Luca Pacioli: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
mNie podano opisu zmian |
||
| (Nie pokazano 15 wersji utworzonych przez 3 użytkowników) | |||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Luca Pacioli''' (Luca Bartolomeo de Pacioli, Luca di Borgo) - żył i tworzył na przełomie XV i XVI wieku. Swoje młodzieńcze lata zamieszkiwał w mieście '''Sansepolcro'''. Jedną z ważniejszych osób w jego dzieciństwie był '''Piero della Francesca''', poważany uczony, który pozwolił Pacioliemu rozwinąć się intelektualnie. Następnie Pacioli został przez niego wysłany do Wenecji, gdzie szkolił się dalej z zakresu matematyki i logiki. Później dzięki swoim umiejętnością został edukatorem dzieci u bogatego kupca '''Antonia Rompiasiego'''. Goszcząc w domu Rompiasiego Pacioli mógł zgłębiać wiedzę na temat praktyki handlarzy i kierowania spraw handlowych w ważnym mieście kupieckim, jakim była wtedy Wenecja. Następnie wyruszył do Rzymu, gdzie miał okazję spotkać wybitnego uczonego '''Leona Battistę Albertiego'''. Po jego śmierci Luka Pacioli zdecydował się związać z zakonem franciszkanów, gdzie dalej poszerzał swoją wiedzę. Następnie nauczał na różnych uniwersytetach we Włoszech, aby około 1493 roku powrócić do Wenecji i w '''1494''' roku wydać efekt swojej ciężkiej i mozolnej pracy w postaci dzieła '''"Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita"''', któremu poświęcił większą część swojego dotychczasowego życia. Jednym z ważniejszych wyjazdów w życiu Paciolego była podróż do Mediolanu około roku 1496 na dwór księcia '''Lodovica Sforzy''', w celu wykładania matematyki. W Mediolanie poznał Leonarda da Vinci, z którym później się zaprzyjaźnił i nawiązał współpracę, która objawiała się tym, że Luka Pacioli pomagał mu w matematyce, natomiast Leonardo da Vinci był twórcą rysunków do dzieł Paciolego. Gdy panowanie Lodovica Sforzy dobiegło końca zajmował się między innymi sprawowaniem kontroli nad częścią majątku papieża Juliusza II, a także został przełożonym klasztoru w Borgo Sansepolcro, jednak konflikty z zakonnikami nie pozwoliły Paciolemu na piastowanie tej funkcji [[zbyt]] długo. '''Zmarł około roku 1517''' w wieku 70 lat zostawiając po sobie ogromny wkład w [[rozwój]] nauki (S.Sojak, M. Kowalska, 2015, s. 3-5). | |||
==TL;DR== | |||
Luca Pacioli był włoskim uczonym i matematykiem, który żył na przełomie XV i XVI wieku. Jego najważniejszym dziełem było "Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita", które było pierwszym dziełem o rachunkowości. W książce Pacioli omawiał ważne aspekty handlu i prowadzenia księgowości. Wskazywał na konieczność posiadania gotówki, umiejętność szybkiego liczenia i prowadzenia dokładnych zapisów. Opisywał także trzy ważne księgi do prowadzenia ewidencji księgowej: Memoriał, Dziennik i Księgę Główną. Pacioli propagował zasadę podwójnego zapisu i udzielał porad dotyczących zarządzania księgami handlowymi. Zmarł w wieku 70 lat, pozostawiając po sobie ogromny wkład w rozwój nauki. | |||
==Miejsca dydaktycznej pracy Paciolego== | ==Miejsca dydaktycznej pracy Paciolego== | ||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
| Linia 25: | Linia 11: | ||
|'''Poziom nauczania''' | |'''Poziom nauczania''' | ||
|- | |- | ||
| | |1464-1470 | ||
|Wenecja | |Wenecja | ||
|abbaco^ | |abbaco^ | ||
|- | |- | ||
| | |1472-1474 | ||
|Neapol | |Neapol | ||
|abbaco | |abbaco | ||
|- | |- | ||
| | |1475-1480 | ||
|Perugia | |Perugia | ||
|abbaco | |abbaco | ||
|- | |- | ||
| | |1486-1488 | ||
|Perugia | |Perugia | ||
|abbaco | |abbaco | ||
|- | |- | ||
| | |1488-1489 | ||
|Rzym | |Rzym | ||
