Operacjonalizacja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Encyklopedia Zarządzania
m (Pozycjonowanie)
m (cleanup bibliografii i rotten links)
Linia 24: Linia 24:
==Znaczenie operacjonalizacji==
==Znaczenie operacjonalizacji==
Pominięcie operacjonalizacji, bądź nierzetelne, niedokładne przeprowadzenie jej, skutkuje brakiem możliwości wiarygodnego wnioskowania dotyczącego związków między mierzonymi zmiennymi, jak i również niewłaściwą interpretacją wyników wykonywanych analiz.
Pominięcie operacjonalizacji, bądź nierzetelne, niedokładne przeprowadzenie jej, skutkuje brakiem możliwości wiarygodnego wnioskowania dotyczącego związków między mierzonymi zmiennymi, jak i również niewłaściwą interpretacją wyników wykonywanych analiz.
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[System ERP]]}} — {{i5link|a=[[Identyfikacja procesów]]}} — {{i5link|a=[[Podejście procesowe]]}} — {{i5link|a=[[Proces gospodarczy]]}} — {{i5link|a=[[Procesowe podejście do controllingu]]}} — {{i5link|a=[[Metoda WCM]]}} — {{i5link|a=[[Identyfikacja]]}} — {{i5link|a=[[ARIS]]}} — {{i5link|a=[[Strategiczny system informacyjny]]}} }}


==Przypisy==
==Przypisy==
<references />
<references />
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[System ERP]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Identyfikacja procesów]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Podejście procesowe]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Proces gospodarczy]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Procesowe podejście do controllingu]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Metoda WCM]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Identyfikacja]]}} &mdash; {{i5link|a=[[ARIS]]}} &mdash; {{i5link|a=[[Strategiczny system informacyjny]]}} }}


==Bibliografia==
==Bibliografia==
Linia 36: Linia 36:
* Stabryła A. (2006), ''Zarządzanie projektami ekonomicznymi i organizacyjnymi'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Stabryła A. (2006), ''Zarządzanie projektami ekonomicznymi i organizacyjnymi'', Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
* Węziak-Białowolska D. (2011), ''Operacjonalizacja i skalowanie w ilościowych badaniach społecznych'', Zeszyty Naukowe Instytut Statystyki i Demografii SGH, Nr 16
* Węziak-Białowolska D. (2011), ''Operacjonalizacja i skalowanie w ilościowych badaniach społecznych'', Zeszyty Naukowe Instytut Statystyki i Demografii SGH, Nr 16
* Wronka M. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171313717 Sukces i jego pomiar w przedsiębiorstwach społecznych - próba operacjonalizacji]'', "Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości", T. 27, s. 363-387
* Wronka M. (2014), ''[https://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.ekon-element-000171313717 Sukces i jego pomiar w przedsiębiorstwach społecznych - próba operacjonalizacji]'', Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, T. 27
</noautolinks>
</noautolinks>



Wersja z 22:58, 20 lis 2023

Operacjonalizacja - termin związany z definiowaniem pojęć, konkretyzowaniem, przy badaniach (projektach) i przy budowie modeli konceptualnych.

Powstała w latach 20. XX wieku koncepcja operacjonalizacji, powiązana była z rozwojem fizyki. Przedstawił ją amerykański fizyk Bridgeman. Operacjonalizacja jest procesem definiowania przedmiotu (zjawiska), niemogącego być opisanym (zmierzonym) w sposób jednoznaczny, mimo że jego istnienie wskazują inne zjawiska. Operacjonalizacja ma za zadanie określenie reguł i procedur związanych z cechami obiektu, co umożliwia sprecyzowanie co jest danym obiektem a co nim nie jest, przez wyznaczenie działań prowadzących do mierzalności cech danego obiektu [1].

