Skutki migracji

Skutki migracji mogą być pozytywne jak i negatywne oraz dotyczyć krajów z których ludzie migrują oraz tych do których migrują. Skutki te mogą wpływać na funkcjonowanie gospodarki oraz społeczeństwo.

Formy przemieszczania się ludności(S. Kozak 2010, s.16-17):

• Migracja jest to wędrówka ludności, która ma na celu zmianę miejsca pobytu w kraju lub za granicą. Na jej rozmiar duży wpływ ma stan gospodarki. Migracje we współczesnym świecie mają charakter masowy, oraz mają wpływ na wiele dziedzin życia i systemów państwa.
• Emigracja natomiast to wyjazd z kraju ojczystego do innego państwa z różnych przyczyn oraz osiedlenie się tam na stałe lub na pewien okres czasu. Emigracja jest formą migracji.
• Imigracja oznacza przybycie do nowego miejsca zamieszkania.
• Repatriacja to powrót do kraju ojczystego osób, które nie z własnej woli znalazły się poza jego granicami.
• Reemigracja to powrót z emigracji.
• Deportacja to przymusowe przesiedlenie czy też wydalenie z kraju.

TL;DR

Migracje mają różne formy i przyczyny, a ich skutki mogą być zarówno pozytywne, jak i negatywne. Skutki migracji dotyczą zarówno kraju, z którego ludzie wyjeżdżają, jak i kraju, do którego przyjeżdżają. Migracje mają wpływ na gospodarkę, społeczeństwo i przedsiębiorstwa. Skutki migracji mogą obejmować obniżenie bezrobocia, transfer środków finansowych, zróżnicowanie kulturowe społeczeństwa, ale także trudności z zatrudnieniem i rozpad rodzin. Migracje mogą mieć również skutki polityczne, takie jak wzrost populizmu i postaw nacjonalistycznych. Migracje zarobkowe mogą prowadzić do eurosieroctwa, czyli sytuacji, w której dziecko wychowuje się bez rodzica, który wyjechał za granicę w celach zarobkowych.

Rodzaje migracji

Możemy wyróżnić różne typy migracji według różnych kryteriów. Ze względu na przyczynę oraz czas trwania wyróżniamy następujące rodzaje (S. Kozak 2010, s.18):

• stała
• czasowa
• okresowa
• sezonowa
• wahadłowa
• zarobkowa
• wojenna
• ekonomiczna
• legalna i nielegalna

Migracja wewnętrzna i zewnętrzna

Migrację możemy również podzielić na migrację zewnętrzną i wewnętrzną.

Migracja wewnętrzna może przybierać postać (P.Cymanow 2010, s.34):

• migracji ze wsi do miasta np. w związku z poszukiwaniem pracy,
• migracji z miasta do wsi, aby ponosić mniejsze koszty utrzymania oraz w związku z ogólnym stanem środowiska miasta
• migracji z miasta do miasta spowodowanej statusem społecznym czy zawodowym
• migracji ze wsi do wsi

Migracja zewnętrzna polega na zmianie miejsca i kraju zamieszkania.

Przyczyny migracji za granicę

• bezrobocie
• niskie zarobki
• edukacja za granicą, chęć kształcenia
• podjęcie leczenia za granicą
• chęć przygód i poznania czegoś nowego
• kariera w międzynarodowych firmach
• motywy religijne

Skutki migracji

W literaturze wyróżniane są skutki migracji dla kraju wysyłającego i kraju przyjmującego migrantów (S. Kozak 2010, s. 26-27).

Skutki pozytywne dla kraju wysyłającego:

• obniżenie wskaźników bezrobocia,
• transfer środków finansowych, inwestowanie w kraju,
• obniżenie wskaźników ubóstwa,
• zwiększenie popytu wewnętrznego,
• podnoszenie standardów życia,
• rozwój sektora usług, np. firm transportowych i agencji turystycznych organizujących przewozy międzynarodowe,
• wzrost zapotrzebowania na lokalne przedsiębiorstwa budowlane, ponieważ transfer zarobków jest przeznaczany głównie na budowę domów, remonty,
• nabycie umiejętności językowych,
• stykanie się z obcymi kulturami.

Skutki negatywne:

• trudne pozyskanie nowych rąk do pracy lub utrzymanie już zatrudnionych,
• niedopasowanie popytu i podaży pracy,
• odpływ osób dobrze wykształconych, utrata kapitału ludzkiego (tzw. brain drain),
• spadek PKB,
• rozdzielenie rodzin, rozpad,
• zmiany w strukturze wieku i płci ludności,
• zmiany struktur społeczno-kulturowych,
• oderwanie od rodzimej kultury.

