System operacyjny: Różnice pomiędzy wersjami
Z Encyklopedia Zarządzania
m (Dodanie TL;DR) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''[[System]] operacyjny''' (nadzorczy, nadrzędny, sterujący) jest to zorganizowany [[zespół]] programów, które pośredniczą między sprzętem a użytkownikami, dostarczając użytkownikom zestawu środków ułatwiających [[Projektowanie systemów informatycznych|projektowanie]], kodowanie, uruchamianie i eksploatację programów oraz w tym samym czasie sterują przydziałem zasobów dla zapewnienia efektywnego działania. System operacyjny działa jako [[pośrednik]] między użytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Zadaniem systemu operacyjnego jesttworzenie środowiska, w którym [[użytkownik]] może wykonywać programy w sposób wygodny i wydajny. | '''[[System]] operacyjny''' (nadzorczy, nadrzędny, sterujący) jest to zorganizowany [[zespół]] programów, które pośredniczą między sprzętem a użytkownikami, dostarczając użytkownikom zestawu środków ułatwiających [[Projektowanie systemów informatycznych|projektowanie]], kodowanie, uruchamianie i eksploatację programów oraz w tym samym czasie sterują przydziałem zasobów dla zapewnienia efektywnego działania. System operacyjny działa jako [[pośrednik]] między użytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Zadaniem systemu operacyjnego jesttworzenie środowiska, w którym [[użytkownik]] może wykonywać programy w sposób wygodny i wydajny. | ||
| Linia 32: | Linia 16: | ||
* Systemy jednozadaniowe - niedopuszczalne jest rozpoczęcie wykonywania następnego zadania użytkownika przed zakończeniem poprzedniego. | * Systemy jednozadaniowe - niedopuszczalne jest rozpoczęcie wykonywania następnego zadania użytkownika przed zakończeniem poprzedniego. | ||
* Systemy wielozadaniowe - dopuszczalne jest istnienie jednocześnie wielu zadań ([[proces]]ów), którym zgodnie z pewną strategią przydzielany jest procesor. | * Systemy wielozadaniowe - dopuszczalne jest istnienie jednocześnie wielu zadań ([[proces]]ów), którym zgodnie z pewną strategią przydzielany jest procesor. | ||
<google> | |||
<google>n</google> | |||
==Inne rodzaje systemów operacyjnych== | ==Inne rodzaje systemów operacyjnych== | ||
* Systemy czasu rzeczywistego (ang. real-time systems) - zorientowane na przetwarzanie z uwzględnieniem czasu zakończenie zadania, tzw. linii krytycznej (ang. deadline). | * Systemy czasu rzeczywistego (ang. real-time systems) - zorientowane na przetwarzanie z uwzględnieniem czasu zakończenie zadania, tzw. linii krytycznej (ang. deadline). | ||
* Systemy sieciowe i rozproszone (ang. network and distributed systems) - umożliwiają [[zarządzanie]] zbiorem rozproszonych jednostek przetwarzających, czyli zbiorem jednostek (komputerów), które są zintegrowane siecią komputerową i nie współdzielą fizycznie zasobów. | * Systemy sieciowe i rozproszone (ang. network and distributed systems) - umożliwiają [[zarządzanie]] zbiorem rozproszonych jednostek przetwarzających, czyli zbiorem jednostek (komputerów), które są zintegrowane siecią komputerową i nie współdzielą fizycznie zasobów. | ||
* Systemy operacyjne komputerów naręcznych - tworzone dla rozwiązań typu PDA, czy telefonów komórkowych, podlegają istotnym ograniczeniom zasobowym. | * Systemy operacyjne komputerów naręcznych - tworzone dla rozwiązań typu PDA, czy telefonów komórkowych, podlegają istotnym ograniczeniom zasobowym. | ||
==Zadania Systemu Operacyjnego== | ==Zadania Systemu Operacyjnego== | ||
