Badania ilościowe

Badania ilościowe - to weryfikowanie neutralnych teorii poprzez analizowanie powiązań pomiędzy zmiennymi. Zmienne można zmierzyć wykorzystując do tego adekwatne narzędzia. Natomiast za pomocą analizy statystycznej można przetwarzać otrzymane wyniki. Finalny raport ma swoją strukturę i składa się z wstępu, teorii bazującej na literaturze oraz z metod badania, jego wyników i wyciągniętych wniosków (J. W. Creswell 2013, s. 261).

Polegają one na ukazaniu danych liczbowych na konkretne tematy a także na pokazaniu powiązania między nimi. Celem badań ilościowych jest wykazanie prawdziwości bądź fałszywości sformułowanych w nich hipotez. Dokonuje się tego przez przeprowadzenie badania na osobach związanych z interesującymi nas tematami. Taką grupę osób nazywa się próbą statystyczną. Dobór próby statystycznej jest niezwykle istotny, ponieważ powinna być ona reprezentatywna względem swojej populacji. Dlatego też uważa się, że najlepszy jest do tego dobór losowy. Poza tym należy pamiętać o odpowiednim doborze narzędzi badawczych. Powinny one ukazywać te same wyniki za każdym razem, gdy ponowimy dokonanie obliczeń. Do analizy danych w badaniach ilościowych służy statystyka. Opisuje ona te dane w sposób liczbowy oraz ocenia ryzyko, z jakim może wystąpić błąd (H. Grabowski 2013, s. 25).

Zalety badań ilościowych to m.in. fakt, że ich:

• pomiar jest rzetelny i trafny (B. Janusz i in., 2010, s. 8),
• procedury badawcze są powtarzalne (H. Grabowski 2013, s. 26),
• wynikiem są liczby charakteryzujące dane zjawisko (W. J. Paluchowski 2010, s. 9),
• wyniki badań można uogólnić - z próby na populację (H. Grabowski 2013, s. 26).

TL;DR

Badania ilościowe polegają na weryfikowaniu teorii poprzez analizę powiązań między zmiennymi. Przeprowadza się je na reprezentatywnej próbie statystycznej. Celem tych badań jest wykazanie prawdziwości lub fałszywości hipotez. Weryfikacja hipotez odbywa się za pomocą testów statystycznych. Sondaże są przykładem badań ilościowych, służą opisowi liczbowemu opinii i postaw w populacji. Przy planowaniu sondażu należy uwzględnić cel badania, dobór próby, narzędzia badawcze oraz analizę i interpretację danych.

Weryfikacja hipotez

Weryfikacja hipotez statystycznych służy sprawdzeniu, czy hipoteza (czyli dana opinia na temat pewnych cech rozkładu populacji generalnej) powinna zostać przez nas przyjęta lub czy należy ją odrzucić. Hipotezy można podzielić na dwie grupy: parametryczne i nieparametryczne. Każdą z powyższych hipotez należy sprawdzić. Trzeba mieć pewność, że sąd, który został założony na temat populacji generalnej, jest prawdziwy. Służy do tego test statystyczny, który jest zdefiniowaną regułą działania pozwalającą na podjęcie odpowiedniej decyzji. Test można również podzielić ze względu na parametryczność. Następnie należy przejść do formułowania hipotezy statystycznej. Istnieja do tego dwie możliwości. Pierwsza z nich to hipoteza zerowa H0. Jest ona sprawdzana czyli dokonuje się na niej weryfikacji. Druga to hipoteza alternatywna H1, którą jesteśmy chętni przyjąć w sytuacji odrzucenia hipotezy H0 (Kolupa M., Plebaniak J. 2010, s. 416). Grupy zmiennych:

1. parametryczne, które odnoszą się do przypuszczeń formułowanych na temat wartości, jakie przyjmują parametry rozkładu. Do testów parametryczne należą m. in.: test o wartości przeciętnej, test o równości dwóch wartości przeciętnych, test o wariancji. Dotyczą one parametrów rozkładów zmiennych losowych takich jak: wartość oczekiwana, wariancja, wskaźnik struktury, itp. Sformułowana hipoteza zerowa H0 jest tutaj hipotezą “równości", natomiast hipoteza alternatywna H1 może być zaprzeczeniem tej zerowej, bądź być od niej większa lub mniejsza (Kolupa M., Plebaniak J. 2010, s. 416).
2. nieparametryczne, które odnoszą się do przypuszczeń łączących się z np. rodzajem rozkładu jaki ma dana zmienna losowa. Do testów nieparametryczne należą m. in.: testy zgodności, testy niezależności, testy losowości próby. Hipoteza H0 może być tutaj przedstawiona jedynie jako określająca założenie, że próba losowa (n-elementowa) pochodzić będzie ze zbiorowości generalnej o pewnym rozkładzie. Może to być rozkład dwumianowy, normalny, Poissona, itp. Natomiast hipotezę alternatywna H1 przedstawia się jedynie jako zaprzeczenie hipotezy zerowej H0 (Kolupa M., Plebaniak J. 2010, s. 416).

