Regulamin wynagradzania

Regulamin wynagradzania - jest to akt ustalający warunki wynagradzania pracownika za jego pracę oraz zasady przyznawania świadczeń dodatkowych, mających związek z wykonywaną pracą. Ustalanie świadczeń dodatkowych jest jednak nieobowiązkowe dla pracodawcy (U. Jackowiak 2012, s. 91)

Regulamin wynagradzania wchodzi w życie po upływie dwóch tygodni od przekazania treści regulaminu pracownikom zakładu. Regulamin wynagradzania nie może jednak zawierać przepisów mniej korzystnych, niż określa to Kodeks Pracy. W innym wypadku regulamin może zostać unieważniony. Ustalenia te mogą natomiast być bardziej korzystne dla pracownika (E. Maniewska 2013, s. 39).

TL;DR

Regulamin wynagradzania określa warunki wynagradzania pracowników i przyznawania świadczeń dodatkowych. Pracodawca może ustalić warunki wynagradzania w regulaminie, jeśli zatrudnia co najmniej 50 pracowników. Regulamin nie obowiązuje członków służby cywilnej, pracowników urzędów państwowych, sędziów i prokuratorów, oraz zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery budżetowej. Regulamin określa m.in. wynagrodzenie zasadnicze, dodatkowe świadczenia, zwroty kosztów podróży, nagrody jubileuszowe, odprawy i dodatki za staż pracy. Potrącenia z wynagrodzenia mogą obejmować zaliczki na ubezpieczenia, podatek dochodowy, alimenty, kary pieniężne i inne należności.

Kogo dotyczy regulamin wynagradzania?

Zgodnie z rozdziałem 3, art. 77 Kodeksu Pracy: "§ 3. Regulamin wynagradzania obowiązuje do czasu objęcia pracowników zakładowym układem zbiorowym pracy lub ponad zakładowym układem zbiorowym pracy ustalającym warunki wynagradzania za pracę oraz przyznawania innych świadczeń związanych z pracą w zakresie i w sposób umożliwiający określanie, na jego podstawie, indywidualnych warunków umów o pracę.

Pracodawca ustala zatem warunki wynagradzania w regulaminie wynagradzania w następujących przypadkach:

"§ 1. Pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponad zakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania.

§ 1.1. Pracodawca zatrudniający mniej niż 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponad zakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, może ustalić warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania. § 1.2. Pracodawca zatrudniający co najmniej 20 i mniej niż 50 pracowników, nieobjętych zakładowym układem zbiorowym pracy ani ponad zakładowym układem zbiorowym pracy odpowiadającym wymaganiom określonym w § 3, ustala warunki wynagradzania za pracę w regulaminie wynagradzania, jeżeli zakładowa organizacja związkowa wystąpi z wnioskiem o jego ustalenie".

Kogo nie obejmuje regulamin wynagradzania?

Art. 239 Kodeksu Pracy określa, kto zostaje zwolniony z obowiązywania zasad zawartych w regulaminie wynagradzania. Dotyczy to zatem:

• członków korpusu służby cywilnej,
• pracowników urzędów państwowych,
• pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, mianowania i powołania w urzędach marszałkowskich, starostwach powiatowych, urzędach gminy, biurach związków jednostek samorządu terytorialnego, biurach jednostek administracyjnych jednostek samorządu terytorialnego,

sędziów i prokuratorów,

• zatrudnionych w państwowych jednostkach sfery budżetowej.

Regulamin wynagradzania jest to zatem akt jednostronny ustalany przez pracodawcę, ewentualnie w uzgodnieniu z organizacją związkową, pod warunkiem, że funkcjonuje on w przedsiębiorstwie (U. Jackowiak 2012, s. 92)

Co zawiera regulamin wynagradzania?

Zgodnie z ustaleniami zawartymi w Kodeksie Pracy, regulamin wynagradzania określa warunki wypłacania:

• wynagrodzenia zasadniczego pracownika,
• dodatkowych świadczeń z tytułu pracy (dodatki za nadgodziny, za pracę w trybie nocnym, bądź weekendowym, czy dodatek wyrównawczy),
• wynagrodzenia za okres niezdolności do pracy,
• zwrotu kosztów podróży służbowych,
• nagród jubileuszowych oraz diet,
• odpraw (emerytalnej, rentowej lub pośmiertnej)
• dodatków związanych ze stażem pracy (J. Marciniak 2013, s. 120-122)

Pozostałe informacje dotyczące wynagrodzeń, takie jak czas, czy miejsce ich wypłaty są zawarte w regulaminie pracy, nie zaś w regulaminie wynagradzania (U. Jackowiak 2012, s. 92)

Potrącenia z wynagrodzenia

Oprócz składników wynagrodzeń, które pracodawcy mają obowiązek wypłacać pracownikom istnieją również determinanty wpływające na obniżenie wartości wynagrodzenia. Zgodnie z Kodeksem Pracy są to:

• zaliczki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne,
• zaliczki na podatek dochodowy,
• kwoty na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
• sumy na pokrycie innych należności, niż alimenty, zgodnie z tytułem wykonawczym,
• zaliczki pieniężne wydane pracownikowi,
• raty pożyczki,
• kary pieniężne za nieprzestrzeganie przez pracownika ustalonej organizacji i porządku w procesie pracy, przepisów BHP, a także obecności w pracy (J. Marciniak 2013, s. 122)

Regulamin wynagradzania — artykuły polecane

Odprawa emerytalna — Rodzaje umów z pracownikami — Akta osobowe — Odprawa pracownicza — Posiłki regeneracyjne — Badania lekarskie — Źródła powstawania stosunku pracy — Ekwiwalent za urlop — Nagroda jubileuszowa

Bibliografia

• Dębski S. (2009), Ekonomika i organizacja przedsiębiorstw. Część 1, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
• Jackowiak U., Uziak W., Wypych-Żywicka A. (2012), Prawo Pracy. Podręcznik dla studentów prawa, Wolters Kluwer, Warszawa
• Maniewska E. (2013), Obowiązki informacyjne pracodawcy wobec pracownika w umownym stosunku pracy, Wolters Kluwer, Warszawa
• Marciniak J. (red.) (2013), Meritum HR, Wolters Kluwer, Warszawa
• Szewczyk H. (2012), Stosunki pracy w samorządzie terytorialnym, Wolters Kluwer, Warszawa
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Autor: Barbara Mordarska, Marta Noworyta