Lehman Brothers

Lehman Brothers - były amerykański bank inwestycyjny, oferujący głównie usługi finansowe dla klientów instytucjonalnych, jeden z największych w kraju.

TL;DR

Lehman Brothers był amerykańskim bankiem inwestycyjnym, który działał przez 158 lat. Początkowo zajmował się handlem bawełną, a później rozwinął się w branże finansową i doradztwo. Bank odnosił sukcesy, ale pod koniec lat 60. i w latach 70. wpadł w problemy finansowe. Przeżył kilka kryzysów, ale w 2008 roku ogłosił bankructwo i zakończył swoją działalność. To wydarzenie przyczyniło się do rozpoczęcia światowego kryzysu finansowego.

Początki

W 1844 r. mały sklepik wielobranżowy otworzył 23-letni niemiecki emigrant Henry Lehman, później dołączyli do niego bracia. Poszerzyli swoją działalność o handel bawełną w 1850 roku w stanie Alabama, korzystając z wysokich cen tego surowca. Bracia mieli ambicje aby rozpocząć działalność poza lokalnym rynkiem dlatego wkrótce otworzyli biuro w Nowym Jorku. Śmierć założyciela firmy w 1855 r. nie przerwała działalności Lehman Brothers. Podążając za ogólnym trendem Lehman Brothers otworzył oddział firmy, której szefem został 32-letni wówczas Emanuel Lehman. New York Cotton Exchange pozwoliło na utworzenie pierwszych terminowych transakcji towarowych w Stanach Zjednoczonych

Wejście w świat finansów

"Wojna secesyjna na krótko przerwała dynamicznie rozwijającą się działalność braci Lehmanów. Po zakończeniu działań wojennych spółka aktywnie włączyła się w rekonstrukcje zrujnowanej Alabamy. W tym okresie główna siedziba została ostatecznie ustanowiona w Nowym Jorku, gdzie Lehman Brothers aktywnie włączył się w proces powstawania Giełdy Bawełny (Cotton Exchange). Od momentu jej powstania w 1870 r. przez czternaście kolejnych lat w zarządzie giełdy zasiadał Emanuel Lehman. Okres powojenny był czasem szybkiego wzrostu nakładów na rozwój kolei, co zapoczątkowało transformację amerykańskiej gospodarki z rolniczej na przemysłową. W tym czasie przyszli partnerzy handlowi Lehman Brothers Kuhn i Loeb przeprowadzili emisje papierów dłużnych w celu pozyskania środków finansowania tej inwestycji. Wyemitowane przez nich obligacje kolejowe stanowiły znaczący krok w rozwoju ówczesnego rynku kapitałowego. Ich przystępna cena przyciągnęła wielką ilość indywidualnych inwestorów i w tym również braci Lehmanów. Firma, trafnie rozpoznając nowy trend, rozszerzyła działalność o handel papierami wartościowymi. Z czasem zaczęła specjalizować się w doradztwie finansowym, szczególnie w obszarze ekspertyz będących fundamentem emisji papierów wartościowych. W okresie silnego wzrostu potencjału ekonomicznego, który miał miejsce w drugiej połowie XIX stulecia, Lehman Brothers rozszerza swoją działalność związaną z rynkiem kapitałowym i w 1887 r. staje się członkiem nowojorskiej giełdy papierów wartościowych. Już dwa lata później firma przeprowadza pierwszą publiczną ofertę akcji firmy International Steam Pump Company. Na przełomie XIX i XX wieku Lehman Brothers, pod przywództwem Philipa Lehmana - który po ojcu Emanuelu przejął stery firmy - specjalizuje się w finansowaniu działalności firm zajmujących się sprzedażą detaliczną na dużą skalę; wśród nich można wymienić choćby Sears, Roebuck & Co, F.W. Woolworth Co. Lata dwudzieste ubiegłego stulecia to okres dynamicznych zmian zachodzących w amerykańskiej gospodarce. Lehman Brothers skupia się na szybko rozwijających się sektorach gospodarki takich jak linie lotnicze i łączność. Firma mocno zaangażowana jest również w sektor rozrywkowy. Największe wytwórnie filmowe takie jak RKO, Paramount i 20th Century Fox czerpały korzyści z zaaranżowanych przez Lehman Brothers sposobów finansowania. Po przejściu w 1925 r. na emeryturę Philipa, szefem Lehman Brothers został jego syn Robert. Okres jego rządów w firmie przypadł na lata Wielkiego Kryzysu Finansowego. Kryzys, zapoczątkowany katastrofą na rynku akcji w 1929 r. wywołał gwałtowny wzrost popytu na szybko dostępny kapitał. Lehman Brothers już jako The Lehman Brothers Corporation był jednym z pionierów innowacyjnych technik finansowania działalności, takich jak prywatne emisje, plany pożyczkowe pomiędzy firmami z sektora blue chip, a prywatnymi inwestorami. Lata trzydzieste XX w. to okres rozwoju radia i początki nowej technologii nazywanej później telewizją. Lehman Brothers zagwarantuje pierwszą publiczną ofertę giełdową firmy DuMont, pioniera sektora telewizyjnego i pomaga w zapewnieniu finansowania korporacji Radio Corporation of America znanej pod nazwą RCA. Początek lat trzydziestych to również okres gwałtownego wzrostu popytu na ropę naftową, który wywołał falę poszukiwań nowych źródeł tego zasobu. Lehman Brothers mocno angażuje się w ten sektor czego wydatnym dowodem jest finansowana przez firmę działalność takich spółek jak Halliburton czy Kerr McGee".

