Kontrola finansowa: Różnice pomiędzy wersjami
m (Dodanie MetaData Description) |
m (cleanup bibliografii i rotten links) |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
</ul> | </ul> | ||
}} | }} | ||
'''[[Kontrola]] finansowa''' jest elementem procesu [[zarządzanie|zarządzania]] publiczną gospodarką finansową. Jej zadaniem jest przekazywanie informacji na temat jakości działania oraz funkcjonalności gospodarki. Pomaga również wyryć obszary, w których konieczne jest dokonanie różnych korekt. "W ostatnich latach w obszarze kontroli w sektorze [[finanse publiczne|finansów publicznych]] można zaobserwować liczne zmiany” (Kaczurak-Kozak M., 2011, s. 70). Za kontrolę finansową [[odpowiedzialność]] ponosi [[kierownik]] jednostki. | '''[[Kontrola]] finansowa''' jest elementem procesu [[zarządzanie|zarządzania]] publiczną gospodarką finansową. Jej zadaniem jest przekazywanie informacji na temat jakości działania oraz funkcjonalności gospodarki. Pomaga również wyryć obszary, w których konieczne jest dokonanie różnych korekt. "W ostatnich latach w obszarze kontroli w sektorze [[finanse publiczne|finansów publicznych]] można zaobserwować liczne zmiany” (Kaczurak-Kozak M., 2011, s. 70). Za kontrolę finansową [[odpowiedzialność]] ponosi [[kierownik]] jednostki. | ||
| Linia 22: | Linia 21: | ||
W praktyce wykorzystywanej w finansach publicznych można rozumieć pojęcie kontroli finansowej pod dwiema postaciami - aby wyrazić przebieg oceniania i sprawozdawczości oraz jako jeden z elementów systemu zarządzania, w którego skład wchodzą procedury, reguły, obowiązki pracowników, standardy etyczne oraz inne elementy (Kaczurak-Kozak M., 2011, s. 73). | W praktyce wykorzystywanej w finansach publicznych można rozumieć pojęcie kontroli finansowej pod dwiema postaciami - aby wyrazić przebieg oceniania i sprawozdawczości oraz jako jeden z elementów systemu zarządzania, w którego skład wchodzą procedury, reguły, obowiązki pracowników, standardy etyczne oraz inne elementy (Kaczurak-Kozak M., 2011, s. 73). | ||
Pojęcie jest kontroli finansowej jest związane z rewizją. | Pojęcie jest kontroli finansowej jest związane z rewizją. | ||
==TL;DR== | ==TL;DR== | ||
| Linia 29: | Linia 28: | ||
== Kryteria kontroli finansowej == | == Kryteria kontroli finansowej == | ||
Możemy wyróżnić trzy kryteria kontroli finansowej: '''prawo''', '''[[plan]]''' oraz '''gospodarność'''. | Możemy wyróżnić trzy kryteria kontroli finansowej: '''prawo''', '''[[plan]]''' oraz '''gospodarność'''. | ||
'''Prawo''' – jest to główne kryterium, stosowane od dawna i najbardziej pospolite. Kontrolerzy powinni być dobrze przygotowani pod względem znajomości prawa (studia prawnicze, ekonomiczne, administracyjne) i stale uaktualniać swoją wiedzę, ponieważ [[prawo]] nieustannie się zmienia. Dokładne rozumienie i [[interpretacja]] jest niezbędne do przeprowadzenia kontroli. | '''Prawo''' – jest to główne kryterium, stosowane od dawna i najbardziej pospolite. Kontrolerzy powinni być dobrze przygotowani pod względem znajomości prawa (studia prawnicze, ekonomiczne, administracyjne) i stale uaktualniać swoją wiedzę, ponieważ [[prawo]] nieustannie się zmienia. Dokładne rozumienie i [[interpretacja]] jest niezbędne do przeprowadzenia kontroli. | ||
