Komunikacja werbalna i niewerbalna
| Komunikacja werbalna i niewerbalna |
|---|
| Polecane artykuły |
Komunikacja – "proces wymiany informacji za pomocą słowa mówionego i pisanego, symboli, mowy ciała [1]". Proces ten jest złożony i dynamiczny, nie polega jedynie na dostarczeniu informacji, ale również na przekazywaniu myśli i woli. Umożliwia to ludziom porozumiewanie się ze sobą. Komunikacja jest również podstawą budowania relacji międzyludzkich [2]. Istnieją dwie płaszczyzny, w których przebiega komunikacja: werbalna i niewerbalna.
Komunikacja werbalna
Komunikacja werbalna to proces porozumiewania się za pomocą słów. Aby była ona skuteczna słowa powinny[3]:
- być precyzyjnie dobrane (wyrażać dokładnie to, co nadawca ma zamiar przekazać)
- być dostosowane do odbiorcy (tak, aby był on w stanie zrozumieć komunikat nadawcy)
- być wypowiadane wyraźnie i dostatecznie głośno.
W ramach komunikacji werbalnej możemy wyróżnić komunikację ustną i komunikację pisemną. Komunikację ustną można z kolei podzielić na bezpośrednią (kiedy uczestnicy procesu rozmawiają ze sobą twarzą w twarz) i pośrednią (kiedy uczestnicy porozumiewają się poprzez np. rozmowę telefoniczną). Komunikacja ustna jest procesem, w którym treści wyrażamy poprzez słowo mówione. Głównym jej kanałem jest dźwięk, ale można wykorzystywać również kanał manualno-wzrokowy (najczęściej, gdy niemożliwe jest użycie dźwięku, mowy). Komunikacja ustna umożliwia szybsze wystąpienie reakcji zwrotnej, jak również pozwala na szersze wyrażenie uczuć. Komunikacja pisemna wykorzystuje słowo pisane, w różnych formach. Może być jednak mniej dokładna niż komunikacja pisemna i nie pozostawia po sobie zapisu.
W komunikacji werbalnej coraz częściej wyróżnia się jeszcze jeden rodzaj tego procesu – komunikację elektroniczną. Jest to spowodowane rozwojem technologii komunikacyjnych, które umożliwiają kontakt z osobami znajdującymi się w znacznej od nas odległości. Komunikację elektroniczną umożliwiają urządzenia elektroniczne z dostępem do Internetu, przez który możemy przesłać komunikat oparty zarówno na słowie pisanym, jak i słowie mówionym, oraz na obrazie [4].
Komunikacja niewerbalna
W porównaniu z komunikacją pisemną, posługiwanie się komunikacją ustną rozszerza możliwości w zakresie wyrażania uczuć, emocji, oraz tego, jaki mamy stosunek do danego tematu lub sytuacji. Jest to spowodowane tym, że komunikacja werbalna łączy się wtedy z komunikacją niewerbalną.
Komunikacja niewerbalna to proces porozumiewania się bez użycia słów. Znacząco wpływa na sposób, w jaki odbiorca ostatecznie odczyta komunikat słowny. Komunikaty niewerbalne są obecne w każdej rozmowie. To pozasłowne znaki, które nasze ciało świadomie lub nieświadomie wysyła. Komunikacja niewerbalna często określana jest jako "mowa ciała". Wyróżnia się cztery jej formy (typy ekspresji):
- mimikę twarzy (np. czerwienienie się, marszczenie czoła, unikanie kontaktu wzrokowego)
- kinezjetykę – obejmuje gesty, postawę, pozycje ciała i inne jego ruchy
- proksemikę – zajmuje się odległościami przestrzennymi między uczestnikami procesu komunikacji (u każdego człowieka da się wyróżnić 4 sfery, są to kolejno od najbliższej do najdalszej sfery: intymna, osobowa, społeczna oraz publiczna)
- parajęzyk – bada głos ludzki, jego niewerbalne wymiary, takie jak: cechy głosu (jego natężenie, wysokość), tempo mówienia, przejęzyczenia, wszelkie zakłócenia w płynności wypowiedzi (np. ziewanie) i tzw. wypełniacze – "yyyy", "eeee".
Przypisy
- ↑ Pocztowski A. (2007),Zarządzanie zasobami ludzkimi, s.112
- ↑ Sypniewska B. (2013),Rola i znaczenie komunikacji w organizacji- raport z badań, s.81
- ↑ Kozak E. (2005),Komunikacja werbalna i niewerbalna w porozumiewaniu się międzykulturowym, s.52-53
- ↑ Budzanowska-Drzewiecka M. (red) (2016),Różnice kulturowe w komunikacji biznesowej, s.76-78
Bibliografia
- Budzanowska-Drzewiecka M. (red) (2016), Różnice kulturowe w komunikacji biznesowej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków
- Kozak E. (2005), Komunikacja werbalna i niewerbalna w porozumiewaniu się międzykulturowym, Kultura i Edukacja, nr 4
- Opalach C. (2011), Komunikacja w życiu rodziny, Nurt SVD, Tom 45, nr 2
- Pocztowski A. (2007), Zarządzanie zasobami ludzkimi, PWN, Warszawa: s.112
- Sypniewska B. (2013), Rola i znaczenie komunikacji w organizacji- raport z badań, Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku. Nauki Ekonomiczne
Autor: Magdalena Chlebda, Paulina Drabik
