Skutki migracji: Różnice pomiędzy wersjami
m (Dodanie TL;DR) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
(Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Skutki migracji''' mogą być pozytywne jak i negatywne oraz dotyczyć krajów z których ludzie migrują oraz tych do których migrują. Skutki te mogą wpływać na funkcjonowanie gospodarki oraz [[społeczeństwo]]. | '''Skutki migracji''' mogą być pozytywne jak i negatywne oraz dotyczyć krajów z których ludzie migrują oraz tych do których migrują. Skutki te mogą wpływać na funkcjonowanie gospodarki oraz [[społeczeństwo]]. | ||
'''Formy przemieszczania się ludności'''(S. Kozak 2010, s.16-17): | |||
'''Formy przemieszczania się ludności'''( S. Kozak 2010, s.16-17): | * Migracja jest to wędrówka ludności, która ma na celu zmianę miejsca pobytu w kraju lub za granicą. Na jej rozmiar duży wpływ ma stan gospodarki. Migracje we współczesnym świecie mają charakter masowy, oraz mają wpływ na wiele dziedzin życia i systemów państwa. | ||
*Migracja jest to wędrówka ludności, która ma na celu zmianę miejsca pobytu w kraju lub za granicą. Na jej rozmiar duży wpływ ma stan gospodarki. Migracje we współczesnym świecie mają charakter masowy, oraz mają wpływ na wiele dziedzin życia i systemów państwa. | * [[Emigracja]] natomiast to wyjazd z kraju ojczystego do innego państwa z różnych przyczyn oraz osiedlenie się tam na stałe lub na pewien okres czasu. Emigracja jest formą migracji. | ||
*[[Emigracja]] natomiast to wyjazd z kraju ojczystego do innego państwa z różnych przyczyn oraz osiedlenie się tam na stałe lub na pewien okres czasu. Emigracja jest formą migracji. | * Imigracja oznacza przybycie do nowego miejsca zamieszkania. | ||
*Imigracja oznacza przybycie do nowego miejsca zamieszkania. | * Repatriacja to powrót do kraju ojczystego osób, które nie z własnej woli znalazły się poza jego granicami. | ||
*Repatriacja to powrót do kraju ojczystego osób, które nie z własnej woli znalazły się poza jego granicami. | * Reemigracja to powrót z emigracji. | ||
*Reemigracja to powrót z emigracji. | * Deportacja to przymusowe przesiedlenie czy też wydalenie z kraju. | ||
*Deportacja to przymusowe przesiedlenie czy też wydalenie z kraju. | |||
==TL;DR== | ==TL;DR== | ||
Linia 32: | Linia 13: | ||
==Rodzaje migracji== | ==Rodzaje migracji== | ||
Możemy wyróżnić różne typy migracji według różnych kryteriów. Ze względu na przyczynę oraz czas trwania wyróżniamy następujące rodzaje ( S. Kozak 2010, s.18 ): | Możemy wyróżnić różne typy migracji według różnych kryteriów. Ze względu na przyczynę oraz czas trwania wyróżniamy następujące rodzaje (S. Kozak 2010, s.18): | ||
*stała | * stała | ||
*czasowa | * czasowa | ||
*okresowa | * okresowa | ||
*sezonowa | * sezonowa | ||
*wahadłowa | * wahadłowa | ||
*zarobkowa | * zarobkowa | ||
*wojenna | * wojenna | ||
*ekonomiczna | * ekonomiczna | ||
*legalna i nielegalna | * legalna i nielegalna | ||
<google>n</google> | |||
==Migracja wewnętrzna i zewnętrzna== | ==Migracja wewnętrzna i zewnętrzna== | ||
Migrację możemy również podzielić na migrację zewnętrzną i wewnętrzną. | Migrację możemy również podzielić na migrację zewnętrzną i wewnętrzną. | ||
Migracja wewnętrzna może przybierać postać (P.Cymanow | Migracja wewnętrzna może przybierać postać (P.Cymanow 2010, s.34): | ||
*migracji ze wsi do miasta np. w związku z poszukiwaniem pracy, | * migracji ze wsi do miasta np. w związku z poszukiwaniem pracy, | ||
