Klasyfikacja zawodów

Klasyfikacja zawodów - jest usystematyzowanym zbiorem zawodów i specjalności występujących na rynku pracy. Klasyfikacja określa nazwy zawodów i specjalności oraz ich kody (symbole cyfrowe). (M. Gruza, 2014 s. 5) Minister Pracy i Polityki Społecznej w 2014 roku wydał rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania (Dz. U. 2014 poz. 1145).

Klasyfikacja zawodów a rynek pracy

Klasyfikacja zawodów jest istotnym narzędziem w pośrednictwie pracy oraz w doradztwie zawodowym. Dzięki klasyfikacji zawodów możliwe jest przeprowadzanie analiz, badań statystycznych i prognoz dotyczących rynku pracy, zatrudnienia oraz bezrobocia. Dane te wykorzystywane są do "określania polityki przeciwdziałania bezrobociu oraz polityki kształcenia i szkolenia zawodowego młodzieży i dorosłych". (M. Gruza, 2014 s. 5)

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. klasyfikacja jest stosowana w zakresie:

• pośrednictwa pracy oraz doradztwa zawodowego;
• szkolenia zawodowego;
• gromadzenia danych do określania polityki zatrudnienia i kształcenia ustawicznego;
• prowadzenia badań, analiz, prognoz i innych opracowań dotyczących rynku pracy.

Źródło: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania, 2014, s. 1

Cele i funkcje klasyfikacji zawodów

Główne cele klasyfikacji zawodów to między innymi:

• aktualizacja struktury zawodów oraz specjalności na rynku pracy,
• ujednolicenie nazewnictwa,
• przeprowadzanie analiz, badań statystycznych i prognoz dotyczących zatrudnienia oraz bezrobocia,
• prowadzenie badań oraz prognoz dotyczących rynku pracy.

Międzynarodowy Standard Klasyfikacji Zawodów ISCO

Zasady grupowania zawodów oparte są o Międzynarodowy Standard Klasyfikacji Zawodów ISCO pozwalają na porównanie i wymianę danych statystycznych na poziomie międzynarodowym oraz na prowadzenie pośrednictwa pracy oraz doradztwa zawodowego. Zawody pogrupowane są zarówno według poziomów kompetencji jak i poziomów kształcenia.:

• pierwszy poziom kompetencji - odpowiada wykształceniu uzyskanemu w szkole podstawowej,
• drugi poziom kompetencji - odpowiada wykształceniu uzyskanemu w liceum ogólnokształcącym, liceum profilowanym oraz zasadniczej szkole zawodowej,
• trzeci poziom kompetencji - odpowiada wykształceniu uzyskanemu w technikum, szkole artystycznej (np. muzycznej, plastycznej, baletowej), szkole pomaturalnej oraz szkole policealnej;
• czwarty poziom kompetencji - odpowiada wykształceniu wyższemu uzyskanemu na studiach I stopnia (licencjackich i inżynierskich), studiach II stopnia (magisterskich i jednolitych magisterskich), studiach podyplomowych oraz studiach III stopnia (doktoranckich). (M. Gruza, 2014 s. 10).

Jednakże na rynku pracy jest wiele pracowników, których wykształcenie formalne nie jest zgodne z wymaganiami stanowiska pracy, na jakich są oni zatrudnieni. Celem podejmowania dalszej edukacji przez grupy absolwentów jest wiara w znalezienie atrakcyjnej i dobrze płatnej pracy po jej zakończeniu. Tymczasem dane statystyczne już od przełomu XX i XXI wieku pokazują, że na rynku pracy liczą się konkretne umiejętności i kwalifikacje, dlatego zdarza się, że osoby, które ukończą tylko szkołę zawodową albo technikum są w stanie znaleźć lepiej płatną pracę, niż osoby kończące studia wyższe. Rynek pracy powoli odchodzi od maksymy "będziesz dobrze wykształcony to dostaniesz dobrze płatną pracę". Dla wielu absolwentów szkół wyższych rynek pracy okazał się brutalny, zwłaszcza dla osób które wybrały kierunki humanistyczne i społeczne.

Klasyfikacja zawodów — artykuły polecane

Szkoła zawodowa — Kwestionariusz badania satysfakcji pracowników (ankieta) — Klasyfikacja zawodów i specjalności — Proste narzędzia analizy dokumentów kandydatów — Kody zawodów — Wykształcenie — Test predyspozycji zawodowych — International Project Management Association Polska — Kurs zawodowy

Bibliografia

• Baraniak B. (2015), Edukacja zawodowa w kreowaniu zmian szkolnictwa ponadgimnazjalnego i wyższego, zorientowanych na rynek pracy, Forum Pedagogiczne, nr 1, s. 71-87
• Gruza M. (2014). Klasyfikacja zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy. Tworzenie i stosowanie., Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Departamentu Rynku Pracy, Warszawa
• Nowak J. (2017), Kształtowanie zawodowe w Polsce w świetle 5 obowiązujących aktów prawnych, Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej. Organizacja i Zarządzanie, z. 112
• Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 7 sierpnia 2014 r. w sprawie klasyfikacji zawodów i specjalności na potrzeby rynku pracy oraz zakresu jej stosowania Dz. U. 2014 poz. 1145
• Strawiński P. (2016). Zmiany struktury zatrudnienia kobiet w Polsce w latach 2000-2013, Gospodarka narodowa nr 281, s. 73-97

Autor: Aleksandra Skrzypek