Koniunktura gospodarcza

Koniunktura gospodarcza
Polecane artykuły
Cykl koniunkturalny Wstrząs popytowy Podaż globalna Stagnacja Produkcja potencjalna Cykl Juglara Krzywa doświadczeń Inflacja krocząca Bezrobocie

Koniunktura gospodarcza to wszelkie zmiany aktywności gospodarczej przejawiające się w zmianach podstawowych wskaźników ekonomicznych. Wskaźniki te to wskaźniki agregatowe określające kondycję gospodarki, a więc np. PKB, PNB, inwestycja, konsumpcja,wskaźniki bezrobocia, inflacji.

Koniunktura odzwierciedla cykliczny przebieg procesu gospodarowania i odnosi się zarówno do stanu jak i dynamiki zjawisk i procesów gospodarczych.

Podział nauki o koniunkturze:

• teoria cyklu koniunkturalnego,
• badania wahań koniunkturalnych - dotyczą najczęściej krótkiego i średniego okresu.

Wahania gospodarcze:

• trend - reprezentuje on w sposób systematyczny i regularny długookresowe zmiany występujące z poziomie danego zjawiska powodowane np. zmianami podaży czynnika, pracy, kapitału, wprowadzenia postępu technicznego i naukowego. Jest to wygładzona ścieżka obrazująca rozwój produkcji w długim okresie po wyeliminowaniu krótkookresowych wahań,
• wahania koniunkturalne - są powtarzającymi się ze względną regularnością i średniookresowymi zmianami aktywności gospodarczej. Wyrażają się w ekspansja|ekspansji lub kurczeniu się tej aktywności wokół linii trendu,
• wahania sezonowe - obejmują zmiany w działalności gospodarczej dokonujące się na przestrzeni roku kalendarzowego,
• wahania przypadkowe - są zmianami w działalności gospodarczej powodowanymi bliżej nieokreślonymi przyczynami, mającymi charakter losowy,

Cechy wahań koniunkturalnych:

• obejmują zasięgiem całą gospodarkę,
• mają charakter krótko i średniookresowy,
• powtarzają się ze względną regularnością.

Przyczyny wahań koniunkturalnych

• przyczyny zewnętrzne (egzogeniczne) - ich źródło jest poza ekonomicznym otoczeniem systemu gospodarczego. Są to: wojny, rewolucje, odkrycia nowych złóż, zmiany demograficzne, innowacje techniczne, zjawiska przyrodnicze.
• przyczyny wewnętrzne (endogeniczne) - są to czynniki bezpośrednio związane z systemem gospodarczym. Są to: popyt konsumpcyjny, popyt inwestycyjny oraz polityka rządu.

Cykl koniunkturalny

Jest to okres między dwoma kolejnymi kryzysami lub okresowo wytwarzające się wahania istotnych składników, przejawów życia gospodarczego:

• wielkość produkcji,
• ceny,
• zyski,
• stopa inflacji.

Gospodarka charakteryzuje się pewnymi stałymi tendencjami: wzrosty, spadki, stagnacja. Wytycza się sinusoidy. Ciągły wzrost byłby szkodliwy dla gospodarki.

Charakterystyka gospodarki w poszczególnych fazach cyklu koniunkturalnego

• kryzys - w gospodarce występuje wtedy nadwyżka podaży nad popytem. Producenci mają problem ze sprzedażą swoich produktów, a co za tym idzie w magazynach narastają zapasy. Produkcja zostaje ograniczona. Konsekwencją jest spadek cen lub mniejsza stopa inflacji. Przychody i zyski w przedsiębiorstwach maleją. Wzrasta natomiast bezrobocie, ponieważ przedsiębiorcy redukują liczbę pracowników.
• depresja - w tym okresie pojawia się spadkowy trend produkcji, zatrudnienia, cen, zysku, inwestycji i konsumpcji. Wiele z przedsiębiorstw bankrutuje, ponieważ nie mają możliwości wykorzystania swojej potencjalnej zdolności produkcyjnej. Spadek, dotyczy także wydajności produkcji. Maleje podaż a co za tym idzie rosną ceny. Występuje, także wysokie bezrobocie.
• ożywienie - faza ta charakteryzuje się wzrostem zainteresowania producentów zwiększeniem produkcji. Wzrasta również popyt inwestycyjny. Maleje w tym okresie natomiast bezrobocie. Zauważalny jest wzrost dochodów ludności i wzrost popytu konsumpcyjnego.
• rozkwit - w tym okresie występuje pełne wykorzystanie zdolności produkcyjnych. Wszyscy, którzy poszukują pracy najczęściej ją znajdują. W tym czasie występuje wysoka sprzedaż oraz wysoki stopy zysku. Popyt inwestycyjny oraz konsumpcyjny jest na wysokim poziomie.

Bibliografia

• Begg D., Fischer S., Dornbusch R. (1992). Makroekonomia, PWE Warszawa.
• Lis S. (2011). Współczesna makroekonomia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.
• Nasiłkowski A. (1996). System rynkowy. Podstawy mikro- i makroekonomii, Warszawa.
• Nojszewska E. (1998). Podstawy ekonomii, Warszawa.
• Sepkowska Z. (2013). Podstawy Mikro- i Makroekonomii, Difin, warszawa.
• Lis S. (2011). Współczesna makroekonomia, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Kraków.

Autor: Karolina Molong, Renata Suska