Świadectwo pracy

Świadectwo pracy to dokument wydawany pracownikowi przez pracodawcę w związku z wygaśnięciem lub rozwiązaniem stosunku pracy. Zawiera on podstawowe informacje dotyczące stosunku, pracy który ustał. Jest to dokument wydawany obowiązkowo. Nie może on zawierać elementów oceniających pracownika, a jego treść, tryb wydawania oraz prostowania reguluje Kodeks pracy oraz rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej. Pracodawca nie może również uzależniać wydania tego dokumentu od dokonania rozliczeń z pracownikiem.

Świadectwo pracy stanowi potwierdzenie przebiegu pracy zawodowej u danego pracodawcy w okresie zatrudnienia. Określa również okoliczności dotyczące zakończonego zatrudnienia, które mają duże znaczenie przy ustalaniu prawa do świadczeń albo ich wymiaru w przyszłym stosunku pracy, jak również świadczeń z tytułu ubezpieczenia społecznego. Wzór świadectwa pracy został określony w załączniku do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.

TL;DR

Świadectwo pracy to dokument wydawany przez pracodawcę potwierdzający przebieg zatrudnienia. Zawiera podstawowe informacje dotyczące pracy i zakończenia zatrudnienia. Wzór świadectwa pracy określa Kodeks pracy. Po zmianach prawnych w 2017 roku, świadectwa pracy muszą zawierać więcej informacji. Częste błędy w świadectwie pracy to m.in. błędne informacje o rodzaju umowy, wymiarze czasu pracy, stanowisku pracy, przyczynie rozwiązania umowy. Kodeks pracy określa, że świadectwo pracy powinno być wydane niezwłocznie po rozwiązaniu lub wygaśnięciu stosunku pracy. Pracownik ma prawo do sprostowania błędów w świadectwie pracy w ciągu 7 dni od otrzymania dokumentu.

Wzór świadectwa pracy

W świadectwie pracy muszą się znaleźć obowiązkowo informacje:

• o okresie i rodzaju wykonywanej pracy,
• o zajmowanym stanowisku,
• o trybie rozwiązania albo okolicznościach wygaśnięcia stosunku pracy,
• niezbędne do ustalenia uprawnień pracowniczych i uprawnień z ubezpieczenia społecznego a w szczególności:
  • wymiar czasu pracy pracownika w czasie trwania stosunku pracy,
  • podstawę prawną rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy,
  • urlop wypoczynkowy wykorzystany przez pracownika w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
  • wykorzystanie urlopu rodzicielskiego,
  • wykorzystanie urlopu ojcowskiego,
  • wykorzystanie dodatkowego urlopu albo innego uprawnienia lub świadczenia, przewidzianego przepisami prawa pracy,
  • należności ze stosunku pracy uznane i niezaspokojone przez pracodawcę do dnia ustania tego stosunku, z powodu braku środków finansowych,
  • okres korzystania z urlopu bezpłatnego i podstawa jego udzielenia,
  • wykorzystanie urlopu wychowawczego,
  • liczba dni, za które pracownik otrzymywał wynagrodzenie, w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy,
  • wykorzystanie w roku kalendarzowym, w którym ustał stosunek pracy, zwolnienia od pracy,
  • okres za, który pracownikowi przysługuje odszkodowanie w związku ze skróceniem okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  • okres odbytej czynnej służby wojskowej lub jej form zastępczych,
  • okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
  • okresy nieskładkowe, przypadające w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty,
• o ewentualnym o zajęciu wynagrodzenia za pracę (przepisy postępowania egzekucyjnego),

Dodatkowo na życzenie pracownika:

• o wysokości i składnikach wynagrodzenia,
• o uzyskanych kwalifikacjach.

Zmiany prawne po 1.2017r.

W styczniu 2017r. zaczęły obowiązywać dwie nowe reguły prawne dotyczące wystawiania świadectw pracy. Po pierwsze, zgodnie z nowym rozporządzeniem wydanym w dniu 30.12.2016r. zgodnie z którym m.in. zwiększono liczbę informacji podawanych w świadectwie. Po drugie, zdecydowano się na rezygnację z "konstrukcji wystawiania ‘’zbiorczych’’ świadectw pracy dotyczących dwóch lub większej liczby umów terminowych po upływie 24 miesięcy od dnia zawarcia pierwszej umowy tego typu" (M. Nałęcz 2017 Świadectwo pracy).

