Wskaźnik rotacji

Rotacja jest to obrót składników majątkowych, czyli szybkość z jaką zmieniają swoją postać. Rotacja wyrażana jest w ilościach cykli obrotowych, jakie wykonają składniki majątkowe w danym okresie lub w długości trwania cyklu np. w dniach, tygodniach. Analizę wskaźników przeprowadzamy dokonując zestawienia stanu (średniego, krańcowego) składnika majątkowego ze strumieniem tego składnika. Wskaźniki rotacji służą do analizy sprawności działania przedsiębiorstwa (T. Dudycz 1999, s. 51)

Wskaźniki rotacji

1. Wskaźnik rotacji należności
2. Wskaźnik rotacji zapasów
3. Wskaźnik rotacji zobowiązań
4. Wskaźnik cyklu środków pieniężnych

TL;DR

Rotacja to szybkość zmiany składników majątkowych w przedsiębiorstwie. Wskaźniki rotacji, takie jak wskaźnik rotacji należności, zapasów, zobowiązań i cyklu środków pieniężnych, służą do analizy efektywności działania przedsiębiorstwa. Przykłady wskaźników to wskaźnik rotacji należności, który informuje o stopniu odzyskiwania należności, wskaźnik rotacji zapasów, który mierzy efektywność wymiany zapasów, oraz wskaźnik rotacji zobowiązań, który pokazuje czas potrzebny na spłatę zobowiązań. Cykl środków pieniężnych informuje, po jakim czasie środki zainwestowane przez przedsiębiorstwo się zwracają.

Wskaźnik rotacji należności

Wskaźnik ten pozwala na określenie stopnia sprawności odzyskiwania należności przez firmę. Wskaźniki rotacji w razach informuje nas, ile cykli rotacji odbywa się w badanym okresie np. roku, kwartale, półroczu (P. Pabianiak 2016, s. 131) Prawidłowa wielkość wskaźnika powinna zawierać się w przedziale <7 ;10>. Jeżeli wskaźnik rotacji należności jest mniejszy od 7 oznacza to, że przedsiębiorstwo prawdopodobnie zbyt długo kredytuje swoich odbiorców. Inną przyczyną może być zbyt wysoka konkurencja i firma stosuje strategię agresywną, czyli jest nastawiona na maksymalizację sprzedaży. Takie działania prowadzą do powstawania kosztów utraconych możliwości, zmniejszenia szansy na odzyskanie swoich należności oraz zamrożenia środków. Natomiast gdy wskaźnik rotacji jest większy od 10 - prawdopodobnie firma udziela krótkiego kredytu kupieckiego i ściśle dba, aby należności były płacone w terminie. Jednakże może to skutkować utratą części kontrahentów, co za tym idzie, zmniejszenie przychodów ze sprzedaży (M. Zaleska 2005, s. 70)

${\frac {przychody\ ze\ sprzedazy}{przecietny\ stan\ naleznosci}}$

Wskaźnik cyklu należności

Informuje nas, ile dni upływa od powstania należności do momentu otrzymania zapłaty w badanym okresie.

${\frac {przecietny\ stan\ naleznosci}{przychody\ ze\ sprzedazy}}\cdot liczba\ dni\ badanego\ okresu$

Wskaźnik rotacji zapasów

Wskaźnik ukazuje stopień sprawności wymiany zapasów w magazynie przedsiębiorstwa. Odpowiada na pytanie, jak długo zapasy są magazynowane zanim zostaną sprzedane albo zastosowane w produkcji. Informuje nas, ile razy w ciągu roku nastąpił obrót zapasami (P. Pabianiak 2016, s. 135) Budowa wskaźnika - czyli to jakie wielkości będziemy brali pod uwagę- zależy od typu przedsiębiorstwa, które analizujemy (produkcyjne czy usługowe). Wskaźnik rotacji zapasów podawany jest w liczbie razy oraz nie posiada on uniwersalnej normy, dzięki której moglibyśmy uznać, czy wynik jest prawidłowy. Przyczyną jest różnorodność zapasów, jakie przedsiębiorstwa posiadają (świeże ryby, mięso mają krótki okres magazynowania, natomiast wyroby przemysłu obuwniczego- długi okres). Niski poziom wskaźnika może świadczyć o magazynowaniu zapasów, które nie uczestniczą w obrocie. Można stwierdzić, że wyższa wartość wskaźnika oznacza zmniejszenie kosztów utrzymywania zapasów, szybszy obrót oraz ograniczenia zamrożenia środków pieniężnych w zapasach. Jednakże zbyt wysoki wskaźnik rotacji zapasów może wskazywać, że firma może mieć problemy z zaspokojeniem popytu na towary, wyroby etc. i realizacja zamówień jest nieterminowa. Reasumując, ważne jest aby firma posiadała zapasy o odpowiedniej wielkości zapasów, przy możliwych najniższych kosztach (M. Zaleska 2005, s. 74)

