Stress-test

Stress test inaczej test warunków skrajnych pojęcie z dziedziny bankowości i finansów. Stress test to analiza lub symulacja mająca na celu określenie zdolności danego instrumentu finansowego lub instytucji finansowej do radzenia sobie z kryzysem gospodarczym.

Instytucie finansowe zamiast przeprowadzać symulacje na zasadzie "najlepszego oszacowania", firma może przeprowadzać test warunków skrajnych, w którym bada się, jak solidny jest instrument finansowy w określonych wypadkach, sytuacjach. Testy te mają formę analizy scenariuszy. Szczegółowy wykaz testów warunków skrajnych dla banków według roku, regionu i regulatora znajduje się w wykazie testów warunków skrajnych w danym banku.

Testy warunków skrajnych są wykorzystywane do zbadania takich zagadnień jak:

• Co się stanie, jeśli stopa bezrobocia spadnie do x% w tym roku?
• Jaki będzie skutek, jeśli w kolejnym roku giełdy wzrosną o więcej niż z%?
• Czym skutkować będzie spadek PKB o y% w następnym roku?
• Co się stanie, jeśli stopy procentowe pozostaną na tym samym poziomie przez okres 3 lat?
• Jaki będzie skutek jeśli połowa instrumentów w portfelu wypowie umowy w trzecim roku?
• Co się stanie, jeśli ceny ropy wzrosną o z%?

Badania tego typu są coraz częściej wykorzystywane na całym świecie. Dzięki temu analiza ta została rozpowszechniona i wprowadzona przez takie organy jak np. Europejski Urząd Nadzoru Bankowego czy też Międzynarodowy Fundusz Walutowy. Stress testy stały się wymogiem prawnym przy badaniu niektórych instytucji finansowych w celu zapewnienia odpowiednich standardów alokacji kapitału w celu pokrycia możliwych strat poniesionych podczas ekstremalnych, lecz prawdopodobnych zdarzeń. Dzięki zmianie przepisów zapisanych w Basel II został wzmocniony nacisk na odpowiednie dostosowanie do ryzyka kapitału. Testy warunków skrajnych pozwalają nie tylko na badanie pojedynczych bodźców, ale również łączenie ich w różne kombinacje zdarzeń. Zazwyczaj jest możliwość również przeanalizowania bieżącej ekspozycji na znane dotychczas scenariusze ekonomiczne np. atak z 11 września, w celu zapewnienia wypłacalności instytucji bankowym. W 2014 roku EBA (European Banking Authority) przeprowadziło test warunków skrajnych którego nie zdało aż 25 banków.

TL;DR

Stress testy w bankowości i finansach to analizy mające sprawdzić zdolność instytucji finansowych radzenia sobie z kryzysem gospodarczym. Testowane są różne scenariusze, takie jak spadek PKB, wzrost bezrobocia czy ceny ropy. Testy warunków skrajnych są wymogiem prawnym i są przeprowadzane przez instytucje nadzoru finansowego na całym świecie. Historia testów sięga lat 90., a od 2007 roku są rutynowo przeprowadzane przez rządowe organy regulujące. Dodatkowo, istnieje różne podejście do testów, które polega na ocenie niestabilności banku.

Historia testów w warunkach skrajnych

Stress testy banków są symulacją na podstawie badań bilansu danej instytucji finansowej. Międzynarodowe banki rozpoczęły stosowanie tych testów wewnątrz swoich struktur we wczesnych latach 90.

W 1996 roku Bazylejska umowa kapitałowa została zmieniona tak aby możliwe był wymaganie od banków i firm inwestycyjnych przeprowadzanie testów warunków skrajnych w celu pozyskania danych na temat ich zdolności do reagowania na zdarzenia zachodzące na rynku. Do roku 2007 badania te były przeprowadzane jedynie przez same banki w celu własnej oceny wewnętrznej. Dopiero po roku 2007 rządowe organy regulujące zaczęły przeprowadzać testy we własnym zakresie aby sprawdzić skuteczność działań instytucji finansowych w skrajnych warunkach. Od tego czasu testy są rutynowo przeprowadzane przez instytucje nadzoru finansowego w różnych krajach lub rejonach, aby sprawdzić czy banki im podległe angażują się w praktyki mające zapobiegać ewentualnym skutkom nagłych zmian koniunktury na rynku.

W 2007 roku w Indiach podpisano przepisy mówiące o tym że banki na terenie całego kraju poddawane będą regularnym testom warunków skrajnych. Od 2012 roku również Amerykańskie organy władzy uchwaliły nowe zasady dotyczące tej kwestii. Mówią one że największe banki amerykańskie mają poddawać się testom dwa razy w roku. Raz wewnętrznie i raz przeprowadzonym przez organy regulujące. Począwszy od roku 2014 również średnie firmy są zobowiązane do przeprowadzenia testów warunków skrajnych Dodda-Franka. W 2012r. Federalni regulatorzy zalecają stress testy portfela jako rozsądną praktykę zarządzania ryzykiem w bankach i instutacjach wspólnotowych, które są zbyt małe by objęły je przepisy prawne. Biuro kontrolera walut OCC, zaleca testowanie warunków skrajnych jako średek do identyfikacji i kwantyfikacji ryzyka portfela kredytowego, zalecenia te dotyczą również banków lokalnych.

Ustawa Dodda-Franka od początku obowiązywania, odkryła że kapitał po stresie wzrósł. Dodatkowo Rezerwa Federalna ciągle rozwija swoje oczekiwania i bada bardziej złożone scenariusze stress testów w bankach i instytucjach finansowych.

Nassim Taleb znany statystyk i analityk proponuje inne podejście do testów warunków skrajnych. Twierdzi on że większość testów opartych na arbitralnych liczbach można rozegrać. Bardziej skutecznym testem jest ocena niestabilności banku, przez zastosowanie jednego stress testu i zmianie jego skali, co ukaże wskaźnik wrażliwości instytucji finansowej na zmiany panujące w gospodarce.

Stress-test — artykuły polecane

Firma ratingowa — Agencja ratingowa — Rating — KYC — Wiarygodność kredytowa — Ryzyko stopy procentowej — Normy ostrożnościowe — Analiza fundamentalna — Portfel

Bibliografia

• Acharya V. (2010), Measuring systemic risk, Working Paper Federal Reserve Bank of Cleveland 10-02, Cleveland
• Freixas X., Rochet J. (2007), Makroekonomia bankowa, CeDeWu, Warszawa
• Huerta de Soto J. (2009), Pieniądz, kredyt bankowy i cykle koniunkturalne, Fundacja Instytut Ludwiga von Misesa, Warszawa
• Kapadia S. (2012), Liquidity risk, cash-flow constraints and systemic feedbacks, National Bureau of Economic Research
• Lepczyński B., Penczar M. (2015), Kondycja polskiego sektora bankowego w świetle testów warunków skrajnych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse. Rynki finansowe. Ubezpieczenia, nr 74, T. 2
• Quagliariello M. (2009), Stress-testing the Banking System: Methodologies and Applications, Cambridge University Press, Cambridge
• Woreta R (2016), Odporność kapitałowa największych europejskich banków w świetle wyników testów warunków skrajnych z 2016 r. Unia Europejska.pl, Nr 5(240)
• Zieliński T. (2016), Financial Networks as a Source of Systemic Instability, e-Finanse, 12(3)

Autor: Magdalena Biela