System operacyjny posiada swoją architekturę która wpływa na stabilność oraz [[efektywność]] jego działania. Obecne systemy operacyjne posiadają graficzny [[interfejs]] by ułatwić komunikację maszyny z użytkownikiem. Nie jest to jednak najważniejszy element, gdyż wprowadzenie graficznego interfejsu jakim był Windows nie wpłynęło na stabilność systemu a jedynie na jego popularyzację. Architektura systemu wpływa na szybkość i sposób realizacji zadań(często też możliwość wykonania ich) ale również na stabilność która jest istotna oraz pożądana w wielu zastosowaniach. | System operacyjny posiada swoją architekturę która wpływa na stabilność oraz [[efektywność]] jego działania. Obecne systemy operacyjne posiadają graficzny [[interfejs]] by ułatwić komunikację maszyny z użytkownikiem. Nie jest to jednak najważniejszy element, gdyż wprowadzenie graficznego interfejsu jakim był Windows nie wpłynęło na stabilność systemu a jedynie na jego popularyzację. Architektura systemu wpływa na szybkość i sposób realizacji zadań(często też możliwość wykonania ich) ale również na stabilność która jest istotna oraz pożądana w wielu zastosowaniach. | ||
Główne zadania Systemu operacyjnego: | Główne zadania Systemu operacyjnego: | ||
* Zarządzanie efektywnością komputera | * Zarządzanie efektywnością komputera | ||
* Zarządzanie oraz zbieranie danych umieszczonych na dyskach | * Zarządzanie oraz zbieranie danych umieszczonych na dyskach | ||
* Udostępnianie aplikacji (jako wirtualne maszyny) | * Udostępnianie aplikacji (jako wirtualne maszyny)-Udostępnianie przez System operacyjny uproszczonego obrazu w komputerze gdzie pracuje aplikacja. | ||
* Jednoczesne [[działanie]] wielu aplikacji (Wielozadaniowość) | * Jednoczesne [[działanie]] wielu aplikacji (Wielozadaniowość)-Umożliwia uruchamianie w tym samym czasie wielu procesów | ||
* Kontakt z użytkownikiem | * Kontakt z użytkownikiem - Wyróżniamy:System tekstowy (np.Dos) -[[Komunikacja]] z użytkownikiem poprzez wydawane komendySystem graficzny (np. Windows, Linux) - Komunikacja z użytkownikiem poprzez graficzne symbole oraz okna | ||
*Łączność z innymi urządzeniami bądź komputerami | * Łączność z innymi urządzeniami bądź komputerami | ||
(Pytel K., Osetek S., 2010, s. 18-21) | (Pytel K., Osetek S., 2010, s. 18-21) | ||
==Globalne sieci komputerowe== | ==Globalne sieci komputerowe== | ||
W latach 70 zaczęły powstawać sieciowe systemy operacyjne. w przeciwieństwie do wielodostępnych systemów operacyjnych pozwoliły w wielu urządzeniach związanych połączeniami elektrycznymi na rozproszoną ochronę oraz obróbkę danych. Sieciowy System operacyjny łączył w sobie funkcje lokalnego systemu operacyjnego ale również posiadał dodatkowe środki które pozwalały na kooperacje z systemami operacyjnymi innych komputerów należących do sieci. | W latach 70 zaczęły powstawać sieciowe systemy operacyjne. w przeciwieństwie do wielodostępnych systemów operacyjnych pozwoliły w wielu urządzeniach związanych połączeniami elektrycznymi na rozproszoną ochronę oraz obróbkę danych. Sieciowy System operacyjny łączył w sobie funkcje lokalnego systemu operacyjnego ale również posiadał dodatkowe środki które pozwalały na kooperacje z systemami operacyjnymi innych komputerów należących do sieci. | ||
Pod koniec lat 60 zaczęły pojawiać się sieci z komutacją pakietów. Łączyły one komputery typu mainfraim oraz superkomputery. | Pod koniec lat 60 zaczęły pojawiać się sieci z komutacją pakietów. Łączyły one komputery typu mainfraim oraz superkomputery. | ||
Ważnym punktem w historii był rok 1964 gdzie [[firma]] IBM ogłosiła, iż stworzyła własną architekturę sieciową opracowaną dla swoich komputerów. Wielopoziomowa architektura w globalnej sieci pozwalała na współdziałanie (terminal-terminal, terminal-komputer i komputer-komputer) | Ważnym punktem w historii był rok 1964 gdzie [[firma]] IBM ogłosiła, iż stworzyła własną architekturę sieciową opracowaną dla swoich komputerów. Wielopoziomowa architektura w globalnej sieci pozwalała na współdziałanie (terminal-terminal, terminal-komputer i komputer-komputer) | ||
