Efektywność rynku giełdowego

Efektywność rynku giełdowego
Polecane artykuły
Funkcje giełd finansowych New Connect Rynek pierwotny Bank komercyjny Portfel Inwestor Hedge Fund Fundusz hedgingowy Kurs akcji

Efektywność rynku giełdowego jest to warunek zapewniający aby funkcje giełd finansowych były dobrze realizowane. Pojęcie efektywności jest jednym z najważniejszych zagadnień i atrybutów dotyczących każdego segmentu rynku kapitałowego.

Efektywność rynku giełdowego rozpatrywana jest w trzech aspektach:

• efektywność alokacyjna (Pareto),
• efektywność operacyjna,
• efektywność informacyjna.

TL;DR

Efektywność rynku giełdowego to warunek zapewniający realizację funkcji giełd finansowych. Efektywność jest rozpatrywana w trzech aspektach: alokacyjnym, operacyjnym i informacyjnym. Alokacyjna efektywność dotyczy optymalnej dystrybucji kapitałów. Operacyjna efektywność dotyczy niskich kosztów transakcyjnych i szybkiego zawierania kontraktów. Informacyjna efektywność oznacza, że informacje są odzwierciedlane w cenach akcji. Efektywne giełdy finansowe są kluczowe dla optymalnej alokacji kapitałów i spełnienia makroekonomicznych funkcji w gospodarce narodowej.

Efektywność alokacyjna

Efektywność alokacyjna jest osiągana, gdy dostępne, ograniczone zasoby finansowe docierają poprzez mechanizmy rynkowe do podmiotów wykorzystujących je w najlepszy możliwy sposób. W skali makro, skutkiem efektywności alokacyjnej jest zapewnienie optymalnej dystrybucji kapitałów w całej gospodarce. Aby giełda mogła osiągać efektywność alokacyjną, musi mieć odpowiednio wysoką kapitalizację i charakteryzować się stosunkowo dużą płynnością.

Efektywność operacyjna

Efektywność operacyjna (wewnętrzna, transakcyjna) jest osiągana, gdy konkurencja między pośrednikami działającymi na rynku giełdowym zapewnia niski poziom ogólnych kosztów transakcyjnych oraz możliwość bezzwłocznego zawierania i realizowania kontraktów przez inwestorów. Efektywność operacyjna polega na zdolności do szybkiego, dobrego i skutecznego dostosowywania się wewnętrznej, prawnej i instytucjonalnej infrastruktury rynku do bieżących potrzeb jego potencjalnych użytkowników. Efektywna operacyjnie giełda finansowa, wraz z towarzyszącym jej segmentem publicznego rynku papierów wartościowych, powinna charakteryzować się:

• zdolnością do pełnej, kompleksowej i profesjonalnej obsługi emitentów,
• krótkim czasem trwania procedur emisyjnych,
• stosunkowo niskim poziomem kosztów związanych z działaniem na publicznym rynku giełdowym
• dostępnością poszczególnych segmentów rynku giełdowego dla szerokiej grupy potencjalnie zainteresowanych firm,
• notowaniem wielu różnorodnych instrumentów finansowych,
• możliwością skutecznego łatwego dywersyfikowania ryzyka,
• powszechną dostępnością do usług maklerskich i doradczych,
• swobodą zawierania transakcji,
• przejrzystością informacyjną spółek, notowanych instrumentów finansowych, rynku,
• dużym poziomem bezpieczeństwa zawieranych transakcji i obrotów,
• dużą szybkością realizacji zleceń maklerskich,
• bezpieczeństwem środków powierzanych przez inwestorów pośrednikom finansowym.

Wymienione powyżej cechy wpływają na wzrost wolumenu handlu, a co za tym idzie płynności całego rynku giełdowego. Duża płynność może być jednocześnie przejawem i skutkiem osiągania efektywności operacyjnej przez poszczególne giełdy papierów wartościowych.

Teoria efektywności rynku

Teoria efektywności rynku zakłada, że inwestorzy opierają swoje działania na racjonalnych podstawach, dzięki czemu maksymalizują oczekiwaną użyteczność i są zdolni przetwarzać wszystkie dostępne informacje . Na efektywnych informacyjnie rynkach wszystkie napływające informacje z otoczenia gospodarczego są natychmiast odzwierciedlane w cenie akcji. Wyróżnia się trzy formy efektywności rynku:

• słaba efektywność - inwestorzy opierając się na analizie technicznej (czyli na przeszłych danych) nie mogą przewidzieć bieżącej i przyszłej ceny instrumentu finansowego,
• średnia efektywność - inwestorzy opierając się na analizie fundamentalnej nie mogą osiągnąć ponadprzeciętnych zysków,
• mocna efektywność - wszelkie informacje z otoczenia gospodarczego, zarówno publiczne jak i poufne natychmiast są odzwierciedlane w cenach instrumentów finansowych .

Informacyjna efektywność

Informacyjna efektyność rynku jest tym większa, im okres między ogłoszeniem nowej informacji a realizacją podjętych w jej wyniku działań jest krótszy oraz im bardziej jednorodne i adekwatne są decyzje inwestycyjne podejmowane w określonych sytuacjach przez uczestników rynku.

Aby giełdy mogły przyczyniać się do optymalnej alokacji kapitałów w całej gospodarce i jednocześnie wypełniać swoją najważniejszą makroekonomiczną funkcję muszą charakteryzować się efektywnością alokacyjną. Aby móc ją osiągnąć, publiczne giełdowe rynki papierów wartościowych muszą być efektywne informacyjnie i operacyjnie. Efektywność giełd finansowych jest pojęciem bardzo ważnym, ponieważ tylko efektywne i rozwinięte rynki papierów wartościowych mogą skutecznie, w długim okresie, wypełniać liczne makroekonomiczne funkcje w gospodarce narodowej.

Bibliografia

• Kulbaka P., "Giełdy w gospodarce", Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007 r
• Miklaszewska E., "Podstawy finansów", Wydawnictwo Informacji Ekonomicznej, Kraków 1999 r
• Zielonka P., "Czym są finanse behawioralne, czyli krótkie wprowadzenie do psychologii rynków finansowych", [w:] "Materiały i studia. Zeszyt nr 158", Narodowy Bank Polski, Warszawa lipiec 2003 r

Autor: Ilona Tymoszuk