*migracji z miasta do wsi, aby ponosić mniejsze [[koszty]] utrzymania oraz w związku z ogólnym stanem środowiska miasta | * migracji z miasta do wsi, aby ponosić mniejsze [[koszty]] utrzymania oraz w związku z ogólnym stanem środowiska miasta | ||
*migracji z miasta do miasta spowodowanej statusem społecznym czy zawodowym | * migracji z miasta do miasta spowodowanej statusem społecznym czy zawodowym | ||
*migracji ze wsi do wsi | * migracji ze wsi do wsi | ||
Migracja zewnętrzna polega na zmianie miejsca i kraju zamieszkania. | Migracja zewnętrzna polega na zmianie miejsca i kraju zamieszkania. | ||
==Przyczyny migracji za granicę== | ==Przyczyny migracji za granicę== | ||
*bezrobocie | * bezrobocie | ||
*niskie [[zarobki]] | * niskie [[zarobki]] | ||
*edukacja za granicą, chęć kształcenia | * edukacja za granicą, chęć kształcenia | ||
*podjęcie leczenia za granicą | * podjęcie leczenia za granicą | ||
*chęć przygód i poznania czegoś nowego | * chęć przygód i poznania czegoś nowego | ||
*[[kariera]] w międzynarodowych firmach | * [[kariera]] w międzynarodowych firmach | ||
*motywy religijne | * motywy religijne | ||
==Skutki migracji== | ==Skutki migracji== | ||
W literaturze wyróżniane są skutki migracji dla kraju wysyłającego i kraju przyjmującego migrantów (S. Kozak 2010, s. 26-27). | W literaturze wyróżniane są skutki migracji dla kraju wysyłającego i kraju przyjmującego migrantów (S. Kozak 2010, s. 26-27). | ||
'''Skutki pozytywne dla kraju wysyłającego :''' | '''Skutki pozytywne dla kraju wysyłającego:''' | ||
*obniżenie wskaźników bezrobocia, | * obniżenie wskaźników bezrobocia, | ||
*transfer środków finansowych, [[inwestowanie]] w kraju, | * transfer środków finansowych, [[inwestowanie]] w kraju, | ||
*obniżenie wskaźników ubóstwa, | * obniżenie wskaźników ubóstwa, | ||
*zwiększenie popytu wewnętrznego, | * zwiększenie popytu wewnętrznego, | ||
*podnoszenie standardów życia, | * podnoszenie standardów życia, | ||
*[[rozwój]] sektora usług, np. firm transportowych i agencji turystycznych organizujących przewozy międzynarodowe, | * [[rozwój]] sektora usług, np. firm transportowych i agencji turystycznych organizujących przewozy międzynarodowe, | ||
*wzrost zapotrzebowania na lokalne przedsiębiorstwa budowlane, ponieważ transfer zarobków jest przeznaczany głównie na budowę domów, remonty, | * wzrost zapotrzebowania na lokalne przedsiębiorstwa budowlane, ponieważ transfer zarobków jest przeznaczany głównie na budowę domów, remonty, | ||
*nabycie [[umiejętności]] językowych, | * nabycie [[umiejętności]] językowych, | ||
*stykanie się z obcymi kulturami. | * stykanie się z obcymi kulturami. | ||
'''Skutki negatywne:''' | '''Skutki negatywne:''' | ||
*trudne pozyskanie nowych rąk do pracy lub utrzymanie już zatrudnionych, | * trudne pozyskanie nowych rąk do pracy lub utrzymanie już zatrudnionych, | ||
*niedopasowanie popytu i podaży pracy, | * niedopasowanie popytu i podaży pracy, | ||
*odpływ osób dobrze wykształconych, utrata kapitału ludzkiego (tzw. brain drain), | * odpływ osób dobrze wykształconych, utrata kapitału ludzkiego (tzw. brain drain), | ||
*spadek PKB, | * spadek PKB, | ||
*rozdzielenie rodzin, rozpad, | * rozdzielenie rodzin, rozpad, | ||
*zmiany w strukturze wieku i płci ludności, | * zmiany w strukturze wieku i płci ludności, | ||
*zmiany struktur społeczno-kulturowych, | * zmiany struktur społeczno-kulturowych, | ||
*oderwanie od rodzimej kultury. | * oderwanie od rodzimej kultury. | ||
'''Skutki migracji dla kraju przyjmującego:''' | '''Skutki migracji dla kraju przyjmującego:''' | ||
*wzrost liczby ludności obcej, | * wzrost liczby ludności obcej, | ||
