Cesja

Z Encyklopedia Zarządzania

Cesja (łac. cessio) dobrowolne ustąpienie. Cesja jest to przelanie, przekazanie, odstąpienie praw jednej osoby na drugą to także ustąpienie, zrzeczenie się czegoś.(L. Jawor (2016) s. 50) Znaczenie słowa się nie zmieniło, natomiast stosowane jest w innym kontekście. Dotyczy umów, wierzytelności, zabezpieczenia obligacji.. Cesję regulują artykuły od 509 do 516 włącznie kodeksu cywilnego. Art. 509 "Wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią […]". Art. 512 reguluje cesję, która może być wykonana bez zgody dłużnika, jednak zawiadomienie dłużnika o cesji stwarza pewne następstwa prawne.(Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm) Wcześniej odnosiła się do pokojowego przekazania danego terytorium od jednego suwerennego podmiotu do drugiego. Podmiotem w cesji mogą być państwa. Przekazanie następuje na podstawie potwierdzonej umowy między narodowej, często w ramach traktatu pokojowego kończącego działania wojenne.

TL;DR

Cesja to przekazanie praw jednej osoby na drugą. Może dotyczyć umów, wierzytelności, zabezpieczeń, papierów wartościowych, marketingu i ubezpieczeń. Cesja wierzytelności jest sposobem zabezpieczenia obligacji. Faktoring to sposób poprawy płynności finansowej. Papiery wartościowe mogą być przenoszone za pomocą cesji. Marketing polityczny również wykorzystuje pojęcie cesji. Reasekuracja to przekazanie ryzyka ubezpieczeniowego. Umowa cesji zawiera dane stron, oświadczenia i podpisy. Cesja miała także znaczenie w historii, gdy jedno państwo przekazywało terytorium drugiemu.

Formy użycia cesji

  1. Cesja wierzytelności,
  2. Cesja w umowie np. faktoringu,
  3. Cesja w papierach wartościowych,
  4. Cesja w koncepcji marketingu,
  5. Cesja w ubezpieczeniach,

Emitent odpowiada całym swoim majątkiem za zobowiązania wynikłe z obligacji, nie jest to wystarczające zabezpieczenie dla inwestorów i cesja wierzytelności jest jednym z wielu sposobów jako zabezpieczenie obligacji w przypadku kłopotów emitenta. Jest ustanawiana na bieżących lub przyszłych wierzytelnościach (E. Fladrowska 2016, s. 101)

Faktoring to sposób na poprawienie płynności bieżącej firmy to także krótkoterminowe finansowanie działalności gospodarczej. Umowę faktoringu zawierają dostawca towarów, usług (faktorant) i nabywca wierzytelności (faktor). Dłużnik faktoringowy jest uczestnikiem zawieranej umowy, ale nie stroną. "Zawarcie umowy faktoringowej nie jest jednak możliwe, jeżeli dłużnik w umowie z dostawcą zamieści klauzulę zakazującą cesji zobowiązań płatniczych na osobę trzecią. Podmiot umowy faktoringu obejmuje cesję zobowiązań płatniczych i szereg usług dodatkowych". U podstaw cesji istnieje zasada, że sytuacja prawna dłużnika przelanej wierzytelności nie może ulec pogorszeniu.(B. Czerwińska-Kayzer 2018, s. 86)

Papiery wartościowe dzielą się na wiele kryteriów, jednym z nich jest sposób przenoszenia i reprezentowania uprawnień z nimi związanymi. "Papiery imienne przenoszone są tylko na postawie cesji czyli pisemnego zrzeczenia się uprawnień wynikających z dokumentu na rzecz innej osoby".(B. Ślusarczyk 2011, s. 246)

Według J. Muszyńskiego koncepcja marketingu politycznego opiera się na czterech filarach analitycznych. Autor nadaje tradycyjnym pojęciom swoiste polityczne znaczenie. Jednym z tych filarów to cena towaru politycznego "rozumianego jako cesja na oferentów politycznych towaru zwierzchniej władzy w państwie". (M. Kolczyński 2008, s. 147)

