Ryzyko pogodowe: Różnice pomiędzy wersjami
m (Infobox update) |
(LinkTitles.) |
||
| Linia 15: | Linia 15: | ||
Terminu '''[[ryzyko]] pogodowe''' używa się do określenia ekspozycji działalności przedsiębiorstwa na wahania czynników pogodowych: temperatury (upału i mrozu), opadów (deszczu i śniegu), siły wiatru, itd.<ref>L. Clemmons, Introduction to Weather Risk Management [w:] E. Banks [red.], Weather Risk Management. Markets, products and applications, Palgrave 2002, Nowy Jork, s. 3.</ref> Ekspozycja na ryzyko z natury dotyczy zjawisk nie-katastroficznych i wpływa na dochodowość przedsięwzięcia, a nie jego istnienie w ogóle. W praktyce redukuje się, bądź zupełnie eliminuje zmienność finansową w odpowiedzi na wystąpienie niepożądanych warunków pogodowych. Przedsiębiorcy poszukując praktycznych sposobów transferu ryzyka przyczynili się do powstania i rozwoju najnowszej gałęzi inżynierii finansowej obejmującej kreację pochodnych instrumentów finansowych opartych o czynniki pogodowe. | Terminu '''[[ryzyko]] pogodowe''' używa się do określenia ekspozycji działalności przedsiębiorstwa na wahania czynników pogodowych: temperatury (upału i mrozu), opadów (deszczu i śniegu), siły wiatru, itd.<ref>L. Clemmons, Introduction to Weather Risk Management [w:] E. Banks [red.], Weather Risk Management. Markets, products and applications, Palgrave 2002, Nowy Jork, s. 3.</ref> [[Ekspozycja]] na ryzyko z natury dotyczy zjawisk nie-katastroficznych i wpływa na dochodowość przedsięwzięcia, a nie jego istnienie w ogóle. W praktyce redukuje się, bądź zupełnie eliminuje zmienność finansową w odpowiedzi na wystąpienie niepożądanych warunków pogodowych. Przedsiębiorcy poszukując praktycznych sposobów transferu ryzyka przyczynili się do powstania i rozwoju najnowszej gałęzi inżynierii finansowej obejmującej kreację pochodnych instrumentów finansowych opartych o czynniki pogodowe. | ||
==Historia powstania rynku== | ==Historia powstania rynku== | ||
Historia powstania rynku derywatów pogodowych, jak wcześniej wspomniano, datuje się od roku 1996, kiedy w USA zaczęto deregulować [[rynek]] energii elektrycznej, w wyniku czego w miejsce grupy lokalnych monopolistów pojawili się konkurujący ze sobą sprzedawcy. Dodatkowo dostawcy energii, zmuszeni do konkurencji między sobą, zaczęli przewartościowywać modele biznesowe ze zmianą centrum zainteresowania - przesunięcie ze zwrotu na aktywach do budowania wartości dla akcjonariuszy. Przedsiębiorstwa branży energetycznej operujące w deregulującym się otoczeniu wkrótce zaczęły sobie zdawać sprawę z wpływu pogody na ich funkcjonowanie. | Historia powstania rynku derywatów pogodowych, jak wcześniej wspomniano, datuje się od roku 1996, kiedy w USA zaczęto deregulować [[rynek]] energii elektrycznej, w wyniku czego w miejsce grupy lokalnych monopolistów pojawili się konkurujący ze sobą sprzedawcy. Dodatkowo dostawcy energii, zmuszeni do konkurencji między sobą, zaczęli przewartościowywać [[modele]] biznesowe ze zmianą centrum zainteresowania - przesunięcie ze zwrotu na aktywach do budowania wartości dla akcjonariuszy. Przedsiębiorstwa branży energetycznej operujące w deregulującym się otoczeniu wkrótce zaczęły sobie zdawać sprawę z wpływu pogody na ich funkcjonowanie. | ||
<google>ban728t</google> | <google>ban728t</google> | ||
W nowym ustroju, trzeba było pogodzić krótkoterminowe zależne od pogody zapotrzebowanie z długoterminowymi dostawami. Przykładowo, na południu Stanów Zjednoczonych wysokie temperatury zwiększają zapotrzebowanie na zasilanie klimatyzacji. Opady deszczu na Północno-Zachodnim Wybrzeżu albo opady śniegu w Kordylierach zwiększają dostępność lokalizacyjną dla hydroenergetyki. Sztormy na Wschodnim Wybrzeżu przyczyniają się do częstych uszkodzeń linii energetycznych. Dlatego też każde z powyższych zdarzeń wpływa na przesył energii i cenę dla odbiorcy końcowego. Przedsiębiorstwa energetyczne konsekwentnie handlujące kontraktami opartymi na energii elektrycznej i gazie ziemnym zdały sobie sprawę z możliwości zabezpieczenia pozycji wynikającej ze zmienności cen energii i jej nośników na rynku [[kontrakt]]ów opartych o czynniki pogodowe, które bezpośrednio wpływają na zmienność cen tych [[towar]]ów. | W nowym ustroju, trzeba było pogodzić krótkoterminowe zależne od pogody [[zapotrzebowanie]] z długoterminowymi dostawami. Przykładowo, na