Posiłki regeneracyjne
| Posiłki regeneracyjne |
|---|
| Polecane artykuły |
Posiłek regeneracyjny – posiłek wydawany nieodpłatnie przez pracodawcę dla pracowników, którzy są zatrudnieni w warunkach szczególnie uciążliwych i pracownikom, którzy są zatrudnieni przy zmaganiu się z klęskami żywiołowymi i innymi zdarzeniami losowymi[1]. Pracodawca powinien określić jaki jest wydatek energetyczny na danym miejscu pracy. Warunki jego otrzymywania reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów.
TL;DR
Posiłek regeneracyjny to posiłek wydawany przez pracodawcę dla pracowników wykonujących pracę w szczególnie uciążliwych warunkach. Posiłek powinien zawierać około 1000kcal i odpowiedni podział makroskładników. Pracodawca może zapewnić możliwość korzystania z punktów gastronomicznych lub dostarczyć produkty, a także przekazać kupon lub bon na posiłek. Posiłki powinny być wydawane w czasie przerw w pracy, a napoje powinny być dostępne przez całą zmianę. Pracodawca musi także zapewnić odpowiednie warunki higieniczne. Posiłek regeneracyjny przysługuje pracownikom wykonującym pracę fizyczną, w trudnych warunkach i pod ziemią. Pracodawca musi także zapewnić napoje dla pracowników pracujących w ekstremalnych warunkach temperaturowych lub wykonujących pracę fizyczną. Posiłek regeneracyjny jest zwolniony z podatku dochodowego.
Wymogi posiłku regeneracyjnego
Posiłek regeneracyjny dla pracownika fizycznego powinien zawiera jedno danie gorące i napój, który jest dostosowany do warunków pracy ze względów profilaktycznych. Jego kaloryczność powinna wynosić około 1000kcal oraz powinna uwzględniać odpowiedni podział makroskładników:
- 50-55% węglowodanów
- 30-35% tłuszczów
- 15 % białek
W sytuacji, gdy pracodawca nie jest w stanie wydawać posiłków np. z przyczyn organizacyjnych, może zapewnić możliwość korzystania z punktów gastronomicznych lub przyrządzania posiłków z otrzymywanych od pracodawcy produktów. Nowelizacja rozporządzenia uwzględnia również przekazanie pracownikowi kuponów, bonów, talonów lub innych dowodów, które mogą uprawniać pracownika do otrzymania za ich okazaniem produktów lub posiłków w określonym przez pracodawcę miejscu lub punkcie gastronomicznym[1].
Posiłki powinny być wydawane w dniach wykonywania pracy w trudnych warunkach, w czasie przerw w pracy, po ok. 3-4 godzinach. Z kolei napoje powinny być dostępne podczas całej zmiany roboczej, bez ograniczeń. Należy tutaj również zaznaczyć, że pracodawca powinien zapewnić odpowiednie warunki higieniczne, w których pracownik będzie miał możliwość zjeść posiłek regeneracyjny lub go przygotować.
Nie istnieje możliwość wypłacenia ekwiwalentu pieniężnego zamiast posiłku regeneracyjnego. Sposób wydawania posiłków regeneracyjnych w każdym zakładzie pracy powinien być opracowany z organizacjami związkowymi. Szczegóły organizacyjne dotyczące ich wydawania powinny być zapisane w regulaminie danego zakładu pracy.
Komu przysługuje posiłek regeneracyjny?
Zgodnie z Rozporządzenie Rady Ministrów pracodawca powinien zapewnić posiłki regeneracyjne pracownikom, którzy wykonują prace związane z wysiłkiem fizycznym i powodują podczas zmiany roboczej[1]:
1. wydatek energetyczny organizmu:
- u mężczyzn powyżej 2000kcal (8374 kJ)
- u kobiet powyżej 1100kcal (4605 kJ)
2. wydatek energetyczny organizmu, gdzie praca jest wykonywana w zamkniętych pomieszczeniach, w których temperatura nie przekracza 10C:
- u mężczyzn powyżej 1500kcal (6280 kJ)
- u kobiet 1000kcal (4187 kJ)
3. wydatek energetyczny organizmu, gdzie praca jest wykonywana na otwartej przestrzeni w okresie zimowym; okres zimowy rozpoczyna się 1 listopada, kończy 31 marca:
- u mężczyzn powyżej 1500 kcal (6280 kJ)
- u kobiet powyżej 1000kcal (4187 kJ)
Posiłek regeneracyjny przysługuje również pracownikom, którzy wykonują pracę pod ziemią np. górnikom[2].
Przykład: Pracodawca wraz ze służbą BHP określił dla pracownika zatrudnionego na stanowisku operator wózka widłowego wydatek energetyczny w ciągu jednej zmiany roboczej na ok. 1700kcal (7118 kJ). W związku w tym pracownik będzie uprawniony do otrzymywania posiłków regeneracyjnych w okresie zimowym. W związku z tym, że w okresie letnim wydatek energetyczny nie będzie przekraczał wydatku energetycznego w ciągu jednej zmiany roboczej, posiłek regeneracyjny nie będzie przysługiwał.
Komu pracodawca zapewnia napoje?
Obowiązek zapewnienia napojów przez pracodawcę obejmuje pracowników, którzy, są zatrudnieni[3]:
- w warunkach gorącego mikroklimatu tj. powyżej 25 °C
- w warunkach zimnego mikroklimatu
- przy wykonywaniu pracy na otwartej przestrzeni; poniżej 10 °C lub powyżej 25 °C
- przy wykonywaniu pracy fizycznej, która powoduje określony wydatek energetyczny organizmu; u mężczyzn powyżej 1500kcal, u kobiet 1000kcal
- przy stanowisku, gdzie temperatura przekracza 28 °C
Napoje powinny być dostępne w ilości, która zaspokoi potrzeby pracowników. Odpowiednio zimne lub gorące – uwzględniające warunki wykonywania pracy.
Posiłek regeneracyjny a podatek
Zgodnie z Ustawą z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolnione z podatku są: "świadczenia rzeczowe i ekwiwalenty za te świadczenia, przysługujące na podstawie przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy, jeżeli zasady ich przyznawania wynikają z odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw"[4].
Przypisy
Bibliografia
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów, (1996) Dz.U. 1996 nr 60 poz. 279
- Świderski F., Waszkiewicz-Robak B., Żebrowska-Krasuska M., Szterk A., (2014), Ocena wartości odżywczej zestawów posiłków profilaktycznych „suchych” przeznaczonych dla górników, "Problemy higieny i epidemiologii", s. 175-181
- Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dz. U. 1991 nr 80 poz. 350
Autor: Paulina Żaczek
 |
Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu. |