*niezadowolenie obywateli, w związku z zatrudnianiem obcokrajowców zamiast rodzimych pracowników, | * niezadowolenie obywateli, w związku z zatrudnianiem obcokrajowców zamiast rodzimych pracowników, | ||
*zróżnicowanie kulturowe społeczeństwa, | * zróżnicowanie kulturowe społeczeństwa, | ||
*napływ specjalistów, | * napływ specjalistów, | ||
*problemy socjalne np. zapewnienie opieki zdrowotnej . | * problemy socjalne np. zapewnienie opieki zdrowotnej. | ||
'''Skutki dla migrującego''' (P. Dobrowolska 2016, s.66): | '''Skutki dla migrującego''' (P. Dobrowolska 2016, s.66): | ||
*wyższe zarobki | * wyższe zarobki | ||
*wyższy standard życia oraz poziom bezpieczeństwa materialnego | * wyższy standard życia oraz poziom bezpieczeństwa materialnego | ||
*podnoszenie kwalifikacji | * podnoszenie kwalifikacji | ||
*spełnianie aspiracji zawodowych | * spełnianie aspiracji zawodowych | ||
*transfer wiedzy | * transfer wiedzy | ||
*transfer środków finansowych | * transfer środków finansowych | ||
*podnoszenie kwalifikacji językowych | * podnoszenie kwalifikacji językowych | ||
==Skutki migracji dla przedsiębiorstw== | ==Skutki migracji dla przedsiębiorstw== | ||
'''Skutki migracji z perspektywy kraju przyjmującego''' (D. Klimek 2014 s.110): | |||
'''Skutki migracji z perspektywy kraju przyjmującego''' (D. Klimek 2014 s.110): | |||
:Dla przedsiębiorstw dużych: | :Dla przedsiębiorstw dużych: | ||
*zaspokojenie popytu na pracowników wysoko | * zaspokojenie popytu na pracowników wysoko wykwalifikowanych | ||
:Dla przedsiębiorstw małych: | :Dla przedsiębiorstw małych: | ||
*zdobycie taniego pracownika, mobilnego | * zdobycie taniego pracownika, mobilnego | ||
*niechęć lokalnej społeczności do obcokrajowców | * niechęć lokalnej społeczności do obcokrajowców | ||
:Dla podmiotów usługowych: | :Dla podmiotów usługowych: | ||
*zaspokojenie popytu na [[usługi]] specjalistyczne | * zaspokojenie popytu na [[usługi]] specjalistyczne | ||
*ucieczka od zawodów, które wykonują obcokrajowcy- ich segmentacja | * ucieczka od zawodów, które wykonują obcokrajowcy - ich segmentacja | ||
:Rolnictwo: | :Rolnictwo: | ||
*pozyskanie pracowników do pracy o charakterze sezonowym | * pozyskanie pracowników do pracy o charakterze sezonowym | ||
*zostawienie pracy nisko prestiżowej obcokrajowcom, odchodzenie od niej | * zostawienie pracy nisko prestiżowej obcokrajowcom, odchodzenie od niej | ||
==Skutki polityczne== | ==Skutki polityczne== | ||
Niekontrolowany napływ obcokrajowców rodzi wiele problemów z ich ulokowaniem oraz niechęć rodzimych mieszkańców. [[Zagrożenia]] związane ze zjawiskiem migracji przyczyniły się do powstawania ruchów populistycznych. Populizm może być traktowany jako ideologia lub [[strategia]] polityczna. W populizmie istotne jest wskazanie wroga, który odpowiada za złą sytuację ludu. W myśli populistycznej ważne jest przekonanie o trwałym podziale społeczeństwa (K. Jędrzejczyk-Kuliniak | Niekontrolowany napływ obcokrajowców rodzi wiele problemów z ich ulokowaniem oraz niechęć rodzimych mieszkańców. [[Zagrożenia]] związane ze zjawiskiem migracji przyczyniły się do powstawania ruchów populistycznych. Populizm może być traktowany jako ideologia lub [[strategia]] polityczna. W populizmie istotne jest wskazanie wroga, który odpowiada za złą sytuację ludu. W myśli populistycznej ważne jest przekonanie o trwałym podziale społeczeństwa (K. Jędrzejczyk-Kuliniak 2017 s. 22). Zaczęto również wykazywać postawy nacjonalistyczne, objawiające się przekładaniem interesów własnego narodu nad interesami innych narodów. | ||
