Technika delficka

Technika delficka
Polecane artykuły
Pytanie badawcze Wywiad Badanie pilotażowe Case study Badania jakościowe Socjometria Badanie metodą Delphi Problem badawczy Techniki badawcze

Technika delficka zwana także metodą ekspertów zaliczana jest do metod heurystycznych. Została opracowana przez Helmera wraz z jego współpracownikami. Metodę delficką wykorzystuje się do złożonych problemów, których pomiar ilościowy jest trudny i niemożliwy. Mogą one dotyczyć problemów przyrodniczych, technicznych społecznych lub ekonomicznych. Dzięki tej metodzie możemy prognozować przyszłe zjawiska. W metodzie tej wykorzystuje się formę pośrednią wyrażania opinii przez ekspertów. Eksperci mają za zadanie odpowiadanie na pytania, które są zawarte w specjalnych kwestionariuszach, które zawierają omawiany problem. Jedną z zasad doboru ekspertów jest ich różnorodność pod względem wykształcenia i praktyki zawodowej, są oni z różnych dziedzin wiedzy i specjalności naukowych. Pod uwagę bierze się cechy osobowości takie jak: zdolność do konfrontacji z poglądami innych i samodzielność myślenia.

Kwestionariusze są kierowane do specjalistów, którzy wyrażają opinię na temat problemu i odpowiadają pisemnie na pytania dodatkowe. Dzięki udzielonym odpowiedziom następuje kolejny etap, czyli sprecyzowanie problemu i sposobu jego rozwiązania. Wyniki są następnie przedstawiane ekspertom razem z listą anonimowych uwag i uzasadnieniem propozycji. Eksperci rozważają problem jeszcze w czterech rundach, podczas których dochodzą wspólnie do propozycji rozwiązania problemu.

Metoda delficka wykorzystuje techniki analityczne o charakterze statycznym. Omawiana metoda jest wykorzystywana do rozwiązywania problemów techniczno-organizacyjnych. Np.: rozmieszczenie sieci handlowych.

Istota postępowania w metodzie delfickiej

1. Stawianie ekspertom pytań przez kierownika badań.
2. Oddziaływanie ekspertów na siebie w toku badania (interakcje między sobą).
3. Podanie ekspertom wyników z poprzedniego podejścia (badania).
4. Przeplatanie się w badaniu pytań i informowania ekspertów dzięki czemu mogą oni weryfikować swoje poprzednie opinie.
5. Uzyskanie wyników badań w toku procesu badawczego.

Kierownik lub organizator badania to osoba, która jest animatorem badania, stawia pytania ekspertom i kieruje ich dyskusją. Odpowiada on także za przestrzeganie procedur badania. Dodatkowo występuje także zespół osób, który wspomaga kierownika w przebiegu badania.

Zalety metody delfickiej

• Niezależność opinii ekspertów
• Anonimowość wypowiadanych sądów
• Wieloetapowość postępowania
• Uzgadnianie i sumowanie opinii osób kompetentnych
• Brak narzucania swojego zdania przez dominantów innym osobom z grupy
• Brak występowania niechęci do wyrażania własnego zdania
• Wyniki uzyskane na podstawie opinii specjalistów

Wady metody delfickiej

• konieczność angażowania dużej liczby osób
• czasochłonność
• brak bezpośredniej wymiany poglądów między ekspertami
• trudności w doborze odpowiednich osób
• małe angażowanie ekspertów, jeśli nie są zaznajomieni z problemem

Etapy postępowania w metodzie delfickiej

1. Zdefiniowanie problemu - prowadzący badanie ze swoim zespołem formułuje pytania do ekspertów, ważne aby były one jednoznaczne i wnikliwe.
2. Odpowiedzi ekspertów - eksperci odpowiadają na pytania z podaniem argumentacji.
3. Przedstawienie ekspertom zbiorczych zestawień odpowiedzi z argumentami bez ujawnienia autorów.
4. Ponowne przekazanie tych samych pytań ekspertom i ponowne odpowiedzi na nie (potwierdzenie lub skorygowanie swojej odpowiedzi).
5. Odpowiedzi ekspertów, mając na uwadze wypowiedź innych ekspertów.
6. Przedstawienie ekspertom odpowiedzi i ponowne odpowiadanie na te same pytania.
7. Jeżeli jest zgodność poglądów to prezentacja wyników.

Bibliografia

• Ernest Knosala, Zarys teorii decyzji w nauce administracji, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011
• Halina Piekarz, wykłady z zarządzania strategicznego, 2005r., Kraków
• Maciej Górski, Dariusz Skorupka, (2011) Wybrane metody identyfikacji czynników ryzyka na tle cyklu życia projektu i budowlanego procesu inwestycyjnego, Zeszyty Naukowe WSOWL, nr 4, str. 318
• Matejun M.Metoda delficka w naukach o zarządzaniu (2012)
• Praca zbiorowa, Pamięć przyszłości - Analiza ryzyka dla zarządzania kryzysowego, Wydawnictwo CNBOP-PIB, Józefów 2015, str. 172-173
• Stanisław Sudoł (2016) Delficka metoda badawcza w:Zarządzanie. Teoria i praktyka str. 69-74
• Z. Chyba, (2016) Porównanie wybranych metod oceny i selekcji technologii w: Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie str. 73-84
• Zbigniew Martyniak "Wstęp do inwentyki" Wydawnictwo Uczelniane, 1997 r., Kraków, s. 32

Autor: Barbara Krawczyk, Paulina Habrzyk