Baza danych

Bazy danych (ang. "R"elation "D"atabase "M"anagement "S"ystem) RDBMS - rodzaj komputerowego zbioru kartotek, magazyn inaczej danych o określonej budowie.baza danych jest modelowym ujeciem fragmentu rzeczywistości bedącego przedmiotem zainteresowania osób, instytucji, organizacji, firm, zakładów itp.Baza danych służy do tworzenia i zarządzania zapisanymi danymi w systemie komputerowym". (Simon, Shaffer, 2002, s. 147)

TL;DR

Baza danych to modelowy sposób przechowywania danych w systemie komputerowym. Bazy danych służą do zarządzania danymi potrzebnymi do wykonywania określonej działalności organizacji. Mają funkcje aktualizujące, zapytań i więzy integralności. Właściwości baz danych to współdzielenie, integracja, integralność, bezpieczeństwo, abstrakcja i niezależność danych. Systemy baz danych mają duży wpływ na rozwój informatyki. Projektowanie hurtowni danych jest złożonym procesem, a według W.H. Inmona hurtownia danych to zespojone bazy danych służące do wspierania decyzji.

Cel bazy dancyh

"Celem większości baz danych jest edycja oraz przechowywanie danych, które są potrzebne do wykonywania okreslonej działalności organizacji. Dlatego np. na każdym uniwersytecie baza danych funkcjonuje przy takich czynności, jak rejestracja liczby studentów oraz zapis na poszczególne moduły. Struktura przedstawia zwykle logiczny podział, prawie zawsze hierarchiczny, dlatego mówi się o bazie danych jako: zbiorze plików.(Cieciura,2006, s. 89)

Funkcje bazy danych

Funkcje aktualizujące - transakcja jest funkcją aktualizującą, zmienia ona bazę danych z jednego stanu w drugą. Funkcjami aktualizującymi istotnymi dla uniwersyteckiej bazy danych mogłoby być:

• Zainicjuj semestr
• Zaoferuj moduł
• Anuluj moduł
• wpisz studenta na kurs
• wpisz studenta na moduł
• Przenies studenta między modułami

Fukcje i więzy - pojęcia funkcji aktualizującej i więzów integralności są ze soba powiązane. Z funkcją aktualizującą jest zwykle związany ciąg warunków. Warunki te reprezentują więzy integralności. Funkcja aktualizująca: przenieś studenta X z modułu 1 do modułu 2

Warunki:

• student X zalicza moduł 1
• student X nie zalicza modułu 2
• moduł 2 jest oferowany

Akcje:

• zaprzecz, że student X zalicza moduł 1
• stwierdź, że student zalicza moduł 2

Funkcje zapytań - nie modyfikują one w żaden sposób bazy danych.

• Czy kurs X jest oferowany?
• Czy student X zalicza kurs Y?

Właściwości bazy danych

W bazie danych możemy wyróżnić właściwości:

• współdzielenie danych-dane składowane w bazie danych nie są zazwyczaj trzymane wyłącznie do użytku przez jedną osobę. Zwykle oczekuje się, że baza danych będzie uzywana przez więcej niż jedną osbę, możliwe, że w tym samym czasie.
• integracja danych-współdzielenie danych wnosi wiele korzyści do organizacji. Takie korzyści wystepują tylko wówczas, gdy baza danych jest odpowiednio administrowana.
• integralność danych-zapewnie, aby baza danych miała integralność; ianczej mówiąc aby baza danych dokładnie odzwierciedlała obszar analizy, którego ma być modelem.
• bezpieczeństwo danych-podtsawowa stosowaną metodą zapewnienia bezpieczeństwa bazy danych jest określenie, z pewną szczegółowością, zbioru upoważnionych urzytkowników w odniesieniu do całej lub pewnej części bazy danych.
• abstrakcja danych - baza danych może być traktowana jako model rzeczywistości

niezależnośc danych-odzielenie danych od procesów, które używają tych danych.