(Stanisławaski W. 2006, s. 10-11) | (Stanisławaski W. 2006, s. 10-11) | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[SQL]]}} — {{i5link|a=[[Zarządzanie dokumentami]]}} — {{i5link|a=[[Teleinformatyka]]}} — {{i5link|a=[[Blockchain]]}} — {{i5link|a=[[Mikroserwisy]]}} — {{i5link|a=[[Komunikator internetowy]]}} — {{i5link|a=[[Interfejs użytkownika]]}} — {{i5link|a=[[Komputer stacjonarny]]}} — {{i5link|a=[[Program antywirusowy]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
* Pytel K | <noautolinks> | ||
* Stallings W. (2004), ''Systemy operacyjne'' | * Pytel K. (2010), ''Systemy operacyjne i sieci komputerowe'', Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa | ||
* Stanisławaski W. (2006) [ | * Silberschatz A., Peterson J., Gagne G. (2005), ''Podstawy systemów operacyjnych'', WNT, Warszawa | ||
* Stallings W. (2004), ''Systemy operacyjne'', Robomatic, Wrocław | |||
* Stanisławaski W. (2006), ''[https://www.dbc.wroc.pl/Content/14699/Wprowadzenie_do_sieciowych.pdf Wprowadzanie do sieciowych systemów operacyjnych]'', Oficyna Wydawnicza PWSZ w Nysie, Nysa | |||
</noautolinks> | |||
{{a|Tomasz Antonik, Magdalena Kumór}} | {{a|Tomasz Antonik, Magdalena Kumór}} | ||
[[en:Operating system]] | [[en:Operating system]] | ||
[[Kategoria:Systemy informatyczne]] | |||
{{#metamaster:description|System operacyjny to zbiór programów zarządzających sprzętem komputerowym i umożliwiających użytkownikom projektowanie, kodowanie i uruchamianie programów. Działa jako pośrednik między użytkownikiem a sprzętem, zapewniając wygodne środowisko pracy.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 21:56, 7 gru 2023
System operacyjny (nadzorczy, nadrzędny, sterujący) jest to zorganizowany zespół programów, które pośredniczą między sprzętem a użytkownikami, dostarczając użytkownikom zestawu środków ułatwiających projektowanie, kodowanie, uruchamianie i eksploatację programów oraz w tym samym czasie sterują przydziałem zasobów dla zapewnienia efektywnego działania. System operacyjny działa jako pośrednik między użytkownikiem komputera a sprzętem komputerowym. Zadaniem systemu operacyjnego jesttworzenie środowiska, w którym użytkownik może wykonywać programy w sposób wygodny i wydajny.
TL;DR
System operacyjny to zorganizowany zespół programów, który pośredniczy między sprzętem a użytkownikiem. Może być podzielony ze względu na sposób przetwarzania i liczbę wykonywanych programów. Istnieją również inne rodzaje systemów operacyjnych, takie jak systemy czasu rzeczywistego czy sieciowe i rozproszone. System operacyjny ma wiele zadań, takich jak zarządzanie efektywnością komputera, zarządzanie danymi na dyskach, udostępnianie aplikacji, umożliwianie jednoczesnego działania wielu aplikacji, kontakt z użytkownikiem i łączność z innymi urządzeniami. Sieciowe systemy operacyjne umożliwiają współpracę z innymi komputerami w sieci.
Klasyfikacja systemów operacyjnych ze względu na sposób przetwarzania
Ze względu na sposób przetwarzania systemy operacyjne można podzielić na:
- systemy przetwarzania bezpośredniego (ang. on-line processing systems) - systemy interakcyjne,
- występuje bezpośrednia interakcja pomiędzy użytkownikiem a systemem,
- wykonywanie zadania użytkownika rozpoczyna się zaraz po jego przedłożeniu,
- systemy przetwarzania pośredniego (ang. off-line processing systems) - systemy wsadowe,
- występuje znacząca zwłoka czasowa między przedłożeniem a rozpoczęciem wykonywania zadania,
- niemożliwa jest ingerencja użytkownika w wykonywanie zadania.
Klasyfikacja systemów operacyjnych ze względu na liczbę wykonywanych programów
- Systemy jednozadaniowe - niedopuszczalne jest rozpoczęcie wykonywania następnego zadania użytkownika przed zakończeniem poprzedniego.
