Wypadek: Różnice pomiędzy wersjami
(LinkTitles.) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| (Nie pokazano 13 wersji utworzonych przez 2 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Wypadek''' - jest to nagłe [[zdarzenie]] wywołane przyczyną zewnętrzną powodującą uraz lub śmierć<ref name="ReferenceA">[[Ustawa]] o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych 2002, s. 3</ref>. Najczęściej przytacza się '''[[wypadek przy pracy]]''' - zdarzenie pozostające w związku z pracą, uwzględniające '''wypadek w drodze do pracy''' oraz '''wypadek komunikacyjny, drogowy''', który oznacza naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym. | |||
'''Wypadek''' - jest to nagłe [[zdarzenie]] wywołane przyczyną zewnętrzną powodującą uraz lub śmierć<ref name="ReferenceA">[[Ustawa]] o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych 2002, s. 3</ref>. Najczęściej przytacza się | |||
== Wypadek przy pracy == | ==TL;DR== | ||
Ustawa ''o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych'' z października 2002 roku (art. 3 ust. 1) definiuje wypadek przy pracy jako "nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą"<ref name="ReferenceA"/>: | Wypadki dzielimy na wypadki przy pracy i wypadki komunikacyjne. Wypadki przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Wypadki komunikacyjne to zdarzenia spowodowane naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w których inna osoba odniosła obrażenia ciała trwające dłużej niż 7 dni lub poniosła śmierć. Wraz z rozwojem motoryzacji zmieniał się sposób postrzegania przyczyn wypadków drogowych i wprowadzano strategie poprawy bezpieczeństwa. | ||
==Wypadek przy pracy== | |||
Ustawa ''o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych'' z października 2002 roku (art. 3 ust. 1) definiuje wypadek przy pracy jako "nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą"<ref name="ReferenceA"/>: | |||
# podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; | # podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych; | ||
# podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; | # podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia; | ||
# w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. | # w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. | ||
Tak samo traktowany jest wypadek, któremu [[pracownik]] uległ<ref name="ReferenceA"/>: | Tak samo traktowany jest wypadek, któremu [[pracownik]] uległ<ref name="ReferenceA"/>: | ||
# w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań; | # w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań; | ||
| Linia 28: | Linia 15: | ||
'''Wypadkiem w drodze do i z pracy''' jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana lub przerwa w tej drodze była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic [[potrzeby]]. Tak samo uznaje się wypadek, jeżeli pracownik ze względów komunikacyjnych wybrał trasę dłuższą niż najkrótsza możliwa droga, taką która była dla niego najdogodniejsza<ref>Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 1998, s. 42</ref>. | '''Wypadkiem w drodze do i z pracy''' jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana lub przerwa w tej drodze była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic [[potrzeby]]. Tak samo uznaje się wypadek, jeżeli pracownik ze względów komunikacyjnych wybrał trasę dłuższą niż najkrótsza możliwa droga, taką która była dla niego najdogodniejsza<ref>Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych 1998, s. 42</ref>. | ||
Według przepisów wypadkiem przy pracy nazywane jest również ''zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego''. | Według przepisów wypadkiem przy pracy nazywane jest również ''zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego''. | ||
'''Śmiertelny wypadek''' przy pracy to zdarzenie, w wyniku którego pracownik odniósł śmierć w czasie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku. Ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata jednego (albo więcej) ze zmysłów, ''utrata [[zdolności]] rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała, które narusza podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu'', ''trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa [[niezdolność do pracy]] w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała'' określone jest jako '''ciężki wypadek''' przy pracy. Zdarzenie w którym obrażenia odniosły minimum dwie osoby jest określany jako '''wypadek zbiorowy'''<ref name="ReferenceA"/>. | |||
<google>n</google> | |||
== Wypadek komunikacyjny == | ==Wypadek komunikacyjny== | ||
Zdarzenie spowodowane naruszeniem, chociażby nieumyślnym, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała trwające dłużej niż 7 dni lub poniosła śmierć<ref>Ustawa [[Kodeks]] karny 1997, s. 65</ref>. | Zdarzenie spowodowane naruszeniem, chociażby nieumyślnym, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała trwające dłużej niż 7 dni lub poniosła śmierć<ref>Ustawa [[Kodeks]] karny 1997, s. 65</ref>. | ||
