Diagram macierzowy
| Diagram macierzowy |
|---|
| Polecane artykuły |
Diagram macierzowy - (ang. Matrix Diagram) w literaturze nazywany również diagramem tablicowym, bądź matrycowym. Celem tej metody jest ukazanie zależności pomiędzy wymaganiami klienta, a parametrami wyrobu.
Zależności przedstawia się graficznie w formie macierzy, na której zaznacza się, czy analizowane elementy są ze sobą powiązane oraz jaka jest siła i rodzaj tego związku. Przy doborze elementów diagramu stosuje się różne techniki, najczęściej jest to burza mózgów.
Tworzenie diagramu macierzowego
Etapy tworzenia diagramu macierzowego:
- pogrupowanie elementów (czynników), dla których mamy zamiar badać powiązania,
- wybór kształtu (modelu) diagramu,
- odpowiednie rozmieszczenie wybranych elementów (czynników) w macierzy,
- określenie wzajemnych zależności pomiędzy danymi czynnikami,
- określenie siły zależności (zazwyczaj stosuje się symbole graficzne, które mają swoje odpowiedniki w wartościach liczbowych).
Najczęściej używane znaki graficzne określające siłę związku to:
♦, +, ↑ - silna zależność
▲, O, → - średnia zależność
■, -, ↓ - słaba zależność
Jeśli zależność nie występuje, zostawia się puste pole.
Modele macierzy
Typ macierzy (kształt) dobiera się ze względu na: liczbę grup czynników oraz rodzaj występujących między nimi powiązań/zależności. Istnieją różne modele diagramów, oznacza się je literami: L, T, Y, X, C.
Model L
To model podstawowy, stosuje się go najczęściej. Służy w badaniu zależności dwóch grup elementów. Elementy te wpisuje się odpowiednio w kolumnach i rzędach diagramu.
Model T
Służy do analizy trzech grup czynników, w których zależności występują tylko parami (np.: porównanie elementów grupy pierwszej z drugą i pierwszej z trzecią).
Model Y
Stosuje się w celu badania korelacji między trzema grupami elementów. W tym wypadku każda grupa zostaje porównana z każdą (pozostałą).
Model X
Tego modelu używa się gdy dane są cztery grupy elementów. Możliwe jest w tym wypadku badanie zależności jednej grupy z dwiema innymi.
Model C
Dzięki niemu można zbadać jednocześnie powiązania trzech grup czynników. [1]
Zastosowanie
Diagram macierzowy jest często wykorzystywany w metodzie QFD (ang. Quality Function Deployment; w literaturze zazwyczaj stosuje się nazwę oryginalną, angielską, wśród tłumaczeń na język polski najczęściej spotyka się określenie "rozwinięcie funkcji jakości), przy projektowaniu tablic jakości. W QFD głównym celem jest przepływ informacji rynkowych do firmy, a uzyskuje się to poprzez tłumaczenie języka konsumentów (ich oczekiwań) na język techniczny. Rozróżnia się więc dwie grupy czynników: wymagania klientów oraz parametry techniczne wyrobu. Następnie określa się zależności pomiędzy nimi i oznacza graficznie siłę związku. Diagram w metodzie QFD, ze względu na swój kształt, nazywany jest domem jakości (Quality House) i jest bardzo rozbudowanym narzędziem. Więcej informacji – patrz: QFD. [2]
7 nowych narzędzi zarządzania jakością
Diagram macierzowy to jedno z tzw. siedmiu nowych narzędzi zarządzania jakością. Do 7 nowych narzędzi należą:
- Diagram relacji,
- Diagram pokrewieństwa,
- Diagram systematyki (tzw. drzewo decyzyjne),
- Diagram macierzowy,
- Macierzowa analiza danych,
- Wykres programu decyzyjnego,
- Diagram strzałkowy. [3]
Specyficzną cechą dla nowych narzędzi zarządzania jest to, że dane gromadzone nie muszą być danymi liczbowymi. Do analizy zbiera się głównie dane mówione (słowne, opisowe). Dzięki takiemu podejściu zwiększają się możliwości zastosowań. Można te metody wykorzystywać np.: podczas prognozowania, badania preferencji konsumentów itd.
Bibliografia
- ↑ Zarządzanie jakością. Część 3. Metody kształtowania jakości w organizacji., pod. red. W. Ładońskiego, K. Szołtysek, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław 2008
- ↑ Hamrol A., Mantura W., Zarządzanie jakością. Teoria i praktyka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002
- ↑ Hamrol A., Zarządzanie jakością z przykładami, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005
Autor: Irena Śliwińska