==Eurosieroctwo== | ==Eurosieroctwo== | ||
Z migracją zarobkową jest związany termin eurosieroctwa. | Z migracją zarobkową jest związany termin eurosieroctwa. | ||
Stanisław Kozak definicję eurosieroctwa przedstawia w następujący sposób :"Eurosieroctwo to fakt nieposiadania przez niepełnoletniego obojga rodziców lub jednego rodzica którzy opuścili kraj za pracą. W takim razie eurosierota to dziecko, które wychowuje się bez co najmniej jednego rodzica, który wyjechał za granicę w celach zarobkowych"(S. Kozak 2010, s. 113). | Stanisław Kozak definicję eurosieroctwa przedstawia w następujący sposób:"Eurosieroctwo to fakt nieposiadania przez niepełnoletniego obojga rodziców lub jednego rodzica którzy opuścili kraj za pracą. W takim razie eurosierota to dziecko, które wychowuje się bez co najmniej jednego rodzica, który wyjechał za granicę w celach zarobkowych"(S. Kozak 2010, s. 113). | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Konsekwencje rozwoju turystyki]]}} — {{i5link|a=[[Suburbanizacja]]}} — {{i5link|a=[[Bezrobocie]]}} — {{i5link|a=[[Funkcje turystyki]]}} — {{i5link|a=[[Determinanty popytu turystycznego]]}} — {{i5link|a=[[Bezrobocie strukturalne]]}} — {{i5link|a=[[Drenaż mózgów]]}} — {{i5link|a=[[Migracja]]}} — {{i5link|a=[[Turystyka miejska]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
*Cymanow P. (2010) | <noautolinks> | ||
*Dobrowolska P. (2016) | * Cymanow P. (2010), ''Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich'', Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, Warszawa | ||
*Hirszfeld Z., Kaczmarczyk P.(1999) | * Dobrowolska P. (2016), ''Wpływ migracji społecznych na polski rynek pracy'', Rynek - Społeczeństwo - Kultura, nr 3 | ||
*Jędrzejczyk-Kuliniak K. (2017) | * Hirszfeld Z., Kaczmarczyk P. (1999), ''Ekonomiczne i społeczne skutki migracji na poziomie mikrospołecznym'', Instytut Studiów Społecznych UW, Warszawa | ||
*Klimek D. (2014) | * Jędrzejczyk-Kuliniak K. (2017), ''[https://cejsh.icm.edu.pl/cejsh/element/bwmeta1.element.desklight-c81fe350-eb41-491d-90cb-9e7557801a4e Wymiary antagonizowania się kultur. Sekurytyzacja kryzysu migracyjnego]'', Multicultural Studies, nr 2 | ||
*Kozak S. (2010) | * Klimek D. (2014), ''[https://dspace.uni.lodz.pl/xmlui/bitstream/handle/11089/9210/Rozprawa%20doktorska.pdf?sequence=1&isAllowed=y Funkcja ekonomiczna migracji zarobkowej z Ukrainy do Polski z perspektywy polskich przedsiębiorców]'', Uniwersytet Łódzki, Łódź | ||
* | * Kozak S. (2010), ''Patologia eurosieroctwa w Polsce. Skutki migracji zarobkowej dla dzieci i ich rodzin'', Difin, Warszawa | ||
*Puzio-Wacławik B. (2010) | * Lesińska M., Okólski M. (red.) (2013). ''Współczesne polskie migracje: strategie-skutki społeczne-reakcja państwa'', Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa | ||
* Puzio-Wacławik B. (2010), ''Społeczno-ekonomiczne skutki migracji Polaków po akcesji Polski do Unii Europejskiej'', Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe nr 8, Kraków | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Agata Wadowska}} | |||
[[Kategoria:Wzrost i rozwój gospodarczy]] | |||
{{ | {{#metamaster:description|Skutki migracji - pozytywne i negatywne, dotyczące gospodarki i społeczeństwa. Migracja, emigracja, imigracja, repatriacja, reemigracja i deportacja. Formy przemieszczania się ludności.}} | ||
Aktualna wersja na dzień 23:16, 4 sty 2024
Skutki migracji mogą być pozytywne jak i negatywne oraz dotyczyć krajów z których ludzie migrują oraz tych do których migrują. Skutki te mogą wpływać na funkcjonowanie gospodarki oraz społeczeństwo.