Skutki migracji dla kraju przyjmującego:

• wzrost liczby ludności obcej,
• niezadowolenie obywateli, w związku z zatrudnianiem obcokrajowców zamiast rodzimych pracowników,
• zróżnicowanie kulturowe społeczeństwa,
• napływ specjalistów,
• problemy socjalne np. zapewnienie opieki zdrowotnej.

Skutki dla migrującego (P. Dobrowolska 2016, s.66):

• wyższe zarobki
• wyższy standard życia oraz poziom bezpieczeństwa materialnego
• podnoszenie kwalifikacji
• spełnianie aspiracji zawodowych
• transfer wiedzy
• transfer środków finansowych
• podnoszenie kwalifikacji językowych

Skutki migracji dla przedsiębiorstw

Skutki migracji z perspektywy kraju przyjmującego (D. Klimek 2014 s.110):

Dla przedsiębiorstw dużych:

• zaspokojenie popytu na pracowników wysoko wykwalifikowanych

Dla przedsiębiorstw małych:

• zdobycie taniego pracownika, mobilnego
• niechęć lokalnej społeczności do obcokrajowców

Dla podmiotów usługowych:

• zaspokojenie popytu na usługi specjalistyczne
• ucieczka od zawodów, które wykonują obcokrajowcy - ich segmentacja

Rolnictwo:

• pozyskanie pracowników do pracy o charakterze sezonowym
• zostawienie pracy nisko prestiżowej obcokrajowcom, odchodzenie od niej

Skutki polityczne

Niekontrolowany napływ obcokrajowców rodzi wiele problemów z ich ulokowaniem oraz niechęć rodzimych mieszkańców. Zagrożenia związane ze zjawiskiem migracji przyczyniły się do powstawania ruchów populistycznych. Populizm może być traktowany jako ideologia lub strategia polityczna. W populizmie istotne jest wskazanie wroga, który odpowiada za złą sytuację ludu. W myśli populistycznej ważne jest przekonanie o trwałym podziale społeczeństwa (K. Jędrzejczyk-Kuliniak 2017 s. 22). Zaczęto również wykazywać postawy nacjonalistyczne, objawiające się przekładaniem interesów własnego narodu nad interesami innych narodów.

Eurosieroctwo

Z migracją zarobkową jest związany termin eurosieroctwa. Stanisław Kozak definicję eurosieroctwa przedstawia w następujący sposób:"Eurosieroctwo to fakt nieposiadania przez niepełnoletniego obojga rodziców lub jednego rodzica którzy opuścili kraj za pracą. W takim razie eurosierota to dziecko, które wychowuje się bez co najmniej jednego rodzica, który wyjechał za granicę w celach zarobkowych"(S. Kozak 2010, s. 113).

Skutki migracji — artykuły polecane

Konsekwencje rozwoju turystyki — Suburbanizacja — Bezrobocie — Funkcje turystyki — Determinanty popytu turystycznego — Bezrobocie strukturalne — Drenaż mózgów — Migracja — Turystyka miejska

Bibliografia

• Cymanow P. (2010), Społeczne i ekonomiczne konsekwencje migracji zewnętrznych mieszkańców obszarów wiejskich, Zeszyty Naukowe SGGW w Warszawie. Problemy Rolnictwa Światowego, Warszawa
• Dobrowolska P. (2016), Wpływ migracji społecznych na polski rynek pracy, Rynek - Społeczeństwo - Kultura, nr 3
• Hirszfeld Z., Kaczmarczyk P. (1999), Ekonomiczne i społeczne skutki migracji na poziomie mikrospołecznym, Instytut Studiów Społecznych UW, Warszawa
• Jędrzejczyk-Kuliniak K. (2017). Wymiary antagonizowania się kultur. Sekurytyzacja kryzysu migracyjnego., Zakład Edukacji Międzykulturowej i Badań nad Wsparciem Społecznym, Wrocław
• Klimek D. (2014). Funkcja ekonomiczna migracji zarobkowej z Ukrainy do Polski z perspektywy polskich przedsiębiorców., Uniwersytet Łódzki, Łódź
• Kozak S. (2010), Patologia eurosieroctwa w Polsce. Skutki migracji zarobkowej dla dzieci i ich rodzin, Difin, Warszawa
• Lesińska M., Okólski M. (red.) (2013). Współczesne polskie migracje: strategie-skutki społeczne-reakcja państwa, Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa
• Puzio-Wacławik B. (2010), Społeczno-ekonomiczne skutki migracji Polaków po akcesji Polski do Unii Europejskiej, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe nr 8, Kraków

Autor: Agata Wadowska