Techniki badawcze: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Infobox update)
 
(LinkTitles.)
Linia 13: Linia 13:
</ul>
</ul>
}}
}}
'''Technika badawcza''' to określone sposoby i umiejętność wykorzystania wybranych metod badawczych, czynności, operacji, które wpływają na poznanie właściwości [[przedmiot badań|przedmiotu badań]] <ref>Nachmias D., Frankfort-Nachmias C. 2001, s.28</ref>. Do technik badawczych można zaliczyć wszystkie dostępne narzędzia, środki, umiejętności i procedury stosowane w celu empirycznego zbadania założeń metodologicznych w pracy naukowej<ref>Krzykała F. 2001, s. 40-41</ref>.
'''[[Technika]] badawcza''' to określone sposoby i umiejętność wykorzystania wybranych metod badawczych, czynności, operacji, które wpływają na poznanie właściwości [[przedmiot badań|przedmiotu badań]] <ref>Nachmias D., Frankfort-Nachmias C. 2001, s.28</ref>. Do technik badawczych można zaliczyć wszystkie dostępne narzędzia, środki, [[umiejętności]] i procedury stosowane w celu empirycznego zbadania założeń metodologicznych w pracy naukowej<ref>Krzykała F. 2001, s. 40-41</ref>.


Wykorzystywane w badaniach naukowych techniki są podporządkowane odpowiednim metodom badawczym, a przy tym zostały formalnie skonkretyzowane, uregulowane wypracowanymi przez lata dyrektywami. Najczęściej stosowane techniki są adekwatnie dobrane do zrealizowania celów badawczych.  
Wykorzystywane w badaniach naukowych techniki są podporządkowane odpowiednim metodom badawczym, a przy tym zostały formalnie skonkretyzowane, uregulowane wypracowanymi przez lata dyrektywami. Najczęściej stosowane techniki są adekwatnie dobrane do zrealizowania celów badawczych.  
Linia 19: Linia 19:
==Rodzaje technik badawczych==
==Rodzaje technik badawczych==
Czynności związane z różnorodnymi sposobami przygotowania i przeprowadzenia badań naukowych<ref>Sztumski. J., 2005, s. 82</ref> najczęściej dzielone są ze względu na rodzaj metody. Do najczęściej wybieranych przez badaczy technik należą<ref>Apanowicz J. 2002, s. 80-95</ref><ref>Pilch T. 2001, s. 71</ref>:
Czynności związane z różnorodnymi sposobami przygotowania i przeprowadzenia badań naukowych<ref>Sztumski. J., 2005, s. 82</ref> najczęściej dzielone są ze względu na rodzaj metody. Do najczęściej wybieranych przez badaczy technik należą<ref>Apanowicz J. 2002, s. 80-95</ref><ref>Pilch T. 2001, s. 71</ref>:
* '''ankieta''', czyli technika polegająca najczęściej na samodzielnym wypełnieniu przez respondentów standaryzowanych kwestionariuszy w obecności ankietera lub bez niego. Reprezentatywna grupa badanych odpowiada na jasne, konkretne i ściśle określone [[pytanie badawcze|pytania badawcze]], dotyczące wąskiego tematu. Jest ważnym elementem badań, których wynikiem ma być analiza wybranych cech, faktów. Rodzaje ankiet: audytoryjna, indywidualna, pocztowa;
* '''[[ankieta]]''', czyli technika polegająca najczęściej na samodzielnym wypełnieniu przez respondentów standaryzowanych kwestionariuszy w obecności ankietera lub bez niego. Reprezentatywna [[grupa]] badanych odpowiada na jasne, konkretne i ściśle określone [[pytanie badawcze|pytania badawcze]], dotyczące wąskiego tematu. Jest ważnym elementem badań, których wynikiem ma być analiza wybranych cech, faktów. Rodzaje ankiet: audytoryjna, indywidualna, pocztowa;
<google>t</google>
<google>t</google>
* '''wywiad''', podobnie jak ankieta służy poznaniu faktów, opinii, postaw wybranej grupy. Najważniejszą różnicę stanowi sposób zadawania pytań – najczęściej ma charakter indywidualnej rozmowy badacza z respondentem. Zadawane pytania nie muszą być standardowe, mogą odbiegać od przygotowanego wcześniej scenariusza, o ile nawiązują do tematu badania. Rodzaje wywiadu: sformalizowany, swobodny;