Formy przemieszczania się ludności(S. Kozak 2010, s.16-17):
- Migracja jest to wędrówka ludności, która ma na celu zmianę miejsca pobytu w kraju lub za granicą. Na jej rozmiar duży wpływ ma stan gospodarki. Migracje we współczesnym świecie mają charakter masowy, oraz mają wpływ na wiele dziedzin życia i systemów państwa.
- Emigracja natomiast to wyjazd z kraju ojczystego do innego państwa z różnych przyczyn oraz osiedlenie się tam na stałe lub na pewien okres czasu. Emigracja jest formą migracji.
- Imigracja oznacza przybycie do nowego miejsca zamieszkania.
- Repatriacja to powrót do kraju ojczystego osób, które nie z własnej woli znalazły się poza jego granicami.
- Reemigracja to powrót z emigracji.
- Deportacja to przymusowe przesiedlenie czy też wydalenie z kraju.
TL;DR
Migracje mają różne formy i przyczyny, a ich skutki mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne. Skutki migracji dotyczą zarówno kraju, z którego ludzie wyjeżdżają, jak i kraju, do którego przyjeżdżają. Migracje mają wpływ na gospodarkę, społeczeństwo i przedsiębiorstwa. Skutki migracji mogą obejmować obniżenie bezrobocia, transfer środków finansowych, zróżnicowanie kulturowe społeczeństwa, ale także trudności z zatrudnieniem i rozpad rodzin. Migracje mogą mieć również skutki polityczne, takie jak wzrost populizmu i postaw nacjonalistycznych. Migracje zarobkowe mogą prowadzić do eurosieroctwa, czyli sytuacji, w której dziecko wychowuje się bez rodzica, który wyjechał za granicę w celach zarobkowych.
Rodzaje migracji
Możemy wyróżnić różne typy migracji według różnych kryteriów. Ze względu na przyczynę oraz czas trwania wyróżniamy następujące rodzaje (S. Kozak 2010, s.18):
- stała
- czasowa
- okresowa
- sezonowa
- wahadłowa
- zarobkowa
- wojenna
- ekonomiczna
- legalna i nielegalna
Migracja wewnętrzna i zewnętrzna
Migrację możemy również podzielić na migrację zewnętrzną i wewnętrzną.
Migracja wewnętrzna może przybierać postać (P.Cymanow 2010, s.34):
- migracji ze wsi do miasta np. w związku z poszukiwaniem pracy,
- migracji z miasta do wsi, aby ponosić mniejsze koszty utrzymania oraz w związku z ogólnym stanem środowiska miasta
- migracji z miasta do miasta spowodowanej statusem społecznym czy zawodowym
- migracji ze wsi do wsi
Migracja zewnętrzna polega na zmianie miejsca i kraju zamieszkania.
Przyczyny migracji za granicę
- bezrobocie
- niskie zarobki
- edukacja za granicą, chęć kształcenia
- podjęcie leczenia za granicą
- chęć przygód i poznania czegoś nowego
- kariera w międzynarodowych firmach
- motywy religijne
Skutki migracji
W literaturze wyróżniane są skutki migracji dla kraju wysyłającego i kraju przyjmującego migrantów (S. Kozak 2010, s. 26-27).
Skutki pozytywne dla kraju wysyłającego:
- obniżenie wskaźników bezrobocia,
- transfer środków finansowych, inwestowanie w kraju,
- obniżenie wskaźników ubóstwa,
- zwiększenie popytu wewnętrznego,
- podnoszenie standardów życia,
- rozwój sektora usług, np. firm transportowych i agencji turystycznych organizujących przewozy międzynarodowe,
- wzrost zapotrzebowania na lokalne przedsiębiorstwa budowlane, ponieważ transfer zarobków jest przeznaczany głównie na budowę domów, remonty,
- nabycie umiejętności językowych,
- stykanie się z obcymi kulturami.
Skutki negatywne:
- trudne pozyskanie nowych rąk do pracy lub utrzymanie już zatrudnionych,
- niedopasowanie popytu i podaży pracy,
- odpływ osób dobrze wykształconych, utrata kapitału ludzkiego (tzw. brain drain),
- spadek PKB,
- rozdzielenie rodzin, rozpad,
- zmiany w strukturze wieku i płci ludności,
- zmiany struktur społeczno-kulturowych,
- oderwanie od rodzimej kultury.
