Deponent

Deponent to jednostka składająca depozyt pieniężny lub rzeczowy do banku. Zgodnie z przepisami Ustawy o Bankowym Funduszy Gwarancyjnym deponent to osoba uprawniona do otrzymania środków gwarantowanych przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny w przypadku ogłoszenia przez sąd upadłości banku. Zgodnie z ustawą deponentami są:

• osoby fizyczne
• osoby prawne
• jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej
• szkolne kasy oszczędności
• pracownicze kasy zapomogowo - pożyczkowe

będące stroną imiennego rachunku bankowego lub posiadające wierzytelność do banku potwierdzoną dokumentem wystawionym przez bank.

TL;DR

Artykuł omawia rolę deponenta i depozytu bankowego oraz działanie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Deponentem może być zarówno osoba fizyczna, prawna, jak i jednostka organizacyjna. Depozyt bankowy to pieniądze oddane do banku na określony czas. Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni deponentów w przypadku upadłości banku, gwarantując zwrot środków do 100 000 euro. Niepodlegają ochronie środki zdeponowane przez instytucje państwowe, zagraniczne banki, fundusze inwestycyjne i inne.

Depozyt bankowy

Depozytem bankowym są środki finansowe oddane przez inwestora na określony czas do banku. Pieniądze wraz z odsetkami są zwracane inwestorowi po upływie określonego czasu. Oprocentowanie depozytu jest formą wynagrodzenia za powierzenie zasobów finansowych na ustalony czas innemu podmiotowi, a przy tym za odroczenie konsumpcji w czasie. Wyróżniamy depozyty na żądanie czyli z nieustalonym terminem spłaty, co oznacza, że deponent może dostać zwrot depozytu w dowolnym momencie oraz depozyty terminowe, które są zawierane na określony czas, więc wcześniejsze wycofanie depozytu wiąże się ze stratą dla depozytariusza. Depozyty bankowe są bardzo ważnym rodzajem produktów banków. Dzięki nim są gromadzone środki wykorzystywane do kredytowania, czyli podstawowej działalności banków, która generuje zysk.

Prowadzenie rachunku depozytowego

Klient składający w banku depozyt (lokatę), ma w nim rachunek depozytowy potocznie nazywany kontem bankowym. Otwarcie rachunku to zawarcie umowy cywilnoprawnej o prowadzenie rachunku, która zawiera zobowiązania obu stron w regulaminie. Zwrot depozytu klientowi jest podstawowym obowiązkiem banku. W przypadku zagrożonej płynności banku (nawet przejściowej) klienci często występują o zwrot depozytów, co jest niebezpieczną sytuacją. W tym przypadku konieczna jest pomoc ze strony państwa, innych banków lub zasilanego przez wszystkie banki Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Głównym zadaniem BFG jest stabilizacja systemu bankowego zmniejszając obawy deponentów przed stratami wynikającymi z posiadania depozytów bankowych Bankowy Fundusz Gwarancyjny odgrywa ważną rolę w sieci bezpieczeństwa sektora bankowego

Bankowy Fundusz Gwarancyjny

Zgodnie z przepisami polskiego systemu prawnego ubezpiecza on deponenta a nie jego depozyt. Zgodnie z tym wysokość środków gwarantowanych deponentowi wyliczana jest od sumy wszystkich środków pieniężnych zgromadzonych przez niego na wszystkich jego rachunkach bankowych. Zobowiązanie BFG wobec deponenta powstaje po ogłoszeniu przez sąd upadłości banku. Jest on wówczas zobowiązany do wypłaty deponentowi kwoty określonej ustawowo. Obecnie (od 10 czerwca 2016r.) depozyty gwarantowane są w 100% maksymalnie do wysokości 100 000 euro. Deponent ma prawo do dochodzenia środków na rachunkach, których wysokość przekracza limity gwarancyjne BFG z masy upadłościowej banku. Deponent powinien otrzymać zgodnie z przepisami ustawy środki gwarantowane nie później niż w ciągu trzech miesięcy od dnia zawieszenia działalności banku. Informacje dla deponentów o miejscu i czasie wypłaty środków zamieszczane są w prasie o zasięgu ogólnopolskim oraz w placówkach banku. Osoba małoletnia będąca posiadaczem imiennego rachunku bankowego lub posiadająca inną wierzytelność wobec banku także jest deponentem i ma prawo do odrębnej kwoty gwarantowanej

"Bankowy Fundusz Gwarancyjny chroni środki/depozyty zgromadzone w:

• bankach krajowych (tj. z siedzibą na terytorium RP),
• spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych,
• oddziałach banków zagranicznych (tj. banków z siedzibą za granicą RP, na terytorium państwa niebędącego członkiem UE)".

Depozyty nie podlegające ochronie

Ochroną gwarancyjną nie są objęte środki pieniężne zdeponowane przez: Narodowy Bank Polski, Skarb Państwa, Bankowy Fundusz Gwarancyjny, zagraniczne banki i instytucje kredytowe wymienione w ustawie - Prawo bankowe, krajowe lub zagraniczne zakłady ubezpieczeń wymienione w ustawie o działalności ubezpieczeniowej, firmy inwestycyjne państwa trzeciego, osoby oraz podmioty nie zidentyfikowane przez bank lub kasę, fundusze inwestycyjne, zagraniczne, emerytalne, pracownicze fundusze emerytalne, jednostki samorządu terytorialnego, organy władz publicznych innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, rządów centralnych, regionalnych, a także jednostek samorządu terytorialnego tych państw

Deponent — artykuły polecane

Konto bankowe — Listy zastawne — Instrumenty rynku pieniężnego — Emisja obligacji — Polecenie zapłaty — Tajemnica bankowa — List hipoteczny — Prawo dewizowe — Depozyt

Bibliografia

• Borsuk M., Klupa K.(2017), Europejski system gwarantowania depozytów (EDIS) jako trzeci filar unii bankowej i jego wpływ na państwa spoza strefy euro - perspektywa Polski, Zarządzanie i Finanse, nr 1
• Dadej M. (2018), Systemy gwarantowania depozytów bankowych na świecie - analiza porównawcza, Uniwersytet Łódzki, Łódź
• Owsiak S. (2015), Finanse, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Pawlikowski A. (2010), Optymalny model gwarantowania depozytów, Bezpieczny Bank nr 3
• Strona internetowa: Bankowy Fundusz Gwarancyjny
• Ustawa z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym. Dz.U. 1995 nr 4 poz. 18
• Wikipedia.org, Ministerstwo Skarbu Państwa
• Zalewska M. (2010), System gwarantowania depozytów Difin, Warszawa
• Zalewska M. (red.) (2007), Współczesna Bankowość, Difin, Warszawa
• Zdanowicz B. (2007), Podstawowe dylematy i kryteria wyboru formuły systemu gwarantowania depozytów w świetle teorii i doświadczeń międzynarodowych, Bezpieczny Bank, nr 1

Autor: Monika Sygut, Ewa Mularz