Operacjonalizacja w ujęciu badawczym i projektowym

Zgodnie z definicją A. Stabryły, operacjonalizacja jest podejściem badawczym, którego celem jest opracowanie definicji i terminów dla tematów badawczo-projektowych, w których będą eksponowane czynności pomiaru cech (determinant, parametrów), wyszczególnione wcześniej w interpretacji projektu. Proces operacjonalizacji jest niezbędny dla skonkretyzowania opisu przedmiotu badań lub projektowania, ponieważ umożliwia rozstrzygnięcie o praktycznym zastosowaniu danej definicji. Skutkiem tego, jest otrzymanie klarownej i skonkretyzowanej definicji projektu, sprecyzowanej pod względem interpretacji tematu projektu oraz zakresu przedmiotowego i funkcjonalnego projektu[2]. Operacjonalizacja definicji projektu jest procesem składającym się z [3]:

  • opracowania definicji operacyjnej projektu (przez wskazanie metod i formuł pomiaru określonych cech),
  • empirycznego potwierdzenia istnienia wyróżnionych cech (własności, właściwości), charakterystycznych dla desygnatów, należących do zakresu przedmiotowego projektu,
  • zweryfikowania lub sfalsyfikowania twierdzeń (hipotez) w procesie ich sprawdzania,
  • potwierdzenia lub odrzucenia danych źródłowych; określenia stopnia ich ścisłości i rzetelności.

Operacjonalizacja modelu konceptualnego

W celu stworzenia definicji operacyjnych dla pojęć i związków między nimi, należy opisać wszystkie elementy modelu konceptualnego, by umożliwić[4]:

  • takie samo zrozumienie ich nie tylko przez badacza, ale też przez inne osoby, stąd wszelakie pojęcia abstrakcyjne powinny być opisane jednoznacznie w formie zdarzeń, które są mierzalne,
  • określenie specyfiki zjawisk opisywanych w modelu konceptualnym, co sprowadza się do decyzji czy konkretne zjawisko można obserwować i mierzyć wprost (np. płeć), czy jest bardziej złożone, wielowymiarowe, nieobserwowalne bezpośrednio,
  • sprecyzowanie jak konkretnie mierzyć elementy modelu koncepcyjnego:
    • przy opracowywaniu badania ankietowego - jakie pytanie kwestionariusza zastosować, czy zastosować jedno pytanie czy kilka, a jeżeli kilka to jak je ze sobą powiązać, czy też analizować je osobno, jakiego słownictwa używać, jakie formy odpowiedzi zastosować,
    • przy korzystaniu z danych zastanych - z których danych można wykorzystać do pomiaru danego pojęcia, które zmienne/pytania, czy jedno pytanie, czy kilka, a jeżeli kilka to jak je ze sobą powiązać, czy też analizować osobno,
    • określenie metody mierzenia powiązań występujących między pojęciami w modelu konceptualnym (np. współczynnik korelacji liniowej Pearsona).

Znaczenie operacjonalizacji

Pominięcie operacjonalizacji, bądź nierzetelne, niedokładne przeprowadzenie jej, skutkuje brakiem możliwości wiarygodnego wnioskowania dotyczącego związków między mierzonymi zmiennymi, jak i również niewłaściwą interpretacją wyników wykonywanych analiz.


Operacjonalizacjaartykuły polecane
System ERPIdentyfikacja procesówPodejście procesoweProces gospodarczyProcesowe podejście do controllinguMetoda WCMIdentyfikacjaARISStrategiczny system informacyjny

Przypisy

  1. Mesjasz Cz. (2016), s. 22
  2. Stabryła A. (2006), s. 54
  3. Stabryła A. (2006), s. 55
  4. Węziak-Białowolska (2011), s.11

Bibliografia

  • Borys T., Fiedor B. (2005), Operacjonalizacja i pomiar kategorii zrównoważonego rozwoju-przyczynek do dyskusji, "Rachunki narodowe. Wybrane problemy i przykłady zastosowań", Uniwersytet Łódzki Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny, s. 115-132
  • Mesjasz Cz. (2016), Operacjonalizacja cech kapitału intelektualnego, "Studia Ekonomiczne", T. 263, s. 19-35
  • Stabryła A. (2006), Zarządzanie projektami ekonomicznymi i organizacyjnymi, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
  • Węziak-Białowolska D. (2011), Operacjonalizacja i skalowanie w ilościowych badaniach społecznych, Zeszyty Naukowe Instytut Statystyki i Demografii SGH, Nr 16
  • Wronka M. (2014), Sukces i jego pomiar w przedsiębiorstwach społecznych - próba operacjonalizacji, Prace Naukowe Wałbrzyskiej Wyższej Szkoły Zarządzania i Przedsiębiorczości, T. 27


Autor: Szymon Gregorczyk