Wraz z rozwojem motoryzacji na świecie zmieniał się pogląd na przyczyny powstawania wypadów drogowych. Do drugiego dziesięciolecia XX wieku wypadek był traktowany jako zdarzenie losowe, z którym nie można było nic zrobić, aby go uniknąć. W latach 1920 - 1950 panował pogląd, że główną przyczyną wypadków są ryzykowne zachowania kierowców i nadal niewiele można było zrobić w celu ich eliminacji. Lata 1940 - 1960 przyniosły doktrynę ''3E'' (Engineering - inżynieria, Enforcement - [[nadzór]] nad ruchem, Education - edukacja), która uwzględniała jednoczesne, skoordynowane działania prowadzone w kilku sektorach związanych z systemem ruchu drogowego<ref>J. Wicher 2012, s. 24</ref>. Od 1965 [[system]] aktualizowano wprowadzając zasadę ''5E'', a obecnie ''6E'' (dodano: Emergency - ratownictwo, Encouragement - zachęcanie do bezpiecznych zachowań, Efficiency - [[efektywność]] prowadzonych działań). Do lat 80 ubiegłego stulecia uznawano, że przyczyną wypadków jest kombinacja wielu czynników i okoliczności. Później zwrócono większą uwagę na rolę człowieka i jego zachowania na drodze. Od roku 2000 bezpieczeństwo w ruchu drogowym jest integralnym elementem polityki transportowej państwa. Stosuje się sprawdzone strategie i środki poprawy bezpieczeństwa, które w dużej mierze wyznaczane są psychofizycznymi możliwościami człowieka<ref>K. Jamroz 2012, | Wraz z rozwojem motoryzacji na świecie zmieniał się pogląd na przyczyny powstawania wypadów drogowych. Do drugiego dziesięciolecia XX wieku wypadek był traktowany jako zdarzenie losowe, z którym nie można było nic zrobić, aby go uniknąć. W latach 1920-1950 panował pogląd, że główną przyczyną wypadków są ryzykowne zachowania kierowców i nadal niewiele można było zrobić w celu ich eliminacji. Lata 1940-1960 przyniosły doktrynę ''3E'' (Engineering - inżynieria, Enforcement - [[nadzór]] nad ruchem, Education - edukacja), która uwzględniała jednoczesne, skoordynowane działania prowadzone w kilku sektorach związanych z systemem ruchu drogowego<ref>J. Wicher 2012, s. 24</ref>. Od 1965 [[system]] aktualizowano wprowadzając zasadę ''5E'', a obecnie ''6E'' (dodano: Emergency - ratownictwo, Encouragement - zachęcanie do bezpiecznych zachowań, Efficiency - [[efektywność]] prowadzonych działań). Do lat 80 ubiegłego stulecia uznawano, że przyczyną wypadków jest kombinacja wielu czynników i okoliczności. Później zwrócono większą uwagę na rolę człowieka i jego zachowania na drodze. Od roku 2000 bezpieczeństwo w ruchu drogowym jest integralnym elementem polityki transportowej państwa. Stosuje się sprawdzone strategie i środki poprawy bezpieczeństwa, które w dużej mierze wyznaczane są psychofizycznymi możliwościami człowieka<ref>K. Jamroz 2012, s. 393</ref>. | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Niepełnosprawność]]}} — {{i5link|a=[[Uzależnienia behawioralne]]}} — {{i5link|a=[[Badania do pracy]]}} — {{i5link|a=[[Zdrowie publiczne]]}} — {{i5link|a=[[Rehabilitacja]]}} — {{i5link|a=[[Work-life balance]]}} — {{i5link|a=[[Warunki pracy]]}} — {{i5link|a=[[Dyscyplina pracy]]}} — {{i5link|a=[[Medycyna pracy]]}} }} | |||
== Przypisy == | ==Przypisy== | ||
<references /> | <references /> | ||
== Bibliografia == | ==Bibliografia== | ||
* Jamroz K. (2012), ''Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego'', | <noautolinks> | ||
* | * Jamroz K. (2012), ''Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego'', Drogownictwo, nr 12 | ||
* ''Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19981621118 Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118] | |||
* [ | * ''Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=WDU20021991673 Dz.U. 2002 nr 199 poz. 1673] | ||
* [ | * ''Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny.'' [https://isap.sejm.gov.pl/isap.nsf/DocDetails.xsp?id=wdu19970880553 Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553] | ||
* Wicher J. (2012), ''Bezpieczeństwo samochodów i ruchu drogowego'', Wydawnictwa Komunikacji i Łączności WKŁ, Warszawa | |||
</noautolinks> | |||
{{law}} | {{law}} | ||
[[Kategoria: | {{a|Mikołaj Baran}} | ||
[[Kategoria:Bezpieczeństwo i higiena pracy]] | |||
{{ | {{#metamaster:description|Wypadek - nagłe zdarzenie powodujące uraz lub śmierć. Ustawa o ubezpieczeniu społecznym reguluje szczegóły.}} | ||
Aktualna wersja na dzień 00:19, 26 lis 2023
Wypadek - jest to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodującą uraz lub śmierć[1]. Najczęściej przytacza się wypadek przy pracy - zdarzenie pozostające w związku z pracą, uwzględniające wypadek w drodze do pracy oraz wypadek komunikacyjny, drogowy, który oznacza naruszenie zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym.