'''Plan''' – stosując to kryterium, należy uwzględnić wielorakość przyczyn rozbieżności danych działań z planem oraz [[elastyczność]] i możliwości przystosowania się do wcześniejszych, niezaplanowanych czynności. Badanie i [[ocena]] wykonanych planów jest skomplikowana, ponieważ plany często są bardzo szczegółowe i bardzo precyzyjne. | '''Plan''' – stosując to kryterium, należy uwzględnić wielorakość przyczyn rozbieżności danych działań z planem oraz [[elastyczność]] i możliwości przystosowania się do wcześniejszych, niezaplanowanych czynności. Badanie i [[ocena]] wykonanych planów jest skomplikowana, ponieważ plany często są bardzo szczegółowe i bardzo precyzyjne. | ||
'''Gospodarność''' – inaczej [[zasada]] racjonalnego działania. Stanowi kryterium, które integruje elementy w całość. Podczas kontroli należy wykazać czy dane [[działanie]] jest zgodne z zasadą gospodarności, czyli powinno zawierać się w funkcjonowaniu gospodarczo-finansowym np. [[optymalizacja]] procesów produkcyjnych, zwiększanie wydajności pracy, poprawianie jakości (Kurowski L. I in., 2000, s. 46-49). | '''Gospodarność''' – inaczej [[zasada]] racjonalnego działania. Stanowi kryterium, które integruje elementy w całość. Podczas kontroli należy wykazać czy dane [[działanie]] jest zgodne z zasadą gospodarności, czyli powinno zawierać się w funkcjonowaniu gospodarczo-finansowym np. [[optymalizacja]] procesów produkcyjnych, zwiększanie wydajności pracy, poprawianie jakości (Kurowski L. I in., 2000, s. 46-49). | ||
== Rodzaje kontroli finansowej == | == Rodzaje kontroli finansowej == | ||
| Linia 43: | Linia 42: | ||
'''Kontrola wstępna''' – dokładne jej zrealizowanie chroni jednostkę przed ponadplanowymi [[koszt|kosztami]], nadużyciami i stratami. W tej części znaczną większość czasu pochłania analiza projektów różnego rodzaju umów oraz sprawdzanie różnych elementów pod kątem prawnym. Należy działać zgodnie z m.in. kodeksem administracyjnym. Ten rodzaj kontroli odgrywa znaczącą rolę przy przyjmowaniu nowych pracowników ([[umowa]] o pracę, wykonywane czynności, obowiązki na miejscu pracy, [[okres wypowiedzenia]], niekiedy istotna jest niekaralność oraz oświadczenie o odpowiedzialności materialnej). Kontrola wstępna przykuwa uwagę do dochodów budżetowych, jakie uzyskuje dana [[organizacja]]. [[Dochody]] budżetowe powinny być zawarte w danych urządzeniach i wykazane w określonych kwotach oraz terminach. Należy także określić oraz sprawdzić dokumenty (dowody finansowo-księgowe) oraz osoby, które są za nie odpowiedzialne. | '''Kontrola wstępna''' – dokładne jej zrealizowanie chroni jednostkę przed ponadplanowymi [[koszt|kosztami]], nadużyciami i stratami. W tej części znaczną większość czasu pochłania analiza projektów różnego rodzaju umów oraz sprawdzanie różnych elementów pod kątem prawnym. Należy działać zgodnie z m.in. kodeksem administracyjnym. Ten rodzaj kontroli odgrywa znaczącą rolę przy przyjmowaniu nowych pracowników ([[umowa]] o pracę, wykonywane czynności, obowiązki na miejscu pracy, [[okres wypowiedzenia]], niekiedy istotna jest niekaralność oraz oświadczenie o odpowiedzialności materialnej). Kontrola wstępna przykuwa uwagę do dochodów budżetowych, jakie uzyskuje dana [[organizacja]]. [[Dochody]] budżetowe powinny być zawarte w danych urządzeniach i wykazane w określonych kwotach oraz terminach. Należy także określić oraz sprawdzić dokumenty (dowody finansowo-księgowe) oraz osoby, które są za nie odpowiedzialne. | ||