Częste błędy w świadectwie pracy

Wśród typowych błędów popełnianych przy wypełnianiu świadectwa pracy można podać:

• niepotrzebne podawanie rodzaju umowy (pracodawca ma obowiązek napisać okres umowy, a nie jej rodzaj (np. na czas nieokreślony),
• błędne podanie wymiaru czasu pracy (w wypadku różnych wymiarów czasu pracy należy napisać poszczególne okresy zatrudnienia i odpowiadający im wymiar czasu pracy),
• stanowisko pracy (błędem jest również pisanie tylko ostatniego stanowiska pracy, podczas gdy w czasie trwania umowy było ich więcej),
• niepodanie przyczyny rozwiązania umowy,
• błędne informacje na temat urlopów dodatkowych,
• błędne rozwiązanie stosunku pracy (wiele osób myli pojęcie rozwiązania stosunku pracy z wygaśnięciem stosunku pracy. Ustanie stosunku pracy następuje np. w wypadku śmierci pracownika lub pracodawcy lub w przypadku przebywania pracownika w areszcie),
• błędne dane dotyczące wykorzystania urlopu wypoczynkowego (w świadectwie pracy pracodawca ma obowiązek podać liczbę dni wykorzystanego urlopu wypoczynkowego w roku, w którym zakończono stosunek pracy. W świadectwie pracy nie wpisuje się natomiast zaległego urlopu z lat poprzednich),
• błędne podanie informacji dodatkowych (informacje o składnikach i wysokości wynagrodzenia oraz informacje o zdobytych przez pracownika kwalifikacjach należy umieścić na żądanie pracownika w ostatnim punkcie świadectwa pracy).

Kodeks pracy a świadectwo pracy

Kodeks pracy stanowi, że świadectwo pracy powinno być wydane niezwłocznie tzn. w dniu, w którym następuje rozwiązanie lub wygaśnięcie stosunku pracy. Pracodawca jest zobowiązany do wydania świadectwa pracy w ciągu 7 dni od dnia wygaśnięcia lub rozwiązania pracy, jeśli nie zamierza podpisać z nim kolejnej umowy. Jeśli pracodawca nie będzie mógł dostarczyć świadectwa pracy z przyczyn uzasadnionych, będzie musiał doręczyć je pracownikowi lub osobie upoważnionej w ciągu 7 dni od tego terminu. W wypadku gdy pracodawca nie dostarczy świadectwa pracy z powodu nawiązania kolejnej umowy, pracownik może złożyć wniosek o wydanie mu takiego świadectwa. Wtedy pracodawca ma również 7 dni na dostarczenie tego dokumentu.

Sprostowanie błędów w świadectwie pracy

W wypadku, gdy pracownik zauważy błąd w świadectwie pracy w ciągu 7 dni od otrzymania dokumentu może ubiegać się o jego poprawienie. Wtedy pracodawca ma 7 dni na decyzję w sprawie wniosku. Jeśli wniosek pracownika zostanie rozpatrzony pozytywnie, pracodawca ma 3 dni na wydanie nowego świadectwa pracy oraz na usunięcie z akt wcześniejszego wniosku.

Świadectwo pracy — artykuły polecane

Okres wypowiedzenia — Akta osobowe — Rozwiązanie umowy o pracę — Okres próbny — Urlop — Świadczenie urlopowe — Staż pracy — Odprawa pracownicza — Urlop wypoczynkowy

Bibliografia

• Jackowiak U., Uziak W., Wypych-Żywicka A. (2012), Prawo Pracy. Podręcznik dla studentów prawa, Wolters Kluwer, Warszawa
• Kosacka D., Olszewski B. (2017), Prawa i obowiązki pracodawcy od A do Z, Unimex, Wrocław
• Listwan T. (2005), Słownik zarządzania kadrami, C.H. Beck, Warszawa
• Nałęcz M. (2017), Świadectwo pracy, C.H. Beck, Warszawa
• Padzik K. (2002), Leksykon HRM. Podstawowe pojęcia z dziedziny zarządzania zasobami ludzkimi, C.H. Beck, Warszawa
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania. Dz.U. 1996 nr 60 poz. 282
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. Dz.U. 1974 nr 24 poz. 141

Autor: Ewelina Kalicka, Małgorzata Kowalczyk