|uniwersytet | |uniwersytet | ||
|- | |- | ||
| | |1488-1490 | ||
|Neapol | |Neapol | ||
|uniwersytet | |uniwersytet | ||
| Linia 53: | Linia 39: | ||
|abbaco | |abbaco | ||
|- | |- | ||
| | |1496-1499 | ||
|Mediolan | |Mediolan | ||
|abbaco | |abbaco | ||
| Linia 61: | Linia 47: | ||
|uniwersytet | |uniwersytet | ||
|- | |- | ||
| | |1500-1506 | ||
|Florencja | |Florencja | ||
|uniwersytet | |uniwersytet | ||
|- | |- | ||
| | |1501-1502 | ||
|Bolonia | |Bolonia | ||
|uniwersytet | |uniwersytet | ||
|- | |- | ||
| | |1510-1511 | ||
|Perugia | |Perugia | ||
|abbaco i uniwersytet | |abbaco i uniwersytet | ||
|- | |- | ||
| | |1507-1508 | ||
|Wenecja | |Wenecja | ||
|uniwersytet | |uniwersytet | ||
| Linia 82: | Linia 68: | ||
|} | |} | ||
^Odpowiednik współczesnej szkoły średniej | ^Odpowiednik współczesnej szkoły średniej | ||
<google>n</google> | |||
Źródło: A. Sangster, 2010, za: S.Hońko, 2013, s. 3 | Źródło: A. Sangster, 2010, za: S.Hońko, 2013, s. 3 | ||
=="Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et | =="Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita"== | ||
Największy twór Paciolego tj. '''"Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et | Największy twór Paciolego tj. '''"Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita" został nazwany pierwszym dziełem o rachunkowości'''. W pierwszej części książki autor mówi o sprawach koniecznych przy działalności kupieckiej. Najważniejsza jest [[gotówka]] i różnego rodzaju dobra, aczkolwiek Pacioli wspominał o tym, że można uzyskać powodzenie w biznesie bez tych rzeczy. Zwraca również uwagę na podejście do biznesu, aby podchodzić do tego z wiarą. Równie ważna cechą jest '''[[zdolność]] szybkiego liczenia i umiejętność właściwego odnotowania operacji'''. Następnie określa trzy konieczne księgi do prowadzenia ewidencji księgowej, a mianowicie '''Memoriał, Dziennik''' i '''Księgę Główną'''. W Memoriale zapisuje się wszystkie prowadzone [[transakcje]]. Pacioli doradza, aby wprowadzić tam monety i wagę kruszcu, zwraca również uwagę na [[rzetelność]] ich realizowania. Wyszczególnia w Dzienniku dwie nazwy, a są nimi '''"PER" (Winien)''' i '''"A" (Ma)''', które dotyczą '''dłużnika''' i '''wierzyciela'''. W kolejnej części Pacioli omawia prowadzenie Księgi Głównej, w której powinna się znaleźć lista wszystkich kredytobiorców i wierzycieli w porządku alfabetycznym. Luka Pacioli w głównej mierze skupiał się, aby stosować '''zasadę podwójnego zapisu''', która mówi o tym, że dla jednej pozycji w Dzienniku trzeba wykonać dwie w Księdze Głównej. Ma on również poczucie, że każdy [[księgowy]] może się pomylić i dlatego wyjaśnia jak w takim przypadku unieważnić błędny [[zapis]]. Ostatni rozdział przedstawia zestawienie zasad i form zarządzania księgami handlowymi, a także zawiera wiele przydatnych porad (L. Pacioli, 2007, za: S.Sojak, M. Kowalska, 2015, s. 8-11). | ||
{{infobox5|list1={{i5link|a=[[Maszyna Turinga]]}} — {{i5link|a=[[Psychologia pozytywna]]}} — {{i5link|a=[[Efekt Krugera-Dunninga]]}} — {{i5link|a=[[Yoshio Kondo]]}} — {{i5link|a=[[Klasyczna szkoła zarządzania]]}} — {{i5link|a=[[Zdarzyło się w firmie]]}} — {{i5link|a=[[Geocentryzm]]}} — {{i5link|a=[[Leming]]}} — {{i5link|a=[[Modele certyfikacji kierowników projektów]]}} — {{i5link|a=[[Inżynieria jakości]]}} }} | |||
==Bibliografia== | ==Bibliografia== | ||
<noautolinks> | |||
* Hońko S. | * Hońko S. (2013), ''Luca Pacioli - Prekursor Dydaktyki W Rachunkowości'', Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica, nr 72 | ||
* Niemczyk L. | * Niemczyk L. (2010), ''Program badawczy Luca Paciolego'', Gospodarka Narodowa, nr 9 | ||
