Ogólne warunki ubezpieczenia

Ogólne warunki ubezpieczenia
Polecane artykuły
Zasada swobody umów Umowa zlecenie Umowa ustna Umowa cywilno-prawna List intencyjny Umowa najmu Umowa międzynarodowa Układy zbiorowe pracy Prawo pierwokupu

Ogólne warunki ubezpieczenia to dokument stanowiący załącznik do umowy ubezpieczenia regulujący podstawowe zagadnienia dotyczące odpowiedzialności i obowiązków stron tej umowy.

Ogólne warunki ubezpieczenia

Ogólne warunki ubezpieczenia to "ogólne warunki dotyczące umów ubezpieczenia zawieranych przez jednostki gospodarki uspołecznionej". Normują one sposoby zawierania umów. Odnoszą się do składek, w tym sposobu ich wypłacania. Ustalają zakres odpowiedzialności ubezpieczyciela.(Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r., Kodeks Cywilny, Dz. U. nr 16, poz. 93, Art. 807., s. 172)

"Postanowienia Ogólnych warunków ubezpieczenia nie stanowią integralnej części umowy ubezpieczenia" lecz "stanowią zjawisko wobec umowy ubezpieczenia zewnętrzne, kształtujące jednak swoimi postanowieniami treść stosunku prawnego ubezpieczenia". (O. Doan i in.1996, s. 53)

Co określają ogólne warunki ubezpieczenia

Według Art. 16. Ustawy o działalności ubezpieczeniowej "Ogólne warunki ubezpieczenia określają w szczególności:

1. rodzaj ubezpieczenia i jego przedmiot,
2. warunki zmiany sumy ubezpieczenia lub sumy gwarancyjnej, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia taką zmianę przewidują;
3. prawa i obowiązki stron umowy ubezpieczenia,
4. zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń,
5. sposób ustalania rozmiaru szkody - przy ubezpieczeniach majątkowych,
6. sposób określania sumy odszkodowania lub innego świadczenia, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują odstępstwa od zasad przewidzianych w przepisach prawa;
7. sposób ustalania i opłacania składki ubezpieczeniowej;
8. metodę i sposób indeksacji składek ubezpieczeniowych, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują indeksację składek;
9. tryb i warunki dokonania zmiany umowy ubezpieczenia zawartej na czas nieokreślony;
10. przesłanki, sposób oraz termin wypowiedzenia umowy ubezpieczenia, jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia przewidują taką możliwość, a także przesłanki, sposób oraz termin wystąpienia z umowy ubezpieczenia grupowego;
11. termin i sposób odstąpienia od umowy ubezpieczenia". (Ustawa z dnia 11 września 2015r., O działalności ubezpieczeniowej, Dz. U. RP., poz. 1844, art. 16, s. 11)

Określają one zatem te elementy, które są istotne przy podejmowaniu decyzji o zawarciu takiej umowy oraz te, które są ważne podczas realizacji umowy ubezpieczenia (czyli w sytuacji, kiedy trzeba będzie dokonać wypłaty odszkodowania). Jeśli ubezpieczający pozna ogólne warunki ubezpieczenia przed zawarciem umowy to ma możliwość brać odpowiedni udział w procesie zawierania tej umowy poprzez aktywne kształtowanie treści (M. i M. Capik 1996, s. 27)

Kto ustala Ogólne warunki ubezpieczenia

Ogólne warunki ubezpieczenia stanowią podstawę do zawarcia umowy ubezpieczenia. Ustalane są przez zakład ubezpieczeń. (M. i M. Capik 1996 s. 18)

Art. 812. Kodeksu Cywilnego określa jasno że "zakład ubezpieczeń obowiązany jest podać w dokumencie ubezpieczenia tekst ogólnych warunków ubezpieczenia, na których podstawie umowa została zawarta". Ogólne warunki ubezpieczeń nie muszą być podane w dokumentach ubezpieczeniowych tylko wtedy, "jeżeli ogólne warunki ubezpieczenia były ogłoszone lub wyłożone do publicznej wiadomości, zakład ubezpieczeń może w dokumencie ubezpieczenia bądź tylko powołać się na ogólne warunki, bądź też zamieścić w umowie wyciąg z tych warunków zawierający najbardziej istotne ich postanowienia podając, gdzie warunki te zostały ogłoszone lub wyłożone do publicznej wiadomości". (Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964r., Kodeks Cywilny, Dz. U. nr 16, poz. 93, Art. 812., s. 172)

Bibliografia

• Capik M. i M., (1996), Ubezpieczenia bez tajemnic, TWIGGER, Warszawa
• Doan. O (red.) (1996), Ubezpieczenia życiowe, Poltext, Warszawa
• Pokrzywniak J. (2016), Ogólne warunki ubezpieczenia w świetle kodeksu cywilnego oraz ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej - zagadnienia wybrane, Prawo asekuracyjne nr 2
• Ronka-Chmielowiec W. (red.) (2016), Ubezpieczenia, C.H.Beck, Warszawa
• Ustawa z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej Dz.U. 2015 poz. 1844
• Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
• Zaradkiewicz K. (red.) (2013), Niedozwolone postanowienia umowne w umowach ubezpieczenia, Wiadomości ubezpieczeniowe, numer specjalny 1

Autor: Joanna Fortuna

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.