Kapitał obcy
| Kapitał obcy |
|---|
| Polecane artykuły |
Kapitał obcy zwany jest inaczej długiem przedsiębiorstwa. Pozyskiwany może być poprzez zaciąganie pożyczek, emisję obligacji, zaciąganie kredytów bądź leasingu czy zobowiązań handlowych (E.Maćkowiak, 2009, s. 50) Kapitał obcy odróżnia się ważnymi cechami od kapitału własnego przedsiębiorstwa. Za jego główną cechę jest uznawany fakt, że kiedy kapitał obcy zostanie oddany do dyspozycji przedsiębiorstwa musi on być zwrócony wierzycielowi po upływie określonego czasu. Innymi ważnymi ograniczeniami kapitału obcego jest oprocentowanie i konkretny cel przeznaczenia kapitału. Koszty jakie pociąga za sobą kapitał obcy są określone i uzgodnione z wierzycielem zanim pieniądze zostaną przekazane, tak samo jest w przypadku celu finansowania.(D. Kusz, 2018, s. 64) Wynika to z faktu, że każdy cel wiąże się z innym ryzykiem, dlatego fundusz nie może zostać przeznaczony na inny cel niż ten uzgodniony z wierzycielem. Poprzez ryzyko jakie pociąga za sobą kapitał obcy przedsiębiorstwo jest zobligowane do udzielenia wierzycielowi prawa kontroli, by mógł oszacować wielkość ryzyka związanego z finansowaniem danego przedsiębiorstwa (T. Łuczka, 2001, s. 39-40)
Wady i zalety
Zalety kapitału obcego:
- jest to elastyczne źródło finansowania,
- daje możliwość podjęcia i realizacji przedsięwzięć, które przekraczają możliwości finansowe jakie ma przedsiębiorstwo,
- wykorzystywanie tego źródła finansowania może wpłynąć na obniżenie obciążeń podatkowych, ale także spowodować wzrost rentowności kapitału własnego przedsiębiorstwa,
- daje możliwość kształtowania optymalnej struktury kapitału (K. Janasz, 2010, s. 29)
Wady kapitału obcego:
- jest do dyspozycji przedsiębiorstwa tylko na określony czas,
- przez okres użytkowania kapitału narastać mogą odsetki do których mają prawo wierzyciele,
- wymagane jest zabezpieczenie by móc uzyskać ten rodzaj finansowania,
- podczas likwidacji przedsiębiorstwa to wierzyciele są zaspokajani w pierwszej kolejności, dopiero następnie właściciele (K. Janasz, 2010, s. 29)
Podział
Kapitał obcy dzielony jest na:
- krótkoterminowy (w tym przypadku termin spłaty jest krótszy niż jeden rok),
- długoterminowy (w tym przypadku termin spłaty jest dłuższy niż jeden rok). (E. Maćkowiak, 2009, s. 50)
W skład kapitału krótkoterminowego wchodzą:
- kredyty krótkoterminowe,
- papiery dłużne (są to papiery wartościowe opiewające na wierzytelności),
- faktoring,
- zobowiązania bieżące (E. Maćkowiak, 2009, s. 50)
W podziale kapitału krótkoterminowego istotny jest także fakt czy generuje on koszty. Podział kapitału obcego krótkoterminowego:
- dług oprocentowany (są to między innymi zaciągnięte kredyty bankowe lub środki, które pochodzą z emisji krótkoterminowych papierów dłużnych),
- zobowiązania które nie są obciążane płatnościami odsetkowymi (są to między innymi zobowiązania wobec pracowników lub zobowiązania handlowe).(J. Błach, 2018, s. 88)
Źródłami kapitału długoterminowego mogą być:
- kredyty długoterminowe do których wliczane są: długoterminowe pożyczki, obligacje, kredyty bankowe i inne zobowiązania długoterminowe, co oznacza, że termin ich spłaty wypada powyżej jednego roku licząc od dnia bilansowego,
- pożyczki długoterminowe do których wliczane są pożyczki, kredyty bankowe, obligacje i inne zobowiązania z tytułu dostaw, podatków bądź wynagrodzeń, których termin spłaty wypada powyżej jednego roku licząc od dnia bilansowego (E.Maćkowiak, 2009, s. 50)
Dźwignia finansowa
Kształtowanie struktury kapitału przedsiębiorstwa ma wielkie znaczenie w stosunku do efektów jakie są zamierzone. Przy kapitale obcym pojawia się konieczność wyboru struktury, tak by zminimalizować koszt kapitału a w tym samym czasie maksymalizować wartość firmy. Działanie efektu dźwigni finansowej polega na zmianie udziałów kapitałów obcych w strukturze finansowania majątku firmy, by wpłynęło to na zmianę rentowności kapitału własnego. W funkcjonowaniu przedsiębiorstw z wykorzystaniem dźwigni finansowej pożądany jest efekt dodatni, jednak nie w każdym przypadku jest osiągalny. Współczesne przedsiębiorstwa bardzo często stosują ten efekt, ich celem jest nie tylko zwiększenie stopy zwrotu kapitału obcego, lecz także drugim pożądanym skutkiem jest możliwość zwiększenia wartości aktywów nie inwestując własnych środków (B. Jakubczyk, 2014, s. 72-73)
Bibliografia
- Błach J. (2018), Ewolucja teorii struktury kapitału
- Jakubczyk B., Lewandowska J. (2014), Finanse i Prawo Finansowe
- Janasz K. (2010), Kapitał w finansowaniu działalności innowacyjnej przedsiębiorstw w Polsce, Difin, Warszawa
- Kusz D. (2018), Finansowanie działalności inwestycyjnej w wybranych gospodarstwach rolniczych Podkarpacia
- Łuczka T. (2001), Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań
- Maćkowiak E. (2009), Ekonomiczna wartość dodana, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
Autor: Sylwia Mistarz