Sytuacja po drugiej wojnie światowej

Pod koniec drugiej wojny światowej największe zyski przynoszą firmy, które produkują dobra konsumenckie, wtedy właśnie Lehman Brothers stał się ich ważnym gwarantem i doradcą finansowym. Zaangażował się również we wspieranie firm z tego sektora takim. przykładem jest Litton Industries czy Compaq. W związku z rosnącym popytem z planów finansowych i gwarantów korzystali w tym okresie tacy giganci jak Ford Motor Company, American Airlines, Continental Airlines, General Foods, Campbell Soup czy Philip Morris. W latach 60' i 70' wielu ich klientów rozszerzyło swoją działalność poza granice Stanów Zjednoczonych. Lehman Brothers również zareagowało i otworzyło swoje siedziby w Paryżu w 1960 r., w Londynie w 1972 r. i Tokio w 1973 r

Rekordowe zyski

W 1969 roku umiera Robert Lehman, ostatni z rodziny Lehmanów, w tym samym czasie w pojawia się zjawisko dekoniunktury na rynku amerykańskim i firma popada w problemy finansowe. Ratunek przychodzi dopiero trzy lata później kiedy to dyrektorem generalnym i przewodniczącym zarządu Pete Peterson z Bell & Howell Corporation. Firma nabywa w 1975 r. Abrahama & Co. i dwa lata później dla podkreślenia rosnącej obecności na arenie międzynarodowej zostaje wzmocniona fuzją z firmą Kuhn, Loeb Co. i zostaje czwartym co do wielkości bankiem inwestycyjnym i firma wchodzi w okres rekordowych zysków. Potem następuje dynamiczny rozwój branży informatycznej i elektronicznej. więc Lehman Brothers rozpoczyna współprace z takimi potentatami jak IBM czy Digital Corporation Equipment. W połowie lat 80' dokonano wiele odkryć w dziedzinie biologii, które wpłynęły na rozwój przemysłu opieki medycznej. Lehman Brothers wspierało rozwój nowych kierunków badawczych stając się wiodącym podmiotem finansującym ten sektor. W 1983 roku Peterson utracił swoje stanowisko na skutek konfliktu wewnątrz firmy. Większość pracowników odeszło do konkurencji. To wszystko w połączeniu ze spadkiem na rynku doprowadziło do sprzedaży Lehman Brothers firmie Shearson, wchodzącą w skład American Express za sumę 360 mln dolarów. Po dziewięciu latach dzięki publicznej emisji akcji odzyskują niezależność. W 150 rocznice powstania firmy dołącza do indeksu największych spółek na giełdzie nowojorskiej i cena jego akcji po raz pierwszy przekracza 100 dolarów. Wprowadza także po raz pierwszy usługi udzielania korporacyjnych gwarancji kredytowych przez internet. Lata 2006 i 2007 przynoszą kolejne rekordowe poziomy przychodu netto, dochodu netto i zysku na akcje. Jednak pomimo tak dobrej sytuacji pojawiają się informacje o zagrożeniu spowodowanym kryzysem na rynku kredytów hipotecznych tzw. kryzysu subprime.

"Krwawa niedziela"

Pierwszy kwartał 2008 roku zakończył się pierwszą w historii samodzielnego istnienia startą w wysokości 2,8 mld dolarów. To oznaczało poważne kłopoty, co więcej podjęte próby naprawy nie przyniosły żadnych skutków. W czerwcu pomimo kilkumiliardowego dokapitalizowania Lehman Brothers zamiast - jak się tego spodziewano - przynosić zyski, wciąż przynosi straty. Rozpoczęło się gorączkowe poszukiwanie kapitału. Jednak panowało powszechne zwątpienie w odzyskanie stabilności finansowej przez tą firmę. 12 września akcje Lehman Brothers notowane na Wall Street zostały przecenione o 41,79 proc. i osiągnęły wartość 4,22 dolarów. W ratowanie Lehman Brothers zaangażowali się: skarb państwa i system rezerwy federalnej, lecz niestety te próby również nic nie dały. W rezultacie prezes Richard Fuld w "krwawą niedzielę" 15 września 2008 r. ogłasza hiobową wiadomość, że 158-letni bank, Lehman Brothers, nie przetrwał kryzysu hipotecznego, ogłasza bankructwo i zgodnie z prawem amerykańskim oddaje się pod ochronę sądu

Lehman Brothers — artykuły polecane

George Soros — Czarny wtorek — Bąbel spekulacyjny — Wall Street — Czarny poniedziałek — Berkshire Hathaway — Czarny czwartek — Gospodarka światowa — Nikkei

Bibliografia

• Klepczarek E. (2016), Corporate governance w sektorze bankowym. Lekcje z upadku banku Lehman Brothers, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź
• Ryback W. (2010), Lehman Brothers: too big to fail?, Toronto Leadership Centre
• Szyszka A. (2009), Behawioralne aspekty kryzysu finansowego, Bank i Kredyt, 40, (4)
• Thlon M. (2008), Świetność i upadek. Historia banku Lehman Brothers, Gazeta Bankowa

Autor: Joanna Maciusik