'''Kontrola bieżąca''' – celem tej kontroli jest zweryfikowanie czy wyodrębnione komórki firmy działają poprawnie oraz czy nie pojawiają się sytuacje, które mogą spowodować zniszczenie lub inną stratę w majątku, w tym również kradzież. Rzeczywisty stan składników majątku powinien być bardzo skrupulatnie przeanalizowany, aby móc wykluczyć możliwość powstania zarówno nadwyżek jak i niedoborów, które mogą spowodować problemy w działalności jednostki. Sprawdzeniu podlega również [[wyposażenie]] pracowników np. w odzież ochronną, środki higieny. Należy zweryfikować czy zatrudnieni terminowo rozliczają się z zaliczek. | '''Kontrola bieżąca''' – celem tej kontroli jest zweryfikowanie czy wyodrębnione komórki firmy działają poprawnie oraz czy nie pojawiają się sytuacje, które mogą spowodować zniszczenie lub inną stratę w majątku, w tym również kradzież. Rzeczywisty stan składników majątku powinien być bardzo skrupulatnie przeanalizowany, aby móc wykluczyć możliwość powstania zarówno nadwyżek jak i niedoborów, które mogą spowodować problemy w działalności jednostki. Sprawdzeniu podlega również [[wyposażenie]] pracowników np. w odzież ochronną, środki higieny. Należy zweryfikować czy zatrudnieni terminowo rozliczają się z zaliczek. | ||
'''Kontrola następna''' – podczas tej części kontroli bada się działalność, która już się odbyła oraz dokumenty, które wykazują i opisują te czynności. [[Przegląd]] tych dokumentów sprawdza, czy dotychczasowe funkcjonowanie organizacji przebiega właściwie oraz według aktualnych przepisów prawa. Bada się również o wpłynęło na odchylenia od zaplanowanych norm, a które spowodowały straty w majątku. Celem tej kontroli jest podjęcie przez osobę zarządzającą działań, które spowodują, że w przyszłości nie będą powstawać podobne zaburzenia i odstępstwa od [[normy]] (Kulaszyński S., 2002, s. 21-24). | '''Kontrola następna''' – podczas tej części kontroli bada się działalność, która już się odbyła oraz dokumenty, które wykazują i opisują te czynności. [[Przegląd]] tych dokumentów sprawdza, czy dotychczasowe funkcjonowanie organizacji przebiega właściwie oraz według aktualnych przepisów prawa. Bada się również o wpłynęło na odchylenia od zaplanowanych norm, a które spowodowały straty w majątku. Celem tej kontroli jest podjęcie przez osobę zarządzającą działań, które spowodują, że w przyszłości nie będą powstawać podobne zaburzenia i odstępstwa od [[normy]] (Kulaszyński S., 2002, s. 21-24). | ||
== Bibliografia == | ==Bibliografia== | ||
* Banaszkiewicz A., Makowska E. (2016) [ | <noautolinks> | ||
* Kaczurak-Kozak M. (2011) [ | * Banaszkiewicz A., Makowska E. (2016) [https://www.dbc.wroc.pl/Content/33364/Banaszkiewicz_Makowska_Rewizja_finansowa_a_wiarygodnosc_sprawozdan_2016.pdf ''Rewizja finansowa a wiarygodność sprawozdań finansowych''], Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 436 | ||
* Kaczurak-Kozak M. (2011) [https://wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/42-2011/FRFU-42-69.pdf ''Kontrola zarządcza jako nowy wymiar kontroli w sektorze finansów publicznych''], "Finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia" nr 42, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 669 | |||
* Kulaszyński S. (2002) ''Kontrola finansowa w jednostkach budżetowych i gospodarce pozabudżetowej'', Edukator, Warszawa | * Kulaszyński S. (2002) ''Kontrola finansowa w jednostkach budżetowych i gospodarce pozabudżetowej'', Edukator, Warszawa | ||
