Wynalazca

Wynalazca - to osoba dokonująca odkrycia naukowego lub odkrywa nowe komercyjne zastosowanie istniejącej teorii w praktyce. Jedną z fundamentalnych, różnicujących homo sapiens od innych zwierząt, cechą jest niespotykana zdolność myślenia abstrakcyjnego, technologicznego, logicznego i przyczynowo-skutkowego. Towarzyszy temu kompetentność obsługiwania się narzędziami oraz ich wytwarzanie. Dzięki tym predyspozycjom człowiek już od swoich początków kreował nie tylko maszyny, które ułatwiały ludziom pracę i życie, ale i wynalazki. Wynalazek można przedstawić jako ważną nowość rozwiązania technicznego, która polega na tym, że rozwiązanie to ma nowe, niewiadome dotychczas cechy, które przyznają przedmiotowi wynalazku (urządzeniu, metodzie, substancji) nowe, zyskowne właściwości (G. Andrzejewski i in. s. 211).

W Modelu Belbina tym terminem określa się także rolę: poszukiwacza źródeł, który jest znakomity w rozwijaniu i realizowaniu pomysłów korzystając z zasobów spoza zespołu. Jest najlepszy, jeśli chodzi o kontakty zewnętrzne i prowadzenie negocjacji. Ma umiejętność zdobywania informacji "spod ziemi" i dogłębnego badania tematu.

TL;DR

Artykuł omawia pojęcie wynalazcy, cechy charakterystyczne dla tej roli oraz kiedy warto chronić swoje wynalazki prawem patentowym. Przedstawiono różne formy ochrony własności intelektualnej, takie jak patenty, wzory użytkowe, prawa autorskie, znaki towarowe itp. Omówiono również dyskusję na temat ochrony patentowej wynalazków oraz informacje dotyczące zgłaszania wynalazków, takie jak dokumentacja zgłoszeniowa i opis wynalazku.

Cechy wynalazcy

• Ufność siebie
• Wiedza
• Przekonanie w praktykowane idee
• Staranne wprowadzanie idei w życie
• Niezwracanie na opinie i uwagi innych
• Odwaga
• Stanowczość
• Optymizm
• Stawianie czoła przeciwnością losu
• Daleka wyobraźnia
• Charyzma
• Dalekowzroczne ideologie (G. Andrzejewski i in. s. 211-212).

Kiedy warto prawnie chronić swoje innowacyjne wynalazki - pomysły?

Patent na wynalazek można osiągnąć po dokonaniu zgłoszenia w należytym urzędzie patentowym, w którym przeprowadza się badania zgłoszenia patentowego, w zamierzeniu określenia, czy spełnia on wszystkie warunki konieczne do udzielenia patentu. Przyznanie wyłącznego prawa patentowego na innowacyjne i nieoczywiste rozwiązanie o charakterze technicznym jest nieodstępnie związane z ujawnieniem wynalazku do informacji publicznej. Jest to poniekąd cena, jaką właściciel konkretnego rozwiązania technicznego winien zapłacić za pozyskanie prawa do wyłącznego czerpania z wynalazku, będącego przedmiotem patentu w zadaniach zawodowych, a także zarobkowych na terytorium państwa, które udzieliło tego patentu. Zazwyczaj ochrona patentowa może trwać do 20 lat, jeśli uregulowała kolejnych opłat ochronnych (M. Gizińska-Schohe s. 73). Prawo patentowe przewiduje następujące podstawowe formy ochrony własności intelektualnej:

• Patenty na wynalazki
• Wzory użytkowe
• Prawa autorskie
• Znaki towarowe
• Wzory przemysłowe
• Tajemnice przedsiębiorstwa (M. Gizińska-Schohe s. 73).

Przebieg dyskusji nad ochroną patentową wynalazków

Rozległy temat nad prawami patentowymi trwa już nie mniej od połowy osiemnastego wieku, ale jej natężenie nastąpiło dopiero w drugiej połowie XIX w. Argumenty "za" oraz "przeciw", które przedstawiano w tamtym okresie są dostępne do dziś. Twierdzono, że wynalazca ma prawo do patentu z przyczyn moralnych opartych na prawie naturalnym, lub ze względów pragmatycznych w imię korzyści dla społeczeństwa. W tym temacie można wyodrębnić cztery podstawowe stanowiska optujące za prawem wynalazcy do ochrony patentowej:

1. Prawo naturalne
2. Nagroda w postaci monopolu
3. Bodźce wynikające z zysków monopolowych
4. Wynagrodzenie za ujawnienie tajemnicy (A. Karbowski i in. s. 2).

Informacje dotyczące wynalazku

1. Przedmiot zgłoszenia - przed zapoczątkowaniem sporządzenia dokumentacji zgłoszeniowej wynalazku, trzeba przeanalizować rozwiązanie pod względem warunków (przesłanek) pozyskania ochrony w świetle przepisów.
2. Dokumentacja zgłoszeniowa - w sprawie udzielenia patentu na wynalazek spore znaczenie ma dopasowanie dokumentacji zgłoszeniowej do warunków formalnych uwarunkowanych prawem.
3. Opis wynalazku - zadaniem opisu jest zaprezentowanie przedmiotu wynalazku na tle stanu techniki w specjalności, której wynalazek dotyczy, w formie na tyle jasnej i konkretnej, aby możliwe było uzgodnienie, na czym polega idea wynalazku.

Opis wynalazku powinien zawierać następujące części:

• Tytuł wynalazku
• Określenie dziedziny techniki
• Charakterystyka stanu techniki
• Ujawnienie celu wynalazku
• Wskazanie możliwych korzystnych skutków wynalazku
• Przykład realizacji wynalazku
• Wskazanie możliwości przemysłowego stosowania wynalazku

1. Zastrzeżenia patentowe - zastrzeżenia patentowe to niepodważalna część dokumentacji zgłoszeniowej wynalazku, która tworzy fundament do oceny zdolności patentowej zgłoszonej rzeczy. Po przyznaniu patentu zastrzeżenia patentowe wyznaczają zakres przedmiotowy prawa wyłącznego z patentu na wynalazek, a zatem mają zasadnicze znaczenie z punktu widzenia interesu zgłaszającego (A. Pyrża s. 13-40).

Wynalazca — artykuły polecane

Agent nieruchomości — Kształcenie — Analityczne myślenie — Epistemologia — Wiedza sprawnego negocjatora — Własność intelektualna — Prakseologia — Gwarancja i rękojmia w projekcie — Ochrona własności intelektualnej

Bibliografia

• Andrzejewski G., Jadkowski K. (2005), TRIZ-metoda interdyscyplinarna, Materiały na II Konferencję Naukową KNWS nr 5
• Gizinska-Schohe M. (2012), Kiedy warto prawnie ochraniać swoje innowacyjne pomysły?, Chemik nr 1
• Karbowski A., Prokop J. (2013), Controversy over the economic justifications for patent protection, Procedia Economics and Finance nr 5
• Pyrża A. (2009), Poradnik wynalazcy, Wydawnictwo Krajowa Izba Gospodarcza, Warszawa

Autor: Brygida Opyrchał