Logistyka miejska

Logistyka miejska to dziedzina, zajmująca się podejmowaniem decyzji oraz czynności, mających na celu polepszenie efektywności oraz niezawodności procesów sterowania przepływami mediów, ładunków, środków pieniężnych oraz informacji na terenach miejskich. Logistyka miejska ma na celu pokonywanie trudności logistycznych, odciążenie miasta ze zbytecznego transportu, a także minimalizację kosztów. System ten powstał, jako odpowiedź na ciągłe zmiany gospodarcze, społeczne, technologiczne oraz rywalizację pomiędzy miastami i regionami (K.Huk 2015, s. 156).

W systemie logistyki miejskiej wyróżnia się elementy o formie materialnej oraz niematerialnej. Do pierwszych z nich zalicza się firmy, mieszkańców miast, ładunki, pojazdy, infrastrukturę techniczną transportu oraz gospodarki komunalnej. Elementy niematerialne natomiast to takie jak: przepływy informacyjne, system taryfowy oraz normy prawne (M.Kiba-Janiak i in. 2004, s. 14).

Znaczącym etapem w zakresie powstania logistyki miejskiej było stworzenie Instytutu Logistyki Miejskiej, mającego siedzibę w Kioto, dzięki któremu od 1999r. aranżowane są światowe konferencje naukowe umożliwiające dzielenie się doświadczeniami oraz wiedzą z tego obszaru.

TL;DR

Logistyka miejska zajmuje się poprawą efektywności i niezawodności przepływu mediów, ładunków, informacji i pieniędzy w miastach. Ma na celu zmniejszenie kosztów, minimalizację negatywnego wpływu na środowisko i poprawę jakości życia w mieście. Istnieją różne modele logistyki miejskiej, oparte na optymalizacji lub symulacji. Działania takie jak inwestycje infrastrukturalne, szkolenia ludności i działania prawne są niezbędne do stworzenia modelu logistyki miejskiej. W logistyce miejskiej zaangażowane są mieszkańcy, władze samorządowe, przedsiębiorstwa i firmy transportowe.

Cele logistyki miejskiej

Kluczowym zadaniem logistyki miejskiej jest rozwój miast, przy jednoczesnym zaspokojeniu potrzeb oraz poprawie jakości życia miejscowych. Ponadto, wyróżnia się trzy podstawowe cele tego systemu. Pierwszy z nich to cel ekonomiczny, który zakłada zmniejszenie kosztów działania miasta. Drugim celem jest cel ekologiczny, wiążący się między innymi z obniżeniem niekorzystnych wyników działalności logistycznej w mieście. Po trzecie, można wyodrębnić cel społeczny, który realizuje się przez produktywne spełnianie najistotniejszych funkcji miasta (S.Saniuk, K.Witkowski 2011, s. 498).

Inną klasyfikacją misji logistyki miejskiej jest ich podział na cele szczegółowe oraz pomocnicze.

Modele logistyki miejskiej

W dzisiejszych czasach stale wzrasta zaciekawienie technikami zarządzania logistycznego. Głównie wykorzystuje się modele matematyczne, które mają udoskonalić ruch pojazdów oraz przepływ osób i ładunków. Znacznie rzadziej wykorzystuje się modele opisowe, które są stosowne przez władze lokalne do podejmowania właściwych decyzji. Model logistyki miejskiej tworzy się poprzez przygotowanie obrazu rzeczywistości.

Ze względu na techniki modelowania modele logistyki miejskiej dzieli się na (M.Kiba-Janiak i in. 2004, s. 17):

• modele optymalizacyjne - tworzy się je na bazie statystycznej analizy ruchu pojazdów w przestrzeni i czasie.
• modele symulacyjne - umożliwiają przewidywanie zachowań osób zainteresowanych określonym systemem logistyki miejskiej, na skutek zawartych w nim zmian.

Obszarowy podział

Ten rodzaj podziału logistyki miejskiej jest zależny od obszaru jej wpływania i w związku z tym wyróżnia się następujące typy logistyki (B. Tundys 2013, s. 98):

• Makro-City-Logistik - obiektem badania jest całe miasto oraz ogólne stosunki gospodarcze. Występują centra logistyczne, które wspierają system.
• Mikro-City-Logistik - analizowane są pojedyncze stosunki gospodarcze.
• Meta-City-Logistik - zainteresowaniu podlegają poziome stosunki gospodarcze pomiędzy podmiotami gospodarczymi w danym łańcuchu logistycznym, a płaszczyzna systemowa struktury logistycznej znajduje się wewnątrz przestrzeni miejskiej.
• Meso-City-Logistik - przedmiotem badania są określone obszary oraz dzielnice miasta, występuje także podział na sfery.

Działania ułatwiające stworzenie modelu logistyki miejskiej

Istnieje wiele etapów budowy modelów logistyki miejskiej. Na początku należy rozpoznać problem, mający związek z przepływami strumieni logistycznych w mieście, a następnie przekonać odpowiednie organy do tego pomysłu. Konieczne są działania administracyjne, np. w celu uzyskania środków pieniężnych. Po drugie, ważnym elementem są działania inwestycyjne w ramach infrastruktury miejskiej, drogowej oraz transportu indywidualnego. Wykorzystuje się także działania organizacyjne i prawne. Organizacyjne przejawiają się np. w granicach szkolenia ludności, aby uświadomić im potrzebę zmiany środka transportu z samochodu na komunikację miejską. Natomiast działania prawne mają odzwierciedlenie w zakazach, nakazach oraz udogodnieniach.

Podmioty związane z logistyką miejską

Ścisły związek z logistyką miejską mają podmioty takie jak: mieszkańcy, władze samorządowe, przedsiębiorstwa, firmy zajmujące się transportem oraz przewoźnicy ładunków. Miejscowi odgrywają rolę odbiorców oraz wyborców. Władze samorządowe są organami odpowiedzialnymi za rozstrzyganie sporów między podmiotami zainteresowanymi logistyką miejską. Przedsiębiorstwa natomiast tworzą konieczność przemieszczania ludzi oraz ładunków, a przewoźnicy ładunków to firmy transportowo-spedycyjne (M.Kiba-Janiak i in. 2004, s. 40).

Logistyka miejska — artykuły polecane

Transport miejski — Gospodarka przestrzenna — Rewitalizacja — System informacji strategicznej — Zarządzanie logistyczne — Segregacja odpadów — Proces gospodarczy — Cechy stanowiska pracy — Marketing terytorialny

Bibliografia

• Huk K. (2015), Logistyka miejska a społeczna odpowiedzialność biznesu - wspólne obszary zainteresowania, Studia Ekonomiczne, vol 249
• Kiba-Janiak M., Witkowski J. (red.) (2014), Modelowanie logistyki miejskiej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Saniuk S., Witkowski K. (2011), Zadania infrastruktury transportu miejskiego w logistyce miejskiej, Logistyka, tom 2
• Tundys B. (2012), Wpływ rozwiązań z zakresu logistyki miejskiej na kształtowanie rozwoju regionów, Zeszyty naukowe.Transport/Politechnika Śląska, vol 75
• Tundys B. (2013), Logistyka miejska, Wydawnictwo Difin, Warszawa

Autor: Julia Sławecka