* Pacioli L., Tractatus XI, De Computis et Scipturis, Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalità | * Pacioli L. (2007), ''Tractatus XI, De Computis et Scipturis, Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalità'', Warszawa , SKwP | ||
* Sojak S., Kowalska M. | * Sojak S., Kowalska M. (2015), ''[https://ztr.skwp.pl/api/files/view/32036.pdf Z historii rachunkowości Księgowość podwójna według Pacioliego i jego włoskich naśladowców z XVI i XVII wieku]''. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 81, nr 137 | ||
</noautolinks> | |||
{{a|Kamil Folta}} | {{a|Kamil Folta}} | ||
[[Kategoria: | [[Kategoria:Znani praktycy i badacze]] | ||
{{#metamaster:description|Luca Pacioli - włoski matematyk i uczeń Piero della Francesca. Autor Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita. Współpracownik Leonarda da Vinci.}} | |||
Aktualna wersja na dzień 21:03, 7 sty 2024
Luca Pacioli (Luca Bartolomeo de Pacioli, Luca di Borgo) - żył i tworzył na przełomie XV i XVI wieku. Swoje młodzieńcze lata zamieszkiwał w mieście Sansepolcro. Jedną z ważniejszych osób w jego dzieciństwie był Piero della Francesca, poważany uczony, który pozwolił Pacioliemu rozwinąć się intelektualnie. Następnie Pacioli został przez niego wysłany do Wenecji, gdzie szkolił się dalej z zakresu matematyki i logiki. Później dzięki swoim umiejętnością został edukatorem dzieci u bogatego kupca Antonia Rompiasiego. Goszcząc w domu Rompiasiego Pacioli mógł zgłębiać wiedzę na temat praktyki handlarzy i kierowania spraw handlowych w ważnym mieście kupieckim, jakim była wtedy Wenecja. Następnie wyruszył do Rzymu, gdzie miał okazję spotkać wybitnego uczonego Leona Battistę Albertiego. Po jego śmierci Luka Pacioli zdecydował się związać z zakonem franciszkanów, gdzie dalej poszerzał swoją wiedzę. Następnie nauczał na różnych uniwersytetach we Włoszech, aby około 1493 roku powrócić do Wenecji i w 1494 roku wydać efekt swojej ciężkiej i mozolnej pracy w postaci dzieła "Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita", któremu poświęcił większą część swojego dotychczasowego życia. Jednym z ważniejszych wyjazdów w życiu Paciolego była podróż do Mediolanu około roku 1496 na dwór księcia Lodovica Sforzy, w celu wykładania matematyki. W Mediolanie poznał Leonarda da Vinci, z którym później się zaprzyjaźnił i nawiązał współpracę, która objawiała się tym, że Luka Pacioli pomagał mu w matematyce, natomiast Leonardo da Vinci był twórcą rysunków do dzieł Paciolego. Gdy panowanie Lodovica Sforzy dobiegło końca zajmował się między innymi sprawowaniem kontroli nad częścią majątku papieża Juliusza II, a także został przełożonym klasztoru w Borgo Sansepolcro, jednak konflikty z zakonnikami nie pozwoliły Paciolemu na piastowanie tej funkcji zbyt długo. Zmarł około roku 1517 w wieku 70 lat zostawiając po sobie ogromny wkład w rozwój nauki (S.Sojak, M. Kowalska, 2015, s. 3-5).
TL;DR
Luca Pacioli był włoskim uczonym i matematykiem, który żył na przełomie XV i XVI wieku. Jego najważniejszym dziełem było "Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita", które było pierwszym dziełem o rachunkowości. W książce Pacioli omawiał ważne aspekty handlu i prowadzenia księgowości. Wskazywał na konieczność posiadania gotówki, umiejętność szybkiego liczenia i prowadzenia dokładnych zapisów. Opisywał także trzy ważne księgi do prowadzenia ewidencji księgowej: Memoriał, Dziennik i Księgę Główną. Pacioli propagował zasadę podwójnego zapisu i udzielał porad dotyczących zarządzania księgami handlowymi. Zmarł w wieku 70 lat, pozostawiając po sobie ogromny wkład w rozwój nauki.