południu Stanów Zjednoczonych wysokie temperatury zwiększają zapotrzebowanie na zasilanie klimatyzacji. Opady deszczu na Północno-Zachodnim Wybrzeżu albo opady śniegu w Kordylierach zwiększają [[dostępność]] lokalizacyjną dla hydroenergetyki. Sztormy na Wschodnim Wybrzeżu przyczyniają się do częstych uszkodzeń linii energetycznych. Dlatego też każde z powyższych zdarzeń wpływa na przesył energii i cenę dla odbiorcy końcowego. Przedsiębiorstwa energetyczne konsekwentnie handlujące kontraktami opartymi na energii elektrycznej i gazie ziemnym zdały sobie sprawę z możliwości zabezpieczenia pozycji wynikającej ze zmienności cen energii i jej nośników na rynku [[kontrakt]]ów opartych o czynniki pogodowe, które bezpośrednio wpływają na zmienność cen tych [[towar]]ów. | ||
Pierwotny zamiar uczestników rynku energii - hedgeing wewnętrznego ryzyka połączonego z ilością dostarczanej energii - musiał ulec rozszerzeniu o inne podmioty ze względu na niedostateczną płynność rynku. Zapotrzebowanie na zabezpieczenie całego ryzyka pogodowego wymusiło poszerzenie zasięgu rynku o nowych uczestników. Dynamika rynku spowodowała jednak, że nie wszyscy początkowi uczestnicy rynku wciąż biorą udział w transakcjach. Rynek pogodowych instrumentów pochodnych wciąż się rozszerza i pojawiają się na nim liczni nowi operatorzy i dostawcy energii, a także ubezpieczyciele, reasekuranci, banki i fundusze hedgingowe, które stanowią znaczące grupy dostarczające dodatkowej płynności na rynku instrumentów pogodowych. Wraz ze wzrostem liczby zainteresowanych i możliwych sposobów wycen instrumentów opartych na indeksach pogodowych wzrosło zainteresowanie ze strony rynku [[kapitał]]owego. Zaczęto standaryzować instrumenty pochodne oparte o pogodę, a we wrześniu 1999 roku The Chicago Mercantile Exchange (CME) zaczęła notowania wystandaryzowanych kontraktów futures i opcji w oparciu o 10 różnych [[indeks]]ów temperatur dla lokalizacji na obszarze Stanów Zjednoczonych.<ref>J. Preś, [[Zarządzanie ryzykiem]] pogodowym, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2007, s. 75-87.</ref> | Pierwotny zamiar uczestników rynku energii - hedgeing wewnętrznego ryzyka połączonego z ilością dostarczanej energii - musiał ulec rozszerzeniu o inne podmioty ze względu na niedostateczną płynność rynku. Zapotrzebowanie na [[zabezpieczenie]] całego ryzyka pogodowego wymusiło poszerzenie zasięgu rynku o nowych uczestników. Dynamika rynku spowodowała jednak, że nie wszyscy początkowi uczestnicy rynku wciąż biorą [[udział]] w transakcjach. Rynek pogodowych instrumentów pochodnych wciąż się rozszerza i pojawiają się na nim liczni nowi operatorzy i dostawcy energii, a także ubezpieczyciele, reasekuranci, banki i [[fundusze]] hedgingowe, które stanowią znaczące grupy dostarczające dodatkowej płynności na rynku instrumentów pogodowych. Wraz ze wzrostem liczby zainteresowanych i możliwych sposobów wycen instrumentów opartych na indeksach pogodowych wzrosło zainteresowanie ze strony rynku [[kapitał]]owego. Zaczęto standaryzować [[instrumenty pochodne]] oparte o pogodę, a we wrześniu 1999 roku The Chicago Mercantile Exchange (CME) zaczęła notowania wystandaryzowanych kontraktów futures i opcji w oparciu o 10 różnych [[indeks]]ów temperatur dla lokalizacji na obszarze Stanów Zjednoczonych.<ref>J. Preś, [[Zarządzanie ryzykiem]] pogodowym, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2007, s. 75-87.</ref> | ||
==Przyczyny zabezpieczania działalności przedsiębiorstwa== | ==Przyczyny zabezpieczania działalności przedsiębiorstwa== | ||
Wersja z 22:57, 21 maj 2020
| Ryzyko pogodowe |
|---|
| Polecane artykuły |
Terminu ryzyko pogodowe używa się do określenia ekspozycji działalności przedsiębiorstwa na wahania czynników pogodowych: temperatury (upału i mrozu), opadów (deszczu i śniegu), siły wiatru, itd.[1] Ekspozycja na ryzyko z natury dotyczy zjawisk nie-katastroficznych i wpływa na dochodowość przedsięwzięcia, a nie jego istnienie w ogóle. W praktyce redukuje się, bądź zupełnie eliminuje zmienność finansową w odpowiedzi na wystąpienie niepożądanych warunków pogodowych. Przedsiębiorcy poszukując praktycznych sposobów transferu ryzyka przyczynili się do powstania i rozwoju najnowszej gałęzi inżynierii finansowej obejmującej kreację pochodnych instrumentów finansowych opartych o czynniki pogodowe.
