zwiększają stan początkowy konkretnego pasywu są zapisywane jako zmiany kredytowe. Z tego powodu obrót kredytowy który jest podsumowaniem stanu początkowego pasywów oraz wszystkimi zwiększeniami konkretnego pasywu, jest informacją o tym jak duże jest dane źródło finansowania w firmie, w określonym okresie sprawozdawczym (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Obrót debetowy, który związany jest z operacjami gospodarczymi, które zmniejszały określony składnik pasywów, pokazuje ile zmniejszyło się dane źródło finansowania w firmie (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Saldo końcowe kredytowe to różnica pomiędzy obrotem kredytowym, a obrotem debetowym. Takie saldo jest charakterystyczne dla kont pasywnych, jako że obrót kredytowy jest za każdym razem większy od debetowego (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Na sam koniec, aby zamknąć konto, zbilansowany obrót jest wpisywany po stronie debetowej (I. Olchowicz 2009, s. 105)
Funkcjonowanie kont aktywno-pasywnych
Konta aktywno-pasywne występują i w aktywach, i w pasywach bilansu, a jest to zależne od charakteru danego salda. Do tej grupy kont zaliczają się główne konta, na których ewidencjonowane są rozrachunki. Rozrachunki to to nic innego jak należności i przeciwne im zobowiązania. Należności występują w aktywach bilansu, ponieważ określają one środki w rozrachunkach. Natomiast zobowiązania są grupowane jako pasywa, ponieważ są ne obcym źródłem finansowania (K. Winiarska i in. 2006, s. 57)
| KONTO AKTYWNO - PASYWNE | |
|---|---|
| Dt | Ct |
| Saldo z bilansu początkowego (debetowe) | Saldo z bilansu początkowego (kredytowe) |
| Operacje gospodarcze zwiększające stan aktywów | Operacje gospodarcze zmniejszające stan aktywów |
| Operacje gospodarcze zmniejszające stan pasywów | Operacje gospodarcze zwiększające stan pasywów |
| Obrót debetowy | Obrót kredytowy |
| Saldo końcowe (kredytowe) zapisane dla zamknięcia konta | Saldo końcowe (debetowe) zapisane dla zamknięcia konta |
| Obrót debetowy zbilansowany (razem z saldem końcowym) | Obrót kredytowy zbilansowany (razem z saldem końcowym) |
Na koncie aktywno-pasywnym saldo początkowe może występować po stronie debetowej lub kredytowej, lub po obu stronach jednocześnie. Dodatkowo zapisy na tym koncie są zależne w każdym przypadku od istoty operacji oraz od jej charakteru (czy jest on pasywny czy aktywny). (K. Winiarska i in. 2006, s. 57)
Do ustalenia salda końcowego na tym koncie niezbędna jest analiza każdej operacji, która została zapisana. Dzięki tej analizie określa się czy dana transakcja gospodarcza wpłynęła na saldo końcowe debetowe czy saldo końcowe kredytowe. Po przeprowadzeniu podziału, poszczególne salda końcowe oblicza się w takim sam sposób, jak w przypadku kont aktywnych i pasywnych (K. Winiarska i in. 2006, s. 57)
| Konto bilansowe — artykuły polecane |
| Konto księgowe — Otwieranie i zamykanie kont bilansowych — Struktura bilansu — Księgowanie — Saldo — Konto syntetyczne — Struktura konta — Analiza rachunku zysków i strat — Moment bilansowy |
Bibliografia
- Dobija M. (2014), Rachunkowość w systemie pomiaru aktywności ekonomicznej państwa, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, nr 75
- Dziuba-Burczyk A. (2003), Podstawy rachunkowości w świetle międzynarodowych standardów, Krakowskie Towarzystwo Edukacyjne, Kraków
- Gos W. (2016), Rola rachunkowości w realizacji projektów unijnych, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 2
- Misińska D. (2000), Podstawy rachunkowości, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław
- Olchowicz I. (2016), Podstawy rachunkowości. Wykład, Difin, Warszawa
- Rechul H., Witowska J. (2014), Polityka rachunkowości w jednostkach sektora finansów publicznych, Studia Ekonomiczne, nr 201
- Śnieżek E. (red.) (2004), Wprowadzenie do rachunkowości. Podręcznik z przykładami, zadaniami i testami. Oficyna Ekonomiczna, Kraków
- Winiarska K. (red.) (2003), Podstawy rachunkowości, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa
Autor: Małgorzata Pompka, Anna Dorynek