* '''wywiad''', podobnie jak ankieta służy poznaniu faktów, opinii, postaw wybranej grupy. Najważniejszą różnicę stanowi sposób zadawania pytań – najczęściej ma charakter indywidualnej rozmowy badacza z respondentem. Zadawane pytania nie muszą być standardowe, mogą odbiegać od przygotowanego wcześniej scenariusza, o ile nawiązują do tematu badania. Rodzaje wywiadu: sformalizowany, swobodny;
Linia 25: Linia 25:
* '''analiza dokumentów''' to gromadzenie opisowych informacji na wybrany temat, pozwalające na poznanie opinii o przedmiocie badania. Występują dwa rodzaje dokumentów poddawanych analizie: kronikarskie, czyli takie, które przedstawiają konkretne sytuacje, są opisem faktów i wydarzeń; opiniodawcze (pamiętniki, listy, wypracowania). Rodzaje analizy: ilościowa i jakościowa;
* '''analiza dokumentów''' to gromadzenie opisowych informacji na wybrany temat, pozwalające na poznanie opinii o przedmiocie badania. Występują dwa rodzaje dokumentów poddawanych analizie: kronikarskie, czyli takie, które przedstawiają konkretne sytuacje, są opisem faktów i wydarzeń; opiniodawcze (pamiętniki, listy, wypracowania). Rodzaje analizy: ilościowa i jakościowa;
* '''analiza treści''', czyli ustalenie i opisanie językowej strony tekstów, które podlegają badaniu z pomocą wskaźników statystycznych. Dają możliwość uzyskania jednoznacznych i porównywalnych w czasie wyników. Rodzaje analizy: ilościowa, jakościowa, elementarna, przyczynowa, krytyczna;
* '''analiza treści''', czyli ustalenie i opisanie językowej strony tekstów, które podlegają badaniu z pomocą wskaźników statystycznych. Dają możliwość uzyskania jednoznacznych i porównywalnych w czasie wyników. Rodzaje analizy: ilościowa, jakościowa, elementarna, przyczynowa, krytyczna;
* '''eksperyment''' – ta technika ściśle łączy się z obserwacją, bowiem grupę badanych w warunkach laboratoryjnych lub naukowych poddaje się wpływowi określonych bodźców i analizuje się ich reakcje na ten wpływ. Eksperyment pozwala na weryfikację związków przyczynowo-skutkowych w badanych procesach. Rodzaje eksperymentu: jednej grupy, grup równoległych, grup rotacyjnych;
* '''[[eksperyment]]''' – ta technika ściśle łączy się z obserwacją, bowiem grupę badanych w warunkach laboratoryjnych lub naukowych poddaje się wpływowi określonych bodźców i analizuje się ich reakcje na ten wpływ. Eksperyment pozwala na weryfikację związków przyczynowo-skutkowych w badanych procesach. Rodzaje eksperymentu: jednej grupy, grup równoległych, grup rotacyjnych;
* '''techniki socjometryczne''' pozwalają na opisanie i zdefiniowanie stosunków międzyludzkich panujących w grupach społecznych. Techniką socjometryczną jest przede wszystkim porównanie;
* '''techniki socjometryczne''' pozwalają na opisanie i zdefiniowanie stosunków międzyludzkich panujących w grupach społecznych. Techniką socjometryczną jest przede wszystkim porównanie;
* '''techniki statystyczne''' pozwalają na opracowanie zebranego materiału, jako techniki pomocnicze w metodzie monografii, sondażu diagnostycznego czy metodzie studium przypadku. Rodzaje technik statystycznych: rozumowanie statystyczne, indukcja i dedukcja naukowa, formułowanie [[aksjomat]]ów.
* '''techniki statystyczne''' pozwalają na opracowanie zebranego materiału, jako techniki pomocnicze w metodzie monografii, sondażu diagnostycznego czy metodzie [[studium przypadku]]. Rodzaje technik statystycznych: rozumowanie statystyczne, indukcja i dedukcja naukowa, formułowanie [[aksjomat]]ów.