Miejsca dydaktycznej pracy Paciolego
| Lata | Miejscowość | Poziom nauczania |
| 1464-1470 | Wenecja | abbaco^ |
| 1472-1474 | Neapol | abbaco |
| 1475-1480 | Perugia | abbaco |
| 1486-1488 | Perugia | abbaco |
| 1488-1489 | Rzym | uniwersytet |
| 1488-1490 | Neapol | uniwersytet |
| 1491 | Sansepolcro | abbaco |
| 1496-1499 | Mediolan | abbaco |
| 1499 | Florencja | uniwersytet |
| 1500-1506 | Florencja | uniwersytet |
| 1501-1502 | Bolonia | uniwersytet |
| 1510-1511 | Perugia | abbaco i uniwersytet |
| 1507-1508 | Wenecja | uniwersytet |
| 1514 | Rzym | uniwersytet |
^Odpowiednik współczesnej szkoły średniej
Źródło: A. Sangster, 2010, za: S.Hońko, 2013, s. 3
"Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita"
Największy twór Paciolego tj. "Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalita" został nazwany pierwszym dziełem o rachunkowości. W pierwszej części książki autor mówi o sprawach koniecznych przy działalności kupieckiej. Najważniejsza jest gotówka i różnego rodzaju dobra, aczkolwiek Pacioli wspominał o tym, że można uzyskać powodzenie w biznesie bez tych rzeczy. Zwraca również uwagę na podejście do biznesu, aby podchodzić do tego z wiarą. Równie ważna cechą jest zdolność szybkiego liczenia i umiejętność właściwego odnotowania operacji. Następnie określa trzy konieczne księgi do prowadzenia ewidencji księgowej, a mianowicie Memoriał, Dziennik i Księgę Główną. W Memoriale zapisuje się wszystkie prowadzone transakcje. Pacioli doradza, aby wprowadzić tam monety i wagę kruszcu, zwraca również uwagę na rzetelność ich realizowania. Wyszczególnia w Dzienniku dwie nazwy, a są nimi "PER" (Winien) i "A" (Ma), które dotyczą dłużnika i wierzyciela. W kolejnej części Pacioli omawia prowadzenie Księgi Głównej, w której powinna się znaleźć lista wszystkich kredytobiorców i wierzycieli w porządku alfabetycznym. Luka Pacioli w głównej mierze skupiał się, aby stosować zasadę podwójnego zapisu, która mówi o tym, że dla jednej pozycji w Dzienniku trzeba wykonać dwie w Księdze Głównej. Ma on również poczucie, że każdy księgowy może się pomylić i dlatego wyjaśnia jak w takim przypadku unieważnić błędny zapis. Ostatni rozdział przedstawia zestawienie zasad i form zarządzania księgami handlowymi, a także zawiera wiele przydatnych porad (L. Pacioli, 2007, za: S.Sojak, M. Kowalska, 2015, s. 8-11).
| Luca Pacioli — artykuły polecane |
| Maszyna Turinga — Psychologia pozytywna — Efekt Krugera-Dunninga — Yoshio Kondo — Klasyczna szkoła zarządzania — Zdarzyło się w firmie — Geocentryzm — Leming — Modele certyfikacji kierowników projektów — Inżynieria jakości |
Bibliografia
- Hońko S. (2013), Luca Pacioli - Prekursor Dydaktyki W Rachunkowości, Folia Pomeranae Universitatis Technologiae Stetinensis. Oeconomica, nr 72
- Niemczyk L. (2010), Program badawczy Luca Paciolego, Gospodarka Narodowa, nr 9
- Pacioli L. (2007), Tractatus XI, De Computis et Scipturis, Summa de Arithmetica, Geometria, Proportioni et Proportionalità, Warszawa , SKwP
- Sojak S., Kowalska M. (2015), Z historii rachunkowości Księgowość podwójna według Pacioliego i jego włoskich naśladowców z XVI i XVII wieku. Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, t. 81, nr 137
Autor: Kamil Folta
