Obligatariusz

Obligatariusz - termin ten określa właściciela obligacji. Nabywanie obligacji jest dla obligatariusza formą lokowania swojego kapitału, z którego otrzymuje uprzednio określony stały dochód. Dochód ten występuje w formie odsetek od pożyczonego kapitału. Mianem obligatariusza określa się również subskrybenta, ale pod warunkiem, że nie odsprzedał on obligacji innej osobie. W momencie gdy obligacja podlega wykupowi, obligatariusz otrzymuje zwrot całego włożonego kapitału. Obligatariusz ma jednak prawo do sprzedania obligacji przed terminem jej wykupu

TL;DR

Obligatariusz to właściciel obligacji, który otrzymuje stały dochód w formie odsetek od pożyczonego kapitału. Istnieją różne rodzaje obligacji, takie jak zerokuponowe, tandetne, przychodowe, partycypacyjne i z prawem pierwszeństwa. Obligatariusze mają określone uprawnienia i są chronieni przez bank-reprezentanta. Zgromadzenie obligatariuszy może podejmować decyzje dotyczące wysokości świadczeń i innych warunków obligacji.

Rodzaje obligacji a uprawnienia obligatariuszy

Obligacje zerokuponowe Obligatariusz nie otrzymuje odsetek na bieżąco, lecz są one dopisywane corocznie do wartości kapitałowej, na jaką opiewał pierwotnie dokument przy uwzględnieniu procentu składanego. W terminie wykupu obligatariusz otrzymuje nie tylko wartość nominalną obligacji, ale również kwotę skumulowanych odsetek. Obligatariusz może nabyć obligacje bez kuponów odsetkowych po cenie emisyjnej, która jest niższa od nominalnej, oznacza to, że sprzedawane są one z dyskontem. Przy tym wariancie obligacji, inwestor otrzyma cenę nominalną w dniu wykupu obligacji. Różnica między tymi dwoma cenami stanowi dochód dla obligatariusza

Obligacje tandetne (ang. ‘’junk bonds’’) W przypadku tych obligacji, pomimo tego, że obligatariusz ponosi duże ryzyko, obligacje są bardzo wysoko oprocentowane

Obligacje przychodowe Według art. 24 obligacje te dają uprawnienie obligatariuszowi do zaspokojenia roszczeń przed wszystkimi innymi wierzycielami emitenta tych obligacji

Obligacje partycypacyjne Według art. 18 ust. 1 obligatariusze mają prawo do udziału w zysku emitenta, ale szczegółowe warunki i zasady tego udziału są określone warunkami emisji

Obligacje z prawem pierwszeństwa Art. 20 ustawy o obligacjach mówi, że spółki mogą emitować obligacje, które uprawniają obligatariusza do subskrybowania akcji tej spółki przed akcjonariuszami. Liczba akcji jaka przypada na jedną obligację, zarówno jak i cena emisyjna, sposób jej ustalenia oraz termin, w którym wygasają uprawnienia obligatariuszy określone są w uchwale o emisji obligacji z prawem pierwszeństwa

Ochrona praw obligatariuszy

Ustawa o obligacjach w art. 78 mówi, iż emitent obligacji przed rozpoczęciem ich emisji powinien zawrzeć umowę z odpowiednim bankiem o reprezentację obligatariuszy, który nazywany jest później"bankiem-reprezentantem".

W oparciu o art. 83 bank-reprezentant wobec obligatariuszy powinien spełniać następujące obowiązki:

1) okresowo analizować finansową sytuację emitenta,

2) udzielać odpowiedzi na pytania, które dotyczą emisji,

3) składać właścicielom obligacji oświadczenia o spełnianiu warunków, które są zawarte w art. 80 ust. 1 i 2, minimum raz na 6 miesięcy,

4) zawiadamiać obligatariuszy jeśli sytuacja finansowa emitenta stwarza zagrożenie dla zdolności do wykonywania obowiązków, które wynikają z warunków emisji

Według art. 84, jeżeli naruszone zostaną przez emitenta obowiązki związane z warunkami emisji, bank-reprezentant zobowiązany jest do:

1) zawiadomienia obligatariuszy o zaistniałej sytuacji,

2) zastosowania środków, które mają ochronić prawa obligatariuszy i powiadomić ich o zastosowaniu tych środków

Zgromadzenie obligatariuszy

Według art. 48-50 ustawy o obligacjach zgromadzenie obligatariuszy jest zwoływane przez emitenta z własnej woli bądź na żądanie obligatariusza lub obligatariuszy na warunkach, jakie opisane są art. 50 pkt 4 ustawy o obligacjach (zwołania zgromadzenia może zażądać każdy obligatariusz, jednak musi wcześniej przedstawić emitentowi żądanie wraz z uzasadnieniem w formie pisemnej lub elektronicznej). Emitent ponosi wszystkie koszty, które związane są ze zwołaniem i przeprowadzeniem zgromadzenia obligatariuszy.

Zgodnie z art. 49 pkt 1". Uchwała zgromadzenia obligatariuszy może dotyczyć:

1) wysokości lub sposobu ustalania wysokości świadczeń wynikających z obligacji, w tym warunków wypłaty oprocentowania,

2) terminu, miejsca lub sposobu spełniania świadczeń wynikających z obligacji, w tym dni, według których ustala się uprawnionych do tych świadczeń,

3) zasad przeliczania wartości świadczenia niepieniężnego na świadczenie pieniężne,

4) wysokości, formy lub warunków zabezpieczenia wierzytelności wynikających z obligacji,

5) zasad zwoływania, funkcjonowania lub podejmowania uchwał przez zgromadzenie obligatariuszy"

Obligatariusz — artykuły polecane

Warrant — Prawa akcjonariuszy — Akcje — Obligacje — Certyfikat inwestycyjny — Aggio — Akcja aportowa — Emitent — Depozyt zabezpieczający

Bibliografia

• Bień W. (2008), Rynek papierów wartościowych, Wydawnictwo Difin, Warszawa
• Duda-Piechaczek E. (2007), Analiza i planowanie finansowe, Onepress, Gliwice
• Faerber E. (1996), Wszystko o obligacjach, Wig-Press, Warszawa
• Liberadzki K. (2014), Dłużne papiery wartościowe, Difin, Warszawa
• Ostaszewski J., Cicirko T., Kreczmańska-Gigol K., Russel P. (2004), Finanse spółki akcyjnej, Difin, Warszawa
• Rycerski A. (2017), Charakter prawny uchwał zgromadzenia obligatariuszy, Krytyka Prawa, tom 9, nr 2
• Sopoćko A. (2010), Rynkowe instrumenty finansowe, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Ustawa z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach Dz.U. 2015 poz. 238
• Wójcik M. (2012), Obligacje przychodowe jako źródło finansowania inwestycji jednostek samorządu terytorialnego, Finanse, Rynki Finansowe, Ubezpieczenia, nr 50

Autor: Aleksandra Myćka