"Te własciwości składają się na pożądane cechy idealnej bazy danych. Taka właściwość jak niezależność danych jest tylko częściowo osiągana w obecnych implementacjach baz danych". (Paul Beynon-Davies 1993, str 26)

Wpływ systemów baz danych na rozwój informatyki w Polsce

Systemy baz danych mają bardzo duży wpływ na rozwój informatyki na świecie i w Polsce. Duża ilość stosowanych aktualnie systemów informatycznych: systemów uczelnianych, systemów bibliotecznych, systemów rezerwacji lotniczej, hotelowej i kolejowej, systemów bankowych, systemów gospodarki materiałowej i magazynowej itd., jest tworzona z wykorzystaniem systemów baz danych. Rola jaką pełni baza danych w poszczególnych systemach jest bardzo istotna. Odpowiada za bezpieczne przechowywanie danych, można efektywnie wyszukać dane w bazie czy też odtworzyć dane po awarii systemu (Bazy danych i systemy informatyczne oraz ich wpływ na rozwój informatyki w Polsce, Publikacja Poznań 2010, s. 41)

Projektowanie hurtowni danych

Zaprojektowanie i wdrożenie systemu baz danych jest procesem kosztownym i złożonym. Wdrażanie systemu baz danych, pod wieloma aspektami można porównać np. do wprowadzania oprogramowania, które rozpoczyna się analizą wymagań i definicją aktywności. Musi być to wykonane zaczynając od projektu a kończąc na długoletniej eksploatacji. Wielu naukowców w swych badaniach skupiali się na różnych aspektach podejścia do koncepcji hurtowni danych (Dymek D., Komnata W., Kotulski L., Szwed P., 2015, s. 39)

Projekt według W.H. Inmona

William Harvey Inmon jest uważany za ojca koncepcji hurtowni danych. Koncepcja hurtowni danych zaczyna się od opracowania rodzaju danych, które występują w środowisku danego przedsiębiorstwa. Opracowanie tzw. modelu korporacyjnego, pozwala na przeprowadzenie procesu tworzenia środowiska operacyjnego oraz hurtowni danych. Według W.H. Inmona wymagania względem hurtowni danych nie mogą być znane bez zapoznania się z faktami. Najważniejszym zadaniem dla wykonawcy systemu hurtowni danych jest efektywne zarządzanie jej wielkością uwzględniając granularność i partycję danych. Według W.H. Inmona hurtownia danych jest to aglomerat zespojonych i zorientowanych tematycznie baz danych stworzonych dla celów popierania decyzji przy czym wszystkie dane ujęte w tych bazach dotyczą określonego momentu w czasie. Hurtownia danych jest modelem udostępniania danych analitycznych dla ostatecznych użytkowników (Dymek D., Komnata W., Kotulski L., Szwed P., 2015, s. 40-42)

Baza danych — artykuły polecane

Modelowanie — System zarządzania przebiegiem procesów — System ekspercki — Przetwarzanie informacji — SQL — Hurtownia danych — Proces gospodarczy — Definicja controllingu — Fraktal — Karta procesu

Bibliografia

• Andrzejewski W., Królikowski Z., Morzy T. (2010), Bazy danych i systemy informatyczne oraz ich wpływ na rozwój informatyki w Polsce, Publikacja Poznań
• Beynon-Davies P. (1993), Systemy baz danych, Wydawnictwo Naukowo Techniczne, Warszawa
• Cieciura M. (2006), Podstawy technologii informacyjnych z przykładami zastosowań, Warszawa
• Dymek D., Komnata W., Kotulski L., Szwed P. (2015), Architektury hurtowni danych, Wydawnictwa AGH, Kraków
• Simon A., Shaffer S. (2002), Hurtownie danych i systemy informacji gospodarczej, Oficyna Ekonomiczna, Kraków

Autor: Dominik Serafin, Aleksandra Łuszczyszyn