Sondaż

Przykładem badania ilościowego jest sondaż. Służy on do opisu liczbowego różnych opinii czy postaw, które można zaobserwować w populacji. Dokonuje się tego uzyskując wyniki dla losowej próby. Następnie są one uogólniane właśnie w kontekście całej populacji (J. W. Creswell 2013, s. 161).

Elementy planu sondażu opracowane przez jw. Creswella (J. W. Creswell 2013, s. 162):

1. Struktura badania:
   • określenie celu badania,
   • podanie przyczyny wyboru właśnie sondażu,
   • określenie, czy sondaż będzie badaniem przekrojowym, czy badaniem dynamicznym,
   • wyznaczenie formy gromadzenia danych: kwestionariusze, wywiady, ustrukturyzowany przegląd dokumentacji, ustrukturyzowana obserwacja.
2. Populacja i próba:
   • wskazanie populacji (liczebność, sposoby identyfikowania jednostek, dostępność danych osobowych),
   • podanie, czy schemat doboru próby będzie jedno - czy wielostopniowy,
   • określenie sposobu doboru jednostek - zalecany jest dobór losowy,
   • wskazanie, czy będzie zwrócona uwaga na warstwowanie populacji (np. płeć),
   • omówienie procedury doboru próby losowej,
   • wskazanie liczby osób w próbie oraz jak została ona obliczona.
3. Narzędzia badawcze:
   • sprecyzowanie narzędzia do zbierania danych,
   • scharakteryzowanie dotychczasowej trafności i rzetelności wybranego wyżej narzędzia (jeśli istniało ono wcześniej, a nie zostało stworzone do tego konkretnego badania),
   • jeśli narzędzie zostało zmodyfikowane dla celów badania, należy nie tylko scharakteryzować, lecz dokonać oceny jego trafności,
   • przedstawienie przykładowych pytań z sondażu czytelnikowi danej pracy,
   • wypisanie części składowych narzędzia oraz rodzaje używanych skal (ciągłe lub kategorialne),
   • omówienie planowanego testu próbnego,
   • omówienie etapów rozsyłania kwestionariuszy, jeśli jest to robione za pomocą poczty.
4. Zmienne:
   • należy odnieść je do konkretnych pytań badawczych, nawet jeśli już są wymienione w części formułowania celu. Warto wykorzystać do tego tabelę pomocniczą (nazwa zmiennej - pytanie badawcze - pytanie kwestionariusza).
5. Analiza i interpretacja danych:
   • podanie liczby osób, która wzięła udział w sondażu,
   • omówienie metody, za pomocą której obliczono wpływ nieudzielonych odpowiedzi na wyniki sondażu,
   • omówienie planu analizy opisowej dla wszystkich badanych zmiennych,
   • wskazanie procedury statystycznej, jeśli planowane jest zastosowanie narzędzie za skalą lub jej opracowanie,
   • przedstawienie metod statystycznych a także programów komputerowych, które zastosuje się do testów najistotniejszych pytań oraz hipotez,
   • przedstawienie wyników oraz ich interpretacja.

Badania ilościowe — artykuły polecane

Skala Likerta — Badanie pilotażowe — Analiza czynnikowa — Model ekonometryczny — Statystyka opisowa — Próba — Hipoteza statystyczna — Błąd pomiaru — Hipoteza

Bibliografia

• Creswell J. (2013), Projektowanie badań naukowych: metody jakościowe, ilościowe i mieszane, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
• Grabowski H. (2013), Wykłady z metodologii badań empirycznych, Oficyna Wydawnicza Impuls, Kraków
• Janusz B., Bobrzyński J., Furgał M., de Barbaro B., Gdowska K. (2010), O potrzebie badań jakościowych w psychiatrii, Psychiatria Polska, nr 44
• Kolupa M., Plebaniak J. (2010), Wykłady z metod ilościowych dla ekonomistów, C.H. Beck, Warszawa
• Paluchowski W. (2010), Spór metodologiczny czy spór koncepcji - badania ilościowe vs jakościowe, Roczniki Psychologiczne, tom 13

Autor: Adrianna Szwarc