Reasekuracja to ważny element związany z ubezpieczeniami, który może mieć istotny wpływ na rozwój gospodarki. Istnieje zależność pomiędzy zakładem ubezpieczeń i zakładem reasekuracyjnym. Zakład ubezpieczeń to podmiot detaliczny na rynku ubezpieczeń, a zakład reasekuracyjny to hurtownik usług ubezpieczeniowych. "Reasekuracja polega na przekazaniu-cesji - przez zakład ubezpieczeń części lub całości ryzyka, które ów zakład ubezpieczeń utrzymywać nie może lub nie chce". (M. Hamydova 2015, s 54)

Składniki umowy cesji

Jak pisze G. Ignatowicz cesja jest umową cywilnoprawną pomiędzy wierzycielem inaczej cedentem a nabywcą wierzytelności-cesjonariuszem. Umowy zawierane są przez osoby prywatne jak i przedsiębiorstwa. Umowę jak każdą inna sporządza się w dwóch egzemplarzach po jednym dla każdej ze stron (G. Ignatowicz 2013, s. 167)

Umowa cesji zawiera:

  • Datę, adres zamieszkania, adres do korespondencji,
  • Dane Cesjonariusza i Cedenta (imię, nazwisko),
  • Numer i serię dowodu osobistego oraz miejsce jego wydania,
  • Pełne oświadczenia Cedenta i Cesjonariusza dotyczące sprawy umowy,
  • Czytelne podpisy Cedenta i Cesjonariusza.

Rola cesji w historii

W wyniku cesji jedno państwo kończy wykonywać zwierzchnictwo nad przekazanym obszarem, a role te przejmuje drugie państwo. Nowy właściciel uzyskuje tyle samo praw do terenu ile poprzednik. Nowy właściciel musi również respektować określone prawa dla danego terenu np. prawo przejazdu, które posiada państwo trzecie. Na cesje składają się różne akta takie jak: wyrzeczenie się praw do danego terenu przez poprzedniego suwerena i zobowiązania do niezakłócanie działalności nowego (element prawny), który potem zajmuje ten teren i wciela w życie swoją władzę nad nim (element faktyczny). Bardzo duże znaczenie ma umowa o cesji, bo bez niej rozciągnięcie władzy na obszar byłoby traktowanie jako pogwałcenie praw wcześniejszego suwerena.


Cesjaartykuły polecane
PoręczycielSpółka cichaWłaścicielFranczyzaFirmaUmowa a kontraktUmowa cywilno-prawnaUbezpieczenia grupoweUmowa zastawu

Bibliografia

  • Bierzanek R., Symonides J. (1999), Prawo międzynarodowe publiczne, Wydawnictwo Prawnicze PWN, Warszawa
  • Czerwińska-Kayzer D. (2018), Faktoring jako źródło finansowania działalności bieżącej przedsiębiorstwa
  • Fladrowska E., Muras J. (2016), Obligacje korporacyjne jako zewnętrzne źródło finansowania działalności gospodarczej, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Gospodarki, tom 28
  • Hamydova M. (2015), Reasekuracja I jej znaczenie dla gospodarki, Wpływ ubezpieczeń na wzrost gospodarczy na przykładzie wybranych krajów OECD
  • Ignatowicz G., Sadowski M. (2013), Cesja wierzytelności i firmy windykacyjne w Polsce, Ekonomia i Środowisko, nr 1
  • Jawor L. (red.) (2016), Słownik wyrazów obcych, PRINTEX, Białystok
  • Kolczyński M. (2008), Charakter przeobrażeń strategii komunikowania politycznego, Strategie komunikowania politycznego
  • Shaw N. (2000), Prawo międzynarodowe, Wydawnictwo Książka i Wiedza, Warszawa
  • Ślusarczyk B., Ślusarczyk S. (2011), Podstawy mikro - i makroekonomii, Politechnika Lubelska, Lublin
  • Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93


Autor: Katarzyna Piskorska, Małgorzata Syguła

Uwaga.png

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych.

Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.