Wybrane techniki zastosowane w pracy naukowej powinny pomóc poznać opracowywany temat w sposób możliwie najszerszy i najdoskonalszy. Należy jednak pamiętać, że muszą być koniecznie dostosowane do badanej treści, gdyż mają zasadniczy wpływ na formułowane w pracy wnioski.
Wybrane techniki zastosowane w pracy naukowej powinny pomóc poznać opracowywany temat w sposób możliwie najszerszy i najdoskonalszy. Należy jednak pamiętać, że muszą być koniecznie dostosowane do badanej treści, gdyż mają zasadniczy wpływ na formułowane w pracy wnioski.
Linia 38: Linia 38:
* Kaszyńska A. (2010), ''Jak napisać, przepisać i z sukcesem obronić pracę dyplomową lub magisterską'', Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice,
* Kaszyńska A. (2010), ''Jak napisać, przepisać i z sukcesem obronić pracę dyplomową lub magisterską'', Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice,
* Krajewski M. (2006), [http://www.krajewskimiroslaw.pl/_media/docs/METODOLOGIA%20BADAN%20PEDAGOGICZNYCH%20%20PDF.pdf  ''Badania pedagogiczne''], Wydawnictwo Wyższej Szkoły im. Pawła Włodkowica, Płock,
* Krajewski M. (2006), [http://www.krajewskimiroslaw.pl/_media/docs/METODOLOGIA%20BADAN%20PEDAGOGICZNYCH%20%20PDF.pdf  ''Badania pedagogiczne''], Wydawnictwo Wyższej Szkoły im. Pawła Włodkowica, Płock,
* Krzykała F. (2001), ''Metodologia badań i technik badawczych socjologii gospodarczej'', Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań,
* Krzykała F. (2001), ''[[Metodologia]] badań i technik badawczych socjologii gospodarczej'', Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań,
* Mazur P. (2017), [http://pwsz.chelm.pl/uczelnia/wydawnictwa/jak_pisac_monografie_szkoly.pdf ''Jak napisać monografię szkoły?''], Chełm,
* Mazur P. (2017), [http://pwsz.chelm.pl/uczelnia/wydawnictwa/jak_pisac_monografie_szkoly.pdf ''Jak napisać monografię szkoły?''], Chełm,
* Nachmias D., Frankfort-Nachmias C. (2001), ''Metody badawcze w naukach społecznych'', Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań,
* Nachmias D., Frankfort-Nachmias C. (2001), ''[[Metody badawcze]] w naukach społecznych'', Wydawnictwo [[Zysk]] i S-ka, Poznań,
* Nowak S. (2011), ''Metodologia badań społecznych'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
* Nowak S. (2011), ''[[Metodologia badań]] społecznych'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
* Pilch T. (2001), ''Zasady badań pedagogicznych: strategie ilościowe i jakościowe'', Wydawnictwo żak, Warszawa,
* Pilch T. (2001), ''Zasady badań pedagogicznych: strategie ilościowe i jakościowe'', Wydawnictwo żak, Warszawa,
* Sztumski J. (2005), ''Wstęp do metod i technik badań społecznych'', Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.
* Sztumski J. (2005), ''Wstęp do metod i technik badań społecznych'', Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.

Wersja z 05:07, 22 maj 2020

Techniki badawcze
Polecane artykuły

Technika badawcza to określone sposoby i umiejętność wykorzystania wybranych metod badawczych, czynności, operacji, które wpływają na poznanie właściwości przedmiotu badań [1]. Do technik badawczych można zaliczyć wszystkie dostępne narzędzia, środki, umiejętności i procedury stosowane w celu empirycznego zbadania założeń metodologicznych w pracy naukowej[2].

Wykorzystywane w badaniach naukowych techniki są podporządkowane odpowiednim metodom badawczym, a przy tym zostały formalnie skonkretyzowane, uregulowane wypracowanymi przez lata dyrektywami. Najczęściej stosowane techniki są adekwatnie dobrane do zrealizowania celów badawczych.

Rodzaje technik badawczych

Czynności związane z różnorodnymi sposobami przygotowania i przeprowadzenia badań naukowych[3] najczęściej dzielone są ze względu na rodzaj metody. Do najczęściej wybieranych przez badaczy technik należą[4][5]:

