Prawo własności przemysłowej

Prawo własności przemysłowej w konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej jest zdefiniowane jako prawo podmiotowe lub zespół przepisów regulujących prawo podmiotowe do opatentowania wynalazków, wzorów przemysłowych, wzorów użytkowych, znaków towarowych, znaków usługowych, nazw handlowych, oznaczeń pochodzenia lub nazw pochodzenia oraz zwalczanie nieuczciwej konkurencji (Konwencja związkowa paryska z dnia 20 marca 1883 o ochronie własności przemysłowej). Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 roku dopisuje do tego również topografie układów scalonych, odmiany roślin oraz informacje know-how (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej).

TL;DR

Artykuł przedstawia informacje na temat prawa własności przemysłowej i rejestracji wzoru przemysłowego w Polsce. Wzór przemysłowy to wygląd zewnętrzny produktu, który może być chroniony przez 25 lat. Wzór musi być nowy i posiadać indywidualny charakter. Zgłoszenie wzoru można złożyć w Urzędzie Patentowym RP lub w innych instytucjach zagranicznych.

Czym jest wzór przemysłowy?

Wzór przemysłowy zgodnie z zapisem w art. 102 ustawy Prawo własności przemysłowej jest to postać lub część wytworu, nadana ze względu na cechy linii, kontury, kształty, kolorystykę, fakturę, lub materiał, a także przez ornamentację. Wzór ten ma na celu ochronę wyglądu zewnętrznego dowolnego produktu. Może być dwuwymiarowy lub przestrzenny (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej).

Jaki jest cel i jakie korzyści czerpiemy z rejestracji wzoru przemysłowego?

Przede wszystkim uzyskanie prawa własności przemysłowej upoważnia nas do wyłącznego korzystania z naszego wzoru przemysłowego w sposób zawodowy bądź zarobkowy na terenie całej Rzeczypospolitej Polskiej. Ponadto wytworzenie produktu zawierającego chroniony wzór, bez zgody właściciela, wprowadzenie na rynek produktów zawierający chroniony wzór, sprzedaż, reklamowanie, import lub eksport produktu ze znakiem chronionym bez zgody właściciela znaku jest w Polsce traktowane jako niezgodne z prawem. Prawo rejestracji wzoru przemysłowego udziela się na 25 lat od daty zgłoszenia wzoru do Urzędu Patentowego, z tym, że okres. 25 lat dzielony jest na pięć pięcioletnich okresów.

Jakie wzory przemysłowe można chronić w Polsce?

Wzór w dacie zgłoszenia powinien być nowy i powinien odznaczać się indywidualnym charakterem (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej).

Kiedy wzór uważa się za nowy?

Nowy wzór przemysłowy uznawany jest gdy:

• Identyczny lub różniący się nieistotnymi szczegółami wzór nie był ujawniony publicznie przed datą, według której oznacza się pierwszeństwo do uzyskania prawa własności przemysłowej. Należy zaznaczyć, ze nie uważa się za udostępnienie publiczne wzoru, jeżeli został on ujawniony osobie trzeciej, która zobowiązała się zachować poufność. Wzór można uznać za nowy, jeśli udostępnienie przez twórcę nastąpiło nie dłużej jak 12 miesięcy przed zgłoszeniem do Urzędu Patentowego.
• Wzór w dacie zgłoszenia powinien odznaczać się indywidualnym charakterem. Przy ocenie wzoru bierze się pod uwagę zakres swobody twórczej autora.
• Zgłosić powinno się postać wzoru, a to oznacza, że schematy, plany, koncepcje nie podlegają ochronie.

Według artykułu 106 ust. 1 ustawy Prawo własności przemysłowej nie możemy zarejestrować wzoru naruszającego dobra obyczajowe lub sprzecznych z porządkiem publicznym. W artykule 129¹ ust. 1 pkt. 8-11 ustawy Prawo własności przemysłowej zapisane jest, że z ochrony wykluczone są: skróty nazw państw, herby, flagi, godła, nazwy i herby polskich miast, miejscowości oraz urzędowe oznaczenia przyjęte do użytku. Umieszczenie takich znaków jest możliwe po wcześniejszym otrzymaniu zgody. Ochronie nie podlegają też wzory religijne, patriotyczne, kulturowe, których wykorzystanie obraziłoby uczucia religijne lub tradycję narodową (Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej).

Gdzie można zgłosić wzór przemysłowy?

Poza zgłoszeniem do Urzędu Patentowego RP możemy rozszerzyć możliwości zgłaszanego wzoru poza granice naszego kraju:

• System krajowy, czyli zgłoszenie wzoru przemysłowego we właściwym urzędzie w danym państwie.
• System regionalny, czyli dokonanie zgłoszenia wzoru w Urzędzie Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej (EUIPO) w Alicante, w Hiszpanii w celu uzyskania zgody na ochronę wzoru na terenie całej Unii Europejskiej. Innymi regionami, gdzie można zgłosić wzór są: Urząd Beneluxu ds. Własności Intelektualnej (BOIP), Afrykańska Organizacja Własności Przemysłowej (ARIPO) lub Afrykańska Organizacja Własności Intelektualnej (OAPI).
• System międzynarodowy, czyli zgłoszenie w Biurze Międzynarodowym Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) w Genewie. W tym przypadku istnieje możliwość uzyskania ochrony wzoru przemysłowego na terenie wszystkich, lub wskazanych przez zgłaszającego państwach należących do Aktu genewskiego.

Opłaty jakie należy uiścić są zawarte w Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2008 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie opłat związanych z ochrona wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych (Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat związanych z ochrona wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych).

Prawo własności przemysłowej — artykuły polecane

Znak towarowy — Wzór użytkowy — RODO — Certyfikat rezydencji — Produkt regionalny — Karta praw podstawowych — Przetarg nieograniczony — Akty prawa miejscowego — Prawo własności intelektualnej

Bibliografia

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat związanych z ochrona wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych, oznaczeń geograficznych i topografii układów scalonych (2008), Dz.U. z 2001 r., Nr 90, poz. 1000, z 2004 r. Nr 35, poz. 309 oraz z 2008 r. Nr 41, poz. 241, z 2016 r. poz. 1623
• Konwencja Związkowa Paryska z dnia 20 marca 1883 roku o ochronie własności przemysłowej, przejrzana w Brukseli dnia 14 grudnia 1900 roku, w Waszyngtonie dnia 2 czerwca 1911 roku i w Hadze dnia 6 listopada 1925 roku (ratyfikowana zgodnie z ustawą z dnia 17 marca 1931 roku). Dz.U. 1932 nr 2 poz. 8
• Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 stycznia 2002 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wzorów przemysłowych. Dz.U. 2002 nr 40 poz. 358
• Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów Dz.U. 2013 poz. 829
• Ustawa z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej. Dz.U. 2001 nr 49 poz. 508

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.

Autor: Magdalena Ślusarczyk