TL;DR
Wypadki dzielimy na wypadki przy pracy i wypadki komunikacyjne. Wypadki przy pracy to nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą. Wypadki komunikacyjne to zdarzenia spowodowane naruszeniem zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w których inna osoba odniosła obrażenia ciała trwające dłużej niż 7 dni lub poniosła śmierć. Wraz z rozwojem motoryzacji zmieniał się sposób postrzegania przyczyn wypadków drogowych i wprowadzano strategie poprawy bezpieczeństwa.
Wypadek przy pracy
Ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych z października 2002 roku (art. 3 ust. 1) definiuje wypadek przy pracy jako "nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w związku z pracą"[1]:
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;
- podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;
- w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy.
Tak samo traktowany jest wypadek, któremu pracownik uległ[1]:
- w czasie podróży służbowej w okolicznościach innych niż określone w ust. 1, chyba że wypadek spowodowany został postępowaniem pracownika, które nie pozostaje w związku z wykonywaniem powierzonych mu zadań;
- podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;
- przy wykonywaniu zadań zleconych przez działające u pracodawcy organizacje związkowe.
Wypadkiem w drodze do i z pracy jest nagłe zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do lub z miejsca wykonywania zatrudnienia, jeżeli droga ta była najkrótsza i nie została przerwana lub przerwa w tej drodze była życiowo uzasadniona i jej czas nie przekraczał granic potrzeby. Tak samo uznaje się wypadek, jeżeli pracownik ze względów komunikacyjnych wybrał trasę dłuższą niż najkrótsza możliwa droga, taką która była dla niego najdogodniejsza[2].
Według przepisów wypadkiem przy pracy nazywane jest również zdarzenie wywołane przyczyną zewnętrzną powodujące uraz lub śmierć, które nastąpiło w okresie ubezpieczenia wypadkowego.
Śmiertelny wypadek przy pracy to zdarzenie, w wyniku którego pracownik odniósł śmierć w czasie nieprzekraczającym 6 miesięcy od dnia wypadku. Ciężkie uszkodzenie ciała, takie jak: utrata jednego (albo więcej) ze zmysłów, utrata zdolności rozrodczej lub inne uszkodzenie ciała, które narusza podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, całkowita lub częściowa niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe, istotne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała określone jest jako ciężki wypadek przy pracy. Zdarzenie w którym obrażenia odniosły minimum dwie osoby jest określany jako wypadek zbiorowy[1].
Wypadek komunikacyjny
Zdarzenie spowodowane naruszeniem, chociażby nieumyślnym, zasad bezpieczeństwa w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, w którym inna osoba odniosła obrażenia ciała trwające dłużej niż 7 dni lub poniosła śmierć[3].
Wraz z rozwojem motoryzacji na świecie zmieniał się pogląd na przyczyny powstawania wypadów drogowych. Do drugiego dziesięciolecia XX wieku wypadek był traktowany jako zdarzenie losowe, z którym nie można było nic zrobić, aby go uniknąć. W latach 1920-1950 panował pogląd, że główną przyczyną wypadków są ryzykowne zachowania kierowców i nadal niewiele można było zrobić w celu ich eliminacji. Lata 1940-1960 przyniosły doktrynę 3E (Engineering - inżynieria, Enforcement - nadzór nad ruchem, Education - edukacja), która uwzględniała jednoczesne, skoordynowane działania prowadzone w kilku sektorach związanych z systemem ruchu drogowego[4]. Od 1965 system aktualizowano wprowadzając zasadę 5E, a obecnie 6E (dodano: Emergency - ratownictwo, Encouragement - zachęcanie do bezpiecznych zachowań, Efficiency - efektywność prowadzonych działań). Do lat 80 ubiegłego stulecia uznawano, że przyczyną wypadków jest kombinacja wielu czynników i okoliczności. Później zwrócono większą uwagę na rolę człowieka i jego zachowania na drodze. Od roku 2000 bezpieczeństwo w ruchu drogowym jest integralnym elementem polityki transportowej państwa. Stosuje się sprawdzone strategie i środki poprawy bezpieczeństwa, które w dużej mierze wyznaczane są psychofizycznymi możliwościami człowieka[5].
| Wypadek — artykuły polecane |
| Niepełnosprawność — Uzależnienia behawioralne — Badania do pracy — Zdrowie publiczne — Rehabilitacja — Work-life balance — Warunki pracy — Dyscyplina pracy — Medycyna pracy |
Przypisy
Bibliografia
- Jamroz K. (2012), Koncepcje kształtowania bezpieczeństwa ruchu drogowego, Drogownictwo, nr 12
- Ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Dz.U. 1998 nr 162 poz. 1118
- Ustawa z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Dz.U. 2002 nr 199 poz. 1673
- Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny. Dz.U. 1997 nr 88 poz. 553
- Wicher J. (2012), Bezpieczeństwo samochodów i ruchu drogowego, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności WKŁ, Warszawa
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
Autor: Mikołaj Baran