Historia powstania rynku
Historia powstania rynku derywatów pogodowych, jak wcześniej wspomniano, datuje się od roku 1996, kiedy w USA zaczęto deregulować rynek energii elektrycznej, w wyniku czego w miejsce grupy lokalnych monopolistów pojawili się konkurujący ze sobą sprzedawcy. Dodatkowo dostawcy energii, zmuszeni do konkurencji między sobą, zaczęli przewartościowywać modele biznesowe ze zmianą centrum zainteresowania - przesunięcie ze zwrotu na aktywach do budowania wartości dla akcjonariuszy. Przedsiębiorstwa branży energetycznej operujące w deregulującym się otoczeniu wkrótce zaczęły sobie zdawać sprawę z wpływu pogody na ich funkcjonowanie.
W nowym ustroju, trzeba było pogodzić krótkoterminowe zależne od pogody zapotrzebowanie z długoterminowymi dostawami. Przykładowo, na południu Stanów Zjednoczonych wysokie temperatury zwiększają zapotrzebowanie na zasilanie klimatyzacji. Opady deszczu na Północno-Zachodnim Wybrzeżu albo opady śniegu w Kordylierach zwiększają dostępność lokalizacyjną dla hydroenergetyki. Sztormy na Wschodnim Wybrzeżu przyczyniają się do częstych uszkodzeń linii energetycznych. Dlatego też każde z powyższych zdarzeń wpływa na przesył energii i cenę dla odbiorcy końcowego. Przedsiębiorstwa energetyczne konsekwentnie handlujące kontraktami opartymi na energii elektrycznej i gazie ziemnym zdały sobie sprawę z możliwości zabezpieczenia pozycji wynikającej ze zmienności cen energii i jej nośników na rynku kontraktów opartych o czynniki pogodowe, które bezpośrednio wpływają na zmienność cen tych towarów.
Pierwotny zamiar uczestników rynku energii - hedgeing wewnętrznego ryzyka połączonego z ilością dostarczanej energii - musiał ulec rozszerzeniu o inne podmioty ze względu na niedostateczną płynność rynku. Zapotrzebowanie na zabezpieczenie całego ryzyka pogodowego wymusiło poszerzenie zasięgu rynku o nowych uczestników. Dynamika rynku spowodowała jednak, że nie wszyscy początkowi uczestnicy rynku wciąż biorą udział w transakcjach. Rynek pogodowych instrumentów pochodnych wciąż się rozszerza i pojawiają się na nim liczni nowi operatorzy i dostawcy energii, a także ubezpieczyciele, reasekuranci, banki i fundusze hedgingowe, które stanowią znaczące grupy dostarczające dodatkowej płynności na rynku instrumentów pogodowych. Wraz ze wzrostem liczby zainteresowanych i możliwych sposobów wycen instrumentów opartych na indeksach pogodowych wzrosło zainteresowanie ze strony rynku kapitałowego. Zaczęto standaryzować instrumenty pochodne oparte o pogodę, a we wrześniu 1999 roku The Chicago Mercantile Exchange (CME) zaczęła notowania wystandaryzowanych kontraktów futures i opcji w oparciu o 10 różnych indeksów temperatur dla lokalizacji na obszarze Stanów Zjednoczonych.[2]
Przyczyny zabezpieczania działalności przedsiębiorstwa
Zabezpieczanie się przedsiębiorstw z wykorzystaniem derywatów pogodowych jest pożądane w działalności gospodarczej, gdyż skutecznie redukuje wahania przychodów (zysków) rok do roku. Korzyści wynikające z takiego działania składają się z kilku przyczyn, m.in.:
- Zmniejszenie wahań poziomu zysków pozwala często zredukować poziom stóp procentowych po jakich przedsiębiorcy pożyczają pieniądze,
- W notowanych na giełdzie spółkach niska zmienność poziomu zysków zazwyczaj utożsamiana jest z niską wielkością wahań cen akcji, a akcje z mniejszą zmiennością cen są wyżej wyceniane na rynku,
- Niski poziom wahań zysków oddala ryzyko bankructwa spółki w przyszłości.
Zastosowanie właściwych instrumentów pochodnych:
- finansowych - zabezpiecza przed niekorzystnymi zmianami cen,
- pogodowych - zabezpiecza się przed niekorzystnymi zmianami pogody i wolumenu dostaw.
Konstrukcja instrumentu pochodnego, który jednocześnie obejmowałby aspekt finansowy i pogodowy jest bardzo skomplikowana i dlatego jest niemalże niespotykana, gdyż trudno znaleźć dla takiego produktu inżynierii finansowej tzw. drugą stronę kontraktu.
Bibliografia
- ↑ L. Clemmons, Introduction to Weather Risk Management [w:] E. Banks [red.], Weather Risk Management. Markets, products and applications, Palgrave 2002, Nowy Jork, s. 3.
- ↑ J. Preś, Zarządzanie ryzykiem pogodowym, Wydawnictwo CeDeWu, Warszawa 2007, s. 75-87.
Autor: Leszek Klimiuk
