Ulga podatkowa

Ulga podatkowa
Polecane artykuły
Stopa podatkowa Podstawa opodatkowania Progresja podatkowa Podatek rolny Podatek od darowizny Podatek dochodowy od firm Zwolnienia podatkowe Podatek Opór podatkowy

Ulga podatkowa to ustawowo określone zwolnienie z całości lub części danego rodzaju podatku w ściśle ustawowo określonych sytuacjach.

Podatek

Podatkiem nazywamy daninę publiczną posiadającą przymusowy charakter, która jest bezzwrotna, nieodpłatna, jednostronnie ustalana, o charakterze ogólnym i jest w formie pieniężnej. Danina tego typu, przez ustawodawcę nie musi być nazywana podatkiem (inaczej: wpłata, odpis, oprocentowanie itp.). Cechy, a nie nazwa decydują o tym czy danina publiczna to podatek (B. Brzeziński 1996, s. 17-19)

Ulga podatkowa

Pojęcie ulgi podatkowej rozumiemy jako zmniejszenie wartości danego podatku w stosunku do wcześniej ustalonego jego rozmiaru, dlatego ulgi mogą występować jako zmniejszenie podstawy obliczenia podatku, zmniejszenie stawek podatkowych albo zmniejszenie ustalonej kwoty podatku (J. Głuchowski i in. 2002, s. 13)

Według Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. o ordynacji podatkowej, ulgę podatkową rozumie się jako "przewidziane w przepisach prawa podatkowego zwolnienia, odliczenia, obniżki albo zmniejszenia, których zastosowanie powoduje obniżenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku, z wyjątkiem obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług, oraz innych odliczeń stanowiących element konstrukcji tego podatku". (Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Dz. U. z 2017 r. poz. 201, 648,768, 935, 1428, 1537, 2169, 2491, z 2018 r. poz. 106, 138, 398., s. 2)

Ulgi mogą mieć charakter (J. Głuchowski i in. 2002 s. 13):

• Podmiotowy
• Przedmiotowy
• Podmiotowo-przedmiotowy

Jako główne powody ustanawiania ulg podatkowych wymieniane są najczęściej (J. Głuchowski i in. 2002, s. 20):

• Wysokie stawki w podatkach dochodowych (także w podatkach od spadków i darowizn)
• Podział organów w państwie na ustawodawcze i wykonawcze
• Tradycja
• Polityka

Ulga podatkowa w podatku od spadków i darowizn

Istnieje tylko jeden rodzaj ulg podatkowych stosowanych w przypadku podatku od spadków i darowizn. Jest to ulga, która wiąże się z tym że w drodze spadku albo darowizny nabywamy spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego, który stanowi odrębną niech ruchomości, albo budynku mieszkalnego. Nabywca (jeśli spełni wymogi określone w ustawie) może skorzystać z ulgi w postaci wyłączenia opodatkowania wartości lokalu bądź budynku, do wysokości łącznej, która nie przekracza powierzchni 110m2 powierzchni użytkowej takiego budynku lub lokalu. Zastosowanie takiej ulgi wymaga ustalenia odpowiednio wcześnie jej kwotowej wysokości, ponieważ przy tej samej powierzchni nabytego budynku lub lokalu, wartość 1m2 substancji mieszkaniowej może być różna i tym samym różna może być kwota uzyskanej ulgi (B. Brzeziński 1996, s. 149)

Z tego typu ulgi podatkowej mogą korzystać podatnicy zaliczani do (B. Brzeziński 1996, s. 150):

• I grupy podatkowej (nabywca w drodze spadku lub darowizny)
• II grupy podatkowej (nabywca w drodze spadku)
• II grupy podatkowej (nabywca w drodze spadku, ale taki, który sprawował opiekę przez minimum dwa lata nad wymagającym opieki spadkodawcą na podstawie umowy którą z nim zawarł przed organem gminy)

Ulga podatkowa jako instrument decyzyjny

Ulgi (wraz ze zwolnieniami podatkowymi) mogą pełnić rolę instrumentów decyzyjnych. Ulgi, które zmniejszają stawkę lub kwotę podatku, oraz również preferencje, które wynikają z ukształtowania podstawy opodatkowania mogą negatywnie jak i pozytywne oddziaływać na decyzje podejmowane przez podatników. Należy jednak pamiętać że zwolnienia i ulgi w podatkach nie mogą być zbyt liczne, gdyż ich zbyt duża liczba spowoduje, że system motywacyjny stanie się za bardzo skomplikowany.(J. Sokołowski 1995, s. 40-43)

Bibliografia

• Brzeziński B. (1996), Prawo podatkowe, zarys wykładu, Wyd. Dom Organizatora, Toruń
• Głuchowski J. (red) (2002), Formy zmniejszenia wysokości podatków w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Morawski L. (2010), Ulga podatkowa z tytułu wychowywania dzieci, "Polityka Społeczna" nr 1
• Sokołowski J. (1995), Zarządzanie przez podatki, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• Ślesicka A. (2011), Stosowanie ulg i zwolnień w podatku dochodowym od osób fizycznych, Uniwersytet Warszawski, "Ekonomia" nr 26
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. Dz. U. z 2017 r. poz. 201, 648,768, 935, 1428, 1537, 2169, 2491, z 2018 r. poz. 106, 138, 398

Autor: Joanna Fortuna

Treść tego artykułu została oparta na aktach prawnych. Zwróć uwagę, że niektóre akty prawne mogły ulec zmianie od czasu publikacji tego tekstu.