${\frac {koszty\ sprzedazy}{przecietny\ stan\ zapasow}}$

Wskaźnik cyklu zapasów

Wskaźnik informuje nas, ile dni przedsiębiorstwo magazynuje zapasy w badanym okresie.

${\frac {przecietny\ stan\ zapasow}{koszty\ sprzedazy}}\cdot liczba\ dni\ badanego\ okresu$

Wskaźnik rotacji zobowiązań

Pokazuje ile dni potrzebuje firma na spłacenie zobowiązań krótkoterminowych (bieżących), czyli określa ile przeciętnie upływa dni od momentu powstania zobowiązań wobec kontrahentów, pracowników etc. do momentu, w którym zostaną spłacone. Zatem wskaźnik pokazuje, jak długo korzystamy z środków obcych, aby kredytować swoją działalność. (P. Pabianiak 2016, s. 139) Z punktu widzenia przedsiębiorstwa, im większy jest wskaźnik, tym lepiej, ponieważ przedsiębiorstwo korzysta z nieoprocentowanych źródeł finansowania (np. gdy korzysta z kredytów kupieckich, upustów cenowych). Z drugiej strony kontrahenci oczekują od firmy otrzymania zapłaty za dostawy w jak najkrótszym czasie (M. Zaleska 2005, s. 76)

${\frac {przecietny\ stan\ zobowiazan\ krotkoterminowych}{przychody\ ze\ sprzedazy}}\cdot liczba\ dni\ badanego\ okresu$

Cykl środków pieniężnych

Cykl środków pieniężnych nazywany jest inaczej cyklem kapitału obrotowego netto lub cyklem konwersji gotówki. Wskaźnik informuje nas, po jakim czasie środki zainwestowane przez przedsiębiorstwo zwracają się. (M. Zaleska 2005, s. 77)

$\ wskaznik\ cyklu\ naleznosci\ +\ wskaznik\ cyklu\ zapasow\ -\ wskaznik\ cyklu\ zobowiazan$

Wskaźnik rotacji — artykuły polecane

Płynność finansowa — Analiza wykorzystania majątku — Proces zarządzania płynnością — Cykl konwersji gotówki — Gospodarka magazynowa — Analiza płynności finansowej — Analiza wskaźnikowa — Model Baumola — Zapas bezpieczeństwa

Bibliografia

• Bieniasz A., Czerwińska-Kayzer D. (2008), Długość cyklu konwersji gotówki - następstwo różnej konstrukcji mierników, Journal of Agribusiness and Rural Development , nr 7
• Dudycz T. (1999), Analiza finansów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław
• Gabrusewicz W. (2005), Podstawy analizy finansowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa
• Kaczorowski M. (2013), Cykl konwersji gotówki a upadłość przedsiębiorstw, Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania, nr 30
• Pabianiak P. (2016), Analiza finansowa przedsiębiorstwa, Wydawnictwo Business Concepts
• Węgrzyn T. (2015), Wykorzystanie wskaźników sprawności zarządzania i ich dynamiki w wyborze spółek spoza sektora finansowego do portfela - analiza empiryczna, Zeszyty Naukowe Uniwesytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 221
• Zaleska M. (2012), Ocena kondycji finansowej przedsiębiorstwa przez analityka bankowego, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa

Autor: Kinga Kluczewska