* Kurkowski L., Ruśkowski E., Sochacka-Krysiak H. (2000) ''Kontrola finansowa w sektorze publicznym'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | * Kurkowski L., Ruśkowski E., Sochacka-Krysiak H. (2000) ''Kontrola finansowa w sektorze publicznym'', Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa | ||
* Sawicki K. (2012) [ | * Sawicki K. (2012) [https://www.wneiz.pl/nauka_wneiz/frfu/53-2012/FRFU-53-33.pdf ''Relacje między kontrolą wewnętrzną, audytem wewnętrznym, kontrolą zarządczą i rewizją finansową''], "Finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia" nr 53, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 718 | ||
</noautolinks> | |||
[[Kategoria:Zarządzanie finansami]] | [[Kategoria:Zarządzanie finansami]] | ||
Wersja z 11:37, 29 paź 2023
| Kontrola finansowa |
|---|
| Polecane artykuły |
Kontrola finansowa jest elementem procesu zarządzania publiczną gospodarką finansową. Jej zadaniem jest przekazywanie informacji na temat jakości działania oraz funkcjonalności gospodarki. Pomaga również wyryć obszary, w których konieczne jest dokonanie różnych korekt. "W ostatnich latach w obszarze kontroli w sektorze finansów publicznych można zaobserwować liczne zmiany” (Kaczurak-Kozak M., 2011, s. 70). Za kontrolę finansową odpowiedzialność ponosi kierownik jednostki.
Standardowe rozumienie pojęcia "kontrola finansowa” przejawia się jako zestawienie stanu rzeczywistego ze stanem obowiązującym oraz uzgadnianie ewentualnych błędów i odchyleń a także weryfikowanie czy dane elementy są zgodne z prawem. Pod uwagę bierze się również ochronę zasobów oraz zapewnienie wiarygodności sprawozdań.
W praktyce wykorzystywanej w finansach publicznych można rozumieć pojęcie kontroli finansowej pod dwiema postaciami - aby wyrazić przebieg oceniania i sprawozdawczości oraz jako jeden z elementów systemu zarządzania, w którego skład wchodzą procedury, reguły, obowiązki pracowników, standardy etyczne oraz inne elementy (Kaczurak-Kozak M., 2011, s. 73).
Pojęcie jest kontroli finansowej jest związane z rewizją.
TL;DR
Kontrola finansowa jest ważnym elementem zarządzania publiczną gospodarką finansową. Jej celem jest ocena jakości działania i funkcjonalności gospodarki oraz wykrywanie obszarów wymagających korekty. W praktyce kontrola finansowa może być rozumiana jako proces oceny i sprawozdawczości oraz jako element systemu zarządzania. Kryteria kontroli finansowej to prawo, plan i gospodarność. Istnieją trzy rodzaje kontroli finansowej: kontrola wstępna, bieżąca i następna. Kontrola wstępna chroni jednostkę przed nadużyciami i stratami. Kontrola bieżąca sprawdza poprawność działań i zabezpiecza majątek jednostki. Kontrola następna analizuje działalność już wykonaną i dokumenty, aby zapobiec powstawaniu podobnych odchyleń w przyszłości.
Kryteria kontroli finansowej
Możemy wyróżnić trzy kryteria kontroli finansowej: prawo, plan oraz gospodarność.
Prawo – jest to główne kryterium, stosowane od dawna i najbardziej pospolite. Kontrolerzy powinni być dobrze przygotowani pod względem znajomości prawa (studia prawnicze, ekonomiczne, administracyjne) i stale uaktualniać swoją wiedzę, ponieważ prawo nieustannie się zmienia. Dokładne rozumienie i interpretacja jest niezbędne do przeprowadzenia kontroli.
Plan – stosując to kryterium, należy uwzględnić wielorakość przyczyn rozbieżności danych działań z planem oraz elastyczność i możliwości przystosowania się do wcześniejszych, niezaplanowanych czynności. Badanie i ocena wykonanych planów jest skomplikowana, ponieważ plany często są bardzo szczegółowe i bardzo precyzyjne.