  • ankieta, czyli technika polegająca najczęściej na samodzielnym wypełnieniu przez respondentów standaryzowanych kwestionariuszy w obecności ankietera lub bez niego. Reprezentatywna grupa badanych odpowiada na jasne, konkretne i ściśle określone pytania badawcze, dotyczące wąskiego tematu. Jest ważnym elementem badań, których wynikiem ma być analiza wybranych cech, faktów. Rodzaje ankiet: audytoryjna, indywidualna, pocztowa;
  • wywiad, podobnie jak ankieta służy poznaniu faktów, opinii, postaw wybranej grupy. Najważniejszą różnicę stanowi sposób zadawania pytań – najczęściej ma charakter indywidualnej rozmowy badacza z respondentem. Zadawane pytania nie muszą być standardowe, mogą odbiegać od przygotowanego wcześniej scenariusza, o ile nawiązują do tematu badania. Rodzaje wywiadu: sformalizowany, swobodny;
  • obserwacja to najbardziej wszechstronna technika badawcza, pozwalająca na zgromadzenie niezwykle dużej ilości materiału w sposób bardzo naturalny. Może mieć charakter bezpośredni, pośredni, jawny lub ukryty. Gromadzenie materiałów może przebiegać nieszablonowo (swobodne notatki, opisy, fotografie, nagrania, itp.) lub szablonowo (arkusz obserwacji, dziennik obserwacji). Rodzaje obserwacji: uczestnicząca, postronna;
  • analiza dokumentów to gromadzenie opisowych informacji na wybrany temat, pozwalające na poznanie opinii o przedmiocie badania. Występują dwa rodzaje dokumentów poddawanych analizie: kronikarskie, czyli takie, które przedstawiają konkretne sytuacje, są opisem faktów i wydarzeń; opiniodawcze (pamiętniki, listy, wypracowania). Rodzaje analizy: ilościowa i jakościowa;
  • analiza treści, czyli ustalenie i opisanie językowej strony tekstów, które podlegają badaniu z pomocą wskaźników statystycznych. Dają możliwość uzyskania jednoznacznych i porównywalnych w czasie wyników. Rodzaje analizy: ilościowa, jakościowa, elementarna, przyczynowa, krytyczna;
  • eksperyment – ta technika ściśle łączy się z obserwacją, bowiem grupę badanych w warunkach laboratoryjnych lub naukowych poddaje się wpływowi określonych bodźców i analizuje się ich reakcje na ten wpływ. Eksperyment pozwala na weryfikację związków przyczynowo-skutkowych w badanych procesach. Rodzaje eksperymentu: jednej grupy, grup równoległych, grup rotacyjnych;
  • techniki socjometryczne pozwalają na opisanie i zdefiniowanie stosunków międzyludzkich panujących w grupach społecznych. Techniką socjometryczną jest przede wszystkim porównanie;
  • techniki statystyczne pozwalają na opracowanie zebranego materiału, jako techniki pomocnicze w metodzie monografii, sondażu diagnostycznego czy metodzie studium przypadku. Rodzaje technik statystycznych: rozumowanie statystyczne, indukcja i dedukcja naukowa, formułowanie aksjomatów.

Wybrane techniki zastosowane w pracy naukowej powinny pomóc poznać opracowywany temat w sposób możliwie najszerszy i najdoskonalszy. Należy jednak pamiętać, że muszą być koniecznie dostosowane do badanej treści, gdyż mają zasadniczy wpływ na formułowane w pracy wnioski.

Przypisy

  1. ↑ Nachmias D., Frankfort-Nachmias C. 2001, s.28
  2. ↑ Krzykała F. 2001, s. 40-41
  3. ↑ Sztumski. J., 2005, s. 82
  4. ↑ Apanowicz J. 2002, s. 80-95
  5. ↑ Pilch T. 2001, s. 71

Bibliografia

  • Apanowicz J. (2002), Metodologia ogólna, Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej „Bernardinum”, Pelplin,
  • Kaszyńska A. (2010), Jak napisać, przepisać i z sukcesem obronić pracę dyplomową lub magisterską, Wydawnictwo Złote Myśli, Gliwice,
  • Krajewski M. (2006), Badania pedagogiczne, Wydawnictwo Wyższej Szkoły im. Pawła Włodkowica, Płock,
  • Krzykała F. (2001), Metodologia badań i technik badawczych socjologii gospodarczej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Poznań,
  • Mazur P. (2017), Jak napisać monografię szkoły?, Chełm,
  • Nachmias D., Frankfort-Nachmias C. (2001), Metody badawcze w naukach społecznych, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań,
  • Nowak S. (2011), Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa,
  • Pilch T. (2001), Zasady badań pedagogicznych: strategie ilościowe i jakościowe, Wydawnictwo żak, Warszawa,
  • Sztumski J. (2005), Wstęp do metod i technik badań społecznych, Wydawnictwo „Śląsk”, Katowice.

Autor: Mateusz Mordarski

Źródło: „https://mfiles.pl/pl/index.php?title=Techniki_badawcze&oldid=118120”