Skutki migracji dla kraju przyjmującego:
- wzrost liczby ludności obcej,
- niezadowolenie obywateli, w związku z zatrudnianiem obcokrajowców zamiast rodzimych pracowników,
- zróżnicowanie kulturowe społeczeństwa,
- napływ specjalistów,
- problemy socjalne np. zapewnienie opieki zdrowotnej.
Skutki dla migrującego (P. Dobrowolska 2016, s.66):
- wyższe zarobki
- wyższy standard życia oraz poziom bezpieczeństwa materialnego
- podnoszenie kwalifikacji
- spełnianie aspiracji zawodowych
- transfer wiedzy
- transfer środków finansowych
- podnoszenie kwalifikacji językowych
Skutki migracji dla przedsiębiorstw
Skutki migracji z perspektywy kraju przyjmującego (D. Klimek 2014 s.110):
- Dla przedsiębiorstw dużych:
- zaspokojenie popytu na pracowników wysoko wykwalifikowanych
- Dla przedsiębiorstw małych:
- zdobycie taniego pracownika, mobilnego
- niechęć lokalnej społeczności do obcokrajowców
- Dla podmiotów usługowych:
- zaspokojenie popytu na usługi specjalistyczne
- ucieczka od zawodów, które wykonują obcokrajowcy - ich segmentacja
- Rolnictwo:
- pozyskanie pracowników do pracy o charakterze sezonowym
- zostawienie pracy nisko prestiżowej obcokrajowcom, odchodzenie od niej
Skutki polityczne
Niekontrolowany napływ obcokrajowców rodzi wiele problemów z ich ulokowaniem oraz niechęć rodzimych mieszkańców. Zagrożenia związane ze zjawiskiem migracji przyczyniły się do powstawania ruchów populistycznych. Populizm może być traktowany jako ideologia lub strategia polityczna. W populizmie istotne jest wskazanie wroga, który odpowiada za złą sytuację ludu. W myśli populistycznej ważne jest przekonanie o trwałym podziale społeczeństwa (K. Jędrzejczyk-Kuliniak 2017 s. 22). Zaczęto również wykazywać postawy nacjonalistyczne, objawiające się przekładaniem interesów własnego narodu nad interesami innych narodów.
Eurosieroctwo
Z migracją zarobkową jest związany termin eurosieroctwa. Stanisław Kozak definicję eurosieroctwa przedstawia w następujący sposób:"Eurosieroctwo to fakt nieposiadania przez niepełnoletniego obojga rodziców lub jednego rodzica którzy opuścili kraj za pracą. W takim razie eurosierota to dziecko, które wychowuje się bez co najmniej jednego rodzica, który wyjechał za granicę w celach zarobkowych"(S. Kozak 2010, s. 113).
Skutki migracji — artykuły polecane |
Konsekwencje rozwoju turystyki — Suburbanizacja — Bezrobocie — Funkcje turystyki — Determinanty popytu turystycznego — Bezrobocie strukturalne — Drenaż mózgów — Migracja — Turystyka miejska |
Bibliografia
- Cymanow P. (2010), Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, Warszawa
- Dobrowolska P. (2016), Wpływ migracji społecznych na polski rynek pracy, Rynek - Społeczeństwo - Kultura, nr 3
- Hirszfeld Z., Kaczmarczyk P. (1999), Ekonomiczne i społeczne skutki migracji na poziomie mikrospołecznym, Instytut Studiów Społecznych UW, Warszawa
- Jędrzejczyk-Kuliniak K. (2017), Wymiary antagonizowania się kultur. Sekurytyzacja kryzysu migracyjnego, Multicultural Studies, nr 2
- Klimek D. (2014), Funkcja ekonomiczna migracji zarobkowej z Ukrainy do Polski z perspektywy polskich przedsiębiorców, Uniwersytet Łódzki, Łódź
- Kozak S. (2010), Patologia eurosieroctwa w Polsce. Skutki migracji zarobkowej dla dzieci i ich rodzin, Difin, Warszawa
- Lesińska M., Okólski M. (red.) (2013). Współczesne polskie migracje: strategie-skutki społeczne-reakcja państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
- Puzio-Wacławik B. (2010), Społeczno-ekonomiczne skutki migracji Polaków po akcesji Polski do Unii Europejskiej, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe nr 8, Kraków
Autor: Agata Wadowska