- Systemy wielozadaniowe - dopuszczalne jest istnienie jednocześnie wielu zadań (procesów), którym zgodnie z pewną strategią przydzielany jest procesor.
Inne rodzaje systemów operacyjnych
- Systemy czasu rzeczywistego (ang. real-time systems) - zorientowane na przetwarzanie z uwzględnieniem czasu zakończenie zadania, tzw. linii krytycznej (ang. deadline).
- Systemy sieciowe i rozproszone (ang. network and distributed systems) - umożliwiają zarządzanie zbiorem rozproszonych jednostek przetwarzających, czyli zbiorem jednostek (komputerów), które są zintegrowane siecią komputerową i nie współdzielą fizycznie zasobów.
- Systemy operacyjne komputerów naręcznych - tworzone dla rozwiązań typu PDA, czy telefonów komórkowych, podlegają istotnym ograniczeniom zasobowym.
Zadania Systemu Operacyjnego
System operacyjny posiada swoją architekturę która wpływa na stabilność oraz efektywność jego działania. Obecne systemy operacyjne posiadają graficzny interfejs by ułatwić komunikację maszyny z użytkownikiem. Nie jest to jednak najważniejszy element, gdyż wprowadzenie graficznego interfejsu jakim był Windows nie wpłynęło na stabilność systemu a jedynie na jego popularyzację. Architektura systemu wpływa na szybkość i sposób realizacji zadań(często też możliwość wykonania ich) ale również na stabilność która jest istotna oraz pożądana w wielu zastosowaniach.
Główne zadania Systemu operacyjnego:
- Zarządzanie efektywnością komputera
- Zarządzanie oraz zbieranie danych umieszczonych na dyskach
- Udostępnianie aplikacji (jako wirtualne maszyny)-Udostępnianie przez System operacyjny uproszczonego obrazu w komputerze gdzie pracuje aplikacja.
- Jednoczesne działanie wielu aplikacji (Wielozadaniowość)-Umożliwia uruchamianie w tym samym czasie wielu procesów
- Kontakt z użytkownikiem - Wyróżniamy:System tekstowy (np.Dos) -Komunikacja z użytkownikiem poprzez wydawane komendySystem graficzny (np. Windows, Linux) - Komunikacja z użytkownikiem poprzez graficzne symbole oraz okna
- Łączność z innymi urządzeniami bądź komputerami
(Pytel K., Osetek S., 2010, s. 18-21)
Globalne sieci komputerowe
W latach 70 zaczęły powstawać sieciowe systemy operacyjne. w przeciwieństwie do wielodostępnych systemów operacyjnych pozwoliły w wielu urządzeniach związanych połączeniami elektrycznymi na rozproszoną ochronę oraz obróbkę danych. Sieciowy System operacyjny łączył w sobie funkcje lokalnego systemu operacyjnego ale również posiadał dodatkowe środki które pozwalały na kooperacje z systemami operacyjnymi innych komputerów należących do sieci. Pod koniec lat 60 zaczęły pojawiać się sieci z komutacją pakietów. Łączyły one komputery typu mainfraim oraz superkomputery. Ważnym punktem w historii był rok 1964 gdzie firma IBM ogłosiła, iż stworzyła własną architekturę sieciową opracowaną dla swoich komputerów. Wielopoziomowa architektura w globalnej sieci pozwalała na współdziałanie (terminal-terminal, terminal-komputer i komputer-komputer) (Stanisławaski W. 2006, s. 10-11)
| System operacyjny — artykuły polecane |
| SQL — Zarządzanie dokumentami — Teleinformatyka — Blockchain — Mikroserwisy — Komunikator internetowy — Interfejs użytkownika — Komputer stacjonarny — Program antywirusowy |
Bibliografia
- Pytel K. (2010), Systemy operacyjne i sieci komputerowe, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa
- Silberschatz A., Peterson J., Gagne G. (2005), Podstawy systemów operacyjnych, WNT, Warszawa
- Stallings W. (2004), Systemy operacyjne, Robomatic, Wrocław
- Stanisławaski W. (2006), Wprowadzanie do sieciowych systemów operacyjnych, Oficyna Wydawnicza PWSZ w Nysie, Nysa
Autor: Tomasz Antonik, Magdalena Kumór