Gospodarność – inaczej zasada racjonalnego działania. Stanowi kryterium, które integruje elementy w całość. Podczas kontroli należy wykazać czy dane działanie jest zgodne z zasadą gospodarności, czyli powinno zawierać się w funkcjonowaniu gospodarczo-finansowym np. optymalizacja procesów produkcyjnych, zwiększanie wydajności pracy, poprawianie jakości (Kurowski L. I in., 2000, s. 46-49).
Rodzaje kontroli finansowej
Kontrola finansowa składa się z trzech etapów: kontrola wstępna, kontrola bieżąca oraz kontrola następna.
Kontrola wstępna – dokładne jej zrealizowanie chroni jednostkę przed ponadplanowymi kosztami, nadużyciami i stratami. W tej części znaczną większość czasu pochłania analiza projektów różnego rodzaju umów oraz sprawdzanie różnych elementów pod kątem prawnym. Należy działać zgodnie z m.in. kodeksem administracyjnym. Ten rodzaj kontroli odgrywa znaczącą rolę przy przyjmowaniu nowych pracowników (umowa o pracę, wykonywane czynności, obowiązki na miejscu pracy, okres wypowiedzenia, niekiedy istotna jest niekaralność oraz oświadczenie o odpowiedzialności materialnej). Kontrola wstępna przykuwa uwagę do dochodów budżetowych, jakie uzyskuje dana organizacja. Dochody budżetowe powinny być zawarte w danych urządzeniach i wykazane w określonych kwotach oraz terminach. Należy także określić oraz sprawdzić dokumenty (dowody finansowo-księgowe) oraz osoby, które są za nie odpowiedzialne.
Kontrola bieżąca – celem tej kontroli jest zweryfikowanie czy wyodrębnione komórki firmy działają poprawnie oraz czy nie pojawiają się sytuacje, które mogą spowodować zniszczenie lub inną stratę w majątku, w tym również kradzież. Rzeczywisty stan składników majątku powinien być bardzo skrupulatnie przeanalizowany, aby móc wykluczyć możliwość powstania zarówno nadwyżek jak i niedoborów, które mogą spowodować problemy w działalności jednostki. Sprawdzeniu podlega również wyposażenie pracowników np. w odzież ochronną, środki higieny. Należy zweryfikować czy zatrudnieni terminowo rozliczają się z zaliczek.
Kontrola następna – podczas tej części kontroli bada się działalność, która już się odbyła oraz dokumenty, które wykazują i opisują te czynności. Przegląd tych dokumentów sprawdza, czy dotychczasowe funkcjonowanie organizacji przebiega właściwie oraz według aktualnych przepisów prawa. Bada się również o wpłynęło na odchylenia od zaplanowanych norm, a które spowodowały straty w majątku. Celem tej kontroli jest podjęcie przez osobę zarządzającą działań, które spowodują, że w przyszłości nie będą powstawać podobne zaburzenia i odstępstwa od normy (Kulaszyński S., 2002, s. 21-24).
Bibliografia
- Banaszkiewicz A., Makowska E. (2016) Rewizja finansowa a wiarygodność sprawozdań finansowych, Prace naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 436
- Kaczurak-Kozak M. (2011) Kontrola zarządcza jako nowy wymiar kontroli w sektorze finansów publicznych, "Finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia" nr 42, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 669
- Kulaszyński S. (2002) Kontrola finansowa w jednostkach budżetowych i gospodarce pozabudżetowej, Edukator, Warszawa
- Kurkowski L., Ruśkowski E., Sochacka-Krysiak H. (2000) Kontrola finansowa w sektorze publicznym, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
- Sawicki K. (2012) Relacje między kontrolą wewnętrzną, audytem wewnętrznym, kontrolą zarządczą i rewizją finansową, "Finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia" nr 53, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 718
Autor: Joanna Spyrka
